Маччя амттай ном

Японы уламжлалт цайны ёслолын тухай сонсоогүй хүн ховор байх тийм ээ, өнөө цагт. 

Анх япон хэл сурахаар оюутан болохдоо л энэ тухай сонсож байлаа. Тэр цагт мэдээ мэдээлэл ховор ч байж. Интернет гээч зүйл ч түгээмэл биш, хүссэн мэдээллээ хүссэн үедээ ороод уншчихаж чаддаггүй л байв шүү дээ. Гэтэлд одоо...

Номын зураг оруулчихаад юун цай яриад байна гэж болож байна уу? 

"Мянган тогоруу" номонд гарч буй цайны ёслолоор хэрэглэдэг аяга, цайны багс, үндэсний хувцас болох кимоно зэргийг тойрсон яриа, бодол, үйлдэл зэргээр дамжуулаад япон хүмүүсийн ахуй байдал, сэтгэлгээ, хайр дурлал зэргийг дэлхийд таниулсан гэж үздэг юм билээ.

Би энэхүү цайны ёслолын тухай нэг их сонирхоод, дурлаад байдаггүй болохоор дэлгэрэнгүй бичиж чадахааргүй байна өө. Харин энд тэнд таарвал цайг нь уучихна шүү. Эхэндээ ч гашуун, амтгүй санагддаг байсан. 

Удаад ирэхээр дасаад дуртай болж ирдэг юм билээ. Цугт нь өгдөг амттанд л харин өдгөө ч нэг их дурлахгүй байгаа.

Та бүхэн өөрсдөө хайж олоод уншаарай. Мэдээлэл зөндөө олдох байх. 

Орчуулагчийн тухай ганц нэг үг тэрлэхэд. Анх японд ирээд удаагүй байхдаа орчуулсан Наранбаяр "сэмпай"-ын тухай их сонсдог байж билээ. Японд хэлэнд маш сайн гэж дуулддаг байлаа. 

Хэдэн жилийн өмнөөс Шинэ Монгол сургуулийн захирал, саяхнаас улс төрд үзэлцээд, дуу хоолойгоо өргөөд, хүргээд яваад буйд нь ихээхэн баярладаг. Улс төр одоо ер нь цүнх баригчдаас салах цаг нь болсон, өөрчлөгдөөсэй гэж бодоод л...

Орчуулсан нэг номыг нь их дээр уншиж байсан. Энэ тухай сонгуулийн үеийн бичлэгтээ бичсэн санаж байна. 

Зохиолчийн тухай ганц нэг үг тэрлэхэд. Аягүй тэрлэхэд гэчихэж ээ. Зүгээр л хаанаас ч билээ уншсан мэдээллээ энд оруулахад. Кавабата Ясүнари. Утга зохиолын төрлөөр улсаасаа анхдагч Нобелийн шагналтан.

Энэхүү "Мянган тогоруу" зохиол нь түүнийг Нобелийн шагнал авахад маш том үүрэгтэй. Нобелийн шагналын хорооноос санал болгож байсан бусад 2 номыг нь ч уншмаар санагдав. 

"Цаст орон", "Хуучин нийслэл". Мөн япон хэл дээр нь ч уншчихмаар. Уншчих юмсан гэсэн номынхоо тэмдэглэлд оруулна аа. 

Гэснээс унших номын жагсаалт бичээд сүйд болоод байсан даа. Япон номын жагсаалт гаргамаар юм байна шүү. 

72 насандаа хийн газ тавьж амиа хорлочихдог. 

Номын тухай ганц нэг үг тэрлэхэд. Цайны ёслолыг тойрсон яриа, үйл явдал гардаг тул яагаад ч юм ногоон цай уумаар санагдсан. Өнөөдр нэг бяцхаан ажлын минь цалин бууна. Гарч маччя авна аа.

Орчуулга мэдээж таалагдсан. Үг үсгийн алдаа багатай, гэхдээ ганц нэг алдаа олж харсан. Тэмдэглэчихсэн. Хэ хэ. Зохиолын гол баатар Кикүжигийн нэрийг алдаж бичсэн гэх мэт. 

Энэ үгийг японоор юу гэдэг болж гэж бодоод тодруулж тэмдэглэсэн үгс ч байгаа. Ингээд бодохоор эх хэлийг  нь дэргэдээ тавьчихаад уншвал сонирхолтой ч юм шиг санагдсан. 

За тэгээд эр эмийн хоорондын харилцаа, сэтгэл гээч зүйл таашгүй юм тийм ээ. Дээрээс нь гадаад хүний. Хи хи. Ээжид нь сэтгэл алдраад, тэгснээ охиныг нь ч "шохоорхоод". 

Аавд нь хайртай дуртай байснаа хүүг нь харангуутаа аавынх нь дүр төрхийг хүүгээс нь олж харангуутаа учир ургуулаад гээд л сонин хачин зүйл их байна шүү.

Аавынхаа нууц амрагтай учир ургуулаад л...

Кикүжитэй суулгах гэж танилцуулсан нэгэн цэвэр ариун бүсгүйн цайны ёслолд барьж ирсэн баадангийн хээ болох "мянган тогоруугаар" номоо нэрлэсэн нь үндсэндээ японы тухай дүрслэлийг тархинд суулгачих шиг болсон. 

Өнөө цагт их хачирхалтай санагдах нэгэн зүйл бол Кикүжи мянган тогоруут баадангийн эзэн болох Юкикотой гэрлэх боловч түүний цэвэр ариун, өөрийн нүгэл гэм зэргээс болоод бал сараа тэмдэглэн аялж байж үнсэхээс хэтэрдэггүй. 

Уг зохиолын дараах дэвтэр ч гэдэг юм уу, нэг тийм дуусгаж амжаагүй гэж үздэг юм билээ...

За за ёстой урт болчихлоо. Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.