2024年7月19日金曜日

Мэдисон нутгийн гүүрнүүд

Олон жил унших юмсан гэж мөрөөссөн ном. Яг ном захихдаа яагаад ч юм хойшлуулаад, нэг бол матрчихдаг байсан ном.

Киног нь нэлээд дээхэн, бүр энд ирэхээсээ өмнө л нэг хальт үзсэн санагдаад байгаа юм. Тухайн үед залуу байж. Ид, гал халуун залуу насны хайр дурлал л сонирхож байснаас, нас тогтсон хүмүүсийн сэтгэлийн асуудал нэг их сонин биш байсан байх өө. 

Жижигхэн, цүнхлээд явахад авсаархан гээд л таалагдаад эхэлсэн, гаднах төрхөөрөө ч тэр. 

За тэгээд photoreading аргаараа хальт эргүүлж тойруулж харав. Үүнээс цааш тэгээд л заншил болсон уламжлалт унших аргаагаа уншиж байна өө. Үг, өгүүлбэр алгасалгүй. Хэ хэ.

Агуулгыг дурдах мэдээж илүүц. 

Гэр бүлтэй, өнгөц харахад аз жаргалтай харагдах Франческагийн Робертод татагдах сэтгэл. Мэдээж ганц бүсгүй ч биш, залуу нь ч мөн л хүүхэнд татагдана. Харилцан биес рүүгээ тэмүүлэх энэ дэлхий дээрх хамгийн хүчтэй мэдрэмж...

Тухайн үед Франческа нь насны хувьд одоогийн надтай бараг чацуу байж. Ганц хоёр л эгч юм байна. Түүний мэдэрсэн мэдрэмжийг мэдэрмээр ч юм шиг. Нөхөр, зулзагуудаа хаа нэгтээ явуулчихаад, би гэртээ ганцаараа байж байсан чинь хэн нэгэн залуу гарч ирээд л. Хи хи. 

Тэгснээ хамтдаа дарс шимээд л, бүжиглээд л...

Мөрөөдөхөд мөнгө төлөхгүй ээ гэж. 

Гэрийнхээ зургийн аппаратыг ад үзэхээ болиод, эдлэж сурна аа. Угаасаа тийм шаардлага бас гарч ирээд байгаа юм. Хо хо. 

Ад үзэх шалтгаан нь, их том, их хүнд. Цүнхтэй нь үүрээд явахаар ядраад байдаг юм. Хань ижил л үүрч явдаг. Ингээд бодохоор миний Роберт хажууд минь байгаа юм байна аа. Хо хо. 

За наргиа ч яахав. Толгой руу, зүрх сэтгэл рүү минь ёнк гээд л орсон гоё ишлэлүүдээсээ бичнэ ээ.

Үнэт эрдэнэс мэт ном. Үд дунд гэрийнхээ гадаа цэцэрлэгт налайн амарч суух зуураа уншаад дуусгачих тийм л зохиол. Гэвч битгий тэгээрэй. Чанартай дарс шимж буй мэт хуудас бүрийг нь амтыг мэдрээрэй. Хуучны хэв маягтай энэхүү хайрын түүх таны оюун санаа, зүрх сэтгэлийг булаачихаад буцааж өгөхгүй л болов уу.

Номын хавтасны арын хэсэгт бичээстэй үг. Үнэхээр л үг үсэг алгасалгүй уншсан. Юун тэр photoreading аргаар унших. Харин ч бүр эсрэгээрээ байсан. 

Дөрөвхөн хоног хамт байсан гэхэд мөн ч агуу хайр аа. Тийм ээ. 

Эмэгтэй хүний хувьд гэрлэсний дараах, хүүхэд төрүүлсний дараах амьдрал, хэв маяг их чухал юм байна гэдгийг бас ойлголоо. Гэрлэлт, төрөлт, гэрийн эзэгтэйн үүрэг хариуцлага гээч нь эмэгтэй хүнийг, түүний доторх гэнэн хонгор, дэггүй жаахан охиныг торлочихдог, хашчихдаг болохыг мэдэрлээ. 

Миний өмнөх мөрөөдлүүд сайхан байжээ. Биелээгүй ч гэлээ надад ийм мөрөөдөл байсанд би баяртай байна.

Нээрээ л жаахан охин байхдаа, залуухан бүсгүй байхдаа би юу мөрөөдөж байв? гэж бодоход хүргэнэ. Миний багын мөрөөдөл тийм ч том байгаагүй юм шиг, аар саархан амьдрахын тулд наад захын хэрэгцээг л мөрөөддөг байсан мэт...

Учир нь шилжилтийн нас минь дэлгүүрийн лангуу хоосон, атар талханд уртаас урт цуваа үүсгэн дугаарладаг, томчууд нь өвгөнт уудаг тийм цаг үед өссөн хүн, нэг их тансаг мөрөөдөл үгүй байжээ...

Урлаг, уран сайхан, хүсэл мөрөөдөл гэгч зүйл тэдний ярианы сэдэвт байхгүй. Тэд мөрөөдлөө хайрцагт хадгалснаа, бодит байдалд автан хөгжмөө намсгаснаа огтхон ч анзаарахгүй.

Өмссөн хувцас, харагдаж буй байдал, дотроо мэдэрч буй бүхэн нь бүсгүйд өөрт  нь таалагдана. Эмэгтэйлэг. Тэр өөрийгөө жинхэнэ эмэгтэй хүнээр мэдэрч буйдаа жаргалтай байсан юм.

Зээ, энэ эмэгтэйлэг чанараа хадгална гэдэг их чухал юм шиг. Даашинз их чухал юм байна тийм үү? Надад ганц ч даашинз байхгүй. Энэ одоо ариун явдал уу? Хүмүүс ээ, хань ижил гуай. Ха ха. 

Банзал өмсөнө л дөө, дээгүүр нь нэвсгэрдүү цамц өмсөж хөвсгөрөө хальт нуучихаж байгаа юм. Хо хо.

Ерөөсөө галзуу ганц даашинзтай болно оо. Жингээ эрчимтэй хасна аа. Хэдэн ч жил ингэж бичиж буй юм мэд. Болно доо болно оо...

Сэтгэлд нь бүжиглэх орон зай үлдсэн байж. 

Гэснээс сүүлийн хэдэн жил бүжиглээгүй юм байна өө. Намуухан, аятайхан ая тавиад бүжиглээч ээ, эрчүүд минь ээ, хажуудахаа тэврээд зүгээр л дороо хөдөлсөн ч болно. Төмснүүд ээ. 

Чамайг харах хүсэлтэйгээ шөнө унтаж,  тэр хүсэлтэйгөө өглөө сэрж явлаа.

Хоёр баатар минь учирсан тэр цаг мөчөөс хойш ямартай ч 22 жил өнгөрсөн гээд бодоход энэ их хугацаанд тэр их хүслийг хэрхэн дардаг байсан бол гэж бодохоор л...

Эрчүүдийн тэнэгийг ээ, зарим нь үгүй ээ дийлэнх нь. Үгүй ядах нь аа хааяахан брэнди шимэн сууж, гарахдаа хаалгаа зөөлөн хааж болно оо доо.

Энэ ишлэл бол, эрчүүд минь ээ хажуудах бүсгүйнхээ, гэргийнхээ юунд дуртайг, юу хүсдэгийг нь мэддэг бай л даа гэсэн жинхэнэ Юндэнгөөгөө хүний бодол. Монголчлоод, сайхан гэгдэх монгол эр хүний нэрийг биччихлээ шүү. 

Эцэст нь дүгнээд хэлэхэд эрчүүд ч уншчихад илүүдэхгүй. Робертоос та нар их зүйл сурна. Мөн Ричардын эцсийн үг ч та бүхэнд нэгийг бодогдуулах вий? Тэрээр эхнэрийнхээ хав дарсан, хэн нэгэн лүү асар ихээр тэмүүлсэн тэр мэдрэмжийг зөн совингоороо мэдэрсэн байх өө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月18日木曜日

Царай муутай

Түрүүчийн зурагт хуушуурын зураг байгаагүйд, гайхсан уу? Хэ хэ. 

Хээрийн гал тогоонд галаа тохируулж чаддаггүй, мөн халуун энэ тэр гэдэг шалтгаанаар хуушуур маань жаахан хар. Царай муутай болсон ч амт нь тун дажгүй байсан.

Мах ихтэй, бандгар хуушуур болсон. Өөртэйгөө адил хөвсгөр хуушуур чимхэв би ч. Хэ хэ. 

Зөндөө мах гурил үлдээд, авч хариад маргааш нь банш чимхэж, шарж идсэн.

Зээ, нийслэл салатанд дуртай хүмүүсийг үнжий. Жингээ хасах хэтийн болон ойрын зорилттой хүн чинь "ээ л дээ, төмсөөр яах юм бэ" гэж зүтгээд дийлээгүй. Олонхийн саналаар хийв. 

Огт амсаагүй гэж худлаа хэлэхгүй ээ. Бага зэргийг амссан. Хань ижил л хамгийн их идсэн байх. Хо хо.

За ингээд наадам дуусав, бидний. Хар халуунд хуушуур хийж иднэ гэдэг ч маш их эр зориг шаарддаг тул, амжилттай наадамласандаа маадгар байна өө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月17日水曜日

Баяр наадмын мэнд ээ

Баяр наадмын мэнд ээ, сайхан наадамлаад, сайхан зугаалцгааж байна уу? 

Бид 11, 12-нд ажилтай, халуунд юун наадам. Хань ижил жаахан бөх харав. Би даган баясав. Жилээс жилд л ямар нэгэн маргаан гарах юм тийм ээ. За тэр ч яахав. Бид хэрхэн наадсанаа яруу тодоор бичнэ ээ.

Монголчууд л болсон хойно, яг наадамлах гээд байна уу? үгүй юу нь мэдэгдэхгүй цагаа тулгасан. Ха ха. Цаг агаарын мэдээ үүнд бас их буруутай. Бурууг бусдаас хайдаг зантай бид чинь. 

Ширүүн бороотой гэж анхааруулаад байсан тул цагийг нь тулгаж, урд орой нь "за маргааш хуушуур хайрцгаана шүү" гэж шийдэв. 

Дээрх зураг бол эрчүүд нь хорхог хийх гээд чулуугаа улайсгаж байгаа нь. 

Угтаа тэр цаана харагдаж буй галын яг дэргэд нь суугаад ширтмээр байсан ч гадаа их халуун тул чадсангүй ээ. Намар сэрүү орохоор дахин цуглахаараа л ил галын хажууд гитараа бариад сууна даа. 

Гитараа гэчихэж ээ, хань ижил л дарна л даа. Би хажууд нь зүгээр л оршоод, эморно.

Хорхогоо гаргаж буй нь. Удаагаад ялз болчихсон байсан. Манайх угаасаа ингээд ялз болгочихдог гэм биш зантай айл өө. Дараагийнх нь харин тун аятайхан болсон шүү. Амт ч тэр, хатуу зөөлөн нь ч тэр. 

Баярлалаа, эрчүүддээ.

Халуун чулуу атгасан, бүр хоёрыг. Хэрэг болгоод. Учир нь миний бие жаахан тавгүй байсан юм өө. Хоолой өвдөөд, бага зэрэг бүлээнтэй, халууны эм уучихаад л наадамлав.

Ханиадаа бусдадаа халдаачих вий гэж жаахан эмээгээстэй. 

Ёстой хаашаа ч харсан их модон дунд бид. Хулс мод их байсан. Жаал уулын орой харж хараагаа амраав. Гэхдээ хангалтгүй ээ. Сэрүү орохоор очоод хэвтчихмээр, уулын орой ширтээд. 

Холын бараа харахгүй болохоор нүд их чилнэ, тийм ээ.

Бага зулзага зурагт харалгүй, хорхой шавьж гээд зугаатай өнжсөн. Толгой тархи, нүд нь жаахан амарсан байгаа. 

Түр баяртай, халууныг амжилттай давцгаана шүү бүгдээрээ. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月14日日曜日

Тунгалаг хөх асар

Жилийн өмнө шахуу уншихаар авчирсан. Амжддаггүй.

Зориглож эхлээд дундуур нь бас л завсарласан. Өөр ном уншаад гүйсэн. Энэ сар бүр зорилт тавиад, барин тавин суусаар, дууслаа. "Норгой" номныхоо үргэлжлэл гэсэн. Умбаа лам, Сийлэн бүсгүй, Ашид хүү гээд зохиолыг холбогч баатрууд гарна. Зүүдний ертөнц, дээд өвөг, урд хойд нас, эрдэмт лам нар, ардын засаг, улааныхан, цагааныхан, нүүдлийн ахуй соёл, өвөг дээдсийн минь суу ухаан гээд сэтгэлийн мяндсан утас хөндсөн зүйлс гарна. 

Сонгуультай давхцсан тул яагаад ч юм нэг тийм гуниг төрөөд. Ийм их үнэтэй цэнэтэй улс эх орныг минь чин сэтгэлээсээ сайхан удирдаад, зөв залчих төрийн хүн сонгогдоосой, төрөн гараасай гэж бодогдоод байв. 

Нүүдэлчин, малчин ахуйн тухай сонин содон зүйл их уншсан. Мөн сайхан сайхан ишлэл, миний хэрэглэж мэддэггүй, сонсоогүй үг хэллэг ч их байсан. 

Эх хэлээ сайн сурах гэж үнэхээрийн үнэн шүү. Хальт хулт орчуулга хийхэд орой руу ордог л юм. 

Эдүгээ цагийн зохиолч Аргай залуу, түүний найз нөхөд, мөн хязгаар нутгийнхны өнгөрсөн үеийн ахуй амьдралын тухай ээлжлэн өгүүлнэ. Нийгмийн ороо бусгаа байдал, шинэ засгийн бурангүй үйлдэл зэргийг өгүүлнэ. Энгийн нүүдэлчин ард иргэдийн зовлонт, бэрхшээлт аж амьдралыг хүүрнэн өгүүлнэ.

Эдгээр нь хоорондоо нууцлаг нэгэн жимээр холбогдоод явна.  Нэн сонирхолтой. Ялангуяа 100 жилийн өмнөх тэрхүү оньсого мэт үйл явдлууд анхаарал ихэд татна. Тэртээх 100 жилийн өмнөх харанхуй бүдүүлэг гэгдэж ирсэн өвгөд дээдсийн минь ертөнцийг үзэх үзэл нь одоогийн зарим нэг үзэлтэй асар нийцээд байх юм. 

Аргагүй л "суут" өвгөд, элэнц хуланц юм гэж биширмээр...

Номонд гардаг ишлэлүүдээс орууллаа.

Эхийнхээ хэвэлд зарагдсан унага эргэж гүйдэг.

Хуучин цагийнхан угаасаа аливаа зүйлсийг ханатал нь домоглодог улс.

Зан муут ганц гэр, заяа муут ганц тугалт. 

Мал эзнээ эс дуурайвал мах нь хорон гэдэг.

Үхэхгүй юм шиг амьдарч, амьдраагүй юм шиг үхэхийн эсрэг л явбал болох нь тэр. 

Муудсанаа хатгавал уран, хуучнаа санавал цэцэн.

Тарган морь байвч унаад хүрч чадахгүй, торгон дээл байвч өмсөөд гангарч болохгүй.

Номыг ямаа шиг иддэг хүн.

Чулуу хийгээд үүлс нэг хэлтэй. Тэр хэлийг зөвхөн ажиглаж байж сурна. 

Үйлдэл оюун санааны хэлмэрч. 

Хүсэлд автахын хэрээр хясалд унана. Хүсэхээ больчих, тэгвэл сэтгэл төдийгүй явах зам тань амсхийнэ.

Хэдий амийг нь тэвчин хүртдэг идээ шүүс нь боловч мал гэгч монгол хүний хувьд чандмань эрдэнэ нь, сайн нөхөр нь, энэ замбуутивийн амьдрал дээр нь тогтдог тэр суурь мөн. 

Мал бас тэнгэр газартай зохицон амьдрахад багш нь болж, байгалийг таних арга нь болдог. 

Өнгө мөнгө гэдэг төрөл доогуур лусынханд нь эрхэм байдаг юм гэсэн.

Уггүй ноёнтой бид улгүй гуталтай адил боллоо. 

Гэнэт цадах гэдсэнд халтай, гэнэт баяжих насанд цөвтэй. 

Моринд эрлэг, үгэнд сэлэм, үйлэнд ирвэс л гэсэн үг.

Албат эзнийхээ аашийг дагадаг. 

Ер нь бол төрийн хэргийг олны дотор задлан ярьдаггүй нь эртний уламжлал. 

Үгээгүй ядуу хүнд газрын холоос гийчин ирэх орчлонгийн гурван хэцүүгийн нэг. 

Уурга нь урт, хуйв нь уужим. 

Аз жаргал гэж сэтгэлийн ханангуйг хэлнэ ээ. 

Өглөг өглөгийн дээд дайсандаа өгөх нь байдаг. 

Сэтгэл тогтсон үед зам төгсдөг. 

Хүний нутгийн чулууг бүү өшиглө хүү минь, өөрийн чинь нутгийн шороо хийснэ гэдэг дээ. Хаа очивч хошуу нутгаа битгий мартаарай. Хөл хүрсэн нутгийн чулуу чинь чамайг тэнд бүдрэхэд энд байрнаасаа холбирдог жамтай юм шүү.  

Орчлонгийн өр хатуу боловч

Цөмөрнө гэж цомцойж суу

Огторгуйн хязгаар уудам боловч

Тулна аа гэж бөхийж яв. 

Урд гарсан чихнээс хойно гарсан эвэр. 

Цээжтэй өвгөчүүд нь эрдмийн цол зэрэг хамгаалдаггүй, сайхан хүүхнүүд нь мисс болдоггүй, сүйхээтэй эрчүүд нь комдани байгуулаагүй даяараа малчны хотонд байсан тийм цаг.

Эр биеийн жаргал гэгч гэр улсаа төвхнүүлэхийн дэргэд өчүүхэн жижиг. 

Суусан газар архлаа (аргамжаа) болдог, сургийн хүн жишиг болдог.

Амьд явна гэдэг гайхамшиг, амь зууна гэдэг хэцүү. 

Ойрын бодол гэдэг чинь эргэнэг хавиар байдаг юм

Олзонд шунаагүй санаа холынх байдаг юм. 

Санасан санаа чинь хэнхдэгээ дүүрч

Саруул ухаан чинь олныг дагуулах болтугай.

Энэ хүрээд дуусгая. Дараа дахин нэг бичвэр оруулна аа. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年7月13日土曜日

Одоогийнхоосоо арав дахин хурдтайгаар 5

Дараа нь би өөрөө санаж байх гээд жаахан дэлгэрэнгүй бичээд байгаа юм шүү. 

Photoreading аргын үр дүнг мэдрэхийн тулд туршиж үзэж болох юм. Үүнд: 

  • Эхний 7 хоногийг Photoreading аргыг ашиглан унших. Дараагийн 7 хоног нь уламжлалт аргаар унших. Тэгээд хооронд нь харьцуулж үзэх. Аль арга нь илүү бүтээлч бөгөөд үлдэцтэй байна гэдгийг харах. 
  • Найзаасаа уншсан номыг нь зээлээд, Photoreading арга хэрэглэн унших. Дараа нь найзтайгаа тухайн номынхоо тухай ярилцан өөрийнхөө хэр ойлгосныг найзаараа шалгуулж үнэлүүлэх. 
  • Photoreading аргад таны тархи хэрхэн хандаж, ямар урвал үзүүлж буйг ажиглах. Унших явцдээ мэдээж affirmation хийх.
  • Хуралд орохынхоо өмнө тухайн хуралтай холбоотой 5 материал унших, Ингэхдээ мэдээж preview, Photoreading хийх. Тэгээд өмнө нь хуралд оролцож байсан үеийнхээ өөртэйгөө харьцуулах. Жишээ нь үгийн хэрэглээ, үгийн сонголт гэх мэтээ ажиглаж болно.

Мөн 5 өдөр өөрийгөө шалгах. Эхний өдөр унших номоо сонгох, бэлдэх, Photoreading хийх. Хоёр дахь өдрийн бэлтгэлийн дараагаар 2 минутын дотор preview хийж Photoreading хийх. Түлхүүр гол зүйл болон асуулт бичингээ 15-20 минут postview хийх. Гурав дахь өдөр нь Бэлтгэлийн дараагаар үргэлжлүүлэн Photoreading хийж үргэлжлүүлээд superreading болон dipping хийх. Үүнд 30 минут зарцуулах. Агуулгыг ойлгож байгаа эсэх хамаагүй, тоохгүй орхих. Төгсгөлд нь түлхүүр үгэнд хараагаа аваачин, тэдгээр нь ямар утгатай болохыг тогтож харах. Дөрөв дэх өдөр нь бэлтгэлийн дараагаар Photoreading аргыг хийх. Үлдсэн цагтаа амжиж дуусгах зорилготойгоор хурдтайгаар superreading болон dipping хийх. Эсвэл номоо бүхэлд нь skills training хийнэ. Хараагаа түлхүүр үгэнд аваачин тархинаасаа асуух нэмэлт асуулт бэлдэнэ. Тав дахь өдөр нь бэлтгэлийн дараагаар Photoreading хийнэ. Гарчгийг нь харж байгаад улам дэлгэрэнгүй мэдэхийг хүссэн хэсгээ сонгоно. Superreading, dipping,  shkiis training хийнэ. Ингэснээр дэлгэрэнгүй мэдэхийг хүссэн зүйл мөн асуултынхаа хариултыг олно. Сүүлийн 10 минутанд Mindmapping хийнэ. Ингэхдээ хэт дэлгэрэнгүй хийх шаардлагагүй, бага зэрэг товчилсон байна. Нэг ёсондоо номынхоо бүх агуулгыг mind mapping хийхгүй гэсэн үг. 

Энэхүү 5 өдөрт та нийтдээ 2 цагийг л Photoreading аргад зарцуулсан байх болно. Уламжлалт ном унших аргад зарцуулдаг цагны гуравны нэгтэй тэнцэхээр хугацааг л зарсан гэсэн үг.

За уншигч олон та бүхэн оролдоод үзээрэй. Би ч мөн адил оролдож үзнэ ээ. Гэхдээ яг хэдийд гэдгийг хэлж мэддэггүй ээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Мартсанаас баяр наадам сайхан биз дээ.

2024年7月12日金曜日

Одоогийнхоосоо арав дахин хурдтайгаар 4

Дуусч өгдөггүй ном бэ? Яасан. Хэ хэ. Хажуугаар нь нэгэн зузаан монгол ном бас давхар уншаад байгаа юм аа.

Аминдаа хурдан уншдаг болчих санаатай л нухаад байгаа юм. Нэлээд цаг шаардах бололтой, би ч.

Нэг аятайхан санааг нь эндээ бичиж үлдээх гээд. 

Affirmation хийх. Ямар хандлагатай байхаас шалтгаалж сурах явцын үр дүн өөр өөр байна. Эерэг бодлоор, эерэг хандлага нь аливаад суралцах явцыг тань аварч, сөрөг хандлага эсрэгээрээ сурахад маш их саад болдог. 

Бодлоо, хандлагаа эерэг болгоход affirmation ихээхэн тустай. Нэртэй цуутай тамирчид affirmation хийх нь маш элбэг. 

Жишээ нь Photoreading-н үеэр би маш сайн төвлөрч чаддаг. Photoreading хийсэн бүх мэдээлэл миний тархинд, мэдээллийн санд хадгалагдан үлдэж, хэрэгтэй гэсэн цаг үед ач тусаа өгнө. Би бол ийм тийм зорилготой, түүнийгээ биелүүлэхийн тулд энэ номон доторх бүхий л хэрэгтэй гэсэн мэдээллийг өөрийн болгомоор байна.

гэх мэтээр бодох юм байна. 

Гэснээс би энэ affirmation гэдэг үгтэй сүүлийн үед их таарч байна өө. Үгийн утга нь баталгаа, нотолгоо гэсэн үг юм шиг байна тийм үү? Өөр давхар утга байдаг эсэхийг мэдэхгүй л байна. 

Ерөнхийдөө үгүйсгэсэн бодол санааг эерэг болгож бодох юм шиг байна лээ тийм ээ. 

Одооноос би энэ англи хэлийг "өө сурчихна өө, амархан шүү дээ, би дуртай энэ англи хэлэнд" гэж бодно оо, ганц нэг үг цээжлэхдээ. Өөр чинь би жингээ хасаж чадна, хасаж байна ч гэдэг юм уу? Байнга ингэж эерэгээр бодох ёстой юм билээ. 

Уншиж буй номынхаа хуудсыг эргүүлэх тоолондоо амьсгалаа зөв бөгөөд гүнзгий авах. Эерэг зүйл хэлэх, бодох. Ингэх нь толгойд сөрөг бодол орж ирэхээс сэргийлнэ. 

Бодоод байсан чинь яг тийм юм аа. Жишээ нь ном уншихад л хуудасных нь тоог хараад л шууд халширдаг даа. Түүнийхээ оронд би энэ номыг уншиж дуусгаж дөнгөнө шүү дээ, энэ номноос олж авсан мэдээлэл миний толгойд үлдэж, би түүнийг боловсруулж чадлаа. Эдгээр мэдлэг мэдээлэл нь хэзээ нэгэн цагт хэрэгтэй үедээ ой тооноос минь ургаад л гараад ирнэ гэх мэтээр affirmation хийх. 

Унтахын өмнө Photoreading хийвэл хийх сайн. 

Уншиж буй зүйлийнхээ тухай тархинаасаа асуух. Mind Probing гэж хэлдэг. Ингэж асуух нь унших, мэдэх гэх мэт эрмэлзлэл төрүүлдэг. Тархийг сэргэг байлгадаг. 

Mindmap хийж сурах. Багшийн хэлснийг а б-гүй бичдэг хуучны аргаар бус тархины бүтэцтэй төстэйгөөр зураглаж хийвэл толгойд үлдэх нь их. Ингэж Mindmap хийх нь богино цагт олон мэдээлэл багтаадаг давуу талтай. 

Энэ тухай өмнөх 2 бичвэрт зураг оруулсан байгаа шүү, орж хараарай. 

Mindmap нь оюутан залууст маш ихээхэн хэрэгтэй. Учир нь богино хугацаанд бичиж тэмдэглэх боломжтой, удаан хугацаанд тархинд хадгалагдаж байдаг. 

Mindmap хийхдээ 1. Дэвтрийнхээ голд түлхүүр үг, үндсэн ойлголтоо бичнэ. 2. Тухайн төв хэсгээсээ цацраг хэлбэрээр салааллуулан бичих. 3. Ингэж бичихдээ түлхүүр үгийг л бичнэ. Хэрэв ганц үгэнд багтахгүй бол дээд тал нь 3 үгээр бичнэ. 4. Шаардлагатай гэж үзсэн хэсэгтээ нэмэлт зураг, тайлбар, ямар нэгэн тэмдэгтээр тэмдэглэж болно. 5.Өнгөөр ялгаж болно. 

Энэ тухай англи хэлээр хайвал илүү дэлгэрэнгүй мэдээлэл гарч ирэх байх, хайж үзээрэй. 

Mindmap хийх дэвтэр нь А4 хэмжээнээс том байвал их тохиромжтой. Хэрэв А4 хэмжээтэй дэвтэр ашиглах бол дэвтрээ хөндлөнгөөр нь харуулж хэрэгдлэвэл илүү сайн.  

Өнөөдөр ингээд дуусгая. Үргэлжлэлийг дараагийн дугаарт. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年7月11日木曜日

Одоогийнхоосоо арав дахин хурдтайгаар 3

Гэснээс энэ Photoreading аргыг ашигласнаар ямар үр дүнд хүрсэн тухай хүмүүсийн туршлага бичигдсэн байсан. 

Яг хэрэгжүүлээд, ашиглаад, өөрийн болгоод авчихсан тохиолдолд асар их үр дүнтэй шиг санагдсан. 

Гэхдээ л хуучны, уламжлалт хэв маягаараа уншчихаад байх юм билээ. Яахав, миний, номоо авчихаад эргүүлж тойруулж үздэг, зураг хөрөг байна уу гэж хардаг, гарчгийг нь хальт гүйлгэж хардаг, өмнөх үг, төгсгөл үг, зохиолчийн танилцуулга зэргийг эхлээд уншчихдаг нь нэг ёсондоо энэ photoreading аргын нэг хэлбэр юм гэж бодлоо. 

Ингэснээрээ би тухайн номыг унших сэдэл дахин төрдөг, мөн бичигдсэн цаг үеийнх нь нийгмийн байдал зэрэг нь анхаарал татдаг, зохиолч нь ямар хүн байсныг мэдэж авдаг гэх мэт давуу талтай л даа. 

Нэг номыг унших гэж "ихээхэн маягладаг" минь бас учиртай ч байж магад гэж бодогдоод явчихсан шүү. Хойшид ч "санаа зололгүйгээр" маяглан байж номоо уншина шүү. Баярлалаа, талархлаа. Хэ хэ. 

За тэгээд яг тэр арга, энэ арга гэхээсээ илүү таалагдаад явчихсан хэсгээсээ оруулна аа. Хойшид өөрөө би блогоо сөхөн хараад санаж байхын тулд. 

Түүнээс дахин номын сан ороод, дахин энэ номыг зээлээд, дахин тэр таалагдсан хэсгээ олж уншина гэдэг лөөлөө байх. 

Тийм болохоор л уншсан номныхаа тухай хальт ингэж тэмдэглээд байдаг юм шүү дээ, үүнийг уншдаг, бичдэг хүмүүс л ойлгох байх дөө, тийм ээ? 

  • Анхаарал төвлөрүүлэх шилдэг аргын нэг бол толгой дээрээ жүрж тавих. "Анхаарлаа төвлөрүүлэх жүржийн арга" гэж нэрлэдэг. Хүний анхаарал төвлөрөх хамгийн сайн байрлал бол толгой буюу зулай гэж үздэг бөгөөд биеэ болон тархиа суллан анхаарлаа төвлөрүүлэх арга юм. Ингэхдээ гарын алган дээрээ нэг ширхэг жүрж байна гэж төсөөлнө. Тухайн жүржийнхээ жин, өнгө, гаднах хальс, үнэр зэргийг төсөөлөн нөгөө гар луугаа хөнгөн шидэж шилжүүлнэ. Энэ мэтээр хоёр гартаа ээлжлэн шилжүүлнэ. Үүний дараагаар зөв гартаа бариад толгой дээрээ 15-20 см-ын зайтай барина. Тэр хавийн газрыг гараараа нэг тойруулаад мэдрэх хэрэгтэй. Дараагаар нь гараа буулган, мөрөө суллана. Ингэхдээ өнөөх жүрж жимс толгой дээр чинь байсаар л байна гэж төсөөлнө. Тэр бол ид шидтэй жүрж бөгөөд чи түүнийг хаана тавина, тэр газарт байж л байна. Нүдээ анин толгой дээрх жүрж жимсийг унагаахгүйн тулд тэнцвэрээ олно. Ингэж төсөөлөх үед бие болон сэтгэл санааны хувьд ямар нэгэн өөрчлөлт мэдэгдэж буй эсэхийг анзаараарай. Та тайвширахын зэрэгцээ анхаарал чинь дээд зэргээр төвлөрсөн байх болно. Нүдээ аньсан чигтээ хараа тань улам тэлсээр буйг мэдрээрэй. Анхаарал төвлөрөлтөө хадгалангаа нүдээ нээн, унших зүйлээ уншиж эхлэнэ. 

  • Өмнөх бичвэрт "Хурдацтайгаар суралцах төлөв" гэдэг ойлголт гарч ирсэн дээ. Миний орчуулга жаахан оноогүй байж магад. Энэ төлөвт шилжихийн тулд дараах зүйлсийг хийнэ. 1. Биеэ суллах. Анх удаагаа хэрэгжүүлэх гэж буй бол эхлээд хэвтэж тайвширч, хүчээ суллаад босож суух. 2. Гүнзгий амьсгаа аван нүдээ аних. 3. Бүх биеэ суллаад гүнзгий амьсгал авч хэсэг түгжээд аажмаар удаан гэгч нь амьсгалаа гаргана. Ингэж амьсгалаа гаргахдаа 3-ын тоог төсөөлж бодно. Мөн relax гэдэг үгийг давтан хэлнэ. Энэ нь таны бие тайвширч буй дохио юм. Толгойноосоо хөлийн хуруу хүртэлх бүхий л булчингаа суллана. Булчинг нэг бүрчлэн суллан хүчийг гадагшлуулна. 4. Дараагийн удаад сэтгэл санаагаа чөлөөлж, тайвшруулна. Уртаар амьсгал авч, түгжээд буцаагаад удаан гэгч гаргана. 2-ын тоог толгойдоо төсөөлж болонгоо relax гэж давтан хэлнэ. Энэ нь таны сэтгэл санаа тайвширч буй дохио юм. Өнгөрснийг ч, ирээдүйг ч мартан зөвхөн одоо цагтаа төвлөрөх. 5. Дахин нэг гүнзгий амьсгал авч, түгжээд мөн л удаанаар гаргана. Толгойд чинь өөрийн эрхгүй 1-ийн тоо төсөөлөгдөх буй за. Энэ үед нэг ширхэг үзэсгэлэнтэй цэцэг төсөөлөөрөэй. Энэ нь та анхаарлаа төвлөрүүлж тархин доторх нуугдмал чадвар, өөрөөр хэлбэл маш том бүтээлч чанар, сурах чадвараа ашиглах боломжтой нөхцөл байдалд ирсний дохио юм. Өөрийгөө маш тайван, нам жим үзэсгэлэнтэй газар байна гэж төсөөлөөрэй. Тэнд харагдаж буй бүхий л юмс, сонсогдож  буй бүхий л дуу чимээ таныг тайвшруулж байх ёстой. Энэхүү хурдацтайгаар суралцах төлөвт шилжих нь тархийг өндөр чадвараар мэдээлэл боловсруулах тогтолцоотой холбож өгдөг бөгөөд ингэснээр баруун тархи идэвхитэй ажиллаж мэдээллийг хүлээн авахад бэлдэнэ. Тархи нь таны эерэг бодлын хүчээр улам идэвхитэй ажиллах болно.

Өндөрлөчих гэсэн чинь болдоггүй шүү. Дараа дахин нэг бичвэр оруулна аа. Бас нэг хөөрхөн зүйлийн талаар бичихгүй бол горьгүй нь. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月10日水曜日

Зуны баяр

Цэцэрлэгийн "Зуны баяр" арга хэмжээ болов. Хань ижил ажилтай тул, ээж л явав. Эгчийг нь хамт явах уу? гэсэн чинь нойроо харамлаад үгүй ээ л гэсэн. Энэ өдөр эгч нь ховор тохиолдох амралтын өдөр, дугуйлангийн. Тэгээд за за амраг дээ, гээд тааваар нь унтуулав. 

 
Коридорт байдаг толь. Харах дургүй ээ, улам пагдгар болж харагдаад, сэтгэлээр унах гээд байдаг юм, хаха. 

Хөөрхөн бөгөөд төсөр хаалга байна уу? Эндээс цаашаа баярын уур амьсгал орж байгаа шүү гэсэн санаа. Хүмүүс энд дурсгалын зураг татуулна. 
Тэр цонхны цаана харагдаж байгаа нь бассейн. Халуун тул долоо хоногт 2 удаа орж байна. Зарим нэг айхтар халуун өдөр ээлжгүй бол зүгээр л шүршүүрт орно, сэрүүцэж. 
Дэнлүү. Зун баяр болоход ийм дэнлүүгээр гудамжаа чимдэг. Жижиг дунд үйлдвэрүүд дэмжиж гаргадаг шиг байсан, хотын чанартай баярт. Тэдгээр аж ахуйн нэгжүүдийн нэр бичээстэй байдаг юм. 

Цэцэрлэгийнх мэдээж цулгүй байлаа. Урагдчихгүй бол дараа жил нь дахин ашигладаг байх, сайн мэдэхгүй байна өө. 

Зургаа татуулах булан. Заалныхаа нэг буланд. Авсаархан бөгөөд төсөр байна уу? Галт буудлагыг хөөрхөн дүрсэлсэн байна уу? Зуны ганц үзэж харж баясдаг зугаа нь. 

Муж, сум болгонд болно. Манайхны наадам юм даа. 

"Ёоёо" барих булан их эрэлттэй. Учир нь энэ барьсан "ёоёо"-гоо авч харьдаг юм. Хэлбэр, хэмжээ, зураг нь янз бүр. Би 3 зулзагынхаа иймэрхүү тоглоомыг монгол руу явуулчихдаг, тэгсгээд сонирхол нь буурахаар. 

Бид хоёр нэлээд сүүлд очсон бололтой, ёоёо нь цөөхөн үлдсэн байсан.

Цагираг шидэж оруулах булан. Бүгд гар хийцийнх. Цагираг нь ч гараар хийсэн. Бодвол бэлтгэл ангийнхан гээд л багш нартайгаа хамтарч хийсэн байх. 

Загас барьж буй байдал. Зун баяр болоход алтан загас, жараахай гэх мэтийг ингэж бариад, худалдаж аваад харьдаг. Бид жинхэнэ загас ингэж авч харьж байгаагүй. Учир нь ээж "залхуу" тул. 

Өөрсдийг нь яая гэж байж бас амьтан тэжээх гэж төвөг биз дээ? Эхний хэдэн өдөр л сонирхдог тэгээд л ээжийн ажил болдог гэж туршлагатай ээж нараас сонссон тул, иймэрхүү газрын хажуугаар хараагүй царайлаад хурдан явж өнгөрдөг. Хэ хэ. 

Гэснээс түрүү жил монголд "Хүй долоон худаг" оров. Баахан бүжин зарсан хүмүүс. Хоёр зулзага авмаар байна гэж сонирхоод, эмээ өвөө нь эрхлүүлээд "тоглуулчих" санаатай. 

Би ч тас зөрсөөр байгаад, тоглуулаагүй. Сураг сонсох нь ээ, ээжээсээ, ижлээсээ салчихсан бүжин дорхноо бурхан болчихдог гэсэн. Тэгж амьтан тамлаж нүгэл үйлдээд яахав. Өмнөх нүглүүдээ яаж цайруулах вэ гэж толгойгоо гашилгаж байхад. Тийм үү?

Цэцэрлэгийн баяр нэг иймэрхүү. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月9日火曜日

Одоогийнхоосоо арав дахин хурдтайгаар 2

Зээ, энэ ном нэг л урагшилж өгдөггүй. Бас тэр арга чаргыг нь тунгаан бодож, төвлөрч унших санаатай ч чадахгүй, хий дэмий бухимдах гээд байхаар нь ярьшиг зүгээр гүйлгээд уншчихлаа. 

Өч төчнөөн ном өөдөөс хараад тормолзоод байхад, ганцтайгаа зууралдаад байх бас дэмий юм. Эсрэгээрээ сэтгэл санаа ч төвлөрөхгүй. 

Ямартай ч энд ганц нэг зүйл бичье. Сүүлд л энд хэлээд байгаа арга чаргыг нь туршиж үзэхийг хичээнэ ээ. 

Photoreading аргыг хэрэгжүүлэхэд 5 алхамтай гэсэн дээ. Тэдгээрийг эхнээс нь хальт дурдана. 

1. Preparation буюу бэлтгэл

Энэ нь аливаа зүйлийг уншихад зорилго хэрэгтэй. Юуны төлөө уншиж байна, үүнийг уншсанаар надад юу үлдэх үү? Ямар ашигтай вэ гэх мэт тодорхой зорилго хэрэгтэй. 

Тухайлбал хэрэгтэй гэсэн зүйлээ аль болох амархнаар толгойдоо оруулмаар байгаа юм уу? Асуултын хариуг хурдан олмоор байгаа юм уу? Ажлаа амжилттай дуусгахын тулд шинэ санаа оноо эрэлхийлж байгаа юм уу? гэх мэт. 

Унших зорилгоо тодорхойлсны дараагаар биеэ суллан тайван амгалан төлөвт шилжих. Анхаарлаа төвлөрүүлсэн сургалтын хэв байдалд шилжих гэсэн үг юм нэг ёсондоо. Энд хийцгүйрэл, санаа зовнил гэж байх ёсгүй. Мөн дараагийн үр дүнг бодох хэрэггүй. 

Та жаахан хүүхдийн тоглож байхыг анзаарч байсан уу? Тэд тоглож байхдаа маш тайван бөгөөд тодорхой зорилготой тоглож байдаг. Энэ л бидний хүсээд байгаа зүйл юм. 

2. Preview буюу урьдчилан үзэх

Энэ нь их чухал зарчим дээр тулгуурласан зүйл юм. Тэрхүү зарчим нь юу вэ гэхээр "Үр дүнтэй суралцах гэдэг нь ихэнхи тохиолдолд "бүхлээс хэсэг рүү" чиглэсэн байдаг". Өөрөөр хэлбэл эхлээд нийт ерөнхий зураглалыг нь харж ойлгосны үндсэн дээр улам дэлгэрүүлж, нарийвчлан судлах гэсэн үг юм. 

Юуны өмнө унших зүйлээ ерөнхийд нь судлана. Үүний гол зорилго нь бүгдийг нь ухаж ойлгох бус, зөвхөн ерөнхий нэг дүр зураг, ойлголт авахыг хэлнэ. Ерөнхийд нь нэг гүйлгээд харна гэсэн үг. Ингэснийхээ дараагаар түлхүүр зүйлийг олж гаргана. 

Энэхүү түлхүүр зүйл гэдэг нь уншигч сүүлд тэр тухай улам дэлгэрүүлж унших зүйл байна. Энэхүү урьдчилан үзэх буюу ерөнхийд нь нэг гүйлгээд харах үйлдэл нь хийгээд сурчихсан тохиолдолд их амархан бөгөөд нэг номыг ойролцоогоор 5 минут, нэг тайланг ойролцоогоор 3 минут, нэг нийтлэлийг ойролцоогоор 30 секунд гүйлгэж харахад болно. 

Ингэх явцад бид зорилгоо дахин нэг тодорхойлоод, түлхүүр зүйлээ хайж олоод, тухайн өгүүлбэрийг унших хэрэгтэй юм уу? үгүй юм уу гэдгээ шийднэ. Хэрэв бидний зорилгод нийцээгүй гэж шийдэх юм бол уншихаа зогсооно гэсэн үг. 

Уг гүйлгэж харах үйлдлийн гол зорилго нь тухайн номынхоо ерөнхий зураглалыг харах бөгөөд ингэснээр дараагийн шатны суралцах үйл явцад юуг урьдчилан мэдэх ёстойгоо ойлгож мэдэж авна гэсэн үг. 

3. Photoreading буюу ?

Энэ арга нь бие сэтгэлийн хувьд маш амар тайван байхын зэрэгцээ анхаарлаа төвлөрүүлэн "Хурдацтайгаар суралцах төлөв"-т шилжихээс эхлэнэ. Ийм төлөвт шилжиж чадвал элдэв саад, санаа зовнил, биеэ барих зэргийг мэдрэхгүй болно гэсэн үг. 

Үүний зэрэгцээг харааг тань "photofocus" байдалд оруулна. Энэ нь нүдээ ашиглах шинэ арга бөгөөд үг нэг бүрчлэнд хараагаа төвлөрүүлэх бус эсрэгээрээ хараагаа бага зэрэг бүрэлзүүлж байгаад харах гэсэн ойлголт юм. Ингэснээр харин ч харааны хүрээ тэлж тухайн хуудас бүхэлдээ таны хараанд багтана гэсэн үг юм. 

Нэг нэг үгэн дээр хараагаа тогтоох бус хуудсыг бүхэлд нь хараандаа багтааж харна гэх юм уу даа. Ингэснээр таны толгойд хуудас бүхлээрээ орж, баруун тархины мэдээлэл боловсруулдаг систем рүү шилжүүлдэг юм байна. 

Энэ арга нь унших цоо шинэ арга юм шүү. 

4. Postview

Энэ нь preview аргатай нэлээд төстэй. Нэг ялгаа нь "асуулт бэлдэх" юм. Эхлээд унших зүйлээ ерөнхийд нь харна. Чухал гэсэн зүйлээ олж харсны дараагаар зохиолч, бичигч нь юуг илүү чухалчилж, юуг хэлэх гэсэн байна гэдгийг бичнэ. Сүүлд нь унших зүйлээ дахин нэг гүйлгэн хараад анхаарал татахуйц, сонирхол татахуйц хэсгийг хайна. 

Ингэж анхаарал, сонирхол татахуйц зүйлийг олонгуутаа асуулт бэлдэнэ. Энэ явцдаа гүйцэт уншаад хариултаа олох гэж яарах хэрэггүй. Ингэж унших эрмэлзлэлээ бага зэрэг "тэвчих" нь танд улам сонирхолтой санагдаж, танд сэдэл төрүүлнэ. 

Энэхүү 4 дэх арга буюу postview-ийг хэрэгжүүлэхэд зарцуулах хугацаа нь 5-15 минут байхад хангалттай. Ингэснээр дараагийн шатны "activation"-д бэлдэж байна гэсэн үг юм.  

5. Activation буюу идэвхижүүлэлт 

Тавьсан зорилгоо биелүүлэхийн тулд авсан мэдээллээ ухамсартайгаар ойлгохыг хэлнэ. Эхлээд мэдээллийг ухамсартайгаар хүлээн авахаас эхлэнэ. Улмаар тэр агуулгынхаа талаарх ойлголтоо бага багаар гүнзгийрүүлж явсаар, мэдэхийг хүсч байсан мэдлэг мэдээллээ олж авна. 

Гэхдээ энэ арга нь уламжлалт унших аргаар уншсаны дараагаар агуулгыг нь санах гэдэг үйлдлээс ихээхэн ялгаатай. Photoreading аргаар боловсруулагдсан шинэ мэдрэлийн системийн мэдээлэл дамжуулах замыг дахин өдөөх арга техник юм. 

5 алхмыг нь хальт дэлгэрүүлж бичихэд ийм байна. Гэхдээ яг энэ уншиж буй номон дээр 4 дэх, 5 дахь алхам нь арай өөр байсан. Postview аргыг activation аргын танилцуулга дотор багтааж өгсөн байсан. 

5 дахь алхам нь Fastreading гэдэг аргыг танилцуулсан байна блээ. Ингэхдээ бас дотор нь Superreading гэдэг ухагдахууныг танилцуулаад, ялгааг нь хэлсэн байсан. 

Дараагийн бичвэрт номноос өөрт таалагдсан ганц нэг аргыг товч танилцуулаад, энэ номны тухай тэмдэглэлээ өндөрлөнө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年7月8日月曜日

Зуны амттан

Суугуул нутагт тарвас гараад овоо удчихлаа шүү. Жаахан хямдрахыг нь хүлээсэн шиг. 

Гэснээс тарвасны хулгай үе үе гарна. Сонин хэвлэл, зурагтаар хулгайчдыг үзэн ядсан нэвтрүүлэг яваад л байсан.

Айлд идсэн тарвас өө. Таваг нь тансаг байгаа биз? Зураг дарсан, дүрмийн дагуу. Энэ жилийн анхны тарвас байсан. 

Энд хэт халуунд тарвасан дээрээ давс цацаж иддэг. Алдсан шингэнээ нөхөх арга нь. Эхэндээ сонин санагдаж байснаа, одоо бол дасчихсан.

Тэснэ тэснэ гэхэд арай л их тэсэв. Халуун ч гэж юүхэв. Сайхан хүйтан тарвас идмээр санагдаад. Хөргөгчиндөө хийж, нэг хонуулна ямартай ч. Тэгэхгүй бол сайн хөрөхгүй. 

Үнэ нь бага зэрэг л хямдарсан. Үнэ өсөөд, алим идээгүй овоо удаж байна. Хэ хэ.

Таллаад хэрчсэн байдал. Бас ингээд хэрчсэн тохиолдолд хурдан идэхгүй бол ч амархан муудна.

Бага зулзага идэж шалихгүй юм. Томчууд л сайн идэх байх даа. За тэгээд энэ хар халууныг хэрхэн давах аа сайн мэдэхгүй л байна шүү. Иймэрхүү шүүслэг жимс ногоо идэж байтал өвөл хаяанд ирээд, тий тий гэчихсэн гүйж явах байх даа. 

Тэрнээс өмнө наадам гэж том даваа байна аа. Хотойлгочихоор дэнж гэж байна уу даа, олохоос...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月7日日曜日

Өдрийн хоол

Өдрийн хоолыг өөртөө. Үе үе тансаглана. Найз нөхөдтэйгөө, эртний танилтайгаа гэх мэт. 

Ихэнхидээ ганцаараа хооллоно, ажлын цагаар. Гялс идчихээд номоо уншина. Хааяадаа хувийн ажлаа амжуулна. Банк орж төлбөр тооцоо хийх, дэлгүүр хоршоо орох гэх мэт. 

Түгжрэлгүй тулдаа амжуулдаг даа. Өдөр бүр ийм тансаг хоол идэхгүй ээ. Гэрээсээ авч ирсэн хоолоо иднэ. Өчигдрийн хоолныхоо үлдэгдлийг. Хи хи.

Үүнийг нэг тайвань, нэг хятад гэсэн эртний танилуудтайгаа хамт хооллохдоо идсэн. Сүүлд нэгтэй нь хооллохдоо өөр газар сонгосон боловч хаалттай байж таараад, хамгийн ойр байснаар нь дахиад л нэг газартаа орчихсон. Хэ хэ.

Тахианы мах. Кара-агэ. Гэртээ хийж иддэггүй тул, гадуур хооллохдоо хэрэв ийм сонголт байвал сонгож иднэ. Харин загас тахиа гэж байвал загасыг нь сонгоно.  

Өдрийн нэг ийм сет хоол манай энд 1000 иен орчим. Хот газар бага зэрэг үнэтэй байх. Орлогын хэмжээ өөр өөр байдаг шүү. Тэгэхээр дүндээ дүн л гэсэн үг.

Монгол найз шуудангаар явуулсан илгээмж доторх Алёнка. Ёс болгож ганцыг идсэн. Иймэрхүү амттанаас татгалзаж эхлээд, бага багаар хэрэгжүүлж байна. Яг татгалзаад эхлэхээр энэ амттангууд маш ихээр над руу тэмүүлэхийг нь яана. Хэ хэ. 

Одоо ч хөргөгчөөр минь дүүрэн монголоос ирсэн чихэр. Ааруул л хамгийн эхэнд дуусна. Ааруул мандтугай...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月6日土曜日

Шинэ амттан

Эх орноос минь ирсэн шинэхэн амттанг танилцуулах санаатай, ороод ирлээ. Болгоогтий...

Блог уншигчид минь бас ийш тийш явахдаа, бэлгэнд авахдаа санаа оноо авна биз ээ?

Ааруулан амттан гэж бичээстэй, ууттай амттан. Уутны хээ угалз бас хөөрхөн. Нэг тийм үндэсний өнгө маяг ороод. Өө тийм, энэ шөлний аарцыг тэгж байгаад нэг хэрэглэж үзнэ ээ. 

Өвөл бол ч тийм ээ? Нээрээ мисо шөлөнд хийгээд үзвэл яах бол. Хэ хэ. Найруулаад уучихдаг мисо шөлөнд хийж ууж үзнэ ээ.

Дотроо бас ийм жижиг ууттай. Таваглаад тавихад амар. Сүүлийн үед энэ савлагаанууд илт сайжирч байна өө. Гэхдээ байна аа, бага зэрэг гэгээрээд ирсэн чинь ингэж олон давхар савалгаа бас ч дэмий гэж бодож эхлээд байгаа. 

Тийм ойлгомжгүй тийм ээ? Нэг бол савлагаагаа сайжруул гээд л, нэг бол олон давхар савалгаа дэмий гээд л. Яг яалгах гээд байна аа тийм ээ? Ха ха. 

Байгаль орчин минь л, моднууд минь л санаанд ороод, харамлах, хайрлах сэтгэл төрөөд байх юм өө. Ай насны намар аа гэж...

Ийм дөрвөн янз байсан. Амт бол ерөнхийдөө ижил, хэдий дөрвөн янз ч гэлээ. Ааруулны амт нь давамгайлна. Хольц бол хачир төдий. 

Япон гэх мэт чийгтэй газар бол хурдан идэж дуусгасан нь дээр санагдсан. Хадгалахдаа мэдээж хөргөгчиндөө хадгалаарай. 

Содон сайхан амттанаар дайлсанд, найзуудаа баярлалаа. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月5日金曜日

Хонхон шил

Бас нэгэн сонихон ном уншаад дууслаа. Эхэндээ яг юу уншаад байна аа, унших хэрэг байна уу даа, гэж бодсон. Нуугаад яахав. 

Гэхдээ байна аа, гүндээ ороод, бясалгаад ирэхээр миний зарим нэг үзэл бодолтой хачин их санаа нийлээд байна шүү. Хэрэв би энэ номыг насан багадаа уншсан бол өдийд гон бие гозон толгой явж байх байсан...

Уг номыг гэнэт л уншихаар шийдсэн, манайхан. Бас хэд хэдэн ном бий. Бид ирэх жилийнхээ унших номнуудыг тогтоод, ихэнх нь надад бий. 

Ганц нэгийг нь нэлээд дээхэн уншчихсан. Дахин уншина даа. 

Хавтасны зургийг нь харахад их хөөрхөн энэ ном өсвөр насны охидын сэтгэл зүйн асуудал, ер нь л эмэгтэйчүүдийн сэтгэл зүйн тухай өгүүлсэн ном.

Яруу найрагч болох мөрөөдөлтэй, шүлэг бичдэг, ер нь л их уншдаг охин Эстер Гринвүүдийн тухай, түүний амьдралын хэсэгхэн мөртлөө асар жинтэй цаг үеийн тухай өгүүлнэ. 

Онц сурлагатан, шилдэг охидын нэг. Яг юу нь болохоо байчихсан юм бол бүү мэд? Сэтгэл нь хоосорчихно. 

Тэгээд л олон шөнө ер унтахгүй, нойр нь хүрэхгүй яваад байна. Энэ бол өвчин байх тийм ээ? 

Ээж нь, гэрийнхэн нь сэтгэцийн эмчид үзүүлж, хэвтүүлнэ. Ээж нь л хөөрхий эмч домчтой нь уулзана, мөнгөө зарна. Үүнийг гэхдээ Эстер охин ойлгохгүй л дээ. Энэ хэсгийг ээж хүний өнцгөөс бичлээ шүү. Хи хи. 

Явж явж ээж буруутай болж таарах шиг болсон уу? Яасан!!! Жавхлан юм даа нээрээ...

Гэхдээ байна аа, энэ сэтгэл гээч эрхтэн чинь их өвөрмөц, их эмзэг. Түүний өвчлөлд хэн ч буруутан болж болно. Харин аврагч цөөн юм шиг байгаа юм. 

Угтаа гараагаа их аятайхан эхэлсэн Эстер. Гаднаас нь харахад шүү дээ. Гял цал, дэлхийн олон олон сая хүмүүсийн мөрөөдөл болсон Нью-Иорк хотод нэгэн томоохон чамин сэтгүүлүүдийн нэг "Ladies Days"-д 1 сарын турш дадлага хийнэ. Америк улсын өнцөг булан бүрээс сонгогдон, шалгарсан үе тэнгийн охидтой хамт.  

За тэгээд дадлагаа хийх явцдаа адал явдал хайн, охид л болсон хойно бас үлгэрт гардаг шиг учрал хүсэн орж гарч шоудна. Зурагтаар кино зэрэгт их гардаг сахилгагүй хөвгүүд охид цуглаад ууж идээд, үнсэлцээд байдаг дүр зураг. 

Эстер ч мөн дүрмийн дагуу болзоно, үнсэлцэнэ. "Онгон"-оо цоолох тухайд бас ээжийнх нь, хөрш зэргэлдээх ээжүүдийн сургааль, үглэл эсрэгээрээ "ядаргаатай" санагдана. 

Ер нь л ээжийн, настай эмэгтэйчүүдийн "төгс эмэгтэй, төгс бүсгүй, төгс эхнэр, төгс ээж" байх тухай номлол нь далд ухамсарт нь айдас төрүүлж, айдаст автуулж, тэр нь явсаар, даамжирсаар сэтгэлийг нь хоосруулах, заримдаа дутуугийн мэдрэмжид автуулах гэх мэтээр сэтгэл гэгчийг нь хордуулдаг шиг...

Эстерийн зарим нэг үзэл бодолтой санаа их нийлээд байна шүү. Хэ хэ. 

...Асуудлын гол нь юу вэ гэхээр би эр хүнд үйлчилнэ гэхээс л үстэй толгой арзайдаг хүн...

...Эмэгтэй хүн цэвэр ариун ганц биеэрээ байгаад эрэгтэй хүн болохоор ариун бас ариун бус гэсэн давхар амьдралтай байж болно гэдэг санааг би хүлээн зөвшөөрөхгүй байна...

...Эр хүн гэрлэхээсээ өмнө өөрийн бүсгүйдээ сарнай, үнсэлт, тансаг оройн зоог зэргийг зориулдгийг эс тооцвол хуримын ёслол дуусах мөчид далдхан сэтгэлдээ юуг хүсдэг гээч. Тэд яг л хатагтай Виллардын гал тогооны шалавч шиг өөрийн бүсгүйгээ хөл дороо нухчин дарахыг хүсдэг юм...

...бүгдээрээ л намайг анхаарч, зөвлөгөө өгснийхөө төлөөсөнд өөртэйгөө адилхан болгох гээд зүтгэчихдэг...

..."Миний үзэн яддаг зүйл бол эр хүний атганд байх" гэж би Нолан эмчид хэлж байв. Тэд чинь биднийг хүссэнээрээ байлгахын тулд толгой дээр минь хүүхэд авчирч суулгачихаад өөрсдөө санаа зовох зүйлгүй амгалан явдаг улс"...

Энэ үзэл бодлоосоо болоод ирээдүйтэй гэгдэх өөрт нь санаатай залуугаасаа зугтаана. Анагаахын оюутан Бадди Виллард. Тэрнийхээ ээжид нэлээд дургүй талдаа. Учир нь ээж нь хүүдээ "сайн эхнэр" олоод өгчих санаатай санаагаа битүү цухайлгаад байдаг юм. 
 
За тэгээд Эстер амиа хорлох гэж хэд хэдэн удаа оролдоно. Түүний энэ мэт цөхрөл, эргэлзээ, амиа хорлох шийдвэр нь эцсийн дүндээ эмэгтэй хүнээс хүлээдэг, шаарддаг нийгмийн хэм хэмжээтэй өөрийнхөө хэмжээнд, өөрийн гэсэн чадлаараа зөрчилдөөд, тэмцээд, сөрж буй оролдлого юм билээ. 

Ингэж өөрийн амиа золин тэмцээд, сөрөөд байгаа нь нэг бодлын хүчтэй байгаа биз?

Зохиолч Силвиа Плат ч өөрөө мөн амиа хорлочихсон юм байна шүү дээ. Цэл залуудаа. Эмэгтэйчүүдийн эрхийн талаар нэлээд дорвитой бичдэг, хэлдэг хүн байсан бололтой.  

Ер нь энэ яруу найрагч хүмүүс сэтгэл гэдэг эрхтнээ хайр найргүй "эдлэх" юм аа. Багаасаа шүлэг бичдэг байж. Уран бүтээлээрээ "шилэн хорго"-нд буй мэт бусдын үзмэр болж амьдардаг хүмүүсийн ахуй амьдрал, сэтгэл доторх зөрчилдөөнийгөө илэрхийлдэг байж. 

Тэгээд ч өөрийнхөө амьдралаас сэдэвлэн бичсэн цорын ганц уг зохиолоо бичсэн гэх. Өөрөө ч мөн сэтгэл гутралд орж байж. Эмэгтэй хүний сэтгэлзүйн тэнцвэргүй байдал, нөгөө талаас хийх бүтээх гэсэн оргилуун хүсэл зэрэг нь тэрсэлдэхээрээ үрсээ жаахан ч байсан хамаагүй энэ хорвоогоос, энэ сэтгэлийн хоосролоосоо" ангижирмаар болоод, бүр мөсөн явчихаж чаддаг юм байна шүү. 

"Үхэхэд үр харам" гэж уянгалдаг бидний энэ дээхэн үеийн философи эдүгээ цагт үнэ цэнээ алдаж ч байх шиг...

Сэтгэлийн хямрал, сэтгэл гутранги гэдэг үзэл, ойлголтгүй цаг үеийн эмэгтэйчүүд сэтгэл зүйн шархлаа, үрэвсэл, хямрал, эмзэглэл зэргээ хэрхэн даван гардаг байсан нь анхаарал татна. 

Өнөө үед харьцангуй сэтгэл судлал, сэтгэл зүйч гээчийг их ярьж бичдэг болсон үед амьдарч буйдаа олзуурхах шиг. Ямар нэгэн өөрчлөлт гараад, сэтгэл минь хоосроод байгаа мэдрэмж авбал "сэтгэл зүйч"-ид хандаж чадахуйц нийгэм. 

Мөн нийгэм ч энэ төрлийн сэтгэл гэдэг эрхтний өвчлөлийг хүлээн зөвшөөрч эхэлж буй нийгэм, соёл түгэн дэлгэрч буйд талархнам...

Сэтгэлээ гамнацгаая, хүмсүүд минь...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月4日木曜日

Бэлэг

6 сард би бэлгэнд умбасан сар байлаа. Шуудангаар ирсэн. Баярлалаа найзууд минь. Муу зан сурч байна шүү. Хэ хэ.

Цагаан архиар нь чавганы дарсаа хийнэ. Гэхдээ энэ жил чавга сайн ургаагүй жил. Хэд хэдэн танилууд минь санаа нь зовчихсон хэлж байна лээ, хөөрхийс. Уучлал гуйгаад байсан. Хэ хэ. Тийм дарамттай тийм ээ, би? 

Аягүй бол надаасаа харамлалаа гээд гомдчихно шүү дээ. Яахав миний танилуудын модных муу ургацтай байсан байх. Түүнээс дэлгүүрт зарагдаж л байсан л даа. Худалдаж авч мөнгө үрэхгүй л гэж эд нарыгаа дарамталж байхгүй юу. Хэ хэ. Уучлаарай, та нартаа эрхэлдэгт. Талархаж явдаг шүү.

Ирэх жил шуналтай гэгч нь дарах юм шүү. Тэр болтол шилнүүдээ сайн "суллана".

Хушхан самарны ийм савалгаатайг нь анх удаа бэлгэнд авч идэв. Эх орноо, хуш модоо, хэрэмнүүдээ хайрлаад би самар захихгүй байгаа. Би болон хань ижил гэсэн хоёр хүний идэх хувь ч гэсэн, хэрмэндээ очиг, хуш мод минь амраг гэж бодоод. 

Модны тухай уншаад, энэ самарныхаа модыг ямар их сүйтгэдэг билээ бид, монголчууд гэж өөрийн эрхгүй бодогдоод, самранд явж буй хүмүүсийг яаж ухааруулах вэ гэж толгойгоо гашилгаад амжсан. 

Яг одоохондоо бол бүтэхгүй юм шиг санагдсан. Ядаж л модонд хадаг уядагаа больчих хэрэгтэй эхний ээлжинд тийм ээ.

Дээрх хайрцган дотроо ийм ууттай. Хөөрхөн. Нэг удаагийн норм хэмжээг минь тогтоогоод өгчихсөн. Түүнээс ч бас л гар зогсдоггүй тийм ээ? 

Гэснээс багадаа оригоор нь цөмдөг байсан минь дэндүү жаргалтай, дэндүү дураараа цаг үе байж дээ. Одоо дахин нэг тэгж оригоор нь барьж байгаад, гар хуруугаа давирхай болгож ирээд л самар цөмөх юмсан гэж мөрөөдөн сууна даа. 

Байгаль дэлхийгээ хайрлацгаая. Хайртай гэж зүгээр нэг хэлэх биш, үйлдлээрээ хайрлацгаая. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年7月3日水曜日

Ам хөдөлнө

Ажлаасаа өөр газраар орох зав цаг өөртөө гаргаад л байна өө, яаж ийгээд. Хэ хэ. Тэгэхгүй бол ажил гэр, гэр ажил, дугуйлан гэсэн зэрэгт ядраад хааяадаа бас "эмор"-моор үе гарна өө. Хүн л болсон хойно. Эмо үүрд...

Зээ, үүнийг зочноо дайлахдаа хамтдаа орсон Стаарбаксын амттан. Би жингээ хасах туйлын зорилготой тул амттан идээгүй, урд нь идэж үзсэн болохоор. Кофегоо дангаар нь л уусан.

Маш богинохон хугацаанд маш ихийг ярьж амжсан. Хо хо. Ядаж байхад би хурдан ярьдаг...

Дайлуулсан, өдрийн цайны цагаар. Алимтай нь амттай. Бүр дараа дахин авч иднэ ээ, өөрийгөө магтахдаа. Сүүлийн үед өөрийгөө магтаж бай, өөрийгөө хайрла гэж их уншиж буй тул.

Үүнийг, хүүхдүүд байрласан япон айлын эмээ биднийг дайлсан. Би иймэрхүү жимс нэг их иддэггүй л дээ. Яг жимсийг нь оригоор нь буюу дангаар нь худалдаж аваад идэхийг илүүд үздэг. 

Ингэж бэлдсэн нь хэт нялуун санагддаг. Хүүхдүүдтэй буу халангаа идчихсэн. 

Гэснээс энэ айл маш хөдөө, уулын мухарт байдаг юм билээ. Байшин нь их том. 100 хэдэн жил болж байгаа гэсэн. Дараа өдрийн цагаар очиж үзнэ гээд хэлчихсэн байгаа. 

Хамтдаа кофе уух бол хэзээд бэлэн шүү, гол нь зулзагуудын минь цагаас зөрж байвал болох нь тэр. Хичээлээс гадуурх дугуйлан секцийн цаг нь миний бас цаг болчих юм өө. Ээж хүн гэж агуу агуу, өөрийгөө магтан дуулъя.

Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай. 

2024年7月2日火曜日

Еэвэнгийн тал нь хаана байна?

Еэвэн гэдэг үг сонсохоор л "Зэрэг нэмэхийн өмнө" гэдэг кино санаанд ордог уу? Хэрэв ордог бол үе тэнгийн үхэр хонин жилтэн байх нь. Хэ хэ. 

Хэрэв үгүй бол дүү юм байна өө. Хи хи. Эсвэл би "аниа нь" байна өө. Ккк.

Нэг инээдтэй нь энэ ууттайг өглөө ажилдаа явахдаа бэлгэнд аваад. Ажил дээрээ кофетойгоо талыг нь идчихсэн. Тарчихаад гэртээ ширээн дээрээ талыг нь гаргаад тавьсан чинь бага зулзага "хөөх би монголд идэж байсан, дуртай" гэж хэлснээ идсэнгүй. 

Тэгэхээр нь би тэсэлгүй, за за хүү нь л идчихсэн байгаа биз? гээд хань ижилдээ хэлчихнэ дээ гэж бодонгуутаа өөрөө идчихсэн. 

Бэлгэнд өгсөн элэг нэгтнүүддээ "яана аа, еэвэн өгсөн гэж битгий хэлээрэй" гэж аминчлан захив. Ха ха. 

Хань ижилд минь өгсөн л дөө, уучлаарай, өөрсдөө идэх гэж байхад нь бүр хоёрыг аваад идчихсэнд. Хо хо. 

Дараахан нь дахин нэг дугуй еэвэнг өөр хүнээс бэлгэнд аваад, нийтдээ гурван еэвэн идэв. Энэ удаад маш томоотой, хажуудахдаа эхэлж дээжээс нь өгсөн. Энэ дээжийг нь өгнө гэдэг бас их сонин тийм ээ? 

Асар их хүндэтгэл л юм даа, эртний сургаалиар бол. Би ч энэ эртний сургаалийг ягштал баримталдаг уу? гэхээр бас үгүй...

Ойлгож уншиж чадаж байна уу? Нэг еэвэн идсэнээ юун ч дэлгэрэнгүй бөгөөд өнгөтөөр биччихэв дээ, тийм ээ? Гол нь байна аа, багадаа иддэг байсан зүйлээ хааяа нэг, хүний нутагт идэх чинь бас маш өөр мэдрэмж шүү гэж хэлэх гээд ээ.

Үүнийг гадаадад удсан хүмүүс л мэдрэх байх дөө. Одоо тэгээд наадмын хуушуур, хорхогоо санаад арааны шүлс асгардаг улирал буюу "гадаадын бид"-ний эмзэг үе эхэлж байна. Хэ хэ.

Борооны улирал дуусаасай, норох ч бас онцгүй байна шүү.

Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай.

2024年7月1日月曜日

Монгол амт

Монголоос гийчидтэй, монгол амттантай 6 сар өндөрлөв. 

Дэнж хотойтол нааддаг 7 сар минь сайн байна уу? Хуушуур л бодогддог. Бөх бол онц биш, хамгийн дэмбэрэл нь наадмын дараа доппинг гээд шуугина. Үзэхээ ч байсан...

Амттанаа мөнхөлж зураг оруулав. Намайгаа аарууланд дуртай гээд гэртээ байсан өнгөт ааруулаа хамаад ирсэн гэсэн. Хөөрхөн байна уу? Мөн гоё бор ааруул ч байсан. Хамгийн түрүүнд дуусдаг нь шүү дээ. 

Наана нь байгаа нь ааруулан үрэл. Зулзагууд дуртай. Гэхдээ бас дур сонирхол нь өөрчлөгдсөн нь ажиглагдсан. Ээж л ганцаараа шахуу идэв.

Багадаа иддэг байсан 100-гийн жигнэмэг шиг санагдсан. Бүхэл үртэй, зузаавтар байсан. "Аз хур" гэдэг нэртэй. Цайнд дүрээд идэхэд амттай байлаа. 

Дараа дэлгүүрээс хайж үзнэ ээ. Мэдээж монголд. Гэхдээ нүд эрээлжлээд, яг монгол бүтээгдэхүүнээ олж харахад энерги шаардах юм билээ.

Хамгийн тансаг нь энэ тос. Талхан дээр түрхээд идсэн, өглөөд. Цөс минь баярласан байх аа. Өглөөдөө шар тос байвал иднэ, ихэнхдээ масло иддэг юм. 

Зээ, хэсэгтээ нам жим байна, гэхдээ бас нэг зүйлд бэлтгэнэ. 

Борооны улирал утгаараа үргэлжилж байна. Өнөөдөр бол үе үе аадар бороо цутгаж байна.

Хот төлөвлөлт, ус зайлуулах тогтолцоо сайн тулдаа усанд автчихалгүй "орших" юм энэ улс. Биширмээр, хүндэлмээр...

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.