2024年10月3日木曜日

Байр суурь

Зээ өмнөх сард уншиж дуусгасан ном. 9 сард уншсан зузаан номнуудын дундуур дараалал, дугаар дайраад л ороод ирсэн, дүрмийн дагуу. Жижигхэн, нимгэхэн тул цөөн хоног уншаад дуусгасан.

Гэснээс зузаан  ном уншихаар дунд нь яахын аргагүй жаахан уйдаад байдаг юм өө. За тэгээд онц сонирхолтой уран зохиолын ном биш л бол.

Зурагнаас харахад тодорхой дөө, нэр ус нь. "Байр суурь" гэдэг ном. Зохиогч нь Францын Нобелийн шагналт зохиолч Анни Эрно. Энэ зохиолчийн тухай "Эмэгтэй" номыг нь уншиж байж мэдэж авсан. 

Хэрэв би Эмэгтэй номыг уншаагүй бол энэ зохиолчийн тухай мэдэлгүй л өнгөрөх байсан. 

Хэрэв би Болортуяа орчуулагчийн санаачлан, сардаа нэг уулзалдан номын тухай ярилцдаг номын бүлэгт элсээгүй бол Эмэгтэй номыг уншихгүй л өнгөрөх байсан. 

Аливаа юмс, үйл явдал, үзэгдэл гээч нь хоорондор ямар нэгэн учгаар холбогдож байдаг, ихээхэн учир жанцантай юм өө. Бүгдэд талархууштай. Баярлалаа, гялайлаа. 

Байр суурь номд зохиолч аавынхаа тухай өгүүлнэ. 4 дэх ном нь гэнэ. 

Эвий эвий. Би өөрөө аавдаа ихээхэн эрхэлж өссөн, одоо ч эрхэлдэг, хааяадаа аавыгаа загначихдаг "ааштай охин" тул аавыгаа нүдэндээ дүрслэн, үе үе аавыгаа өрөвдөн, үе үе аавыгаа буруутган, үе үе зохиолчийн аавтай өөрийнхөө аавыг харьцуулан бодож, уншсан. 

Миний аав уран зохиолд дуртай, уран зохиолын ном их уншдаг, уян зөөлөн хүн бий...

Өөрт итгэх итгэлийн хувьд Аннигийн аавтай адил, өөртөө итгэх итгэлээр бага, ажилчин анги явсандаа бага зэрэг сэтгэл дундуур байдаг шиг санагддаг. Охинд нь бол ажилчин ангиар нь бахархдаг, уран зохиол, ном уншихад дурладаг болсонд минь өндөр үүрэгтэй шүү, та минь...

Ямар ч цаг үе, ямар ч нийгэм, ямар ч улс орон бай, үеийн үед аав гэдэг хүмүүс үр хүүхдүүддээ адлагдахдаа адлагдаж, хүндлэгдэхдээ хүндлэгдсээр иржээ дээ. 

Монголчууд бид аавын тухай дуу, шүлэг, нийтлэл, зохиолдоо тувт л магтан дуулсан байдаг даа. Ганц аав ч биш, ээжийгээ ч мөн адил. 

Харин энэ гадаад улс оронд чинь дан ганц нэг талыг бариад хэт магтаад байдаггүй юм байна. Болохгүй, бүтэхгүй, сул талыг нь ил тод хэлчихдэг юм байна. 

Жишээ нь энэ япон улсад ч хүүхдүүд нь аавыгаа "элдвээр хэлж" байдаг. Ялангуяа өсвөр насны хүүхдүүд. Өмхий үнэртэй л гэнэ, төмс л гэнэ, ууртай л гэнэ, адайр л гэнэ, дуугай л гэнэ, гэртээ юу ч хийдэггүй л гэнэ. Ер нь л болж бүтэхгүйг нь олоод хэлнэ. 

Эхэндээ сонсоод асар ойлгомжгүй санагддаг байж билээ. Учир нь би өөрөө аав амьтай, аавтайгаа ээжээсээ илүү ярьдаг охин нь тул эдний ингэж аавыгаа муулсан ярианд нүд орой дээрээ гаран гайхдаг байлаа. 

Одоо бол олон талаас нь хараад, харах өнцөг өөрчлөгдөөд, охидын минь аавтайгаа харилцаж буй байдал, хань ижил охидтойгоо харьцаж буй байр байдал, хандлага зэргээс хараад, "арга ч үгүй юм даа" ингэж "ад үзэгдэх нь", "хажиглах нь", "зайгаа барих нь" гэж боддог болсон. Хэ хэ.

Яадгаа алдчихсан аавууд бол биш шүү дээ. Хүүхдийнхээ төлөө өөрийнхөө үндсэн чанарыг дараад, хүүхдэдээ аятай байхаар, найзуудад нь эвгүй сэтгэгдэл төрүүлэхгүй байхаар, хүүхдийнхээ ирээдүйн төлөө хичээгээд байгаа нь арга барил талаасаа нөгөө талдаа "таалагддаггүй" байх талтай ч юм шиг ээ.

Мэдээж аавуудын зүгээс харахад өөрийн чадлаар, өөрийн боломжоор, өөрийн арга барилаар, өөрийн үзсэн харсан хэмжээнд, өөрийн хүмүүжсэн орчны нөлөөгөөр, өөрийн мэддэг хэмжээсээр хичээгээд л байгаа ухаантай, тийм ээ? Үүнээс илүү яалгах гээ вэ? гэж бодохоор, мөн тэгж хэлмээр л санагддаг биз, тэд? 

Бидний ээж аав ч анх удаагаа л ээж аав болж буй шүү дээ. Тэгэхээр мэдээж алдаа оноо бий. Япончууд "Хүүхэд төрөөд 1 нас хүрч байгаа бол ээж аав ч 1 настай гэсэн үг, учир нь анх удаагаа л ээж аав болж буй шүү дээ" гэж үе үе бичиж, ярих юм билээ. 

Их үнэний ортой тийм ээ. Дээхэн үед бол эцэг эхийн хүүхэдтэйгээ харьцах гарын авлага, ном гэх мэт зүйл байхгүй тул хүүхэдтэйгээ харьцах тал дээр алдаа нь онооноосоо их байсан байх өө. 

Ямартай ч энэхүү номыг уншаад, эрчүүдийг ойлгочих юмсан, аавыгаа ойлгочих юмсан гэж бодогдов. 

Эрчүүд ялангуяа аав хүмүүс нийгэмд эзлэх байр сууриасаа илүү гэр бүлдээ эзлэх байр суурь нь илүү чухал юм шиг бодогддог. Учир нь тэтгэвэрт гараад, нас ахиад ирэхээр түүний оршин байх орчин нь гэр бүл, гэр орон нь учраас...

Түүнээс нийгэмд чухам баатар, гавъяатан нэгэн байгаад, гэр бүл, үр хүүхэд, орон гэр, хань ижилгүй бол тэгээд л нас эцэслэхдээ жаргалгүй нэгэн болчихдог шиг...

Аавууд минь, энэ номыг нэг уншчихад илүүдэхгүй шүү. Наанаа аавыгаа гэдэг, аавынхаа өөдөөс дуугардаггүй, томоотой, танд хайртай үр хүүхдүүд чинь таныг сэтгэл дотроо хэрхэн бодож, хэрхэн шүүмжилж, хэрхэн үнэлж, та тэдэнд яаж харагддаг тухай мэдэж, мэдрэх болно шүү. 

"Надад ааваас сурах юу ч байхгүй гэж боддог байлаа". 

"Чамд хөгжим, ном чухал гэдгийг сайн ойлгож байна, гэхдээ миний амьдралд наадуул чинь хэрэггүй".

"Эд мөнгөнөөс илүү, үг хэл яриатай холбоотой бүхэн аавын минь тав тухыг алдуулж, хэдэрлэж хэргээр хойш суух шалтаг болдог байжээ гэдгийг би өнөө л ойлгож байх юм".

"Амьдралын хүндийг харгис ширүүн зангийнхаа ачаар туулж, түүгээрээ эр хүний омог бахдалаа мэдэрдэг байж л дээ".

Дээрх 4 ишлэлээр өндөрлөе дөө. Нэгийг бодож хоёрыг тунгаана биз дээ?

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

0 件のコメント:

コメントを投稿