2024年12月31日火曜日

2024 онд уншсан номнууд

Энэ жилээс оны сүүлээр хэдэн ном уншсанаа тусад нь жагсааж бичиж байхаар шийдлээ. Номын клубынхан маань мөн адил ямар ямар ном уншсан болох мөн номныхоо тоог гаргаж байхаар болсон. 

Үе үе найз нөхөд зэрэг хүмүүс бас ямар ямар ном уншив? Хэдэн ном уншив? гэж асуухаар нь хэлж байх зорилготой юм.

1. Күсамакүра

2. Миний нэр Улаан

3. Амьтны ертөнц

4. Өдрөөс үлдсэн зүйл

5. Эмэгтэй

6. Бясалгал

7. Япончуудын бүтээсэн боловсрол

8. Модны нууцлаг амьдрал

9. Өөрийнхөөрөө дур тавь 1

10. Өөрийнхөөрөө дур тавь 2

11. Жамиль

12. Хонхон шил

13. Мэдисон нутгийн гүүрнүүд

14. Ясан зүрх

15. Сиддхарта

16. 1984

17. Байр суурь

18. Зүүднээс ч чинагш уй

19. Аварга мод

20. Хайрхаан

21. Оройн ганц мод

22. Их тээлийн даваа

23. Тунгалаг хөх асар

24. Хол биш 

25. Энгийн дадал

26. Кафка аавдаа бичсэн захидал

27. Toxic Parents Эцэг эхийн хөнөөлт авир

28. Мастер Маргарита хоёр

29. Хараацайн зогсолт 1

30. Хараацайн зогсолт 2

31. Наймдугаар сард уулзъя

32. Одоогийнхоосоо арав дахин хурдтайгаар ном унших (Япон)

33. Хүүхдийн шархлахдаа амархан зүрх сэтгэлийг хамгаалах арга (Япон)

34. Happy Money (Япон)

35. Хүүхдийн хүмүүжлийн үглээгээ сольж хэлэх толь бичиг (Япон)

36. Хайрлах урлаг

37. Голын тэртээх гацааны хавар

Япон хэлээр уншсан номнуудаа ч оруулав. Учир нь япон хэлээр уншихаар цаг нэлээд ордог. Гар минь өөрийн эрхгүй эх хэлээрээ бичигдсэн ном руу явдаг. Хүчилж байж япон хэлээр бичигдсэн ном руу гараа, хараагаа, ухаан санаагаа явуулдаг. Хэ хэ. 

Усыг нь ууж байгаагийнх, бас тус хэлээр уншиж хэлнийхээ үгсийн санг баяжуулах, уран зохиолтой нь танилцах зорилготой юм. 

Оройд зулзагадаа уншиж өгдөг хөөрхөн хөөрхөн агуулгатай жижиг зурагт номнуудаа оруулсангүй. Оруулбал замбараагүй их тоо гараад, зарим нэг хүмүүсийн атаархлыг төрүүлчихнэ, ярьшиг зүгээр. Ха ха. 

За тэгээд ирэх ондоо ч мөн адил олон олон ном унших зорилттой. Төлөвлөгөөт номнуудаа уншихаар дор хаяж 12 ном уншина. Чамлалтгүй л тоо. Гэхдээ байна аа, уншдаг хүмүүстэй харьцуулахаар үнэхээрийн чамлалттай тоо шүү. 

Клубын гишүүд байна бзр дөчин хэд, тавин хэд гэчихэв ээ, ном уншсан байна цаана чинь. Бүр атаархчихлаа. Хи хи. 

Гэснээс би нь клубынхаа "аварга уншигч"-аар шалгараад ирэх жилийнхээ төлөвлөгөөт 12 номыг бэлгэнд авч өгнө гэсэн. Ваув биз дээ? Эхний 8 номоо гартаа оруулчихсан байгаа, эдгээр номнуудын оронд уншмаар байгаа 8 номыг минь авч өгнө гэсэн. 

Би хөөрөөд л, одооноос ямар ном унших вэ гэж догдлоод л, шинэ оноо аварга уншигч гэдэг цолтойгоор үдэж байгаадаа туйлын их баяртай байна өө. 

Бага халуураад, орж гарах төлөвлөгөөнүүд нураад, эгч нар жаахан дурамжхан, гал тогоо шанага эргэлдүүлж хөвсгөр болохоос бусдаар ч дажгүй ээ. Байгаа бүх зүйлдээ, оноогдсон бүх зүйлдээ талархаад, ирэх ондоо ч хичээнэ ээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月30日月曜日

Санта өвөөгийн бэлэг

Уламжлалт бичвэр шүү. Зулзагууд томрохоор нь уншиж байх санаатай. Би та нарт бэлэг өгдөг байсан шүү, мартчихав аа гэж "дарамтлах"-ын тулд. Ха ха. 

Томроод эд чинь надаас төрөөгүй юм шиг аашлах юм, заримдаа ч... Хэг ёг, хэдэр ядар гээд буруу хөл дээрээ босчихов уу? гэлтэй өдөр байна, энд нэг охинд. Хүүхэд томрох ч лүд юм даа гэж...

За тэгээд уужим сайхан сэтгэлтэй Санта өвөө жил бүр л ирж бэлэг өгдөгт баярлах юм дөө. Эгч нь энд дүүгийнхээ тархийг угааж байна шүү, овоо хэд хоногийн өмнөөс. 

-Санта өвөө бол их сайхан уужим сэтгэлтэй, өрөвч зөөлөн хүн тул энэ жил ч манайд ирнэ гэсэн.

-Марио тоглоом захина аа би, та юу захих вэ?

Аав ээж сонсоод л жуумалзаж суув. Алсуураа бид хоёрыг сонсож буйг мэдээд, албаар тэгж хэлж байгаа юм. Одооны энэ хүүхдүүдийн санаа гэж "собак". Ха ха. 

О.зулзагатаа ч яахав төлбөрийг нь шилжүүлэнгээ өөртөө зориулаарай гээд жаахан янчаан илүү өгсөн. Баярлалаа л гэж байна лээ. 

Хэлтэй амтай, цоглог, сэргэлэн дунд зулзага болохоор мөнгө хэрэгтэй гэсэн. Түрүү жилийнхээс мянган иен ахиу өгөхийг хичээгээрэй, Санта минь гэсэн. Хо хо. 

Ирэх жилээр сурагч болох зулзагатаа үзэгний сав захиалаад, боож бэлдэв. Нэг их тоохгүй байна лээ. Ха ха. 

Эрэгтэй хүүхэд ч амар юм дөө. Санта ирнэ, жигнэмэг, байхуу цай бэлдэх үү гэж асуухгүй. Ер нь л жаахан "төмс" талдаа. Ээжид бол үнэхээрийн амар байлаа. Түүнээс ч охидыг аргалах, жүжиглэх гэж бас л хэрэндээ хичээж, энерги зарцуулдаг байж...

Ирэх 4 сард сургуульд орох жаалхүүд хичээлийх нь хэрэгслээс бага багаар иймэрхүү бэлгийн журмаар бүрдүүлж өгнө дөө. 

Сургуулийнсурагчдаа бэлэг бүхний дээд бэлэн мөнгө өгөв. Дүүг нь унтсан хойно мөнгөө өөрөө боочих гэсэн чинь мань хүн талыг нь авч түрийвчиндээ хийгээдл үлдсэнийг нь боосон байсан. 

Учир нь бэлэгнийхээ талыг нь үрнэ, талыг нь хадгална. 

Нэг иймэрхүү жил жилийн бэлэг бэлдэх ажил амжилттай л байх юм. Хамтран ажилласан бүх хүмүүстээ баярлалаа, талархлаа. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月29日日曜日

Хайрлах урлаг

12 сарынхаа төлөвлөгөөт номыг уншчихсан хүн чинь хачин их завтай байна биз дээ? Бүр 7 хоногийн өмнө уншаад дуусчихсан. Тэмдэглэлээ ч биччихсэн. 

Хийцгүйрэх дургүй хүн чинь номын сангаасаа нимгэн номноосоо түүж буулгаад, "Наймдугаар сард уулзъя" номыг нэг өдөрт уншчихлаа. Огт босолгүй, зулзагуудынхаа болон хань ижлийнхээ дунд эргэлдээгүй бол хагас өдөрт л унших байсан байх. 12 сарын 21-ний хагас сайнд уншсан. Хэ хэ.

Өнөөдөр бүтэн сайн. Гэрийнхээ ангарагаас ирсэн хоёр гишүүнээ түр гадагш нь гаргачихаад номоо дэлгэн, хажуугаар нь түр завсарлангаа үүнийг бичиж сууна. Ангарагаас ирсэн жижигхэн гишүүн маань намайг суунгуут л ноолоод, хоёр хөөрхөн жижиг гар нь энгэр лүү, "мээмээгээ" бариад ном уншуулахгүй юм. 

Тэгсэн ч би амжуулаад л байдаг сүрхий бүсгүй шүү. Ха ха. 

Оршил нэг иймэрхүү. 

Номын тухайд бол илүүц биз? 

Хайр. Хайр. Хайр. Улиг ч юм шиг, романтик ч юм шиг, уярам ч юм шиг, дүрэлзэм гал халуун ч юм шиг. Мөнхийн сэдэв. Мөнхийн учраас бидэнд шинэлэг бөгөөд орхиж болохгүй "УРЛАГ".

Урлаг учраас үе үе таашгүй, ойлгомжгүй, эзэмшихэд бэрх.

Урлаг учраас таахыг оролдох, ойлгохыг оролдох, эзэмшихийг оролдох хэрэгтэй, хичээх хэрэгтэй зүйл.

Бидний хамгаас их хүсдэг зүйл, гэм нь бид түүнийгээ барагтаа судалдаггүй. Ялангуяа монголчууд бид дуу хуурандаа их л цэцэн цэлмэг үгээр, уянгын халилтай оруулдаг...

"Хэрэв хүн хайрлахдаа идэвхгүй байвал хайрласан хайр бүтэлгүйтнэ..."

"...Хайрын тухай элдэв дуу хөгжим зуу зуугаар нь сонсдог. тийм атлаа хайрлаж сурахын тулд хүн өөрөө ямар нэг зүйл хийх хэрэгтэй гэж бодох нь харин тун ч ховор."

"Ихэнх хүмүүсийн хувд хайрын асуудал нэн түрүүнд өөрийгөө хайрлуулах асуудал байдаг болохоос "хайрлах" болон "хайрлаж чадах" тухай асуудал биш аж."

"Хайрлахад суралцах шаардлагагүй хэмээн эндүүрэлд хөтөлдөг гурав дахь алдаа гэвэл анхлан "дурлахыг" хайрласан хэвээр байх буюу тогтвортой "хайрлах" төлөвөөс ялгаж салгаж чаддаггүй явдал."

Гэх мэтчилэн уншив. Уран зохиолын ном биш тул 5 хоног зарцуулав. Философийн ном тул ойлгомжгүй зүйл ч тааралдав. Мэдэхгүй үг хэллэг ч их байв. 

Молор-Эрдэнэ философич хянан тохиолдуулсан гээд бодохоор арга ч үгүй биз? Хэ хэ. Би бол зарим нэг ярьсан хэлснийг нь тоогоод байдаг вм өө. Хүмүүс л "тоодоггүй" болохоос. 

Үргэлжлэл болгож ганц нэг таалагдсан зүйлсээ бичнэ ээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.  

2024年12月28日土曜日

Наймдугаар сард уулзъя

Энэ жилийнхээ номнуудыг уншаад дууссан, завтай хүн чинь яасан байх нь уу? Нимгэн жижиг ном олж ирээд эхлүүлэв. Он дуустал гялс уншаад дуусгана даа. Чадвал дахин нэг жижиг ном уншина гэж бодож буй шүү бүр. Хо хо. 

Ном дэлгээд суух, цүнхэлж явах нь бүр "энгийн дадал" болчихож ээ, миний хувьд. 

Ном цүнхлээгүй бол, ном дэлгэхгүй л бол цаанаасаа л нэг юм дутуу санагдах болж шүү. Арай л хэнхэг, хэтрүүлсэн санагдаж байна уу, та нарт. Хэ хэ. 

Хэрэв тэгж санагдаж байвал эргэн тойрныхоо уншдаг хүмүүсээс асуугаад үзээрэй. Гоё шинэлэг санаа оноо хэлвэл бичихийг бодоорой, сэтгэгдэл хэсэгт.

Габриель Гарсиа Маркесын "Наймдугаар сард уулзъя" гэдэг ном. Нобелийн шагналт зохиолч гэж байна шүү. Анх удаагаа унших гэж байна гэж бичих гэсэн чинь "Зуун жилийн ганцаардал"-г нь уншсан юм байна өө. Ха ха. 

Зуун жилийн ганцаардал чинь нэг их олон ижил нэртэй хүмүүс гараад би зохиолчийнхоо нэрийг нь тогтоогоогүй юм байна. Ямар ямар зохиол бичив, монгол хэлэнд аль зохиолууд нь орчуулагдаж гэж мэдэх санаатай гүүгл гуайгаас асуусан чинь юу вэ? 

"Зуун жилийн ганцаардал" гэж гарч ирэв. Хи хи. Ингэхэд тэрхүү номыг дахин нэг уншвал олон ижил нэртүүдийн дунд төөрөлгүй "ойлгож" унших байх гэж бодов. 

Насаар бол чацуу бололтой юм Ана. Гаднаас нь харахад дутагдах гачигдах зүйлгүй, нөхөртэйгөө халуун дотно, хоёр хүүхэд нь ч томроод "хүүхэд томрох лүд юм аа" гэдгээр тус тусдаа асуудалтай ч юм. 

Жил бүр 8 сард ээжийнхээ шарилыг эргэхээр очдог арал. Түүнийг ямар нэгэн увидасаар татан хачин жигтэй санагдана. Нэгэн зуны 8 сард санаандгүй учрал тохионо. 

Том хүний, нэгэн удаагийн л тохиол. Тэр нь түүний хэвийн нэгэн амьдралыг аажмаар эвдэж эхлэнэ. Хойтон жилийнх нь зуныг тэсэн ядан хүлээнэ. Арал дээрх ганц л хонодог тэр шөнөө том хүний уяралыг хүсэмжлэн хайгуул хийнэ. 

Хэд хэдэн зуны бүгчим халуун шөнийг тийнхүү халуухан, ширхүүхэн загас наадуулалтаар өнгөрөөнө. 

Тэр арал руу тэмүүлж, нэгэн шөнийн өөрийнхөөрөө нээлттэй загас наадуулах гэж тэмүүлдгийнхээ учир шалтгааныг ч олно. Энэ бүхэн ээжээс нь үүтгэлтэй, ээж нь ч мөн тэрхүү аралд очихыг хүсдэг, тэр бүү хэл шарилыг нь ч тэрхүү бөглүү аралд оршуулахыг хүссэн учир битүүлэг хүслийг ч гадарлах шиг болно. 

"Ээжийнх нь аялал өөрийнхтэй нь адилхан шалтгаантай байж магадгүй гэсэн бодол л түүнийг ийн цочирдуулсан хэрэг." 

Хараацайн зогсолт 2 дээр "Эмэгтэй хүн бол газар, тэр газар нь үржил шимтэй ч байж болно, огтоос үржил шимгүй ч байж болно, зугаатай ч болно, харанхуй ч байж болно" гэсэн агуулга бүхий өгүүлбэрүүд гардаг юм. 

Үүнтэй агаар нэгэн адил, ээж хүн үр хүүхдэдээ хэрхэн нөлөөлдгийг уран зохиолоос ч олж мэдэж чадна гэдэг нь энэ шүү дээ. Уран зохиолын номыг шүүмжлэх хүн мэр сэр байдаг л юм. 

Эсрэгээрээ хүний хөгжлийн номноос их дөлдөг байлаа. Номын клубнынхаа ачаар уншдаг болсон. Уншсан зүйлээ хэрэгжүүлэхгүй байж чухам "алаад өгөх минь" гэдэг ном уншсаны хэрэг байна уу? Яах гэж ном уншдаг юм? гэж "адлуулах" тохиолдол мэр сэр бий...

Түүний оронд уран зохиолын, хайр дурлал, том хүний ном уншаад, гол дүрүүдэд нь өөрөө ороод л унших бас л сйахан шүү. Хэ хэ.

Хүний сэтгэл зүрх гэдэг бас л учир нь олддоггүй олон ааштай эрхтэн юм өө. Солонгон аашт гэдэг чинь чухам л хүний тэр дундаа эмэгтэй хүний ойлгомжгүй аашнуудыг хэлдэг байх нь ээ. 

Би ч мөн адил "солонгос ааш" гаргана гаргана. Ана шиг нэгэн арал дээр очоод, баригдмал бус секс хүсээд унах вий? Айчихлаа... Хань ижил гуай минь болгоомжтой л байгаарай даа. Хи хи. Япон чинь өөрөө арлын улс гэхгүй юу? За наргиа шүү. 

Гэснээс Анагийн нөхөр гэж бас л төмс юм аа. Арал яваад ирэхээрээ л авааль эхнэрийнх нь ааш зан өөрчлөгдөөд байхад анзаарахгүй, өөрийнхөө араар тавилтынхаа тухай эхнэрийнхээ байцаалтанд нэг их үнэнчээр хариулж энэ тэр. Ха ха.  

"...Эрчүүдийн ертөнц дэх эмэгтэй хүн байхын зовлонгийн төлөө, өөрийнхөө эсрэг хорсол гутралдаа багтран уйлсаар..."

Эмэгтэйчүүд бидний дотоод мэдрэмж ай даа мөн чиг хүчтэй, зоригтой, солонгон ааштай, энхрий, уярам, хорсом, зэвүүцэм, нэг бол үзэсгэлэн төгөлдөр байдаг шиг.

За за худлаа үнэн, наргиа энэ тэр хийж бурахаасаа өмнө өндөрлөе дөө. 

Хайрын тухай нууцлаг ертөнцөөр аялахыг хүсвэл уншина биз дээ? 12 сарын 31-нд уншвал романтикч муу? Хэ хэ. 

Гэснээс гол баатар минь ном уншдаг нь таалагдав. Номоо дэлгээд л хэвтэх нь, суух нь надтай адил байлаа. Мөн гоё гоё, галзуу, уянгалаг, намбалаг бүжгийн нэрс гарна, бүжиглэмээр санагдсан. Хэн нэгэнд хөтлүүлэн вальс ч эргэмээр...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月27日金曜日

Цэцэрлэг болон номын сан

Зул сарын мэнд ээ, жаахан оройтсон ч.

Миний өдөр тутамдаа мөрөө гаргадаг газрууд тоотой хэдхэн.

Цэцэрлэг, гэр, ажил, хааяа дэлгүүр, гэр, цэцэрлэг, үе үе номын сан. Номын сан гэж бичихээр миний өрсөлдөгчид улам хор шар нь хөдөлдөг байх аа. Ха ха. Өөртөө ном барагтаа зээлдэггүй, тувт зулзагууддаа зээлдэг. 

Эгч нь одоо унших номыг агуулга хүндрээд, өөрийн гэсэн сонирхолтой болоод, номынхоо нэрийг ээжид хэлж, ээж түүнийг нь номын сангаас зээлж авчирна.

Ажлын газартай ойрхон, хотын харъяа номын сан. Ороход өөдөөс ийм том өвлийн өвөө угтана. Тухайн сар, улиралынхаа онцлогийг харуулсан ном сэтгүүлийг аль болох уншигчдын нүдэнд ил, зээлэхэд амар болгож өрнө, жагсаалт гаргана гэх мэт.

Өвөөгийн эсрэг талд байсан сүлд мод. Гар хийцийнх. Ажилсаг, махруу, уйгагүй хүмүүс шүү.

Цэцэрлэгийн хананы нэг жижигхэн буланд. Хэн нэг хариуцсан багшийн бүтээл. Ангиуд ангидаа, үүдэндээ бяцхан жаалуудын хийсэн бүтээлийг өлгөөд, наагаад эцэг эхчүүдэд үзүүлдэг. Жаалууд ч тэр минийх, би түүнийг хийсэн гэж зааж хөөрдөг.

Энэ цонхыг банйгын уншигч нар андахгүй болж байгаа байх өө, тийм ээ? Сүнсний баяр, охидын баяр гээд баяруудын зургийг нь авч блогтоо оруулдаг байсан даа. Тэр чихмэлүүдийг эрхлэгч багш нь нэхдэг гэсэн. Биширмээр. 

Элдэв баярынх нь чимэглэлийг харахаар нэг их сүр бадруулалгүй, төсөр чимэглэдэг, тэмдэглэдэг нь таалагддаг. 

Яг юунд мөнгө санхүүгээ, энергиэ зарах ёстойгоо сайн мэддэг шиг санагддаг.

Сүлд модыг хүртэл нэхчихсэн байх юм өө. Зулзагуудаа томроод үүрнээсээ нисэхээр ийм нэг жижиг сүлд мод өөрөө нэхэж тавина аа. Тэгээд л хажууд нь номоо уншаад сууна. Халуун кофе уусан шигээ. 

Олон жилийг энэ улсад ажиллаж амьдарч усыг нь ууж байгаагийнх, аль болох өөдрөгөөр харж, эх оронд минь, эргэн тойронд минь, ижий аав минь, хамаатан садангууд минь авч хэрэгжүүлээсэй гэсэн зүйлсийг аль болох түүж бичиж ирлээ. 

Зарим нэг байнгын уншигч минь "уншаад урам зориг авдаг" гэж бичсэнийг уншаад би өөрөө та нараасаа урам зориг авсан шүү. Баярлалаа, гялайлаа.

Ирэх жил ч тасралтгүй бичээд явахыг хичээнэ ээ, та бүхэн ч уншихыг хичээгээрэй. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月26日木曜日

Эцэг эхийн хурлууд

Би амьдраад л байгаа шүү. Хи хи. 

Ном уншаад л, халуун кофе уугаад л, аяга угаагч нэхээд л суудаг гэж боддог хүмүүстээ хэлэхэд, гэртээ хамгийн их орж гарч юм амжуулдаг нь би шүү гэж хэлье. Ккк

Эгчийн анги даасан багштай уулзав. Хэд хоногийн өмнө эцэг эхээс цаг гаргах боломжтой өдрүүдийг асуусан цаас өгдөг. Хоёр өдөр заагаад тухайн хоёр өдрийнхөө үдээс хойш нь бас нэлээд хэдэн цаг заадаг. Аль боломжтой өдрийнхөө боломжтой цагийг дугуйлж буцаагаад багшид нь өгдөг. 

Би аль болох ажлын бус цагаар уулзах сонирхолтой тул хамгийн сүүлийн цагийг нь дугуйлдаг. Ажлаа тараад л жирийлгэнэ.

Ярианы агуулга нь ерөнхийдөө гайгүй. Явцын шалгалтын дүн хангалтгүй санагдав. Нэлээд сүүлд жаахан үглэсэн. Хичээл номоо хийгтүн гэж. Зав чөлөө л гарвал унтаж байдаг нэг хүнтэй болсон. Унтах сайн гэж бодоод буй хэдий ч өдөр тутмын хэв маяг жаахан буруу байгаад, үглүүлээд. 

Үглэхээр нэг чихээрээ оруулаад нөгөө чихээрээ гаргаад байна өө. Яалтай...

Ангийн ажилд идэвхтэй хэвээрээ. Ангийн дарга, ангийн дарга нарын дарга. Өмнөөс нь би ядрав, сонсоод. Ха ха. 

Шулуухан хэлчихдэг нь харин арай зөөлөн болж ирсэн шиг байна, багшийн ярианаас дүгнэхэд. Ашгүй дээ. 

Хичээл сургуульдаа дуртай яваад буйд нь талархаад, нэг их хүлээлт, найдлага тавилгүйгээр ажиглах нь чухал шиг байна өө. 

Түүнээс эргэн тойрны хүмүүсийн хүүхдүүд үе үе хичээлээ тасалчихдаг, явах дургүй гэх юм. Сүүлийн үед японд сургуульдаа явахгүй, гэртээ бүгэх тохиолдол ихсээд, нийгмийн нэгэн асуудал болоод байх шиг. Үе үе сонин гарчиглахад л том том гарчигтайгаар бичигдсэн байх юм. Уншаад бас л санаа зовно өө, "миний асуудал биш" биш "надад ч тохиолдож магад" асуудлын нэг болж мэдэхээр л ойрхон сонсогдох...

Цэцэрлэгийн бацааны хувьд багшийн ярианаас сургуульд элсэн ороход харьцангуй гайгүй байх гэж дүгнэлээ. Нэг гэм нь өдөр хоолтойгоо уудаг сүүндээ нэг их дуртай биш, ууж дуусгахад цаг их ордог гэнэ. Мөн цэцэрлэгт сүү уудаггүй бол цай өгдөг. 

"Бага, дунд сургуульд сүү өгдөг, цай өгдөггүй болохоор тэрэнд л жаахан санаа зож байна өө, бусдаар тун чиг дажгүй" гэсэн. Бага сургуулийн өдрийн хоолны цаг их богинохон гэсэн. Сүүгээ уух гэж удвал бусдадаа төвөг болох вий, өөрөө ч хэцүү байдалд орох вий гэнэ шүү.

Өө манайхан бүгд сүүнд нэг их дуртай биш ээ, одооноос хааяа уулгаж байяа л гэлээ.

Найз нөхөдтэйгөө дажгүй эвтэй найртай тоглочихдог, зөөлөн ааштай, бас ч гэж уншиж сураад байгаа, хэлсэн ярьсныг ойлгодог гэв. 

Бага зэрэг санаа амарлаа. Нэлээд эрх, нялцгайдуу тул мээмнээсээ гараагүй л явна шүү дээ. Хань ижил "ээжийн мээмнээс эхнэрийн мээм рүү" гэдэг шиг л юм болох вий, хэтэрхий наалдан пад байна шүү та хоёр гэдэг юм. Ха ха ха. 

Жилийн эцсийн ажлуудаа нэг иймэрхүү амжилттайгаар даван туулж л байна. Санта өвөө, санта эмээг ч амжилттай угтаад, бэлэг сэлтээ өгч авалцсан. Тусад нь бичнэ ээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月24日火曜日

Хараацай зогсолт 2 үргэлжлэл

Дуусгав. Номын тавиуртаа хурааж өрөв. Уншиж дууссан номоо папхийтэл нь дуу чимээтэй гэгч нь хаагаад, номын тавиуртаа хураах ч аяа мөн ч их сэтгэлийн таашаал өгдөг шүү. Ном уншдаг хүмүүс л ойлгож, мэдрэх байх тийм үү? 

Уншсан олон номоо хараад, хөөх би их ном уншчихсан юм уу? Гээд л.

Ямартай энэ ондоо багтааж унших ёстой төлөвлөгөөт номнуудаа бүгдийг нь алгасалгүй уншиж дуусгав. Өөрөөрөө бахархаж, өөртөө урам зориг өгөөд сайхан амттай агя халуун кофе уунгаа бичиж сууна. 

Хараацай зогсолт 2-н агуулга нь мөн л зохиолчийн сэтгэл дотор, тархин дотор явдаг элдэв бодролуудын цуглуулга байлаа. Уншихад хөнгөн, нээрээ л хүний тархи, сэтгэл доторхыг уудалвал нэг иймэрхүү бодролууд ил гарч ирэх байх хэмээн бодов. 

Би ч хальт блог бичдэгийнхээ хувьд яагаад ч юм нэг л дотно санагдав. Ихэвчлэн гэр бүл, өөрийн эргэн тойронд болсон үйл явдал буюу болсон явдал бичдэг болохоор хааяадаа ингэж сэтгэл доторхоо бичиж уудалж байвал зүгээр ч юм уу гэж бодогдов. 

11, Зохиолч гэх мэт дүрүүд нь хэрэв Өлзийтөгс зохиолч өөрөө мөн бол түүний хадам ээж буюу Мама, мөн нөхөр нь хүний хайлангууд юм аа. 

"Алт ухаж арван үеэ барснаас аргалаа түүж элэг бүтэн яв."

"Тос ид тоо бод." 

"...өвлийн хүчинд л манай Монгол энэ хүртэл тэссэн, үлдсэн юм шиг санагддаг. Хэрэв өвөл болдоггүй сэн бол манайхыг аль хэдийн эзлээд авчихна шүү дээ..."

Чухам үнэн юм шиг ээ. Санагдах ч биш ер нь л тийм бололтой шүү. Хэ хэ. Дулаахан орон байсан бол урд зүгийн нэгэн муж болчихсон л явах байсан биз ээ. 

Тос ид гэдэг ч бас л үнэн. Сайхан хайлмаг, шар тос гээд л чухаг чухаг тос их байна дөө. Гэм нь энд би хайлмаг идэж чадахгүй л байгаа болохоос. Шар тосыг харин "Халбага шар тос" гэдэг бүтээгдэхүүн гараад, нэг хайрцгийг авчирсан. Сүүлд бас бэлгэнд авсан. Баярлалаа, та бүхэндээ. 

Алтаа ухаад бид улам л хоосроод байх шиг санагддаг уу? 

"Өтөлнө гэдэг айхаа болихын нэр. Үхлээс бол бүр ч!". "Өтөлнө гэдэг шуналаасаа хагацахын нэр!". "Хүн хэдий өтөлж хөгширлөө ч үр хүүхдэдээ хэрэгтэй байгаагаа мэдрэхийг л хүсдэг аж."

Сайхан намбатай өтлөх юм шүү гэж боддог болжээ. Насны намар хаяанд ирсэн буй нь тэр биз ээ? Ха ха. Хөгшин хүн шиг л бичлээ. Угтаа болоогүй шүү дээ, жаахан зулзагатай ид насандаа яваа ээж шүү би. Хи хи. Жаахан аальгүйтэв...

"Эмэгтэй хүн бүр газар..." 

Энэ үгний үргэлжлэлийг номноос нь уншаарай, өөрсдөө. Ингээд бодохоор би өөрөө үржил шимтэй газар байхыг хүснэ. 

"Ухаалаг хүн л хамгийн үзэсгэлэнтэй..

"Нөхрийн минь тухай сайхан үг хэлсэн хүнийг би үнсэхэд ч бэлэн болчихдог."

Хань ижилдээ үнэнхүү хайртай бололтой, тийм ээ? Нөхрийнх нь зохиол бүтээл ч мөн л сонин содон шүү дээ.

"Тэнэгдүү байна гэдэг царайлаг эмэгтэйчүүдийн хувьд давуу тал. Царай муутай эмэгтэйчүүдийн хувьд сул тал."

Царайлаг байсан ч болоосой. Тэнэгдүүхэн царайлаад явахад минь таатай байхгүй юу. Ха ха. 

Зээ ийнхүү Өлзийтөгс зохиолчийн тэр бүр ярилцлага өгөлгүй, зарим нэг зохиолчид шиг бла бла гэлгүй, ийнхүү номоороо дамжуулж сэтгэлээ уудалсан номыг нь уншсандаа таатай байна өө.

Уран бүтээлийн амжилт хүсье. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月21日土曜日

Хараацай зогсолт 2

12 сард уншиж дуусгаад ярилцах ёстой ном. Оны сүүлээр хуучин оноо үдэх, шинэ оноо угтах гээд л ажил мундахгүй  тул гялс уншаад дуусгах санаатай үзэж тарж л байна. 

Хоёр дахь дэвтэрт сэтгэлд тод үлдсэн бичвэрүүд? "М М М" их хөөрхөн байлаа. Асуултын бүх хариултыг "Ном" гэж хэлээд байвал ойлголцох болов уу? Туршиж үзнэ гэж бодож байсан чинь мартчихсан явна. 

Мөн эхний хэдэн хуудсанд бичигдсэн захидлууд "эвий эвий" гэхээр юм. Хааяа ч ингээд хэн нэгэнд хаяглаад захидал бичмээр болдог шүү, тийм ээ. 

Гомдлоо, бухимдлаа илэрхийлэх аргатай, хүнтэй байх хэрэгтэй гэж ухаараад байгаа. Дотроо хадгалаад байвал хэзээ нэгэн цагт дэлбэрч мэдэх...

"Компьютерийг таалж, үзгээсээ урван, цагийг хэмнэх болсноор цаг хугацаанд улам л хожигдох болсон доо." 

Юутай үнэн үг вэ. Угтаа бүхий л ажлаа цахимаар амжуулаад байгаа юм шиг хэрнээ л цаг хугацаа надад хүрэлцэхгүй байх юм. Учиргүй зохиолч, яруу найрагч хүн биш ч блогоо бичихэд, номоо уншихад цаг гаргаж чадаад байгаа хэрнээ л 24 цаг багадаад байх юм...

"Зураачид нэг гараараа л зурдаг, харин төгөлдөр хуурчид хоёр гараараа зурдаг" хэмээн аугаа Рихтер хэлсэн байдаг. Харин яруу найрагч хүн дөрвөн гараар зурдаг билээ л. 

Үнэн байх өө. Яруу найрагчид цаанаа л нэг өөрөөр сэтгээд, өөрөөр оршоод байх шиг санагддаг юм. Гэхдээ би энд ирснээсээ хойш нэг их шүлэг, яруу найраг сонирхохоо байчихжээ. Юунаас болов бүү мэд, ажил амьдрал гэж гүйгээд "эморох" цаг багассан юм болов уу? 

"Хүмүүсээс тусгаарлагдана гэдэг жинхэнэ уншигчийн л ойлгох баяр баясгалан шүү дээ." 

Би хараахан уншигч болж амжаагүй л байгаа гэж өөрийгөө боддог. Заримдаа ч тусгаарлагдаж байгаад бүтэн өдөр ном унших юмсан гэж мөрөөддөг. Юу ч хийхгүй, юу ч идэхгүй, халуун кофе бол ууна. 

"Чихрийн цаас"-ыг уншсан чинь багын дурсамж сэдэрч байдаг шүү. Би ч мөн адил багадаа чихрийн цаас цуглуулаад, дэлгээд тэнийлгэж хадгална. Дүүтэйгээ, найзуудтайгаа чихрийн цаасддаг байлаа. Ховор гоё гялгар цаас бол их л нандигнан хайрлана.  

Ингээд дурсахаар зохиолчтой насаараа нэлээд дөхөж очих гээд ч байх шиг. Мэдээж би хамаагүй? дүү л дээ. Тэгэхээр би их л багынхаа зүйлийг санаад байна гэсэн үг байх нь...

"Зугтахуй бол амьдрахуйн нэгэн " арга техник" минь юм. Мунхаг хүнээс сүүлээ хавчин зугтагтун. Эгээ л цус сорогчтой таарсан мэтээр, ум хумгүй: "Ээж ээ". 

Энэ үгс ихэд таалагдав. Би энд нэгэн монгол гэр бүлээс "зугтдаг". Энд тэнд тааралдчих вий гэж, "эмээнэ, зугтана". Учир нь мунхаг санагддаг тул... Санагдах ч биш мунхаг юм байна. Би ганцаараа биш нэлээд олон хүн үүнийг хэлдэг. Хи хи. 

"Аялал хүнийг тэнгэрээс газарт буулгаж, ихэмсэг, хөөрөлхүү занг нам дарж өгдөг сайн талтай."

Үнэн байх тийм ээ. Энд ирж их удаан аялснаараа би ч газарт буусан байх өө. Хи хи. 

"Ганцаардах хэрэгтэй. Маш их ганцаард. Тэгж байж л чи найзтай байхын сайхныг ч, найзгүй байхын сайхныг ч ойлгоно." 

"Хүнээр дутахыг "ганцаардал" гэхгүй."

Тийм ч юм уу? Энд ирснээс хойш нээрээ л үе үе ганцаардана, хэдийгээр гэр бүлтэйгээ хамт байгаа ч. Тийм учраас л уншиж, бичиж "ганцаардал"-аа тайлдаг байх нь...

"Хүмүүсийн хандлага чинь эргэлзээтэй зүйл шүү дээ. Хэзээ ч өөрчлөгдөж болно. Мөнх биш юманд найдаад хэрэггүй. Чамайг хэзээ ч ойлгож, мэдэрч чадахгүй мянган хүнээр хүрээлүүлээд яах ч юм билээ."

Чухам үнэн л энэ байх тийм ээ? Миний өөрийн хандлага ч мөнх бус, байнга хувьсан өөрчлөгдөнө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月20日金曜日

Бялууны сар

12 сард ерөнхийдөө бялуу иддэг сар. Олон олон хүмүүсийн төрсөн өдөр болдог. 

Яахав хол байдаг тулдаа цахимаар бие биендээ мэнд хүргэнэ. Ойрхон бол ч бялууг, улаан дарсыг хашраах байсан. Ойлгомжтой. Хо хо.

Зээ, үүнийг нэгэн ихэмсэг охины төрсөн өдрөөр идсэн. Зулзагууд энэ цагаан кремийг нь иддэггүй, жаахан амсаад л болчихдог. Үлдсэнийг ээж аав иднэ. Ээж сүүлийн үед аль болох үлдэгдлийг нь идэхгүй гэж хичээж буй...

Гүзээлзгэний үнэ ч бас хөөрхөн нэмэгдэж байна шүү. Бүхий л жимсний үнэ тэнгэрт хадаж байна өө.

Бидэнд зориулж авсан гэсэн. Хань ижлийн дуртай амттан. Би жаахныг амссан. Энэ жингийн асуудалтай тэмцэх гэж, дуртай амттанаасаа татгалзах тэрхүү асар их тэвчээрийг та нар ойлгох уу? Хи хи. 

Ойлгохгүй дээ ойлгохгүй.  Амттан идмээр санагдвал сайхан халуун кофе уух сэвэл зүгээр л ус уух. Үүнийг тархиндаа, далд ухамсартаа суулгах л чухал байна шүү.

Хань ижлийн төрсөн өдрийн бялуу. Кремгүй бялуу авсан. Бялууны газраас биш, зүгээр л хүнсний дэлгүүрээс. Хэ хэ.

Зулзагууд дажгүй идсэн. Хойшид төрсөн өдрийн бялуугаа сонгохдоо аль болох өмнө нь идэж үзэж байгаагүй иймэрхүү жижигхэн бялуунаас авч байна аа. 

Гэснээс "Хмас"-ын төрсөн өдөр билүү? Юу билээ? 12 сарын 25 чинь. Ха ха. Энэ өдрөөр бид бялуу авахгүй, хүн бүр өөрсдийн дуртай зүйлсээ аваад ширээгээ засна гэж ярилцаж буй. 

Өнгөрдөг жилийн туршлага. Дажгүй санагдсан. Он солигдох мөчөөр харин яах билүү? О.зулзага минь морилон харьж ирнэ. Хи хи. Одоогоор төлөвлөсөн зүйлгүй л сууна. 

Нэг их хөвсийлгүйхэн шиг шинэ оноо угтмаар байна шүү...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月18日水曜日

Хошногоны нүхний тухай

Бас нэгэн сонирхолтой бөгөөд танин мэдэхүйн асар өндөр ач холбогдолтой ном зээлсний нэг нь "Хошногоны нүхний тухай" гэдэг ном. 

Зурагт ном гэхээр чинь одоо үр зулзагатаа уншиж өгч болно л гэсэн үг биз дээ, энэ чинь одоо. 

Ам гээч онгорхой нүхнээс авахуулаад хошногоны нүх хүртэлх хоолой гуурс, ходоод, бүдүүн нарийн гэдсийг зургаар үзүүлж харуулаад, ойлгомжтой амархнаар тайлбарлаад бичсэн ном байлаа. 

Улаан хоолой, ходоод, нарийн гэдэс, бүдүүн гэдэс, 12 нугалаа гэдэс. Ходоодны хүчил, хоолоо залгиад хэдэн цагийн дараагаар нарийн гэдэс рүү очдог, хэдэн цаг зарцуулж байж бүдүүн гэдэс рүү очиж, хэдэн цагаа дараа баас болж биеэс гадагшлах. 

Энэ бүгдийг зураад тайлбарлажээ. 

Мөн шим тэжээлтэй нь хүний биед шимигдэж үлдээд, илүүдэл хэрэггүй гэснийгээ хэрхэн боловсруулж гадагшлуулдаг тухай ч бичсэн байв. 

Цуврал юм билээ. "Эр бэлэг эрхтэн" цуврал гэсэн байсан. Бусад дугааруудыг нь зээлж аваад уншиж өгнө өө. Ээжид ч сонирхолтой санагдсан тул. 

Төгсгөл хэсэгт бөгсөө хэрхэн арчих тухай ч бичсэн байна билээ. Урдаас хойш нь чиглүүлж арчих нь зөв зүйтэй шүү гэжээ. 

Боддоо, тавхан настай зулзага минь ямар эртнээс чухал зүйл мэдэж аваад байна вэ? 

Би жаахандаа баас гээч зүйл муухай, өмхий, хошногоны нүх бохир заваан л гэж заалгаж ирсэн дэг. Цагаан хорхойны тухай харин мэддэг байж. Ха ха. Зулзага харин энэ хорхойг мэдэхгүй.  Хэ хэ. 

Дараагийн номыг таашгүй. Хи хи.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月17日火曜日

Төмсөгний тухай

Манай энэ япончууд бас л айхтар, хөөрхөн сэтгэнэ шүү. 

Ажлынхаа хажуугийн хотын харъяа номын сангаас сонирхолтой гэгч ном зээлж ирэв ээ. Угтаа үлэг гүрвэлийн л ном зээлэх санаатай орсон юм. Ойрд энэ номын сангаар шагайгаагүй юм билээ. 

Үлэг гүрвэлийнхээ номыг ч зээлсэн л дээ. Үүргээ давуулан биелүүлээд сонин хачин агуулгатай ном зээлчихсэн, би ч ном гэхээр л дандаа л үүргээ давуулан биелүүлчихдэг гэмтэй биш зантай хүн. Хэ хэ. 

Амралтын өдрөөр уншиж өгөв өө. Зулзага цаанаа л нэг хачин жигтэй инээд  алдаад болдоггүй шүү. Жуумалзаад л. Ха ха. 

Өөрийх нь нандин чухал эрхтний тухай яриад байна гэж мэдээд байдаг шүү. Уншиж дуусан дуустал жоготой инээд алдсан. Дагаж би бас инээгээд, аав нь тэнд бас үе үе жуумалзаад л. Хи хи. 

Гаднах хальс буюу уут нь хэрхэн ямар үүрэгтэй, өөрийнх нь маш эмзэг бөгөөд чухал эрхтнийг нь элдэв нян зэргээс хамгаалах зориулалттай тухай дэлгэрэнгүй бичиж шүү. Хүүхдэд зориулсан гэхэд. 

За тэгээд л үрийн шингэн ялгаруулдаг, эмэгтэй хүнд ч хоёр төмсөг байдаг, тэрнийг нь өндгөвч гэж нэрлэдэг, эмэгтэй хүний бие дотор байдаг гэж мэгээд л дэлгэрэнгүй л бичиж. 

Тавхан насандаа ийм мэдлэг олж авдаг одооны энэ хүүхдүүд нэг бодлын азтай. Би яасан, өөрийн бие доторх өндгөвч, өндгөн эс зэргийнхээ тухай хэзээ хойно л мэдэж авсан даг. 
 
Худалч хүнд томыгоо төрүүлэхдээ, ха ха. Одоо бодоод байхад их л харанхуй бүдүүлэг байжээ. Өөрийгөө өрөвдчихлөө. Хи хи. 

Эрэгтэй хүнтэй унтахаар л хүүхэдтэй болдог гэж хальт мулт л мэддэг байлаа шүү дээ. Бусдаар тэгээд харанхуй харанхуй.
 
Би ч багыгаа төрснөөс хойш энэхүү ангарагаас ирсэн гишүүнийхээ төмсгийг үе үе гайхан харна аа, хаха. Заримдаа ч шалчийсан, үрчийсэн арьс л харагдана. Заримдаа ч хатуу бондгор болчихсон байна. Гэх мэт. 

Одоо томроод нэг их ажиглалт хийж чадахгүй байна л даа. Хи хи. Хамаагүй их нүд унагавал гаж донтон болчихно биз дээ?

Ямартай ч иймэрхүү бэлгийн боловсролын тухай номтой үе үе учруулж, уншиж өгч байх юм шүү. Яваандаа өөрөө уншдаг болохоороо нууж нэг, ил нэг уншаад явах биз, тийм ээ? 
 
Цуврал ном тул "шодой"-ных нь тухай ч байдаг байх. Дараагийн ээлжинд зээлж ирж уншина аа. Бас л сонирхол татаж байна шүү.

Хүүхэд томрох ч лүд юм дөө.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月16日月曜日

Хараацай зогсолт 1 үргэлжлэл

Орсон ч гарсан ч, боссон ч суусан ч барьж гүйж байгаад уншаад дуусгалаа. Гэхдээ өмнөх "ид жилбэ"-тэй номныхоо завсраар бараг талд нь хүртэл уншчихсан байсан юм өө. 

Мөн бидний 12 сард уншиж ярилцах ном тул, эртхэн уншиж л байх минь гэж бодоод л. 2 дэвтэртэй. Одоо хоёр дахиа эхэллээ. 

Зээ, эхний дэвтэрт сүүл хэсэгтээ нэлээд гомдол, тайлбар маягийн агуулгатай бичвэрүүд зонхилно. 

Зохиолч тэр бүр сонин хэвлэлээр ярилцлага өгдөггүй, элдэв хов жив хөөж тайлбар өгдөггүй болохоороо тэр байх, тухайн цагт тохиолдсон ганц нэг хов живт хариулт тайлбар өгсөн ч юм шиг санагдав. 

Энд тэнд хэрүүл хийгээд байлгүй ингээд чимээгүйхэн, уран зохиолын хэлбэрт оруулаад, бүр ном болгон хэвлээд гаргачих чинь тун догь арга ч юм шиг...

Би бас ганц нэг гомдол, зэвүүцэл, хорслоо уран зохиол болгоод, хэн нэгэн дүр гаргаж ирээд бичдэг ч юм билүү. 

Суугуул мужид минь байдаг монголчуудыг "малууд" байдаг, бид л өөрсдөө хүн нь гэж боддог, яриад явдаг ИКС, ИГРЭГ гээч хүмүүсийн тухайд гээд бичвэл бичнэ шүү дээ. 11 шиг л чимээгүй, орхичихоод байгаа болохоос. Ха ха. 

Тун дажгүй ишлэлүүд олж уншсаныгаа түүж бичье дөө. Зүгээр суухаар зүлгэж суух минь. 

Зөвхөн бие махбодоороо ойр байхыг гэрлэлт эсвэл хайр гэхгүй шүү дээ. Чимээгүйхэн хайрлана гэдэг жинхэнэ, бүтэлтэй хайр ч байж мэдэх юм...

Бууж өгөхөд харамсмааргүй хоёр төрлийн л хүмүүс байдаг. Эхнийх нь сайхан сэтгэлтэй хүмүүс. Удаах нь хурц ухаантай хүмүүс.

Үлгэр мэт яруухан төгсөлтийг хүлээвч кино мэт яаж ч төгсөж мэдэх тоглоомыг гэрлэлт гэдэг шүү дээ.

...Гэвч үлдэгсдийн өвдөлт маш удаан үргэлжлэх болно. Дэндүү удаан...

Ихэнх хүн бичвэрийн цаадах бичвэрийг уншиж чаддаггүй. Наадахыг л... Бид үсэглэгдэж буй үгсийг л уншдаг юм. Үсэглэгдэхгүй байгаа, харагдахгүй байгаа, зөвхөн мэдрэгдэж буй тэр бүдэг чичирхийлэл ч яруу найраг шүү дээ. 

Мянган тэнэгийг араасаа дагуулснаас нэг ухаантанд тоогдсон нь дээр.

Сонссондоо биш харсандаа л итгэ гэдэг билүү? Үгүй дээ, нүд үнэндээ зүрхнээс харалган эрхтэн юм шүү. 

Энэ хорвоог азтай, амжилттай туулж яваа "хэвийн" бид хэвийн бус нэгэнд хэтэрхий харгис зангаа гаргахаас ер ичдэггүй нь ичмээр явдал билээ.

Зүгээр л харц! Гэвч хүний нүд хамгаас айхавтар хүчирхийлэгч, дарангуйлагч, эзэрхийлэгч эрхтэн...

Байхын жаргалыг мэдэхгүй бол байхгүйн зовлонг мэдэхгүй шүү дээ. 

"Эмэгтэй юм байж" хэмээх энэ зэмлэл эм хүний сэтгэлд зүүдэг маш том, хүйтэн цоож юм. 

Гээсэн он жилүүд, хаясан эд зүйлс, мартагдсан чадварууд, үүрд арилсан мөрөөдлүүд.

Урилгагүй зочин татараас дор. 

Суралцах ёстой болохоос барьцах ёсгүй. Хүлээн зөвшөөрч чаддаг байх хэрэгтэй. 

Номыг зүгээр л унш! Дүн тавихын төлөө бус. 

Зээ ийнхүү эхний дэвтрээ хаан, хоёр дахь дэвтрийг нь сөхөв. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月15日日曜日

Мастер Маргарита хоёр үргэлжлэл 2

Ид шидийн номоо дууссан гэж хэлсэн тийм ээ. Зохиолын хоёр гол баатар минь хамаг зүйлээ орхиод "диваажин" луу явчихдаг, өнөөх гадны хүнийг дагаад. Нэг ёсондоо нас бараад сүнс нь гэсэн үг л  дээ.

Яг ч диваажин бас биш л дээ. Там юм болов уу? Бүү мэд. 

Маргарита ч ёстой нэг "галзуурч" өгдөг. Ид шидтэй учраад, шүүр унаад нисэхдээ. Замд таарсан юм болгоныг, өөрт нь жаахан тааламжгүй хандсан хүмүүсийг гээд л. Нэг байрыг орвонгоор нь эргүүлчихдэг. 

Миний төсөөллөөр эх оронд минь байдаг шиг 9 давхар байшин. Гэхдээ бас арай өөр байж магад. Байрны харгалзагч гэх мэт хүмүүс гарахыг бодоход. 

"Амьдрал нулимсанд дургүй" дээр гардаг холын хамаатан эмээгийн байр шиг тансагдуу байр шиг байгаа юм. 

Цирк харин эх хотын минь хүүхэд байхдаа байнга очдог байсан цирк төсөөлөгддөг. 

Зохиолч нь эмч хүн байжээ. Бас морфинд донтсон хүн байсан гэдэг цуу яриа явдаг юм билээ Түүндээ донтоод, энэ ертөнцөөс тасарсан үедээ уг зохиолоо бичсэн байх гэсэн таамаг ч байдаг юм билээ. Таамаг ч биш, бодит явдал шиг байгаа юм. 

Дайны он жилүүд ч таарч. Эрүүл энх цагт хүмүүс элдэв эм, тариа, тамхинд донтоод байхад дайны хүнд хэцүү жилүүдэд бас арга ч үгүй байх тийм ээ? 

Өөр юу билээ? Булгаков гэдэг нэр ч монгол гаралтай нэр гэсэн. Тэгэхээр зохиолч монгол гаралтай байж ч мэдэх. 

Хүмүүсийн таамаглал, төсөөлөл, элдэв цуу ярианд хязгаар гэж байхгүй юм даа. 

Мастер Маргарита хоёрыг нас барахад Иван галзуугийн эмнэлгээсээ гарахаар болно. Мөн түүнтэй уулзаад хоёр гол дүрүүд маань нисэн одоход хажуугийн өрөөний өвчтөн нас брадаг. Энэ бол Мастер. 

Одоо цаг үеийн Харри Поттер шиг зохиол юм биш үү? Энэ энэ "алдарт" зохиолын киног нь ч үзээд ойлгодоггүй юм. Тэгэхэд охин минь дахин дахин уншаад л байдаг юм. Ёстой нөгөө нэг ширээний ном гэдэг шиг л...

Гэснээс олон сүрхий хүмүүс энэ номыг ширээнийхээ ном болгон, үе үе сөхөж хардаг гэнэ лээ. Би ч тэднийг дуурайдаг юм билүү? Ха ха. 

Овоо хэдэн жилийн дараа л нэг сөхөж магад. Одоо ч унших ном асар их. Жилд 35 ном уншаад байхад барагддаггүй шүү. Энэ тухай 2024 оноо дүгнэж нэг бичихдээ дэлгэрэнгүй бичнэ ээ. 

Ямартай ч "галзуу, солиотой, сонирхолтой" нэгэн зузаан номоо уншиж дуусган, хаагаад номын сандаа өрөв. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月13日金曜日

Хараацайн зогсолт 1

Төлөвлөгөөт ном. Монгол зохиолчийн ном тул уншихад харин ч нэг урамтай байна аа. 

Би Л.Өлзийтөгс зохиолчийн "Нүдний шилэнд үлдсэн зургууд", "Хотын үлгэрүүд"-ийг уншсан. Дахин уншиж буйдаа баяртай байна. Хөөрхөн найздаа эрхэлж, захиж авахуулсан. Баярладаг шүү, хонгор минь. 

Уншсан номныхоо тухай өмнөх блогтоо зүгээр л "уншсан шүү" гэж санаж байхаар л хальт л хоёр өгүүлбэр холбон бичжээ. Яахав нэгнийх нь зураг бол байсан. Нөгөө  нэгнийх нь зураг ороогүй байна лээ. 

Тэгэхлээр санаж буй зүйл тун ховор, тэдгээр номноос. 

Хараацайн зогсолтын эхний дэвтэрт орсон бага насны дурсамжуудыг уншиж байхад миний өөрийн бага насны дурсамжийн зарим нэг нь сэдрэв. 

Жишээ нь "Аллага", "Сүрэг" гээд байрны хөвгүүдийн тухай дурсамж. Миний багад ч байр маань хоёр орцтой, 9 давхар байшин. Байрныхаа бүх хүүхдүүдийг, орцныхоо бүх айлыг таньдаг байлаа. 

Охид хөвгүүдээрээ хуваагдаж тоглоно. Заримдаа хачин эвтэй, заримдаа чухам дайсагналцдаг байлаа. Санаж байгаагаар 9 давхраас ууттай ус асгаж дэггүйтнэ. Усаар байлдана. Чирдакан дээрээ гарч тоглоно, чирдакаараа дамжиж найзындоо орно.

Цахилгаан шатаар тоглоно, айлын хонх дараад зугтаана.

Бусад байрныхантай резин, чиртаагаар өрсөлдөнө. Байрны ах нарын дугуйнд сундлаад, тэр хавиа тойрно. 

Хөвгүүд харин шувуу байтугай л амьтан "алж" тоглодог байсан байх. Хань ижил л лав энд өгүүлдэг шиг муурыг өндрөөс шидэж үзсэн л гэсэн. 

Мөн байрны хөвгүүд чулуугаар байлддаг байсан. 

Зохиолын гол дүр болох Зохиолч нь Мама буюу хадам ээжтэйгээ хуучилдаг хэсгүүд их хөөрхөн. "Юу яагаад" гэдэг бичвэр нь хөөрхөн. Өөрийн эрхгүй инээсэн.

Маматай ярих харилцан ярианд хөөрхөн хөөрхөн, ухаарал хайрласан өгүүлбэрүүд мэр сэр гарна. 

"...Хүн чинь уурлахаараа их тэнэг, тэнэг, жижигхэн зан гаргадаг юм шүү дээ. 

"... Ер нь битгий уурлаж байгаарай, миний охин! Ээж нь бол уур хүрэнгүүт амаа хамхичихдаг даа, хө. Үг хэлмээр байсан ч дуугардаггүй. Тэвчсэний буруу гэж ер байдаггүй юм шүү. Бүх юм болоод өнгөрсний дараа хэдэн өдөр, хэдэн сар харамсаж шаналснаас тэрүүхэн зууртаа тэвччихэд дараа нь сэтгэл санаа хөнгөн байдаг даа." 

Сүүтэй цайны тухай бичсэнийг нь хань ижилдээ уншаад өгчихвөл ч надаас сүүтэй цай нэхээд салахгүй болохоор л бичсэн байлаа. Учир нь би сүүтэй цай гээд байддаггүй л дээ. Хань ижил болохоор будаатай сүүтэй цайнд дуртай. За тэгээд борцтой бол бүр ч...

"...өрөмтсөн сайхан, өтгөн шаргал сүү хийгээд 100 удаа самарчихсан, атга шар будаа шидээд, сүүлтэй хуурчихсан юм уу, хэдхэн ширхэг борц хаяад буцалгачихсан, чимх хужиртай, халуун цай чинь ядаргаа тайлж, хий хуйг дардаг, муухан хоолноос хамаагүй дээр унд шүү дэ хө. Ер нь миний охин хожим, ээжигйээ үхэхээр муу хоолыг түлхээд сайн цай л уучихаж байгаарай..." 

Гэснээс эндхий сүү тослог багатай тул өтгөн сайхан цай болдоггүй юм өө. Тийм болохоор би сүүтэй цай чанах дургүй. Кофег бол чанана шүү. Хэ хэ.

Өмнөх сарын "галзуу солиотой" номыг бодвол тун даруухан, эгэл, монгол ахуй гардаг тул амархан ч уншигдаж байна өө. 

1 дүгээр номоо дуусгаад дахин нэг тэмдэглэл бичнэ ээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月12日木曜日

Төгсрөх

Охины хийсэн амттан. Гаднаас нь харахад төгсөрчихсөн байна уу? 

Амтыг нь харин хэлж мэдэхгүй байна өө. Гар хүрч болохгүй гэдэг тушаалтай тул зураг л дарав. Яахав дээрх чимэглэлийх нь ганц нэг ширээн дээр өнхөрснөөс нь хурууныхаа өндгийг норгож ирж байгаад л түүж "амсав". Ха ха.

Холын хөршийн минь өгсөн амтат төмсийг хэн ч идэж болохгүй, би 12 сард амттан хийнэ гээд сонинд ороож далд хийсэн. 

Гэхдээ энэ удаагийн амтат төмс нь өөр соорт байсан байх, өөрийг уламжлалт аргаараа шарахаар гоё болж өгөхгүй байсан юм. Тэгээд л зулзага минь амттан хийхээр шийдсэн.

Цаасан аяга, аяган жигнэмэгийг нь дэлгүүрээс бэлэн худалдаад авчихна лээ. Энэ ногоон өнгөтэйг нь өөрөө хийсэн. Чимэглэл мэдээж бэлэн худалдааных. 

Амтат төмсөө чанаад, нухаад, хүнсний будаг оруулагчаар ийм ногоон өнгөтэй болгосон. Гацуур модыг дүрсэлсэн. Шинэ жилийн сар учраас тэр. 

Нэлээдийг хийгээд дугуйлангийнхаа "сэнпаи" нарт өгөхөөр авч явсан. Гэрийхэнд нэг ч оногдсонгүй шүү. Ядаж ганцыг ч болов хуваагаад амсаарай ч байхгүй ээ. 

"Одооны энэ хүүхдүүдийн сэтгэл санаа нь найз нөхдөд" л байх шив дээ. Эхийн санаа бол угтаа үр зулзагууддаа л явах юм.

За тэгээд хийгээд, оролдоод байгааг нь үнэлээд, урам хайрлаад л явж байя дөө. Өөр яалтай?...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月11日水曜日

Урлагийн үзлэг

Цэцэрлэг дэх сүүлчийн урлагийн үзлэг. Жаахных нь уйлж дуулж оролцдог байсан үе ард хоцорч, маш чадварлаг оролцдог болжээ. 

Хөгжөөд л байдаг. Ээж хөгжиж байна уу? Ха ха. Овоо хэдэн ном л унших шив дээ? Чамлалтгүй. 

Дуулж хуурдана. Мөн хөгжимдөнө. Энэ жилийн хөгжим нь tympany гэдэг цохивор хөгжим байлаа. Тун чадварлаг дарсан. Хүч нь ихдээд цохиураа нэг унагаасныг эс тооцвол. Хэ хэ. 

Энэ мэтээр багаасаа хөгжмийн өндөр мэдрэмжтэй болж өсдөг юм байна өө. Энд анх ирээд л мэдсэн зүйлийн минь нэг л дээ. Би өөрөө багадаа юун хөгжим дарах, солгой гэж хэлүүлээд дуу хуурнаас хол явлаа. 

Яахав хааяа нэг бүжиглэдгийг эс тооцвол урлаг уран сайхан надаас хол оршдог байлаа. Хэ хэ.

Зулзагынхаа зургийг хамаагүй оруулж болохгүй тул цахимаас ийм нэг зураг зээлээд ирлээ. 

Боддоо, наад захын жижигхэн сумын цэцэрлэгт хөгжим төрөл төрлөөрөө байна гээд. Атаархдаг л юм. 

Ирэх жилээс бага сургуулийн урлагийн үзлэгийн тухай дахиад л залхтал чинь бичих нь ээ. Өршөөгтий. Ха ха. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月10日火曜日

Хүйтрэв

Суугуул муж хүйтэрч байна өө. Шаргал, налгар намрын улирал удахгүй цасан цагаан өнгөөр солигдох юм гэсэн. 

Хань ижил өвлийн дугуйгаа сольж тавив. Бага зулзага гарч туслав. Ашгүй туслагчтай болж байх шигбайна. Түүнээс ч намайг тусал энэ тэр гээд "базаад" байдаг юм. 

Өөрийн төлөөллөө төрүүлж өсгөж байгаа юм билээ би чинь. Хэ хэ.

Ажлын хажууд байдаг бяцхан цэцэрлэгт хүрээлэн дэх моднууд. Ингэж хөөрхөн шав шар болно. Нуг улаан хүрэн мод байсан. Яагаад ч юм шаргал өнгө л нүдэнд тусаад, миний зургийг дараачээ гээд байсан болохоор нь, тэр улаан хүрэн өнгийг алгасав. Хи хи.

Урд нь төмөр замын өртөө байсан шиг байна лээ, энэ цэцэрлэг. Дээр үеийн буудлын үлдэгдэл байдаг. Дулааны улирал эрэгтэй голцуу жаахан маамаа нар ээж аавтайгаа салхилж харагддаг. 

Би ч дүрмийн дагуу зулзагаа нэг дагуулж ирнэ гэж бодож л байна. Мартчих вий дээ, сүүлийн үед "орно оо, гарна аа" л хүн явж байна өө.

Тагтаа ирж салхилдаг юм билээ. Заавал Гандан орох гэлтгүй, энд ирээд тагтаа хооллож болох юм билээ. Атга цагаан будаа, талхны үйрмэг барьж ирнэ ээ. Зулзагатайгаа. 

Угаасаа яг хажууд нь байдаг хотын номын сан ормоор байна л гээд байгаа юм. Том зурагт ном зээлж болдог учраас дуртай. Ойрд шагайсангүй, номын сан минь гомдчих вий дээ. 

Цас орохоор цасны зураг орууламк...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月9日月曜日

Гацуур мод

Дэлгүүр хоршоод сүлд модоо засчээ. Нэг орой гялс дэлгүүр орохдоо бас зураг дараастай. Хэ хэ.

Суугуул хотод минь байдаг уртаашаа өргөөшөө ганц молл нь. Жаахан зайтай баруун бүсийн хотод арай жаахан том салбар нь бий л дээ. Тэр бүр тийшээ цаг заваа үрээд явахгүй, тийм цаг ч гарахгүй юм аа.

Үүний голд зулзага зогсож зургаа даруулсан. Томчууд бол тоохгүй ээ. Бушуухан л авахуулах юмныхаа тасаг руу жирийгээстэй. 

Гэрийн минь бяцхан мод. Мэдээж том нь бий л дээ. Түүнийгээ бүрэн дүүрэн засах гэж бас л хэдэн өдөр болно оо. Аав гэрлийг нь чимэглэж өгөх, эгч сааг нь чимэглэх гээд л. 

Бага зулзага ганцаараа хөөрч, тоглоомуудаа өлгөсөн. Ээж үе үе хамт энэ гоё юм байна, урд хэсэгт өлгөе гэж хошуу нэмсэн шиг ээ...

Энэ бяцхан мод бас муудаад, тоглоомууд нь уначихаад байна лээ. Арга ч үгүй биз дээ, бас л олон жил зулзагуудын минь гарын аяыг дааж ирсэн юм чинь. Нэг харсан тоглоомууд нь уначихсан, ах гуай модоор нь буу хийгээд тоглож харагдсан. Ха ха.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月8日日曜日

LaQ үргэлжлэл

Үргэлжлэл. Ээж зураг дар гээд л бариад ирдэг юм. Ээж ээж гэдэг үе дээр нь сайн эрхлүүлэх юм шүү гэж бодоод л... Хи хи. 

Бид хоёрын нялууныг гайхна аа, хүмүүс.

Наран цэцэг, далдуу мод. Яг л байгаа биз дээ. Энэ тоглоомын ертөнцийхөн бас их сайн сэтгэх юм тийм ээ. Биширнэ.

Хавч хорхой. Гэснээс суугуул нутаг маань нэгэн төрлийн далайн хавчийн олборлолтоороо тэргүүлдэг, тэр нь амттай гэгдээд, үнэ нь ч өндөр. 

Дээр үед монголоос ирсэн хүмүүсийг дайлаад, гэм нь бид мэдэхгүй учир бараг гар ч хүрэлгүй тарж билээ. Хэ хэ. 

Бид хонь гаргаад, шинэ гэдэс чанаж өгдөгтэй л агаар нэг юм даа.

Хавч хорхой нь юу ч билээ дээ хавчаад барьчихсан байгаа нь. Зурагнаас харахад хавч нь хавчийгаа барьж идэх гэж байгаа бололтой дог шүү. Хи хи. 

Гэх мэтчилэн амралтын өдөр, албанаасаа тарж ирээд бидэн хоёрын хийдэг ажил нэг иймэрхүү. Зурагт үзүүлэхгүй байгаа. Мөн гар утас. Зулзагуудынхаа дэргэд гар утас бага маажиж буй бөлгөө би.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月6日金曜日

Инжир ба алим

Инжир жимс өгч явуулдаг нэг залуу бий. Хань ижилд өгөөд л явуулна. Хаая өгч явуулагүй бол горьдоно би чинь. Ха ха. 

Ганц инжир жимс биш л дээ, лийр, кимчиний байцаа, сонгино гээд л өөрийиин тариалдаг бүхий л зүйлээсээ өгнө. 

Би хариу бэлэг болгож хааяа жамц давс бэлэглэнэ. Мөн кофе гөгөх ч тохиолдол бий. Аан тийм хааяа буузаар дайлна. Дараа нэг хуушуур хайрч өгнө гэж бодож байгаа.

Өөрөө тарьдаг юм. Туршилтаар л тариад байх шиг байгаа юм. Хэлбэр нь дэлгүүрт зардгаас бага зэрэг өөр, бага зэрэг жижиг. Амт бол мэдээж тун чиг амттай. Гэрийнхэн идэхгүй юм. Нэг их дуртай биш шиг санагдсан.

Дотроо ийм. Би ч дуртай гэж юүхэв. Ер нь надад дургүй жимс ч гэж алга. Хэ хэ. Хутга энэ тэр хэрэглэхгүй, гараараа ингэж дэлгээд л идчихээд байгаа. Тэгээд л хальсыг нь хаячихна.

Зээ, энэ хойд нутгийн алим. Маш амттай. Сүүлийн хэдэн жил алим их үнэд ороод, би тэр бүр худалдаж авч идэж чадахгүй байгаа. Алимны мод тарьчихмаар, өөрийн гэсэн газартай бол ч...

Би гардаж тарихгүй л дээ, худлаа л эндээ томроод, бүлт бүлт бичээд байгаа болохоос. Яг гардаг хийхийг нь бол хань ижил л хийх байх, ойлгомжтой. Ха ха.

2024年12月5日木曜日

LaQ

Нэг хөөрхөн эвлүүлдэг тоглоом байна. О.зулзага дүүдээ төрсөн өдрийн бэлэг гэж явуулсан. 

Ёстой ч нэг таалагдаад байгаа ээжид. Нэг харахад л нэг хөөрхөн зүйл бүтээчихсэн ээждээ үзүүлээд хөөрдөг юм. Саначихлаа байна, нэг базаж авч үнсчихээд ирье. Хэ хэ.

Босч очоод үнсэж, үнсэж ирлээ. Ккк. Нүдний шил. Хэлбэр дүрс яг л байгаа биз дээ? Дээрээс нь харахад ийм.

Урдаас нь харахад ийм. Бүр яг шүү. Өөрт нь бол таараад байсан шүү, зүүж үзсэн чинь. Ээжийг зүү гээд, яаж таарахав дээ. Эгдүүтэй гэдэг нь...

Stag beetle буюу эвэрт цох гэсэн. Энд эрэгтэй хүүхдүүд бүр тэжээдэг. Ха ха. Энэ хар эвэр нь бас дотогшоо орно, ил гарна. Их адилхан санагдаад байгаа, тэр эвэрт цохтойгоо. 

Мэдээж дагалдаж ном ирдэг. Тэр номонд нь олон төрлийн л зүйл эвлүүлж, угсрах арга нь байдаг юм билээ. Харж байгаад л нүд ирмэхийн зуур хийчихэж байсан.

Дараа бусад бүтээлүүдийх нь зурагнаас оруулна аа. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

2024年12月4日水曜日

Далбаа ба ном

Монголоороо амьсгална аа, заримдаа ч. Том жижиггүй. Сүүлийн үед цэцэрлэгт ч бас монгол моодонд орж байх шиг байна. Ганц нэг мэндчилгээний үг, тоо зааж өгөөд, ангийнхандаа. 

Эрхлэгч багш нь асуугаад би ч уухайн тас хэвлээд авч очсон. Саяхнаас зааж өгсөн сурагтай. 

Энэ далбааг ангийнх нь охин зурсан гэсэн. Энэ охинтойгоо том болоод гэрлэх юм гэсэн. Даанч бага сургууль нь өөр өөр. Таарч суух болов уу даа. Хэлж мэдэхгүй л байна шүү. Ха ха. 

Дуртай өнгийг нь асуугаад цэнхэр гэсэн чинь далбааг тойруулж будаж өгсөн гэнэ. Уг охин ч миний хөөрхөн зулзагат талтай шиг байна тийм үү? Хи хи.

Хөөрхөн, чадварлаг зурсан байна уу? Надаас илүү л зурсан байна шүү.

Номын сангаас ийм нэг ном олж ирэв. Монгол зураачийн бүтээл. Үе үе номыг нь танилцуулдаг даа. Шинэ ном гарсан байна. Шинэ ч гэж дээ, дээхэн л гарсан байх. Би олж таарах цаг нь сая л таарлаа. 

Казак үндэстний шонхор сургаж анд сургадаг тухай. Агуулга нь хөөрхөн. Ямар ч байсан монголд нэг ийм үндэстэн байдаг, тэдний аж ахуй, амьдралын тухай мэдэж авлаа, зулзагатайгаа хамт. 

Гэх мэтчилэн эх орноо үр үндэснүүддээ заах гэж, ойлгуулах гэж оролдох л юм. Сүрхий ээж нар шиг эх хэлээр нь яриулж, уншуулж чадахгүй байна л даа. Хичээх л юм, уг нь. 

Гэрээр дүүрэн л монгол үсэг, тоо, ном гээд л хөглөрч байна. Түүнийхээ ашиг тусыг нь эдлэж чадахгүй, зүгээр л нэг хөглөрүүлээд байна даа гэж өөртөө хэлээд л байгаа. Яахав энд тэнд эх орноо сурталчлахад хэрэг болдог л юм. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

2024年12月1日日曜日

Мастер, Маргарита хоёр үргэлжлэл

Зээ хө, талдаа ортол гарчигны хоёр баатартайгаа учрахгүй гэж мэд. Эхэндээ хэл ам сугалчих гээд байсан орос нэрнүүддээ дасаад, агуулга нь ч "хөөрхөн" болж эхэлж байна.

"Ид жилбэ" яваад байна. Энэхүү ид жилбэнд овоо хэдэн хүн өртөөд, баларч гүйцлээ. Өрөвдмөөр ч юм шиг, жихүүцмээр ч юм шиг.

Жилбэ гэдэг үг гараад. Анх удаагаа таарч буй тул албаар эндээ бичлээ. 

4 янзын утгатай юм байна. 

1. Сая төллөсөн малын сүү, шим - Жилбэ сайтай төллөсөн мал төлөө сайн цатгадаг. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., жилбэ муутай (хүч тэвээрэг муутай), жилбэ орох (жилбэ нь нэмэгдэх), жилбэ сайтай жил (сүү, сааль, төл арвин жил), жилбэ суух (жилбэших).

2.  Горь: жилбэ хүрэх (а. Горь хөдлөх; б. Хүсэл эрмэлзэл төрөх), илбэ жилбэ [хоршоо] (арга мэх, арга саам, арга заль) - Мөнөөх тавтиргүй гичий чонын илбэ жилбэд хууртан арьсаа хуулуулжээ. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., *жилбэ төрөх (аливаа хэрэг явдалд аз завшаан тохиох).

3. Сувдаг, шунахай.

4. Дотоод хормой: жилбэний боолт (хүйтэн улиралд морь унахад дотоод хормой боох зүйл; шуулт). 

Энэ удаад 2 дахь утгаараа хэрэглэгджээ. 

Өмнө тэмдэглэлд дурдсан яруу найрагч минь хөөрхий эмнэлэгтээ л байгаа. Нэг сэхэж авахаараа бусдад ойлгомжгүй өнөөх гадаад хүн, хар муурныхаа тухай ярьж "солиороод" тэгээд л тариулчихна хөөрхий. 

Нэг "найз"-тай болно. Тэр нь манай гол баатар болох "Мастер". Арайхийж гол дүртэйгээ учран золгов. Мастер ч бас "галзуугийн эмнэлэгт". Үовлон нэгтүүд л бие биенийгээ учиргүй ойлгоод, яриа хөөрөө дэлгэлцээд, найз болох янзтай шүү.

Харин "гадаад хүн" яасан бэ? Хачин жигтэй хэрэг мандуулаад л, хүмүүст төвөг, гай удаад л яваа. Яах гэж Москвад гарч ирээд ид жилбээрээ хүмүүсийг гайхшруулаад, зовлонд унагаад байгаа нь одоогоор тодорхойгүй. 

Бүр хотынхоо циркэд олон хүмүүсийг цуглуулж байгаад ид шидийн үзүүлбэр үзүүлж, хүмүүс баахан аравтын дэвсгэрт тараана. Мөн хүүхнүүдэд гял цал хувцас тараана. 

Гэм нь өнөөх нь нэг хоногийн дараа эсвэл хэдэн цагийн дараа зүгээр л цаас болж хувирна. Хүүхнүүд нь нүцгэрнэ.

Ингэж гэсгээгээд, цээрлүүлээд байгаа нь ихэвчлэн шунаг, шунахай сэтглэтэй, үнэгүй зүйлд дуртай, жаахан буруу гарын, хүн муутай, бүдүүлэг, хулгайч, бусармаг үйлдэлтэй хүмүүс байна. 

Нэг жишээ гэхэд л трамвайд дайруулж толгойгоо таслуулчихдаг Берлиозын хамаатан нь хаа байсан Киевээс орон байранд нь санаархаад ирэхэд нь хамаг булчирхайг нь тоочоод, элдэв хачин жигтэй зүйл үзүүлж байгаад хөөгөөд явуулчихна. 

"Ийм хүмүүс хэзээ нэгэн цагт үйлийн үрээ эдлэнэ шүү" гэж Булгаков гуай уншигчдад ойлгуулах гэсэн юм болов уу? гэж мөхөс би бодлоо. Зөв үү?

Талаасаа бага зэрэг өнгөрөөд, Маргарита бүсгүйтэй учрав, арай хийж. Бүсгүй маань ч ариухан, цагаахан нэгэн биш бололтой юм билээ. 

Уншиж дуусахаараа дахиад нэг бичвэр оруулна аа. Маргаритыгаа яасан ийсэн тухайг нь. Сүүлд санахад хэрэгтэй. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.