2023年2月6日月曜日

Цаг төрийн үймээн2

Уншаад дууссан шүү. Хоёр он дамжиж уншив. Нүүр номдоо нэг иймэрхүү зураг хөрөгтэй оруулж, олон нийтэд зарлаж ирээд, амттан идсэн шиг сүрийг бадруулсан бадруулсан. Хэ хэ.

Мөн 1 сарын сүүлээр бид номныхоо тухай ярилцсан. Энэ бүсгүйчүүд үнэн гайхалтай өнцгөөс харж унших юм аа. Би "хурдан дуусаасай" гэж бодон уншсан. Хэ хэ. 

Аргагүй л зууны шилдэг роман. Нэг тийм цаанаасаа л сэтгэлд тааламжтайгаар уншсан. 3 бүлэгтэй. Бүлэг дотроо жижиг жижиг гарчигтай. За өнөөдөр энэ гарчгийг унших юм шүү гэж төлөвлөснөө нэг мэдэхэд дараагийн гарчгийг уншчихсан явна. Сонирхолтой байсан гэсэн үг тийм үү?

Зохиолч маань өөрөө бас л их ээдрээтэй амьдрал туулжээ. Хэлмэгдсэн, цагаатгагдсан, хань ижил, үр хүүхдээ алдсан гээд л. 15-хан насандаа Герман улсад суралцахаар нисчээ. Тэр нь сүүлд өөрийг нь хилс хэрэгт гүтгэгдэж олон жил шоронд суух шалтаг нь болчихдог. Харамсалтай... 

"Учиртай гурван толгой" дуурийг Д.Нацагдоржтой хамтран бичсэн юм байна. Дан ганц Д.Нацагдоржийн бүтээл гэж боддог байлаа...

Намтрыг нь дэлгэрэнгүй сонирхож байвал арван хуруугаа ажиллуулахад л гараад ирнэ шүү. Амжилт хүсье.

Гэснээс ингэж франц, германд сургадаг байсан нь асар ач холбогдолтой байсан тийм ээ? Үндэстний сэхээтэн төрөн гарч байж. Сүүлд л тэнэгтээд тагнуул энэ тэр гэж солиороод явчихсан болохоос. 

Өөрсдийнх нь бодлогыг эсэргүүцэх магадлалтай сэхээтнүүдийг минь "хороох" нэг арга нь байжээ. Зэвүүн...

Энэ тухай бичвэл дуусахгүй, тэгээд ч миний мэддэг сэдэв биш. Ер нь түүх маруухан мэддэг, он сар өдрийг нь мартчихдаг.

Тэмдэглэж авсан мэддэггүй монгол үгнүүдээ түүж оруулав. Сүүлд би өөрөө эргэж харахад хэрэгтэй. Тэгээд ч сүүлийн уншсан номнуудад "УНШ УНШ, БИЧ БИЧ" гэдэг өгүүлбэртэй их таарсан...

Хивдэс (хэвдэс)-Хэвэгч амьтны хэвээд амнаасаа унагасан сэвс. Малын хэвдэс. Малын сэвс.

Цэрлэгэр-Олдсонгүй ээ. Мэддэг хүн байвал хэлж өгөөрэй.

Тэгжгэр-Тэгдгэр. Мал амьтны бахим эрүүл шүд.

(Хярууг) унагалах-Юмыг зэрэг зэрэг унагах.

Үзүүрсгэн дээл-Намар алсан хонины арьсаар хийсэн нягталхан үстэй дээл.

Хүвэрдэх-Хөвөрдөх.

Үйсэн-Хус модны гадаад хальс.

Хунз-Юм агуулах томхон араг, сэвэг. Цайны сав.

Дэнчингалба-?

Даачуу тэрэг-Ачаа бараа тээвэрлэх том морин тэрэг.

"Үзээгүй юмаа үзэж үхэр цамаа харайх".

Үхэнхий-Дорой буурай, сул, үлбэгэр, үхээнц.

Хохинг-Хохинго гэдгийг алдаж бичжээ. Жишээ нь Цаг төрийн үймээн номноос авч. Утга нь маш ядуу зүдүү, дорой. Эцэнхий, туранхай.

Гурдгархан залуу-? Горзгор, өндөр горзойсон гэж ойлгосон. Хэ хэ.

"Ягтсан эрд ядуу хүнээс илүү ачтан үгүй".

"Үүдэн дээр ганц нарийхан бургасан саваа түшүүлэн тавих нь нэг талаар эзгүйн тэмдэг. Нөгөө талаар гадны хүн орохыг чандлан цаазалсан сүрхий хорио тэр болдог байжээ".

Сарьст (хүрээ)-Хоны ямааны арьсыг боловсруулж хийсэн нимгэн илэг.

Янпай-Муу юмсыг үргээн зайлуулахаар сүмийн өмнө босгосон гурван хавтастай хаалт. Хааны зарлигатай сүмийн өмнө босгодог зарлигийн самбар.

Тунтуй-Боодол.

"Хов живийг хүлээн авах, хов живч нөхдөөр биеэ тойруулах бол төрийн хүний шинж биш, тэнэг мунхгийн явдал".

Балданцэрэн гүнг крашлаад байсан бүсгүйчүүд маань. Хэ э. Хятад манж хэлтэй. Хянуур, няхуур, аливааг тунгаан бодох чадвартай. Гэм нь хайр сэтгэлийн асуудалд жаахан "хойрго" ханддаг. Хо хо.

Дээхний төрийн хүмүүс их чадалтай, алсын хараатай, өөрийн гэсэн бодолтой, ухаант хүмүүс байжээ. Дор хаяад л хөрш хоёр орныхоо хэлийг төгс эзэмшсэн, эх оронч, шударга, хувийн шуналгүй...

Ирээдүйд төрд зүтгэнэ дээ гэж хүсдэг залуус нэгийг бодууштай...

Бөгтрүүлэх-Юмыг голоор нь нугалуулан юман дээгүүр тохуулах.

Сунтаг-Тарни тогтоолын утас, таван өнгийн утсаар томж хийсэн бүдүүн утас.

Тэрмэн дээл-Тэрмээр хийсэн дээл. Тэрэм гэдэг нь Төвөдийн гар үйлдвэрлэгчид хонины ноосоор нэхэж хийдэг байсан нэг зүйл бүдүүн ширхэгтэй бөс.

Хуалан-Аялгуулан хэлж, өөрийн хуруугаар гаргасан тоог, тоглогч хүний гаргасан тоотой нийлүүлэн таалцаж наадах.

Ял янганд унагаах-Ял янх гэдэг үг болтой. Шийтгэл цээрлэл.

Шодон (буурал гэзэг)-Богино болоод нарийн, годгор.

"Үнэн үг үнэтэй, худал үг хортой".

Шоотгор-?

Шударга хөгжим-Шанз хөгжим.

Царил-Газар, шороо, чулуу зэргийг ухах, онгилох, сэндчих үзүүр бүхий төмөр зэвсэг.

Эехэн-? Эв э?, эе зүй гэсэн утгайтай болов уу?

Луугар-Хүнд нүсэр. Гол зам, аян жингийн их зам. Түрэмгий зан авиртай, дээрэлхүү этгээд, нутгийн овгор.

"Хавхнаасаа гинж нь".-

"Нохой зоолох тусмаа сүүл агсах, хүн баяжих тусмаа хамар шантайлгах".

Үргэлжлэлийг дараагийн бичлэгт.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

0 件のコメント:

コメントを投稿