2025年6月10日火曜日

Гар урлал

Нэгэн арга хэмжээгээр эмэгтэйчүүдийн бүлгийн хамт олон оролцсон бүх хүмүүст ийм гар урлалын цүнх тараасан. Би бас нэгийг авсан. Яаж зүгээр байхав. Хэ хэ. 

100 хэдэн оролцогч нэг бүрт өгсөн. Мөн их хөдөлмөр өө гэж бодов. Жил бүр л нэг зүйл бэлэглэж тараадаг юм. Өмнөх жил юката буюу зуны кимоно бэлэглээд байсан. Би монголчууддаа хэлж, тэд сонирхоод авцгаасан. 

Зарим нэг нь япон хэл сонирхдог хүүхэддээ, хамаатныхаа хүүхдэд гээд л үзэж хараад авсан. Би бас зүгээр байгаагүй, нэгийг авсан. Япон хэл сурдаг, хааяадаа надтай хичээллэдэг хамаатныхаа шавьдаа. Дэл сул ном энэ тэр байвал тэр хамаатны хүүхэд нүдэнд харагддаг болсон байна лээ. Хо хо. 

Энэ жил нэг ном өгөх гээд бэлдсэн байгаа. Аминдаа өөрийнхөө хэмжээнд хэл ус сурахыг нь дэмжээд байгаа санаатай юм өө. 

Цүнхнийхээ зургийг оруулах гэж оршлоо их урт бичив. 

Ийм шар өнгөтэй. Оруулга хээ нь хар хөх өнгөтэй нь их гоё хослол болсон байхаар нь сүүлд сольчихсон. Ха ха. 

Цуг явсан хятад хүүхэн бас аваад, тэр цаана харагдаж байгаа оцон шувуунуудаа хийгээд байсан. Хүүхдүүд нь юм гэсэн. Оцон шувуунд нугасгүй дуртай, бүх юм нь оцон шувуутай. 

Нэг зүйлд дурлаж, мөнгө, сэтгэл зүрхээ зориулж буй тууштай занг нь үнэлмой. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2025年6月9日月曜日

Ногоон цай

Маччя буюу ногоон цайнд дуртай. 
Хааяа ингээд таарвал буцахгүй. Ажлаар ийш тийш явахын нэг гоё нь иднэ, ууна. За тоглосон юм аа, юм үзэж нүд тайлна. 
Хамт ирдэг амттанд нь нэг их дуртай биш ч гашуун амттай цайтайгаа зохицно гэж юүхэв. Идчихдэг. Хэ хэ. 
Цайныхаа энэ аяганд их ач холбогдол өгнө. Хийж өгч буй хүн нь ч, амтархан уух хүн нь ч. 

Уухдаа аягаа гартаа их л хүндэтгэлтэйгээр бариад нар зөв нэг эргүүлж аяганы хээ угалзыг харж баясан, шагшин магтах ёстой. Хэ хэ. 
Дараагийн өдөр нь япон амттан дууссан гээд ийм ууттай амттангаар дайлсан. Хатуу чихэр иддэгүй тул хамт явсан хүмүүстээ өгчихсөн. 

Бага зулзагын цэцэрлэгт бас цайны ёслолын өдөрлөг сард нэг удаа болдог байж билээ. Гашуун болохоор ярвайж ирээд амсаж байгаа зураг нь байдаг юм. Багш нь бас их л өхөөрдөөд байсан. 

Зарим нэг дунд болон ахлах сургуулийн дугуйлангийн төрөлд цайны ёслолын дугуйлан байдаг юм билээ. 

Та бүхэн ч гэсэн японд ирээд энэ ногоон цайтай таарвал заавал амсаж үзээрэй. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2025年6月8日日曜日

Ажлын хажуугаар

Ажлынхаа хажуугаар идэж уух ажил хийчихнэ ээ. 

Даргаараа дайлуулсан нь. Шинэков. Төрийн албанд шинээр орж ирж байгаа хүн. Би түүнээсээ асууна, манай хүн надаасаа асууна. Хоёулаа өмнө өөр ажил хийдэг байсан хоёр. Заримдаа ам нийлж төрийн албаны дүрэм журмын хачин жигтэйг гайхна. Хо хо. 

Нэгэн ахлах сургууль дээр очиж яриа хийх гээд явах замд жаахан цаг гараад, ойрхон кофе шопод оррод, намайг дайлаад, миний дарга юм болохоороо. Хи хи. 
Зулзагыг минь элэг нэгтэн минь дайлсан. Ээж хажуунаас нь ганц нэг халбагадсан. Ер нь амттанаа багасгаад, хүмүүсийнхээс бага зэрэг амсдаг болж байна. Яваандаа нэг их дуртай биш бол амсахгүй өнгөрч сурах санаатай. 
Дарга харьж явахдаа раамэнгаар дайлаад. Би угтаа гоймон идэхгүй байх санаатай ч өөр хоол байгаагүй тул захиалсан. Гэрийнхэн үүнд дуртай, идэхээр болбол би өөр юм захиалдаг юм. 

Гоймон идэхгүй байх санаатай. Хааяадаа бол иднэ. 

Бүтэн цагийн ажил хийгээд жаахан ядарч байгаа ч хааяадаа нэг иймэрхүү сэргээш хэрэглэчихээд л гүйж байна дөө. 

Халж эхлэх гээд л айдас хүйдэс...
Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2025年6月7日土曜日

Хөзөр

Сая энд нэг олон улсын хэмжээний тэмцээн болсон юм аа. Ахмад настан голцуу хүмүүс, ганц нэг залуус ирж оролцов оо. 

Залуус нь хөзөр тоглоод суух юм аа. Цэнцэрэн минь. Үзэж харсан зүйлс нь дээд цэгтээ тулаад, ханаад цадчихсан бол нэг өөр хэрэг л дээ. Нэг дажгүй залуу байсан. Унадаг дугуй зээлж унаад буусан буудлынхаа ойр орчимтой танилцана гээд гарч харагдсан. 

Миний бодол. Гадаад хүмүүстэй ярьж хөөрөөд, хэл ус үздэг бол түүнийгээ ашиглаж, улс эх орноо сурталчлаад, гадаад найз нөхөдтэй болоод, гадны хүмүүсийн бодож санаж буйг танадаад гээд л нэлээд дипломат маягаар хандвал гэж бодоостой. 

Бодит байдал дээр ширээ тойрч сууснаа мөрийтэй бололтой хөзөр тоглоостой. Болоогүй ээ ширээн доороо япон сакэний цаасан сав нуугаастай. 

Тэгэхэд зохион байгуулж буй хүмүүс нь аятайнхан зохион байгуулчих гээд л, аятай тухтай байлгачих гээд л. Унаа хуншийг нь зохицуулчих гээд л. Улсынхаа аятайхан зүйлсийг таниулчих гээд л бөндөгнөөстэй. 

Хувиараа зугаалж яваа бол хамаа алга өө. Юугаа хийнэ надад хамаагүй л дээ. Гол нь найрамдалт харилцааны хүрээнд, олон улсын тэмцээнд ирж байгаа хүмүүс шүү дээ. 

Монгол эрчүүдийг би гайхдаг. Гэрээсээ гараад, эхнэрийнхээ хараанаас гарахаараа "уудаг". Шинийг мэдэх юмсан, соргог зүйл олоод сонсчих юмсан гэж боддоггүй, мэрийдэггүй. Гэрээс гарахаараа л ууж иддэгийг нь эхнэрүүд нь мэддэг болохоороо гэртээ дэргэдээ уях дуртай. 

Гэртээ байгаа хүмүүс чинь хөгжихгүй, улсдаа хэрэгтэй зүйл олж сонсохгүй нь ойлгомжтой тийм ээ? 

Дэргэдэх хань ижил ч өнгө ижил дүү. Гэхдээ тоглоомд тааруухан. Монголд хаа нэгтээ очиход нь багын найзууд, тэр найзууд гээд дагуулж яваад идэж уугаад байдаг. 

Уудгийгаа, наргидгийгаа нэг л их сонирхолтой амьдраад байна гэж ярьцгаадаг. Япончуудын уйтгартай амьдраад байгааг гайхацгаадаг. Хоёр өөр ард түмэн, аливаа зүйлд өгч буй үнэ цэнэ, үнэлэмж нь асар өөр улс байж. 

Би японд амьдарч байна гээд нэг их уйдсан юм алга. Харин ч өөрийнхөө дуртай ажлаа, дуртай хоббигоо хөөгөөд л явж байна. Харин ч энд байгаагийнх хүмүүс хэрхэн хоббитой болдог, хэрхэн түүндээ цаг гаргадаг гэх мэт аргыг нь бодит жишээн дээрээс нь суралцаад л явж байна. 

За баахан бурчихлаа. Үнэхээр тэр үед надад тэр хөзөр цаг үеэ олоогүй санагдаад, хэлээд л тавьчихсан. Тиймээс эндээ ч бас бичиж үлдээмээр санагдаад өө. 

Биднийг дэлхий хараад байхад шүү дээ. Гоё ном бариад суусан бол гэж бодогдсон. Адаглаад л ганц нэг япон үг, ганц нэг солонгос үг цээжлэх гээд толь бичиг тэврээд суусан бол биднийг харах гадны нүд, биднийг үнэлэх үнэлэмж өөр байсан байх гэж харамсаад болдоггүй ээ. 

Энэ харамслаа эндээ л бичиж тайлав. 

Саяхан нэг орой томилолтоор очсон газрынхаа өртөөний буудлын гадаах цэцгээр энэхүү харамслын бичвэрээ зөөллөж, өнгө оруулав. Удахгүй дахин нэг очиж буудаллана. Зочид буудлын өглөөний цай нь анхаарал татаж буй болно. 

Ойрын хэдэн жил зочид буудлаар яваагүй, тэсэн ядан хүлээнэм. Хэ хэ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2025年6月6日金曜日

Ойрын сонин сайхан

Бичиж тайлагнах зүйл бол асар их. Үүнд уламжлалт арга хэмжээнүүдийн тухай ч бий. Шинэ соргог зүйл мэр сэр бий. 

Зулзагууд дор бүрнээ хичээгээд л. Бухимдах үедээ бухимдаад, инээх үедээ инээж хөөрөөд, хөөрөх үедээ хөөрцгөөгөөд л...

Бага зулзагын тамирын өдөрлөг болоод өнгөрөв. Хагас сайнд болох байсан чинь бороотой өдөр таарч хойшлоод, бүтэн сайнд ч бороотой тул дахин хойшлоод. Нэг өдөр ажлын өдөр зохион байгуулав. 

Ээж үдээс өмнө ажлаасаа чөлөө аваад л очиж үзэв. Аав чөлөө авч чадахааргүй чухал ажилтай тул гээд зулзагынхаа хэрхэн гүйснийг харж амжсангүй. Дараагаар нь хальт бичлэг л үзэв. 

Цар тахлаас хойш их төсөр зохион байгуулдаг болчихсон. Нэг бодлын их амар. 

Дунд зулзагын сонирхон хичээллэдэг үлээвэр найрал хөгжмийн зуны концерт болж өндөрлөв. Хотын дунд, ахлах сургуулиудын үлээвэр найрал хөгжмийн дугуйлангийн сурагчид оролцдог. 

Мөн ганц нэг томчуудын хамтлаг ч оролцоно. Очиж үзэв. Энэ жилээс бага сургуулийн сурагчид үзэхэд төлбөртэй болсон байв. Бид эхэндээ мэдэхгүй 2 л билет худалдаад авчихсан байсан чинь нэг нь үлдэх, эсвэл нэмж билет худалдаж авах болов. 

Хоёр залуугаа хөөж оруулчихаад, би өөрөө гадаа нь ширээ олж суугаад номоо дэлгэв. Үдээс хойш би багатайгаа хамт ганц нэг сургуулийн тоглолтыг үзсэн. 

Энэ зурагт харагдаж байгаа тэр дугуй ширээнүүдийг эзэгнэнхэн суух дуртай.Учир нь ажлын газрын ойрхон байдаг. Хүүхнүүд хэд хэдээрээ суугаад өдрийн хоолоо идэж харагддаг.

Би номын сан орохоосоо өмнө хааяа энд суудаг. Өдрийн хоолоо ажил дээрээ идчихдэг. Заримдаа гарч худалдаж авах үед энэ дугуй ширээнүүдийг түрүүлэн очиж эзэгнэх гэж хурдан хурдан алхана шүү дээ. 

Мөн яг энэ үеэр манга зураг зураачдын үзэсгэлэн гаргаж байсан. Үнэ төлбөргүй. Суугуул мужийн "ордон" энэ саруул гэрэл гэгээтэй барилга нь. 

Яг тэр бүтэн сайнд баг хорооны гал унтраах тухай сургалт болсон. Мөн бага сургуулийн нэрэмжит дахин ашиглагддаг хог цуглуулах арга хэмжээтэй байлаа. Нэг өдөр маш их зүйл амжуулсан, оролцсон, асар идэвхтэй өдөр байв. 

За тэгээд л нэг мэдсэн нэгдэх, нэг мэдсэн баасан гэх маягаар цаг хугацаа жирийж байна. 

Би нь өглөө, оройдоо ажлаа тараад алхаж байна. Нэг талдаа 25 минут. Одоогоор нэг их мэдэгдсэн зүйл алга. Нэг л мэдэхэд асар гуалиг болох байгаа гэсэн гэнэхэн мөрөөдөөд л алхаж байна. 

Блогчин Пиглет маань буцаж ирж байгаад баяртай байна. Бусдынхаар нь үе үе шагайгаад л явж байгаа шүү. Бичээд л яваарай та хэд минь. Аятайхан гэгээлэг зүйл уншмаар л байдаг шүү. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2025年6月5日木曜日

Тарган муур

Шинэ сарын мэнд ээ. ЕС-аа аваад хаячихлаа, одоо сайхан хариуцлагыг нь хүлээлгээд, орлогыг нь нотлуулаад, нотолж чадахгүй бол төлүүлээд, хөрөнгийг нь хураагаад гээд л явчихбал тийм ээ. 

5 сард Японд Хөдөө аж ахуйн сайд нь "би будаа худалдаж авч үзээгүй ээ, бэлгэнд авдаг" гэж хэлээд огцорчихсон шүү дээ.

Гэх мэтчилэн улс төржлөө хэд хоног. Холоос бас л их л идэвхтэй бичлээ. Хэ хэ. 

За ойрд монгол зохиолчийн номыг уншаагүй байсан болоод ч тэр үү? Ойрд ч гэж дээ, сүүлийн хоёр сард уншсан болон уншиж буй номнууд минь хэл ам сугалчих гэсэн нэртэй номнууд байлаа л даа. 

Мөн төрөлх хот Улаанбаатарт минь үйл явдал өрнөдөг нь цаанаа л нэг аятайхан мэдрэмж төрүүлэв. 

1 дүгээр сард бэлгэнд авсан. Баярлалаа, талархлаа. Уншаад эхлэхэд бас л өвөрмөц юм аа. Хоёр талаас нь ээлжилж уншина. Нэг гарчиг уншиж дуусгаад нөгөө талаас нь дараагийн гарчгийг уншина. 

Хөгжимчин хүний сэтгэл дотор ийм л байдаг гэмээр сонин сонин бодлуудыг уншив. Тоглодог хөгжим шигээ заримдаа уярам, заримдаа догшин, заримдаа гунигтай, заримдаа цоглог байдаг байх нь гэж бодогдов. 

Зохиолч хүн л ийм балай балай зүйл бодож, эргэлздэг байх гэмээр зүйл ч уншив. Бичих гэж буй, бичмээр буй зохиолынхоо агуулгыг үе үе бодож, самуурдаг, үймэрдэг бололтой юм гэж өмөөрөв.

Эцэстээ зохиолч, хөгжимчин хоёр нийлэн сүлэлдээд бүр ч утгагүй, бүр ч замбараагүй, бүр ойлгомжгүй болдог юм байна. "Зохиолчийн өөрийх нь хэлснээр хөгжим уран зохиолтой хурьцаж байгаа нөхцөлд ор дэвсгэр нь философи байвал зохилтой." гэдэг нь үнэн байх нь. 

Бусад яруу найргийх нь түүврийг уншиж үзнэ ээ. Анх удаагаа уншиж буй тул сонирхол татав. 

"Бичнэ гэдэг төсөөлөхөөс хамаагүй ярвигтай, тэр хэрээрээ амттай зүйл." 

"Хамгийн харамсалтай нь юу вэ гэхээр, хэн их хайрлана тэр нь илүү харуусаж, хэн их итгэсэн нь сэтгэл зүрхэндээ сэв сэмэрхийтэй хоцорно."

"Итгэл найдвар хамгийн сүүлд мөхдөг." А.Дюма

"Ганцаардал гэдэг бол өөртэйгөө байхын нэр. Тэгээд ч өөртэйгөө байсаар өөрийгөө таньсан хойноо бусдын байр байдлаас, магадгүй өөрийнх нь ч олж таниагүй байж мэдэх үнэн төрхийг нь олж хардаг."

"Эмэгтэй хүн ганцаардахаараа ээжийгээ биш, эр хүнийг л мөрөөсдөг юм билээ." 

Эмэгтэй олон янзын эр хүн хэрэгтэй гэж байна шүү. Хийл хөгжмөөр төлөөлүүлэн илэрхийлсэн нь оносон ч юм шиг. Ингэхэд надад ямар хийл хөгжим шиг эр тохирох юм бол гэж бодоод амжив. 

Маагийн ээжид тохирох эр буюу пластирь хийл шиг халамжтай эр байх. Хэ хэ. 

"Ганцаардал биднийг сул дорой болгодоггүй, ганцаардал биднийг бусдыг ойлгоход сургадаг."

-...эцэг эхдээ өгсөн амлалтаа зөрчиж байж өсөж том болно шүү дээ."

"Эмэгтэй хүн ургаж цэцэглэх гэж шороотой мөн ч их хутгалдах юм даа."

Гэх мэтээр хөөрхөн юм бодогдуулах үгс таарна. Зөвхөн миний харах өнцгөөс харахад л ийм байна. Та бүхний харах өнцөг бас нэг өөр тийм үү? 

Нэг зузаан хөөрхөн ном эхэлчихсэн. Дуусах дөхөөд л байна. Өөр чинь юу билээ? 

Сайхан зав гаргаж байгаад өмнөх шигээ өдөр бүр бичих юмсан гэж мөрөөдөөд л сууж байна. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.