Модны нууцлаг амьдрал 2

Тодруулснаасаа ганц нэгийг эндээ бичиж үлдээе дээ. 

• Модыг өвдөлт мэдэрдэг, ой санамжтай, эцэг эх мод нь хүүхдүүдээ тойруулан бүлчлэн ургадаг гэдгийг мэдэх болсон хүн хайр найргүй тайран унагаж, аварга мунаг техникээр туучин сэндийчиж зүрхлэхээ болих юм билээ. 

Нээрээ л тийм байх тийм ээ? Бид амьтдыг үр төлөө хайрлан өсгөхөд нь өхөөрддөг, хайрладаг шүү дээ. Яг түүн шигээ моддыг ч, ялангуяа унаган ой моддыг ийнхүү хайрлан энэрэх ёстой юм билээ. 

• Мод яагаад өөр хоорондоо шим тэжээлээ хуваалцаж, тэр бүү хэл өрсөлдөгчөө тэтгэж тэжээдэг юм бол? Шалтгаан нь ердөө! л хүний нийгмийнхтэй адил аж. Хамтдаа хүчтэй! Ганц мод ой болохгүй, хэсэг газрын тааламжтай уур амьсгалыг бүрдүүлж чадахгүй, бас салхи шуурга, цаг агаарын эрхшээлд хүчин мөхөстөнө.

Хамтдаа хүчтэй! Энэ гоё үг байгаа биз дээ? Ганц хүн төрөлхтөнд энэ хэлц үг хэрэглэгддэггүй байх нь. Ургамал, мод, амьтад тэгээд хүмүүс бидэнд бүгдэд нь хамаатай байх нь. 

• Мод огт өөр замаар буюу үнэрт бодисоор өөр хоорондоо харилцдаг аж. Өөрийгөө илэрхийлэх хэрэгсэл нь үнэрт бодис. ...Шинжлэх ухааны үүднээс үзвэл, хөлсөнд агуулагдах феромон хэмээх бодис хүнд хэнийг хосоороо сонгох буюу хэнээс хүүхэдтэй болохоо хүртэл шийдэхэд нөлөөлдөг гэнэ. Тэгэхээр хүн бидэнд үнэр хэмээх далд хэл байна. 

Бодоод байсан чинь тийм ч юм уу? Аавын минь үнэр нэг л дотно байдаг юм. Яагаав? "Гарын таван хуруу" кинонд охин аавынхаа зангиаг үнэрлэдэг хэсэг байдаг даа. 

Ургамал ч өөрсдийн үнэртэй, түүгээрээ хоорондоо харилцдаг байх нь. 

• Эх мод хүүхэд моднуудтайгаа үндсээрээ холбогдсон байх ба түүгээрээ дамжуулан сахар болон шим тэжээлийн бодисоосоо илүүчилдэг. 

Тийм л болж таарах нь. Газар дор, хөрсөнд маш том, бүхэл бүтэн нэгэн "гараг" оршиж байдаг байх нь. Тэгээд ч энэ хөрсний амьдралыг тун бага, муу судалсан байдаг гэнэ. 

• Ойн хөрсний ганцхан атга шороонд дэлхий дээр амьдарч буй хүний тооноос олон амьд организм байдаг. Ганц халбага цайны шороонд л гэхэд километр гаран урт болох дайны мөөгний утаслаг агуулагдах аж. Энэ бүх организм хөрсөнд нөлөөлж, түүнийг өөрчилж, хөрсийг модонд тийм үнэ цэнэтэй болгон баяжуулж байдаг ажээ. 

Миний мэдэхийн чийгийн улаан хорхой нь хөрсийг хагалж, зөөрүүлж байдаг гэж уншиж байсан юм даг багадаа. Тэрнээс цааш миний мэдэх гадаад хэл дуусаа гэдэг шиг ер нь л юу ч мэдэхгүй. 

Гэтэл хөрс үгүй бол ой үгүй. Мод нь үндсээрээ хөрсийг барьж тогтоон байдаг, ингэснээр хөрсний элэгдэл, эвдрэл бараг үүсдэггүй гэнэ. 

• Ойг уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх хэрэгсэл болгон ашиглая гэвэл хүн бид түүнд урт наслах боломж олгох ёстой. 

Учир нь мод хөгшрөх тусам ургалт нь хурдасдаг юм байна. Нэг метрийн бүдүүн голчтой мод түүний талын дайны нарийн модноос 3 дахин их биомасс бий болгодог гэдгийг судалж тогтоосон байдаг юм байна. 

Гэх мэтчилэн ой модны ашиг тус асар их. Тэр дундаа унаган ой, хүний гар бага хүрч, бага хөндөгдсөн ой мод нь цаг уур, байгаль орчны өөрчлөлтөд асар том үүрэгтэй байдаг юм байна. 

Үргэжлэлийг дараагийн дугаарт. Дахин нэг бичвэр оруулна аа. Үнэхээрийн сонирхолтой сэдэв. 

Зүгээр л ой мод хэрэгтэй, мод тарьцгаая гэж өнгөцхөн ярьж хэлцгээх биш, нэлээд гүн гүнзгий мэдлэгтэй болж, мэдэрсэн байх хэрэгтэй юм байна. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. Унаган ой модоо хайрлацгаая. Бидний эх орон ой модны нөөц баялаг тун бага шүү дээ...

Хүүхдийн хүмүүжил 4

21. Хүүхдийнхээ SOS-ыг хэрхэн хурдан мэдэх вэ? Хүүхэд өөрөөсөө тусламж хэрэгтэй байгаа шүү гэдгээ хэлж чаддаггүй. Тийм болохоор томчууд бид тэрхүү тусламжийг олж мэдэх шаардлагатай. 

Ингэж олж мэдэхэд юу хамгийн их хэрэг болох вэ гэвэл өдөр тутамдаа гаргадаг ааш араншин, байр байдлаасаа нэг л өөр байна даа гэдгийг мэдрэх. 

Хүүхэд тусламж хэрэгтэй үедээ "хүчтэй болох", "нэмэгдэх", "багасгах", "сул дорой болох". Жишээ нь ердийнхөөсөө илүү ямар нэг үйлдэл нь нэмэгдэх, эсвэл цөөрөх, нэг бол би чадна хэмээн өөрийгөө хүчлэх, нэг бол би чадахгүй хэмээн дорой байдалд орох гэх мэт. 

Тэгэхээр өдөр тутамдаа гаргадаг зан ааш, үйлдэл зэргийг нь сайн ажиглаж байх. Нэг л өөр болчихлоо гэх үедээ хүүхэдтэйгээ ярилцах, тусламжийн гараа сунгах.

22. Гэмтээн байж хөгжүүлэх нь булчин л байхад болно. "Бэрхшээл амсаж байж хөгжинө, зовж байж хөгжинө, гэмтэж байж хөгжинө" гэх мэтээр хэлж ярьдаг хүмүүс бий. 

Гэхдээ байна шүү дээ, хүүхдийн зүрх сэтгэл гэмтлээ гээд тэр нь хөгжлийн эхлэл болно гэж бодохгүй л байна шүү. 

Зарим хүмүүс би зовлон бэрхшээлийг даван тууж амжилтанд хүрсэн, өдий зэрэгтээ болсон гэх мэтээр ярих нь элбэг. Энэ нь тэр л хүнд тохиолдсон, тэр хүн даваад гарсан тохиолдол байж болно. 

Харин нүдний өмнө сэтгэлийн шарх олсон хүүхдүүдийн хэд орчим хувь нь даван гарч чадна гэдэг амлалт, хувь хэлж чадахгүй шүү дээ. Баталгаа ч байхгүй шүү дээ. 

Сэтгэлийн шарх тийм амархан эдгэчихдэг зүйл ч биш. 

Ингэхэд таны яаж өссөн, хүмүүжсэн, хөгжсөн чинь ердөөсөө ч падлий байхгүй. Харин энэ хүүхэд хэрхэн яаж өсмөөр байна, яаж хөгжмөөр байна гэдэг нь чухал. 

23. "Туслаач" гэж хэлэхэд нь, ингэж хэлж чаддаг болоход нь туслах. Хүүхдэд туслалцаа хэрэгтэй цаг нь ихэвчлэн шилжилтийн нас нь байдаг. 

Хүүхэд хэн нэгнээс өөрөөсөө тусламж хүсэхэд нэлээд өндөр ханатай тулгардаг. Ингээд хэлчихвэл уурлах болов уу? Тэгээд хэлчихвэл шоолох болов уу? Би гэрийнхэндээ төвөг удчих вий гэх мэтээр санаа нь зовдог. 

Хүүхдээрээ туслаач гэж хэлүүлэх биш, хүүхэд өөрөө туслаач гэж хэлж чадах орчин, нөхцлийг бүрдүүлж өгөх нь чухал. 

Хэрэв хүүхэд туслалцаа хүсвэл эелдэг зөөлнөөр туслалцаа хүссэнд баярлалаа гэж хэлэн хамтдаа ярилцах, зөвлөлдөх. Хамгийн гол нь тэвчээртэй сонсох.

24. Зүгээр үү? гэдэг асуултын хариулт нь "зүгээр ээ" л байдаг. Томчууд бид хүүхдээсээ "зүгээр ээ" гэдэг хариулт сонсоод тайвшрах гээд л "зүгээр үү?" гэдэг асуултыг өөрийн эрхгүй тавьдаг талтай. 

Бидний зүгээр үү? гэдэг асуултанд зүгээргүй байсан ч зүгээр гэж хариулахаас өөр аргагүй байдалд хүрдэг. 

Арай өөр асуулт, бодит асуулт тавьж сурах хэрэгтэй болох нь бид. 

Мөн инээж байвал зүгээр, бүх зүйл нь ок гэсэн үг ч бас биш. Бидний санааг зовоохгүй гээд албаар, хүчилж инээж байж юуны магад. 

Мөн хүүхэд чинь бухимдаад, стрессдээд байвал юунаас болж байна гэдгийг нь хамтдаа ажиглах. Гаргалгааг нь хамтдаа хайх. 

25. Унтахгүй байхаас илүүтэйгээр өглөө босч чадахгүй, босохдоо муу байх тохиолдол их ажиглагддаг. Шилжилтийн насанд голцуу тохиолддог. Орой эрт унтахгүй болохоор ингээд өглөө босохгүй байгаа юм шүү дээ гэж загнахаасаа өмнө юмыг яаж мэдэхэв шалтгааныг нь хайх хэрэгтэй. 

Ямартай ч эвтэйхэн, зөөлөн аргаар "өглөө босох ч хэцүү шүү тийм ээ?" гэх мэтээр арга эвээр хэлж үзэх. 

Мөн англиар Orthostatic Dysregulation гэдэг өвчин байж магад  тул оношлуулж үзэх. Энэ нь хүүхдийн бие том хүний биед шилжин хувирах өсөлтийн насанд ихэвчлэн тохиолддог бөгөөд бага сургуулийн ахлах бүлгээс ахлах сургуулийн сурагч болох үеийг хамарч илэрдэг. 

Шинж тэмдэг нь өглөө босч чадахгүй байх, босохоор толгой эргэх, нүд эрээлжлэх, бие нэг л сул байх, толгой болон гэдэс өвдөх гэх мэт олон янз. 

26. Хүүхдээ өөрчлөх биш хүүхдээ хамгаалах гэж оролдох. Хүүхдээ дэмжиж байна гээд хэт их хичээх нь эсрэгээрээ хүүхдэдээ сөрөг нөлөөтэй гэдгийг олон жилийн туршлагаас мэдэж авсан. 

Зарим үед дуугүйхэн, чимээгүйхэн л байдлыг харах, ажиглах, зүгээр л ярилцах. Хүүхэд өсгөнө, хүмүүжүүлнэ гэдэг нь алгуурхан, аажуухан, зөөлөн аргаар л явах ёстой гэж үзэж байна. 

Хэт хурдтайгаар, хэт идэвхитэйгээр харьцах юм бол эрч хүч ч асар богино хугацаанд "дуусна" гэсэн үг. 

27. Хүүхдийнхээ өсөлт, хөгжилтийг мэдрэхээрээ өөрийгөө ч бас урамшуулж байгаарай. Таны нөр их хөдөлмөрийн үр дүн шүү дээ. Өдрийн их ажлаа дуусгаад орой нь хүүхдийнхээ унтаж буй царайг хараад тайвширч байгаарай. Өнөөдөр ч эв найртайгаар, амар амгалан өдрийг давж чадлаа гэж өөрийгөө магтаж, талархаж байгаарай. 

28. Томчууд ч гэсэн алддаг, бүтэлгүйтдэг гэдгийг хүүхдэд үе үе харуулж, мэдрүүлж байх. Том хүн ч гэсэн төгс хүн биш тул алдаа гаргадаг, бүтэлгүйтдэг,  мартдаг гэдгийг хүүхэд харвал бага зэрэг ч гэсэн санаа амрана. 

Адилхан л хүн юм байна гэж өөртөө итгэх итгэл нь бага хэмжээгээр ч гэсэн нэмэгдэнэ. 

29. Хүүхэд ч, томчууд ч төгс төгөлдөр биш, ногооноороо гэж мэддэг байх. Ингэж чадвал харилцан бие биенээ хүндэтгэн харьцах болно. Мөн томчууд бид хүүхдийг яагаа ч үгүй, түүхийгээрээ байна гэж хандаад байвал нэг талыг барьсан, дээрээс харьцсан харьцаа үүсэх нь их. Би ч өөрөө төгс төгөлдөр биш дээ гэж бодон, хүүхэдтэйгээ хувь хүн гэж харьцах. 

Мөн томчууд өөрсдийн алдаж байсан, хөгтэй явдал зэргээ ярьж өгч байх. Томчууд бидний хөгтэй явдал, алдаа зэрэг нь хүүхдэд бага ч гэсэн тайвшралыг өгнө. Урам зориг өгнө. 

30. Томчууд бид амарч чаддаг, амралтаа зөв зохистой өнгөрүүлж чаддаг гэдгээ хүүхдэдээ харуулах. Хүүхдүүд томчуудыг хэрхэн ажиллаж байна гэдгийг ажиглахаас гадна хэрхэн амарч байна гэдгийг минь ч ажиглаж байдаг. 

"Ажил амралтаа зохицуулж чадаж байна уу? Цагаа олж амарч чадаж байна уу? Эсвэл хэт ядарсныхаа дараагаар л амарч байна уу?" гэх мэт...

Тэгэхээр хүүхдэдээ амралтаа, хичээлээ зохицуулж сур гэж үглэхээсээ өмнө томчууд бид өөрсдийнхөө ажил, амралтыг маш зөв зохицуулах шаардлагатай байх нь ээ. 

Зээ, ингээд өндөрлөе. Хойшид санаж байх минь гэсэн зүйлсээ бичиж үлдээлээ. та бүхэнд ч гэсэн ганц нэг зүйл нь аятайхан санагдвал болох нь тэр дээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Хүүхдийн хүмүүжил 3

Энэ номоо гялс биччихээд буцаахгүй бол хугацаа хэтэрсэн нэгт. 

Дараагийн номдоо төвлөрч өгдөггүй ээ, хоёрдугаарт. 

11. Аливаа зүйлээр хэт хангавал хүүхэд "оролдлого"-гүй болчихдог. Эцэг эхийн зүгээс хүүхдийнхээ асуудалд хэт их оролцоод, хэт их хангаад байвал хүүхэд "би юу ч хийж чадахгүй юм байна, дахиад л ээж аавын туслалцааг авчихлаа" гэж бодоод, аливаа зүйлийг оролдоод үзье гэсэн хандлагаа гээчихэг. 

Мэдээж туслалцаа хэрэгтэй цаг үеийг нь олж туслах л хэрэгтэй. Түүнээс бидний туслалцаа огт хэрэггүй гэсэн үг бас биш юм. 

12. Хүүхэд тань таны үгийг сонсохгүй байна аа гэдэг нь та бид хүүхдийнхээ үгийг сонсдоггүй ээ л гэсэн үг. 

Хэрэв хүүхэд тань үгийг чинь сонсохгүй бол эсрэгээрээ та хүүхдийнхээ хэлж ярьж байгааг түрүүлж сонсохыг зөвлөж байна. Хэрэв ингэж чадвал хүүхэд тань таныг "аан, миний яриаг сонсож байна, намайг ойлгохыг хичээж байна" хэмээн бодоод, илүү нээлттэй болж эхлэнэ. 

Хүүхдээ бодвол бид илүү оймс илээснээрээ нэг алхам ухраад, түр хүлээцтэй хандах хэрэгтэй.  

Мөн харилцан бие биенээ сонсохгүй байна аа гэж үзвэл эсрэгээрээ хоёуланд нь ярилцах зүйл ихтэй байна аа гэж ойлгох хэрэгтэй. 

13. Хүүхдийнхээ яриаг сонсох гэдэг "хүүхдийнхээ яриаг зүгээр л сонсох" юм. Учир нь бид хүүхдийнхээ яриаг сонсохдоо хажуугаар нь заавал тасалдаг. "Наад үг чинь тохиромжгүй байна, гэхдээ байна шүү дээ, тэгээд яасан?" гэх мэтээр заавал нэг юм хэлж хүүхдийнхээ яриаг тасалчихаад байдаг. 

Үүнийгээ болих. Зүгээр л дуустал нь сонсох. Хүүхэд тань тантай ярьж байх харилцан ярианыхаа явцад тодорхой хэмжээгээр хөгжиж байдаг. 

Хэлж ярьж байгаа нь нэг ойлгомжгүй, авцалдаагүй байгаад байвал "орооцолдсон утас" гээд л ойлгочих. Тэр орооцолдсон утасны орооцолдоог нь гаргаж болдог доо. Ярихдаа хөгжиж байдаг тэд нэг л мэдэхэд утга учиртай, нэгтгээд дүгнээд ярьчихдаг болчихсон байх вий. 

14. Томчууд бидний "заагаад өгөөч" гэдэг үг хүүхдийн өөртөө итгэх итгэлийг нэмэгдүүлдэг. 

Үе үе хүүхдээсээ тусламж хүсч, туслалцаа авч байх. Тэгвэл хүүхэд томчууд өөрийг нь хүлээн зөвшөөрч байна хэмээн үзэж өөртөө итгэх итгэл нь нэмэгддэг. 

"Сайн мэдэхгүй байна" гэдэг хариулт хүүхдийн зүрх сэтгэлийг хаачихдаг нэлээд онцгүй хариулт. 

Хүүхдийнхээ хэлсэн ярьсаныг сонсоод, тэр дор нь тэмдэглэж аваад, шалгаад, маргааш нь эргэн хариулдаг, ярилдцаг байвал нэн сайн. 

15. Хүүхдийнхээ амьдралд би байна гэж үзэх. Томчууд бидний нэг сул тал нь томчууд бидний амьдралын нэгээхэн хэсэгт хүүхэд байдаг гэж үздэг. Эсрэгээрээ хүүхдийнхээ амьдралын нэгээхэн хэсэг нь ээж аав буюу томчууд бид байдаг гэж үзэх хэрэгтэй. 

Хүүхдийнхээ ч амьдралыг, өөрийнхөө ч амьдралыг хүндэтгэн үзэх. Хүүхдийг минь өсөж том болоход, амьдарахад надаас гадна өөр олон хүмүүс ч дэмжлэг үзүүлэн, хамтдаа энэ хүүхдийг дэмжиж байна гэж хүлээн зөвшөөрөх. 

16. Ээж аавын бухимдал хүүхдийг "сайн хүүхэд" болгочихдог. Та уурлаад, бухимдаад байвал хүүхэд ээж аавыгаа уурлуулахгүй байх, бухимдуулахгүй байлгах гээд "сайн хүүхэд" болж жиүжиглэдэг. 

Мөн би буруу зүйл хийчихэж, миний ямар нэгэн үйлдэл ээж аавд минь таалагдсангүй дээ гээд хүүхэд өөртөө бурууг өгөх хандлага байдаг. 

Хүүхэд их аймхай, юмыг өөртэйгөө холбож бодох нь их. Ээж аавдаа хаягдчих вий, надад уурлачих вий гэж айдаг. 

Хэрэв хүүхэд тань их сайн хүүхэд болж харагдвал та өөрийгөө нэг хөндлөнгөөс харах шаардлага гарах нь. Би уур бухимдлаа хүүхэд лүүгээ хандуулаад, уураараа түрий бариад байгаа юм биш байгаа гэж.

17. Уур бухимдлаа дарах шидэт үг. Хэрэв та хүүхдэдээ бухимдаад уур чинь хүрч байвал эхлээд хүүхдээсээ жаахан холдоод өөр өрөөнд орох. Тэгээд дотроо "сэтгэл минь чөтгөрлөг болж болно, үг минь харин чөтгөрлөг болж болохгүй шүү" гэж 3 удаа хэлэх.

Ингэж нэг удаа хэлэхэд ойролцоогоор 2 секунд орчим болно. 3 удаа хэлэхэд нийт 6 секунд болно. Энэ 6 секунд их чухал. Хэдийгээр богино мэт санагдах боловч бидний бухимдал нэлээд тайвширсан байх болно. 

Ингэж хэлэх үгээ, загнах үгээ чөтгөрлөг байдлаас аварч чадвал хожим нь ийм үг хэлчихсэн дээ, тийм ч үг хэлчихсэн дээ гэж харамсахгүй байхад хэрэгтэй.  

18. Хүүхдийнхээ ирээдүйн мөрөөдлийг хэт их асуухгүй байх. 3 сарын дараа оройн хоолонд юу идмээр байна? гэж асуувал утгагүй байгаа биз дээ? Түүн шиг л утгагүй асуулт бол хүүхдийнхээ ирээдүйн мөрөөдлийг нойтон хамуу шиг асуух явдал юм. 

Орчин үед амьдарч буй тэдний хувьд ирээдүйн мөрөөдөл гэдэг нь зүгээр ч нэг ажил мэргэжил биш болчихсон цаг үе. Хэдийнээ мөрөөдлөө олчихсон, хийх зүйлээ олчихсон хүүхдүүд энэ асуултыг тийм ч таатай хүлээж авдаггүй. 

Тэгээд ч томчууд бидний хүүхэд насны мөрөөдөл тэр бүр биелсэн байдаг билүү? 

Тэгээд ч энэ асуулт томчууд биднийг тайвшруулах гэсэн асуулт хариулт биш шүү дээ. 

Энэ тухай түхайн цаг үед нь л шийдээд явбал болмоор санагддаг. 

19. Хүнтэй мэндэлнэ гэдэг хүүхдэд нэлээд том даваа байдаг. Зарим хүүхдүүдэд энэхүү мэндэлнэ гэдэг нь өөрөө нэлээд хэцүү даалгавар байдаг. "Миний дуу хоолой энэ хүнд хэрхэн сонсогдох бол? Эргүүлээд мэндлэх болов уу?" гэх мэтээр дотроо шаналчихдаг хүүхдүүд ч бий. 

Тийм болохоор мэндэлсэнгүй, мэндлээч гэх мэтээр загнахгүй байх, хүчлэхгүй байх нь зүгээр. Харин томчууд бид өөрсдөө зөв мэндэлж хүүхдүүдэд үлгэр дуурайлал үзүүлээд явахад аяндаа тэд биднээс суралцаад л явчихна. 

Зээ энэ асуудал манайд үе үе гарна. Гэрт минь зочид гийчид ирэхэд зулзагуудаа мэндлээч том хүнтэй гэж ирээд л загнах үедээ загнана, учирлах үедээ учирлана. Санаснаар болохгүй ээ. Мэндлээч гэхээр тэл улам л зөрүүдлээд, дуугаа хураачихдаг юм. 

Ашгүй, энэ хэсгийг уншаад бага зэрэг тайвширлаа. Нээрээ л цаг нь болохоор өөрсдөө мэндэлдэг болно дөө. Заавал томчууд бидэнд таалагдах гэж өөрсдийгөө хүчлэх хэрэггүй л юм байна. Тийм үү? 

20. Хүүхдэдээ аз жаргалыг хүсч байвал та ч өөрөө аз жаргалтай байх хэрэгтэй. Ээж аавынхаа хэцүү байдалд байгааг, аз жаргалгүй байгааг хүүхдүүд ажиглаж мэдсэн байдаг. 

Та хүүхдэдээ аз жаргалыг хүсдэгчлэн хүүхэд тань ч танд аз жаргалыг хүсдэг. Хүүхдээ л бодоод, гэрийнхнийгээ бодоод өөрийгөө хойш нь тавиад байгаа юм биш биз? 

Өөрийгөө магтахаа хойш тавиад байгаа юм биш биз? 

Хүүхэд аз жаргалтай томчуудыг хараад өөрийгөө хайрлахад, өөрийгөө үнэлэхэд суралцаж байдаг. Тиймээс та хэт их хичээлгүй өөрийгөө ч үе үе хайрлаж байгаарай. 

Энэ удаад үүгээр өндөрлөе. Түр баяртай.Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Инээмсэглэл

Өөдөөс хараад хөөрхөн гэгч нь инээмсэглээд байсан юм аа. 

Нагоя мужийн амттан. Газар газрын амттанг хамж шимж идсээр байтал, миний бие хөвсгөр болохоос ч яахав. Сүүлийн үед харьцангуй багассан л даа, хамж шимж иддэг маань...

Яг энэ цаасан дээрх зураг шигээ болов уу? гэж бодон бодон задалсан. Мэдээж япон л болсон хойно яг зураг шиг ээ л байлаа. Хэ хэ. Япон чанар, амт гэж бас л сүрхий шүү. Заримдаа ч бишрүүлнэ шүү дээ. 

Мэдээж мэр сэр онцгүй зүйл бий бий, үгүйсгэхгүй.

Дээд талын шар нь крем байсан. Жигнэмэг дээр крем, кремэн дээр нь инээмсэглэл. 

Амттан хийдэг хүмүүст хөөрхөн санаа болохоор байгаа биз? Сүүлийн үед хөөрхөн хөөрхөн зүйл их хийдэг болж л байна тийм ээ? Огт юу ч хийдэггүй хүн чинь л би шүү дээ. 

Тэрийгээ мэдэхгүй бас санаа оноо гээд энд тэнд бурчихна. Уучлаарай таминь ээ.

Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай.

Хүүхэд насанд хүргэж өгдөг галт тэрэг

Хүүхэд насанд хүргэж өгдөг 

Галт тэрэг хэрвээ байдаг бол...

Гэж дууланхан аялав шүү дээ. Сайндаа ч биш ээ, цэцэрлэгээс нь ойрын өдрүүдэд болох хүүхэдтэй холбоотой арга хэмжээний зарын цаас их ирнэ. Харж байгаад л цаг заваа зохицуулж болох өдөр судар, мөн агуулга зэргийг нь сонирхож үзээд, явах үгүйгээ шийднэ. 

Энэ удаад дээр үеийх нь уурын галт тэргэнд хальт сууж үзэх гэж байсан юм. Мөн эдний хүүхэлдэйн киноны баатар болох "Анпанман" ирж магад гэсэн байсан болохоор нь явахаар шийдлээ. 

Машинаараа яваад төв галт тэрэгний буудалтай ойрхон машинаа зогсоолд зогсоочихоод, галт тэрэгний буудал хүртэл алхав. 

-Эгч дээр очих гэж байгаа юм уу? Эгч эндээс суугаад явчихсан биз дээ? 

гээд л шулганаж өгсөн. О.зулзагыг хоёр дүүтэй нь галт тэрэгний буудлаас нэг удаа гаргаж өгч байсан нь, эгч нь тэгж яваад л гэртээ ирэх нь цөөрснийг мэдээд байна. Өхөөрдмөөр. Хайр хүрмээр.

Болдог бол тэр чигт нь эгчтэй нь уулзуулчихмаар...

Нэг иймэрхүү жижигхэн, хөөрхөн, авсаархан зүйлээр хүүхдийн анхаарал, сонирхлыг татаад байх юм өө. Энд сууж зургаа авахуулж болдог. Бас хөөрхөн дараалал үүсчихсэн, хөвгүүд голцуу сууж үзэж байна лээ. 

Галт тэрэг хэрхэн яаж шугамаа сольдог болохыг харж болохоор. Мөн бид SL гээч уурын галт тэргэнд сууж, хэсэгхэн метр газар явчихаад ирсэн. Суугаад л нэг их удаагүй байсан учиргүй чанга дуугаар хүржигнээд, бид цочсон гэж. Хи хи. 

Зулзага бүр жолоочийнх нь хажууд очиж зосгоод, буутал тэндээ явсан. Дунд нь бас найзтай болчихсон л байсан. Хөвгүүдээ гэж, надад бол цоо шинэ ертөнц...

Хань ижил тэрүүхэндээ бас хөөрхөн баясаад байсан. Учир нь дунд нь нэг галт тэрэгний буудал байна аа. Нэр нь "Хаяабүса" гэдэг нэртэй. Мотоцикль сонирхогчдын цугладаг буудал. 

Энэ тухай дараа бичихийг хичээнэ ээ, мартчихгүй бол...

Түр баяртай. бүгдэд нь амжилт хүсье.

Модны нууцлаг амьдрал

Номын клубынхан минь энэ сард буюу 5 сард унших ном. Би ч дуулгавартай, номын, хэнхэг гишүүн юм болохоороо сар гарангуут л номоо эхлүүлдэг, хэрэв түрүүлээд номоо гартаа оруулчихсан бол шүү дээ. Хэ хэ. 

Эдүгээг хүртэлх уншсан номнуудаас жанр нь өөр тул, бас хөөрхөн төвлөрч унших шаардлага тулгарсан.

Шар өнгөөр тэмдэглээд, наадаг цаасаа нааж байгаад л уншсан уншсан. Хань ижил шоолоод байгаа, "манай хүн иймхэн юмыг мэддэггүй, мэддэггүй юм ч асар ихтэй, дандаа өнгөөр тодруулдаг" гэж.

Харин ч нугалаад, өнгө өнгийн балаар зурж тэмдэглэхгүй, маш даруухнаар уншаад байхад тийм ээ? 

"Моддын нууцлаг амьдрал" гэдэг ном. Зохиолч нь Петер Воуллэбен. Герман хүн.

Мод гэгч нь хүмүүн бидний амьдралд асар их үүрэгтэйг мэддэг хэрнээ тэр бүр хайрлаад, хамгаалж чаддаг болов уу? 

Ялангуяа унаган ойгоо бид их "хядаж сүйрүүлдэг" тийм ээ? Хотод мод тарих гэж байна гээд уулаасаа зулзаган мод олж ирээд суулгаад байсан түүх бий тийм ээ?  

Сүүлийн үед харин хэлж ярьдаг хүмүүс олшроод, мод үржүүлгийн газар ч нэмэгдээд, харьцангуй энэ асуудал нэг тийшээ болж байгаа ч, модыг бид хайрладаггүй нь хэвээрээ, олон хүн ажил амьдралын шаардлагаар модыг хяддаг тийм үү? 

Хэдийгээр бид модыг хайрладаг, тарьдаг болж байгаа ч "унаган, уугуул ой мод"-оо маш их анхаарч, хайрлах ёстой юм байна гэдэг ойлголтыг минь бататгаж өгсөн ном байлаа.  

Мод бол байгаль эхийг тэтгэгч, тэнцвэржүүлэгч юм байна гээд хэлчихэд нэг их хэтийдсэн зүйл болохгүй л юм шиг... 

Ойд, моддын эргэн тойронд, тэдний дорх хөрсөнд бидний хэлдгээр "амьдрал буцалж байдаг" юм байна. Тэд ч ээж аав, эмээ өвөө, элэнц хуланц гээд гэр бүлсэг, бүхэл бүтэн нийгэм оршиж байдаг байх нь. 

Зулзаган моддоо ургахад ээж аав нь, бүр ялзраад, өмхийрөөд, хугараад уначихсан элэнц хуланц, хамаатан садан нь ямар нэгэн байдлаар дэмжиж, тусалж байдаг байх нь тэднийгээ.

Ойд явахдаа хугараад уначихсан модод, мөчир, навчсыг цэвэрлэх ямар ч шаардлагагүй юм байна. Хэрэв цэвэрлэж байна гээд, гал түлэх хэрэгтэй гээд ингэж "цэвэрлээд" байвал эсрэгээрээ зулзаган мод, үр төл нь өсөж томроход нь саад учруулах юм байна гэж мэдэж авлаа. 

Мөн мөөг гэгч этгээд ямар өндөр үүрэгтэйгээр, хариуцлагатайгаар энэ ойд оршиж байдгийг ч мэдэж авлаа. Бороо орсны дараагаар модны эргэн тойронд хөөрхөн жижигхэн цагаан мөөгнүүд гарч ирдэг дээ. Тэр чинь асар их учир жанцантай юм билээ. 

Мэргэжлийн үг хэллэг харьцангуй ховор, жирийн уншигч бидэнд ойлгогдохоор бичсэн байсан. Тийм болоод л олон оронд, олон хэлээр орчуулагдан хэвлэгдсэн байх. 

Газар нутгийн минь маш цөөхөн хэсгийг эзэлдэг ой модныхоо тухай өргөн ойлголт авч, үр хойчдоо ой модны тухай таниулах зорилготой бол гэрийн тань номын санд зайлшгүй байх номын жагсаалтын нэг шүү гэж санал болгоё. 

Дараа нэлээд дэлгэрэнгүй бичихийг хичээнэ ээ, энэ удаад танилцуулга төдий бичлээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Годива

Ийм нэртэй шоколат нэг хэсэг шуугиан тарьсан тийм ээ? Энд бас зарагдана аа, хөөрхөн үнэтэй. 

Энгийн үед тэр бүр худалдаж авдаггүй. Харин хааяа нэг хүмүүс бэлгэнд өгдөг.

Энэ 3 сард шилжиж явсан дарга цэрэг гээд 2 хүн нийлж авч өгсөн. Өдрийн цайны дараагаар амтархан идсэн бид. Баярлалаа.

Аргагүй л дэлхийд гайхагдсан, үнэтэй бүтээгдэхүүн байсан. Хайрцгийг нь залдаад л шууд мэдэрсэн. 

Би чинь олон амттан задалж идсэн хүн тул, зарим нэг бүтээгдэхүүний доторх гялгар уутыг нь залдахад төвөгтэй байдаг юм. 

Тэгсэн энэ хайрцаг бол үнэхээрийн задлаад идэх гэж буй хүнээ бодолцсон байсан, яг яаж илэрхийлэхээ мэдэхгүй байна. Наасан наалтыг нь задлах зориулалттай тусгай нэг тийм сэргэр цаасаар тусгаарлаж өгсөн байсан юм аа. Хэ хэ. 

Яг энэ хэсгийг ойлгоод уншихыг хичээгээрэй. Ямартай ч задлахад үнэхээр амар байсан юм аа.

Жигнэмэгтэй шоколат. Би аль болох хараас нь сонгож идсэн. Доороо бас байсан тул, ганц нэгийг илүү нэмээд, гэрийнхэндээ бас амсуулсан гэж байгаа. Хо хо. 

Ажлынхан минь зулзагуудад минь хүртэл хувь хүртээдэг юм, гэхдээ сүүлийн үед хүүхэдтэй ээжүүд хэд хэд шинээр нэмж ороод, би ганцаараа нэмэхээ больсон. Хэ хэ. 

Нэг хэсэг зулзагууд бүр "даварчихсан" өнөөдөр амттан байхгүй юм уу гэж асуудаг болчихсон байсан. 

Амт бол мэдээж тансаг, би дуртай. Мэдээж какао өндөртэй байвал бүр л гоё. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Зугаалга

Бага зулзагаа бага дээр нь, надад олдож байгаа дээр нь дагуулж орж гарч байх санаатай. 

Тун удахгүй томроод, намайг тоохгүй болчихно гэж бодохоор аяа бас сэтгэлд хөнгөн гуниг төрнө өө...

"Хүүхдийн орон" гэдэг нэртэй газар. Угтаа гэрээс нэг их хол биш. Машинаар бол 10 минут орчим л давхина. Бага зулзага анх удаагаа очив. Хүүхэд үнэгүй, томчууд төлбөртэй болохоор тэр бүр явна гэж боддоггүй байж. 

Тэгсэн саяхнаас гадаад хүн тал үнээр орж болдог болжээ. Олзуурхав. Үе үе дагуулж ирнэ ээ, саналыг нь асууж байгаад. 

Том зулагуудыг дагуулаад очиж байхад энэ машинууд байгаагүй. Цаана нэлээд өнгө нь гандчихсан гал унтраах машин харагдсан. Тэр л байсан. 

Эдгээр машинд хүүхдүүд их дуртай, ялангуяа эрэгтэй хүүхдүүд. Түргэний машин нь харин сууж үзэж болохгүй юм билээ. Гал унтраах машин нь ч гэсэн дээр нь гарч болно, яг кабинд орж сууж болохгүй, цоожтой байсан. 

Энэ авирдаг спортыг юу гэдэг билээ? Энэ гэхдээ намхан, яг энэ зурагт харагдаж байгаа шиг авирахад зориулттай бондгорууд нь дээшээ өндөрт байхгүй. Аргагүй л бага насныханд зориулсан.

Climbing буюу спорт авиралт гэх юм шиг байна, монголоор.

Бас нэг таалагдсан тоглоом шинээр нэмэгдсэн байсан. Тэр нь зөөлөн буюу хийлсэн хаймран дээр үсрэх. Харин үсрээд буухдаа хөлөө болгоомжтой буух хэрэгтэй юм билээ. Гэхдээ зөвхөн хүүхдүүд л үсрэнэ. Ээж аав нь гадаа нь хүлээгээд л сууж байх ёстой.

Энэ өдөр хагас сайн өдөр байсан. Маргааш нь бүтэн сайнд бас зулзагаа баясгаж галт тэргээр аялсан. Дараагийн дугаараар уулзацгаая.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Amaryllis буюу Харимсгана цэцэг

Үе үе их сонин содон цэцэгтэй таарна. Боломж гарвал зургийг нь дарна. 

Энэ удаагийн цэцэгтэй хүргэлтийн компанийн газарт ачаа явуулах гээд ороход таарсан.  Гар шууд ухаалаг утас руугаа марш.

Ачаагаа мартчихсан зураг дараад зогсож байвал яах вэ? Хамт явсан хань ижил л нүд нь орой дээрээ гарч харагдсан. Учир нь миний блогийг бараг уншдаггүй байх, блогтоо зориулж зураг дардаг гэж мэддэггүй ч байж магад. Хэ хэ. 

Түүнээс блог бичдэгийг минь бол мэднэ л дээ.

Гарахдаа нэрийг нь асуусан юм, хариад л мартчихсан. Нүүрномдоо оруулаад, мэддэг хүн нь японоор хэлж өгөөд, би монголоор нь хайсан. 

Хирамсгана гэдэг нэр олсон. Англиар Amaryllis. Үзэсгэлэнт бүсгүй гэдэг утгатай гэж уншлаа. Эртний Грекийн нэгэн домогт үзэсгэлэнт бүсгүйн нэр гэнэ шүү. 

Сүүлийн үед манайд иймэрхүү тасалгааны цэцэг их тариалдаг болж тийм ээ? Нет ахайтнаас хайхад яаж ийгээд л монгол нэрийг нь олдог болжээ. 

Олон жилийн өмнө энд ирээд, ямар нэгэн зүйлийн тухай хайхад тэр бүр гарч ирдэггүй байлаа шүү дээ. Хөгжил өө гэж, бид хаа хүртэл хөгжих бол гэж заримдаа айдаг шүү дээ. Хэ хэ. 

Энэхүү цэцгийн агуулдаг үг агуулга нь өнгөнөөсөө шалтгаалаад өөр өөр. Энэ удаагийнх улаан өнгө учраас хайж уншлаа. Япон хэлээр. "Гялбам, гэрэлтэм үзэсгэлэн гоо" гэдэг утгатай гэнэ шүү. 

Аргагүй оронгуут шууд нүд унасан юм аа, ийм утгатай байж шүү дээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь гялалзсан амжилт хүсье.

Туулай хэлбэрт

Суугуул мужийн минь нэгэн домогт туулай гардаг юм. Түүнийгээ дагаад ганц нэг туулайны хөшөө бий. Мөн элдэв амттан нь ийм туулайны хэлбэртэй байх нь ч элбэг.

Гадна талын хайрцаг нь. Эрт цагтаа Инаба гэдэг нэртэй байжээ, Тоттори муж нь. Инаба нутгийн Окүнинүши гэдэг бурхан нэгэн цагаан туулайтай нөхөрлөн, туулайнхаа ачаар Ягами нэрт гүнжтэй учирсан" гэдэг агуулгатай домог.

Хайрцган дотроо. Мэдээж тооны хувьд олон, цөөн гээд сонголттой. Ихэвчлэн "Инаба"-гийн цагаан туулай гэж нэрлээд, төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг.

Орйтуулаад харахад ийм. Туулайтай төстэй байж чадаж байгаа биз дээ.

Бид хааяадаа өөр муж руу аялалаар явахдаа, өөр мужаас ирсэн зочиддоо бэлэглэдэг. Гэхдээ нутгийн иймэрхүү нэрийн бүтээгдэхүүн асар их сонголттой тул яг энэ туулайны хэлбэрт чёког өгөхгүй, өөр амттан ч бэлэглэх тохиолдол бий. 

Эх орны минь аймаг, сумдууд өөрсдийн гэсэн, нутгийнхаа онцлогийг таниулсан нэрийн бүтээгдэхүүнтэй болбол сайхан аа? 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Цангаагаа тайлав

5 сард их ам цангадаг юм аа. Ха ха. 

Учир нь "алтан долоо хоног" тохиодог юм. Дүрмийн дагуу орж гараад л, ууж идээд л явчихдаг улс шүү дээ бид.

Энэ их ховрын ундаа. Зочид минь "Костко" дэлгүүрээс авчирсан. Суугуул мужид минь уг дэлгүүр нь байхгүй. Бид ихэвчлэн асахи шар айраг л аваад уучихдаг юм.

Зээ, энэ их дажгүй амттай юм билээ. Стакан нь гурвалжин хэлбэртэй байсан бол тийм ээ? Бүр л тансаг амт орохгүй юу? Хи хи. Энэ гурвалжин хэлбэрт хундагыг бодохын хувьд бодож л байсан л даа. 

Хань ижил оюутан ахуй цагтаа бармен хийж байсан тул би тэр эрдмийг нь ашиглах гээд ээ. Хо хо. 

Гэм нь гэгээрээд, минималист болох зорилготой учирсан хүн чинь тэгсгээд хүслээ хав дарчихсан.

Сая бага зэрэг сэдрээд. Гэхдээ дотор хүн минь танай гэрийн эд хогшил багадаагүй шүү гээд л шивнээд байна. 

Зочдынхоо авчирсан бэлгийг хамтдаа "уусан". Олуулаа бужигнаж уух гоё тийм ээ? Энэ хоёр гайхал бага зэрэг үлдээд, би дараагийх нь "баасан"-д зочин урьж байгаад хамтдаа амныхаа цангааг тайлчихсан. Дуртай байгаа биз? Ккк

Гэрийнхээ гадаа ББК хийж идээд, орой нь хундага тулгаад л. Одоо эргэн дурссан чинь хөгжилтэй байжээ. Бидний хэдэн найзууд дараагийнхээ ээлжит амны цангаагаа тайлах өдөр судраа "бүр товлочихсон байвал яах вэ? 

Би ганцаараа ч биш, найзууд нь хүртэл дуртай юу? Хи хи.

Үүнийг бас ам нь цангадаг ная нэлээд гарчихсан өвөөд хань болж уугаад өө. Би өвөөг уруу татдаг уу? Өвөө намайг уруу татдаг уу? Сүүлдээ ч мэдэхээ байлаа гэхгүй юу. 

Та нарын ам бас цангадаг л биз дээ? Манай японд чинь ам нь цангадгаа нэг их нууж хаагаад байдаггүй юм өө. Эсрэгээрээ өдөр бүр ам нь цангаад, орой бүр халбага шар айраг уучихдаг гэж ярьж хөөрдөг улс шүү. 

Соёлын ялгаа юм даа. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амныхаа цангааг хааяадаа, зөв соёлтой тайлдаг байгаасай гэж хүсье.

Шинэ савалгаа

Эх орноос минь үе үе дотно сайхан амт манайд ирнэ ээ. Эргэн тойрныхон минь өгнө өө. 

Дунд нь хөөрхөн санагдсан, аятайхан санагдсан зүйл их. Хөөх, ингэж хийдэг болж, хөөх ийм хөөрхөн савлагаатай болчихсон байна гэх мэт. 

Өтгөрүүлсэн шүүс. Нэг удаагийнх. Хамгийин таалагдсан нь аймгууд эхнээсээ өөрсдийн гэсэн ийм нэрийн бүтээгдэхүүнтэй болж буй нь. Мөн онгойлгоход амархан байсан. 

Зарим нэг бүтээгдэхүүн онгойлгох гэж хэцүү, хайчлахаар хайч минь муухай болчих гээд байдаг байлаа. Ихэд олзуурхав.

Араас нь харахад. Яахав тайлбр нь жижигхэн бичээстэй байсан ч, томруулж байгаад уншчихсан л даа. Угаасаа гадны бүтээгдэхүүнүүд ч жижигхэн бичээстэй байдаг. Би үүнд нь их бухимдана аа. Хо хо.

Ийм өтгөн. Үнэр гэж бас л тансаг тийм ээ? Ажил дээр уухад жаахан тохиромгүй. Би ч ихэвчлэн гэртээ л хааяа оройн цагаар уудаг юм. Энэ удаад ганцхан байсан тул ажил дээрээ байж байхдаа уусан. 

Нэг их юм бодолгүй задалснаа гэнэт үнэр танарыг нь санасан. Ямар буцаагаад наалтай биш, уусан.

 

Шингэлсний дараах байдал. Идсэн ууснаа ингэж а б-гүй зураг дарахаар зарим нэг хүмүүс эгдүүцдэг шиг байна лээ. Хэ хэ. 

Яахав ээ яахав, цаадах чинь хааяа эх орноо танилцуулна, тэр үед заримдаа их сонин сонин зураг хэрэг болдог юм. Ойлгоорой. 

Хүнээс гуйхаар, өөрт нэг иймэрхүү зураг байвал хэрэгтэй шүү дээ. 

За түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Хүүхдийн хүмүүжил 2

Нэг бүрчлэн л бичмээр санагдах, хажуугаар нь залхуу хүрэх. Онгод минь бууж ирээрэй. Заримдаа ч зүгээр л уншаад, уншаад, дуусахаар нь дараагийн номоо эхлүүлээд л явчихмаар байдаг. 

Тэгэхээр энэ хүмүүсийн уншсан номынхоо тухай бичсэн тэмдэглэлийг уншихаар, дотроос нэг хүн "бич, бич, бичээч ээ" гэж хатгаад, өдөөд байх юм гэхгүй юу? Хи хи. 

За юун дээр зогслоо? 

2. Хүүхэдтэйгээ өдөр тутамдаа маш энгийн зүйлээр ярилцдаг байх. Ингэж чадвал хоорондын итгэлцэл аяндаа л бий болно. 

Миний хувьд хүүхэд бага байхад бол үүн шиг амархан зүйл алга дөө. Томроод ирэхээр, шилжилтийн насанд бол нэлээд төвөгтэй асуудал болж ирнэ. За энэ хэсгийг даваад гарчихвал бас ч гэж гайгүй. 

Одоо дунд зулзага яг шилжилтийн нас нь ирчихэж. Хаяанд биш бүр тулж ирээд, хаалга тогшоод ороод ирсэн. Ядардаг байх, нэг л их ууртай, хэг ёг гэсэн охин байна энд. 

Өөрт нь таалагддаг юм, амттайхан идэх юм гэх мэт байвал ааш гэж хайлсан тугалга шиг. Өөрийн дургүй, өөрт таалагдахгүй юм бол за тэгээд хамарт нь баас наачихсан аятай л байна шүү дээ. 

Ингэхэд уншигч олны өсвөр насны, шилжилтийн насны зулзагууд хэр ааш гаргаж байна даа? Туршлага судлах юмсан. Ганцхан манайд ийм байвал ч ээж миний арга барил, хатан ижий ухаан энэ тэрд асуудал байна тийм үү?

О.зулзага бас иймэрхүү зан ааш, авир гаргаж л байсан байх даа? Блогтоо бичиж байлуу? Олж унших хэрэг гарах нь...

3. Хүүхдийнхөө өнгөрсөнд инээмсэглэлийг хангалттай дүүрэн үлдээх. Өөрийн эрхгүй инээмсэглэн дурсахаар дурсамжийг ихээр үлдээх юм болов уу даа. 

Би ингэж чадаж буй билүү? Аз жаргалтай дурсамж гэж яг юуг хэлэх үү? Ойрд зулзагуудаа, ялангуяа шилжилтийн насандаа яваа зулзагаа дагуулан орж гарч чадахгүй л байна. Тэгэхээр бага сургуульд байхад нь сайн дагуулж ийш тийш явах хэрэгтэй шүү. 

4. Хүүхэд тань инээж байвал амар амгалан байна аа л гэсэн үг. 

Нээрээ л хүүхэд багадаа их инээнэ. Томрох тусам хэр баргийн зүйлд инээхээ байчихдаг шиг. Найз нөхөдтэйгөө байхдаа бол инээдэг байх. Гэртээ бол багынх шигээ инээх тоо нь цөөрсөн байна шүү. 

Яавал инээдийнх нь тоог гэртээ нэмэх вэ? Бодолцоно оо. Огт инээхгүй бол биш шүү. Намайг аашлаад, огт инээлгэдэггүй, токсик ээж гээд ойлгочихов доо. Хо хо. Гэхдээ токсик ээж талдаа байх шүү. Энэ тухай номыг бид ирэх жил уншихаар сонгосон байгаа юмсан, наана нь унших хэрэг гарч магад шүү, энэ янзаараа ч...

5. Хүүхдэд тань хэрэгтэй зүйл бол дэмжих биш хүлээн зөвшөөрөх явдал. Эцэг эхчүүд хүүхдээ дэмжиж байна гээд илүү их хичээхийг шаардаад байдаг. Үгээрээ хэлэхгүй ч үйлдэл нь тэгж шаардаад байдаг. 

Түүнийхээ оронд хүүхдийнхээ яг одоо цагт хичээж байгаа зүтгэлийг нь үнэлэх, хүлээн зөвшөөрөх. 

6. Бусад хүүхэдтэй харьцуулахгүй байх. Бусад хүүхдийг мундаг гэж хэлэхгүй байх. Өөрийн хүүхдийнхээ өнгөрсөн болон одоог харьцуулж хэлж ярих. Өмнө нь чаддаггүй байсан зүйлээ одоо чаддаг болсон байна шүү дээ гэж хэлж ярьж, магтах. 

7. Зүгээр л, зүгээрээ гэж хэлсэн мөртлөө танд ямар нэгэн байдлаар хандах. Үүний цаана "зүгээргүй шүү, ямар нэгэн зөвлөлдөх зүйл байна шүү, таны туслалцээ хэрэгтэй байна шүү, таны дэргэд тантай хамт баймаар байна шүү" гэсэн дохиолол нуугдаж байдаг. 

8. Хүүхдийнхээ нүдний өмнөх амжилтыг бус дараа дараагийн амжилтыг нь хүлээгээд байгаа юм биш биз? Энэ бол бидний гэм биш зан болчих гээд байдаг. Хэрэв иймэрхүү зүйл ажиглагдвал өөрөөсөө асуух хэрэгтэй. Яг одооных нь амжилт, өсөлтийг харж бахархах, хүлээн зөвшөөрөх. 

9. Хүүхдэдээ зугтаах (хойшуулах) зам, завсарлах газрыг олгож өгөх. Хүүхэд өөрийн ядарсныг, амралт хэрэгтэй байгаагаа тэр бүр мэддэггүй. Ядарсан бол унтаж амрах, түр хойшлуулах хэрэгтэй гэж хэлж ойлгуулах. 

Хэт хичээж өөрийгөө зовоохгүй байх гэдгийг ойлгуулах. 

10. Хүүхдээ хүндлэх хүндлэл үгүй бол тоглоом дууслаа л гэсэн үг. Энэ нь хүүхдээ үл хүндэтгэх аваас захиргаадсан, тушаасан, хүч хэрэглэсэн хандлага ихсэн, хүүхэд та хоёрын харилцаанд ан цав үүснэ. 

Хэдийгээр таны хүүхэд ч гэсэн хүн гэдэг үүднээс хандаж, хүндлэн харьцах. 

Өнөөдөртөө ингээд дуусгая. Энгийн юм шиг мөртлөө, бас өөртөө үе үе сануулж байх хэрэгтэй гэж үзсэнээ түүж бичлээ. 

Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай.  

Ээжийн өдөр

Сая өнгөрдөг бүтэн сайнд энд "Ээжийн өдөр" болоод өнгөрөв. Ямар ч бэлэг авахуулаагүй, бороотой өдөр таараад гадагшаа ч гараагүй. 

Харин музей үзсэн. Хүн 2 ширхэг тасалбар өгсөн юм. Сүүлийнх нь өдөр байсан тул бороотой ч гэсэн гарч үзэв. Бага зулзагад агуулга нь жаахан ахдаад, залхуу нь хүрээд байснаа, сүүл хэсэгт бага зэрэг нүд нь сэргэсэн. Хэ хэ. 

Үхрийн элэг шаруулж идсэн. Би бага зэрэг ханиад хүрээд, нэг л сонин санагдаад, хөдөлмөөргүй болоод, хэвтээд л байсан. Баярын өдөр шүү гэж байгаад гэрийнхээ харчуулыг зарсан. 

Хань ижилдээ хошуугаа унжуулж байгаад гарынх н хоол буюу энэхүү үхрийн элгийг шаруулж идсэн. Хэ хэ. 

Гэснээс сармисанд дуртай юу? Би түүхийгээр нь ч идэж чадна. Ха ха. 

Хааяадаа бас ингээд өөх идчихдэг шүү. Монголд нэг очихоороо сэмжинд нь ороож чанасан элэг иднэ гэж мөрөөдөж байгаа шүү. Өнгөрдөг жил яалаа? Идсэн идсэн. Авга эгч маань гараа гаргаж шарж өгсөн шүү дээ. Баярлалаа. 

Зээ, баярын өдөр цэцэг, бренд гэлгүй ингэсгээд "эгэлхэн" тэмдэглэчихдэг бүсгүйчүүд байвал бахархалтайгаар шэйр хий гэж мэгээд л. Хо хо. 

Бүгдэд нь амжилт хүсье өө. Түр баяртай. 

Олоогүй ээ

Зээ, би түрийвчээ олоогүй ээ. Хайр зарласан цагдаагийн газраас утасдсангүй. Хи хи, олдохоосоо өнгөрсөн биз?

Бэлэн мөнгөгүй байсан, баахан каартнууд байсан гэсэн дээ. Жолооны үнэмлэхээ авчихсан гэж бичсэн дээ. 

Саяхан гадаад иргэний үнэмлэхээ бас очиж авлаа. 100 хэдэн км зайн цаана орших Ёнаго Китаро нисэх онгоцны буудалд байрладаг юм. Алтан 7 хоног дуусаад л нөгөөдөр нь явлаа. Учир нь энэ үнэмлэхээ алдсан бол 14 хоногийн дотор дахин гаргуулах ёстой гэнэ шүү.

Утасдаж лавласан нь болж. Гэнэт л нээрээ юу билээ? Хугацаа заачихдаг тал бий шүү гээд л зөв сонин татаад байсан юм. Тэгсэн өөдөөс 14 хоногийн дотор шүү дээ гэж байна шүү. 

Амралт өнгөрөөгөөд очно оо л гэлээ. Харьцангуй ааш сайтай хүн таараад, за тэг дээ, аль болох хурдан ирэхийг бодоорой л гэж байна лээ. 

 

Энэ гайхлын нэрийг Китаро гэдэг. Гэ гэ гэгэ но Китаро гээд дуу ч бий. Нутгаасаа төрөн гарсан манга зохиолчийнхоо алдартай бүтээлийн гол баатраар нэрлэчихсэн. Мизүки Шигэрү гээд хайгаад үзнэ биз дээ? 

 

Явсан ажил бүтэмжтэй бүтэмжтэй. Олон асуулт асуусангүй, харин түрийвч чинь олдоод хуучин үнэмлэх чинь гараад ирвэл дахин ирж, хуучин үнэмлэхээ цоолуулаарай гэсэн. 

 

Олдсон ч очихгүй гэж бодож байгаа. Ажлаа алдаад хэн дахин ирдэг юм. Ха ха. Эсрэгээрээ битгий олдоосой гэж залбираад байгаа юм биш үү? Ккк.

Ажлаасаа нэг өдрийн чөлөө аваад явсныг эс тооцвол бусдаар гайгүй, торгууль энэ тэр гэж төлөөгүй. Нэг хуучин цээж зураг олоод аваад явсан чинь хуучных энэ тэр бас шалтаг хэлэлгүй хүлээгээд л авчихна лээ.

За тэгээд, элдэв үнэмлэх, бичиг цаас гээх чинь л ажил уддаг юм байна. Мөнгө бол яахав, ээ халаг гээд л өнгөрнө. 

Гэснээс кредит каарт маань алтан 7 хоног эхлэхийн өмнөхөн хүрээд ирсэн, шуудангаар. Их тооцоотой байгаа биз? Амралтын өдрөөр орж гарахаараа мэдээж хэрэглэхийг бодно шүү дээ, цаад газар нь ч каартаа ашиглуулахыг бодно. Хо хо. 

Каартаа ашигласан ашигласан. Холоос найзууд зорьж ирснийг ч хэлэх үү? Каартыг бол уншуулаад уншуулаад явчихсан. Одоо ирэх сарын төлбөрийн тооцоо л айлгаж байна даа. Хи хи

Ядаж байхад энэ 5 сард чинь их олон юмны төлбөрийн хуудас ирдэг сар. Манайх 4 машины татвар төлнө. Ооё, дөрвийн дөрөв шүү. Энд бас сондгой тэгш гэж хязгаарладаг болохоор олон унаатай болчихсон юм аа гэж худлаа ярихгүй юу. Ха ха. 

Хань ижлийн насаараа мөрөөдсөн мотоцикль нь бас хөөрхөн татвар төлдөг юм билээ. Гэхдээ хамгийн хямдхан нь өө, хөөрхий...

Амьдрал баян, энэ мэт азгүйтэл байх л асуудал тийм ээ? Хүний л амьдрал...

Түр баяртай. Эд юмсаа гээж болохгүй шүү, дахин сануулав.

Хүүхдийн хүмүүжил

Өдөрт цайныхаа цагаар орж суудаг нэгэн жижигхэн газар байдаг юм. Үнэгүй кофегоор дайлна, гол нь нам гүм. Хааяадаа хүмүүс цуглаад, яриа хийгээд байдгийг эс тооцвол тун аятайхан газар. 

Тэнд бас номтой. Хүний эрхийн талаарх голцуу номнууд. Би хүүхдийн хүмүүжлийн тухай номыг нь зээлж уншаад байгаа. Энэний өмнөх хүүхдийн хүмүүжлийн тухай номыг бас эндээс зээлж аваад удаан уншсан. 

Дунд нь хугацаа нь хэтэрчихээр нь байнгын үйлчлүүлэгч гэдэг утгаараа давуу эрх эдлээд сунгачихна. Хэ хэ. 

Энэ удаагийнх бас хөөрхөн агуулгатай. Үг үсэг нь амархан, ханзнууд нь ч гэсэн мэдэхгүй ханз ховор. 

Миний хэл ус сайжраад байна уу? Эсвэл угаасаа хэцүү ханз хэрэглээгүй ном байв уу? За за миний хэл ус сайжирсан байх аа, тийм ээ? Хориод жил л энэ хэлээр уншлаа даг, сайжрахгүй бол алдас болно биз дээ, энэ чинь одоо. Ха ха. 

Гэхдээ "гавал гавал" хүмүүсийн дэргэд ч ичмээр л золиг л доо. Тэд нар л битгий уншаасай, миний энэ бичвэрийг. Хи хи. 

Агуулгаас нь хөөрхөн санагдсаныгаа бичиж үлдээлээ. Өөрт минь ч, та нарт ч санаа оноо өгч магад. 

Номын нэр "Хүүхдийн шархлахдаа амархан зүрх сэтгэлийг хамгаалах арга". Зохиогч нь Кодо кан. 

Кодо сувилагч гэх юм уу нэг бол. Бичгийн нэр нь. Жинхэнэ нэрийг нь мэдэхгүй байна. Хайж үзнэ ээ. 

Олон жил хүүхдийн сэтгэлзүйтэй тулж ажилласан хүн гэнэ. Ялангуяа хүүхдийн шилжилтийн насанд тохиолддог сэтгэл зүйн асуудалтай хүүхдүүдтэй ажилласан шиг байна. 

Тэрхүү олон жилийнхээ туршлагыг ном болгон бичсэн, мөн ютүб суваг ажиллуулдаг юм байна. Цаг зав гарвал сонсож үзэхийг хичээнэ ээ. 

1. Хүүхэдтэй харьцах нууц үг:  "ОСҮШИСАИКООЁ". Япон үгнийх нь товчлол шүү. 

О: Айлгахгүй байх. Энэ гарчгийг уншаад шууд өөрийгөө олж харсан. Учир нь би байнга бага зулзагадаа хэлдэг байсан. "Хоолоо идэхгүй бол тоглохгүй шүү", "үгэнд орохгүй бол мээмээ бариулахгүй шүү" гэх мэт. Бүр өдөр бүр ингэж хэлдэг байсан бол яах вэ? 

Бага багаар дээрх айлган сүрдүүлэх үг хэллэгээ болих гэж үзэж тарж л байна. Заримдаа ч хэлчихсэн л байдаг. Хэлснийхээ дараагаар гэнэт санан, гэмшинэ ээ. 

СҮ: Шууд л зөвлөгөө өгөхгүй байх. Хүүхэд чинь ямар нэгэн зүйл оролдоод, хийгээд сууж байвал томчууд бид хажуунаас нь ингэвэл дээр, тэгвэл дээр гэж хэлж зөвлөх гээд байдаг. Үүнийгээ түр орхиод, хүүхэд өөрөө гол дүрд тоглох нэг боломж гэж харвал зүгээр шүү гэнэ ээ. 

ШИ: Үглэхгүй байх. Мэдээж осолтой үйлдэл хийвэл загнана. Гэхдээ үргэлжлүүлээд л яншаад, үглээд байхгүй байх. Урд нь ч ийм үйлдэл гаргаа биз дээ? Хэд хэлүүлэх юм? гэдэг ч юм уу, энэхүү үглээгээ зогсоох. Тэгэхгүй бол хүүхэд айдаст автаад, эцэс сүүлдээ том хүний үгийг сонсохоо больчихдог. 

СА: Яриаг нь дуустал нь сонсох. Хүүхдээ ярьж байхад дуустал нь сонсолгүй, дундуур нь орох, өөрийн зүгээс буюу том хүний өнцгөөс үнэлэлт өгөх нь туйлын буруу. Хүүхэд томчуудыг "хүүхэд бидний хэлж ярихыг сонсдоггүй, өөрнийхөө бодлыг тулгаад байна гээд бодчихдог. 

И: Хүслийг нь дорд үзэхгүй байх. Хүүхдийнхээ "гэнэн цайлган, байгаагаар нь" хэлсэн хүсэл мөрөөдлийг шоолохгүй байх, доош нь хийхгүй байх. Хүүхэд бодсон санаснаа чөлөөтэй хэлдэг орчинг бүрдүүлэх. Тэртэй тэргүй хүүхдийн хүсэл мөрөөдөл өөрчлөгдөж байдаг. 

КО: Хүүхдийнхээ хэрэглэдэг үг хэллэгийг хэрэглэж ярих. Томчуудын нийгэмд өдөр тутамдаа хэрэглэдэг үг хэллэг нь хүүхдэд бага зэрэг ойлгомжгүй байдаг. Тиймээс хүүхдүүд ямар үг хэрэглэн ярьж байна, хүүхдэд ойлгогдохоор үг хэллэг хэрэглэж ярих. 

Ү: (О) Хардаж сэрдэлгүйгээр, итгээд үзэх. Жишээ нь хүүхэд тань тоглож дуусаад усанд орно гэсэн бол түүнд нь итгэх. Яахав заримдаа хэлсэн үгэндээ хүрэлгүй худлаа хэлсэн байж магад. Тэр болгонд нь хардаад, сэрдээд байх хэрэггүй. Хүүхэд өөрийг нь хардахад маш их эгдүүцдэг зантай. 

КА: Сэтгэлийн хөөрлийг нь үгүйсгэхгүй байх. Иймхэн зүйлд уйлаад байхдаа яадаг юм, тиймхэн зүйлд гутраад яахав дээ гэх мэтээр сэтгэлийн хөдлөлийг нь үгүйсгээд байвал ирээдүйд өөрийн сэтгэл хөдлөлөө дарчихдаг болно. Тухайн хүүхдийн өөрийгөө илэрхийлж бүй илэрхийлэл, сэтгэлийн хөдлөлийг хүндэтгэн хүлээж авах нь чухал. 

Ё: Шаардлагагүй, хэрэгцээгүй зүйл хэлэхгүй байх. "Хэлээ биз дээ? Эртхэн хэлэхгүй яасан юм бэ?" гэх мэт онцын шаардлагагүй зүйлийг хэлэхгүй байх нь зүгээр. Мэдээж хүүхдэдээ санаа зовоод, хүүхдээ мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа болохоор л амнаас гарчихдаг үг. 

Гэхдээ энэ нь хүүхдийн үзүүлээд өгнө дөө, хийнэ дээ, хичээнэ дээ гэсэн эрмэлзлэлийг унтраачихдаг сул талтай. 

Нэг иймэрхүү. 1-70 хүртэлх жижигхэн гарчигтай. Би дөнгөж нэг дэх гарчгийг л бичлээ. Мэдээж бүгдийг бол бичихгүй нь ойлгомжтой. Аятайхан юм болов уу гэснээ түүж бичнэ шүү. 

Зулзагатай ээж аавуудад амжилт хүсье. Түр баяртай. 

Шар шувуу

Японд шар шувууг бэлгэ дэмбэрэлтэй гэж үздэг. Учир нь нүд болон чих нь маш соргог, ямарваа нэгэн бизнес, худалдаа, боломжийг алдалгүй олж хардаг, олж сонсдог гэж үзэн дээдэлдэг. 

Шар шувууны зураг, дүрстэй зүйлс их зардаг. Бүр амттанг хүртэл ингээд шар шувуутай хийчихэж байна шүү. 

Үүнийг авч идэв. Хөөрхөн байгаа биз? Нэгэн бүсгүйтэй булагнаад. Иймэрхүү төрлийн амттанд дуртай дуртай.

Бас нэгэн ийм төрлийн бэлэгшээдэг амьтан бий. Тэр нь "муур". Баруун урд хөлөө өргөсөн нь алт мөнгө, зүүн урд хөлөө өргөсөн нь хүн, зочин дууддаг гэж үздэг. 

Дараа зураг оруулна, мартахгүй бол. Та бүхэн "манэки нэко" гэж англиар ч юм уу бичээд хайвал гараад ирнэ дөө, миний зураг оруулахыг хүлээлгүй. 

Манайд ийм төрлийн амьтан чинь юу билээ? Могой, чоно, буга гээд цааш нь санадаггүй ээ. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Зайрмаг

Угтаа би амттангаа хасаж байгаа. Энэ өгүүлбэрийг байнга л хэлж бичдэг ч миний эргэн тойрныхонд нэг их хамаатай биш байна өө. Ха ха. 

Шагж Гэлэн гэдэг хүний бичсэнчлэн "мариалаг эхнэртэй байхын давуу тал" гэж ирээд л бичсэнтэй агаар нэг болчихлоо шүү. 

Гэхдээ хань ижил жингээ хас, хөвсгөр байна, бүдүүн байна гэж хэлээд л байгаа. Би өөдөөс нь сөрсөн базааг бол сайн хийнэ. Хо хо. 

Зайрмагт дуртай улсууд байна шүү. Аавдаа эрхлэлдээд, гарахдаа зайрмаг гэсэн жаалууд. Би болохоор жингээ хасах гэсэн туйлын зорилготой тул яг өөртөө авахгүй, бусдынхаас амсдаг болсон, хорхойгоо дарж.

Охид их хөөрхөн, ягаан өнгөнд дуртай тийм ээ. Гүзээлзгэнэтэй. Тэгснээ бүгдийг нь идэхгүй, дундаас нь цадчихлаа гээд үлдээчихдэг тийм ээ. 

Алтан долооо хоногийн эхний өдөр. Шиманэ мужийн Санбэ хэмээх дархан цаазат уул. Бэлд нь бяцхан кафе бий, өдрийн хоол, энэ мэт амттан зарна. Бид олон жаалуудыг баясгах зорилготойгоор зайрмаг авч өгсөн. 

Мэдээж жаалууд тун сэтгэл хангалуун, хамгийн сүүлд зайрмгаа авсан нь хамгийн түрүүнд идэж, бид өхөөрдөж баахан инээв. 

Гэснээс энд алтан долоо хоног болоод, би маш их ууж, маш идэж өнгөрөөж байна. Сонирхолтой, зугаатай өнгөрөөв. 

Бага багаар тайлан зургаа орууламз. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.