Цэцэг

Энэ удаад баглаа цэцэгний зураг орууллаа. Сая баахан тайлан болсон доо. Энд элдэв нээлт, ёслолд ихэвчлэн гоёмсог цэцэг бэлэглэдэг, чимдэг.

Дээрх зураг болохоор зургийн дугуйлангийн тайлангийн үеэр ширээгээ чимсэн байсан. Тайлан үзэсгэлэн гэхээр тийм ч сүртэй том байр энэ тэрд биш, энгийн л нэг барилгын нэг давхрын коридорт суагчдынхаа зургийг өлгөөд л болно. 

Ингэх нь нэг бодлын их зүгээр санагдсан. Олон хүн үзнэ. Зорьж ирээгүй ч гэсэн тухайн барилга доторх албан байгууллагаар үйлчлүүлэхдээ үзнэ. 

Мөн л зургийн дугуйлангийн ширээг чимээстэй байсан. Багш нь нэлээд гол дүрд тоглох дуртай хүн байдаг тул, хүмүүс жаахан сүрддэг, хоосон очиж барьдаггүй юм шиг байна лээ. 

Би ч энэ удаад бэлэг сэлт гэсэнгүй. Энэ жил байгуулагдсаных нь 25 жилийн ой болж байгаа юм билээ. Түүнийх нь 10 хэдэн жил нь бид холбоотой, зулзагууд минь явж байна. 

Бас л түүхээс нь бүтээлцжээ. Хэ хэ. Явцын дунд нэг бэлэг барина аа. 

Бага зулзагын сэвлэгний үргээлгийг мялааж зургийн дугуйлангийн багш бэлэглэсэн. Зурдаг хүн болохоор мэндчилгээ энэ тэрийг бол хүү хаа гэхийн зуур зураг зураад л чимчихдэг. 

Зурдаг хүмүүсийн энэ авъяасанд би үнэнхүү атаархана шүү дээ. Хэдэн үг холбоод л хажууд нь илүү гасан зайнд нь дуртай зургаа зурчихдаг тийм ээ. 

О.зулзага, дунд зулзага хоёр бас яг тийм. Зулзагуудда бол хайр хүрдэг. Хи хи. 

Бага зулзагаа харин зургийн дугуйланд явуулах эсэхээ шийдээгүй байгаа. Эрэгтэй хүүхэд, дээрээс нь багш нь жаахан бие султай хүн байдаг. Байдлыг харж байгаад л шийднэ дээ. 

Энэ дугуйлан нь гэрийн минь ойолцоо байдаг, заавал хүргэж өгч авна гэхгүй, их амар. Явуулах шалтгааны нэг нь. Өөрр нэг шалтгаан нь зургийн хичээл, дууны хичээлд түүртэхгүй байгаасай гэж хүссэнийх. Ээж хүссэн л дээ. Ккк

За түр баяртай. Сүүлийн үед клаабхауст идэвхитэй орж байна. Яалтай...

Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Мөнгөн толгой

9 сард болсон хамгийн том үйл явдлынхаа тайланг бичилгүй болохгүй.

Намрын дунд сарын 17. Балжинням, Дашням давхцсан ерөөлтэй сайхан өдөр. Бага зулзага минь сэвлэгээ үргээж, "мөнгөн толгой"-той боллоо. 

Яг энэ зурган дээрх шиг л болсон. Энэ зураг нь Иккюү сан гэж алдаршсан нэг ламын багынх нь зураг. Эрдэм мэдлэгтэй, сэргэлэн нь дэндсэн хүү байсан гэдэг юм билээ. 

Би өхөөрдөөд Иккюү сан гэж дуудаж байгаа. Хэ хэ. Бүр хайр хүрээд байгаа юм чинь.

Бүстэй хүүхэд хөдөлгөөнтэй байдаг гэж үнэн юм. Дээл өмсөхгүй гэж уйлаад, элдэв л арга чаргаа хэрэглэлээ. 

Гялс хөндөөд, бушуухан шиг тайлж санааг нь амраав. Яг хусах үед бол нүцгэн шахуу, амар. 

Мөн гар нь нэг зүгээр байхгүй, хусч байх явцад толгойгоо илээд, гараа хяргуулчих гээд. 

Онлайнаар ерөөлөө хайрласан эмээ өвөө нартаа баярлалаа. Хүрэлцэн ирсэн хол ойрын хөршүүддээ баярлалаа. 

Нөгөөдөр нь албандаа очоод, эхлээд жаахан ичисгээд, биеэ барьж байснаа гадаад гарч тоглоод гайгүй болсон гэж харилцах дэвтэрт нь бичсэн байсан. 

"Бүгд хөөрхөн болсон байна гэж хэлсэн" гэж өөрөө бидэнд тайлагнаж хэлсэн. 

Гэснээс ярихгүй юмгүй, хэлэхгүй үггүй болсон. Хэл яриа асар хурдан хөгжиж байна, бүр нүдэнд ил тод хөгжөөд байна. Түүнээс ч бүстэй хүүхэд орой хэлд ордог гэж зөндөө сонссон болохоор.

Эгч нь дүүгээ элдэвлээд, тогойг нь илж гүйгээд, хань ижил толгойг нь харж өхөөрдөөд. Ойрын үед маш их эрх болж байна. 2 настны хямрал билүү? Тэр бас байх шиг байна. 

Юм болгоныг ээжээрээ хийлгэх гээд, нэр цохоод, хааяа ч уур хүрч байна шүү. Гэхдээ ингээд эндээ бичсэн чинь үүнаанааа гээд хайр хүрээд л явчихлаа. Ккк.

Аавдаа ачлалтай, ээждээ энэрэлтэй, эх орондоо элэгтэй, түмэн олондоо хүндлэлтэй, сайн хүн болоорой гэж ерөөе ээж нь. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Тайлан 2

Блогтоо бичиж оруулах гэсээр байтал өдөр судар нь жаахан зөрөөд байна. Энэ удаагийн тайлан нь зургийн дугуйлангийнх. 

Өнгөрдөг жил тайлангаа гаргаагүй. Энэ жил багш нь зориг гаргалаа л гэсэн. Учир нь багш нь суга таяг тулдаг, бие хаа тийм ч сайнгүй л гэдэг хүн. Гэсэн ч цоглог хүн бий.

Энэ зурагт номоос сэдэвлэн зурсан байсан, дунд зулзага минь. "Мэккира моккира доондон" гэдэг нэртэй зурагт ном. Багад нь зөндөө л уншиж өгч байсан. 

Бага зулзагадаа уншиж өгнө гэж бодоод л явна. Номын сан орж амждаггүй.

Энэ хэсгийг нь дуурайсан байх шиг байсан. Нэг жаал хүү тоглох найз байхгүй уйтгарлан сууж байгаад нэгэн модны ёроол дахь нүх рүү ороод явчихна. Тэндээс нь "тоглоё, тоглоё" гэж дууддаг шиг санаад байна. 

Японд байдаг бол олж уншаарай. Хөөрхөн ном шүү. 

Яг зурсан зургийг нь оруулах гэснээ болилоо. Нүүр номдоо ч оруулчихсан л даа, зөвшөөрөл авч байж шүү дээ. 

Энэ тухай нь сонин дээр гараад. Зулзагын нэр ус бас гарчээ. Таньж мэддэг хүмүүс зургийг нь илгээгээд л, хэсэгтээ "од" болов шүү дээ. Өөрөө болохоор ичээд сүйд.

Гэснээс хэд хэдэн таньдаг хятад хүүхдээ явуулдаг. Явуулах гэж ирсэн шалтгаан нь их учир жанцантай. "Тийм нэртэй монгол хүүхэд явдаг тийм ээ? Их гоё зурдаг. Тэгээд л хүүхдээ явуулах гэж ирлээ" гэсэн байдаг юм билээ. 

Тэр монгол хүүхэд нь о.зулзага минь шүү дээ. Хаа байсан хятад хүүхдэд хүртэл нөлөөлөөд амжсан бид чинь. Хэ хэ. Нэрэлхэлгүйгээр хэлчихье.

Энэ удаад ч дунд зулзагыг минь явдаг гэсэн, хүүхдээ өгөх гэж ирлээ гэж хэдэх хүн гарч ирээсэй. Хи хи. 

Зиак нэг иймэрхүү. Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье ээ.

Амттан

Би уг нь элдэв амттангаа эрс багасгаж байгаа санаатай. Тэгсэн ч эсрэгээрээ жин нэмээд байх юм. Учир юуных?

Ажлын газрын хүүхэн гэрт нь байсан амттангаа аваад ирсэн байсан. Өөрсдөө идэхгүй, хэн ч гар хүрэхгүй байхаар нь аваад ирлээ гэсэн. 

Санаа зовлоо шүү дээ. Ажил дээр хамгийн бондгор нь хятад хүүхэд бид хоёр. Хоёулаа амттанд дуртай. Ха ха. 

Гэхдээ бид хоёрын амтлах эрхтнүүд арай өөр. Би чёко, бялуу гэх мэтэд дуртай. Мань хүн эдний япон амттанд дуртай. Бурамтай боов гэх мэт. 

Ажлын газрын минь нэг хүүхэн гэнэт ажлаасаа гарчихсан. Шалтгааныг нь сайн мэдээгүй. Дараа тухтай уулзахаар болсон. Бид мөнгө цуглуулж дурсгалын зүйл өгсөн. 

Хариуд нь ийм чёко өгсөн байсан. Гэрийнхэн дуртай идсэн. Бага зулзага харин одоогоор чёко идэж сураагүй л байна. Бид ч нэг их өгье гэж зүтгэхгүй л байна. 

Зөө байз? Энэ бага идээд байгаа хэрнээ нэмээд байгаа жингийн асуудлаа олчих гээд л үзэж тарж байна. Хөдөлгөөний дутагдал гэж гадарлаад байгаа ч хүү хаа гээд хөдөлчихөж чадахгүйдээ бас стрессдээд, энэ нь таргалалтын минь бас нэг шалтгаан болоод...

Гэх мэтээр аливаа зүйлс чинь хоорондоо асар их уялдаа холбоотой юм аа гэж ухаарав, энэ тэр. Хи хи. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Бартер 2

Өө энэ бичлэгийг бичээд орхичихсон байх юм. Нийтлэлгүй. Оруулна гээд мартчихаж. Мартаж санана гэдгийг үзүүлж өгч байна дөө ойрд ч...

Зээ энэ хойд нутгийн бүтээгдэхүүн. Жижиг замын урдах хөрш айлын эхнэр нь оруулж өгсөн. 

-Сайн байн уу? Эртээд лийр жимс өгсөнд баярлалаа. Их гоё амттай байсан. 

-Өө зүгээр ээ. Яах гэсэн юм бэ? Санаа зовчихлоо. (Гэж хэлсэн хэрнээ хараа бол тортой зүйл рүү яваастай. Ха ха)

-Дандаа л жимс авч байдаг, уучлаарай. Өвөл бас жимс өгсөн, би эргүүлж юу өгөхөө мэдэхгүй яваад л байсан юм. 

-Ямар жимс билээ? Санахгүй байна өө. 

-Би өөрөө хойд нутгийнх. Ашгүй нутгаас минь идээ ирж таараад.

Хоёр гардаж аваад, баярласан талархсанаа хэлээд, орж ирээд задалсан чинь олон юм гарч ирсэн. Жинхнээсээ санаа зовов. 

Хань ижил өвөл чөтгөр лимон жимс оруулж өгч байсан юм байна. Манай хүн жаахан л ахиухан юм олдвол бүгдийг нь хүнд өгчих  гээд байдаг. Би хүүе хаая гэртээ жоохныг ч гэсэн үлдээ, би ямар нэг юм хийж магад гэж лүндэгнэнэ. 

Заримдаа ч нээрээ л юу хийхээ мэдэхгүй, завдахгүй явж байгаад муутгаад байдаг талтай. Тийм болохоор сүүлийн үед хань ижлийнхээ үгэнд орсхийгээд л явж байгаа. Хэ хэ.

Энэ зурган дээрхээс бас хоёр гурван ширхэг байсныг нь тараачихсан. Миний идэж чаддаггүй зүйл ч байсан...

Уулын хэдээс минь ирээд ээ. Сорт сортоороо байсан. Амаа олохгүй л идлээ. Дунд, бага зулзагууд худалч хүнд бараг усан үзмээр анх бор хоолонд орсон гэхэд хилсдэхгүй. 

Цаг үе нь тэгж таараад шүүсийг сорж уудаг байсан юм. Тийм болоод ч тэр үү усан үзмэнд нугасгүй. 

Хамгийн хайр татмаар нь о.зулзагат минь бас явуулсан байсан. Самсаа шархираад л явчихсан. Гэснээс ойрд о.зулзага их тансаглаж байгаа байх. Гэрээс нь лийр очоод л. 

Суугуул мужийнхаа холбогдох байгууллагаас будаа бас бус зүйлийн илгээмж авчихсан гэж байгаа. Энэ талаар жич бичнэ ээ. 

Нэг иймэхүү. Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Бартер

Энэ долоо хоног их таатай долоо хоног байлаа. Яасан гэхээр? 

За хүлээж бай л даа. Өнгөтөөр бичих гэж байхад тэвчээргүй шүү дээ. Хи хи.

Хань ижил урхи тавьдаг уулынхаа лийр жимс тариалдаг нэгэн жижиг аж ахуйн нэгжид тусалсан юм. Жимс хураалалтанд нь. Тэгээд харьж ирэхдээ зөндөө зөндөө лийр жимстэй ирээд. 

Бид оройд зөндөө идэж бйгаа ч барахгүй, муутгачихна гээд. Мөн олзыг олуулаа гэдэг дээ. Хол ойрын хөршүүддээ тараад өгөөд. 

Тэгсэн маргаашнаас нь миний дурттай амттан ар араасаа хаалга тогшоол л ороод ирсэн. 

Зурагт харагдаж буй алим хойд Аомори мужийн алим. Японы хойд нутгийнхны алим амттай гэдгээрээ алдартай. 

Шюүкрийм. Монголоор юу гэх үү? Кремтэй боов? Хо хо. Найз охин өгсөн. Бага зулзага идэхгүй гээд ээж нэмсэн. Ккк. Ингээд нэмж мэмээд байхаар яаж ч гуалиг байхав дээ. Тийм ээ? 

За бусад бартерласан зүйлсийнхээ зургийг ойрын хугацаанд оруулна аа. Гэх мэтчилэн хүний тариалсан жимсийг өөрөө тариалсан юм шиг л тараалаа. Өө тийм хань ижилд хажуугийн эмээ хайрцагтай шар айраг өгсөн. Бөөн баяр. Ккк

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Тайлан

Юуны тайлан гэдэг нь зураг хараад л ойлгомжтой тийм үү?

Хэдийгээр цар тахалтай ч, сургууль цэцэрлэг, хүүхдийн элдэв арга хэмжээ ариун цэврээ чандлан сахингаа зохион байгуулагдаад л явж байна. 

Маскаа зүүж байна. Гараа ариутгаж байна. 4-с дээш хүмүүс нэг дор аль болох цуглуулахгүй байх гэх мэт их энгийн арга хэрэглээд л явж байна.

Зургийн дараалал төгсгөлөөсөө яваад байна. Тайлангийн арга хэмжээ дуусаад, суругчдадаа өгдаг нэг нэг цэцэг, багахаан амттан, нэг дурсгалын бэлэг. Гарын жижиг алчуур байсан. Торгомсог зөөлөн гэж юүхэв л алчуур байна билээ.

Дуусаад ёсолж байгаа нь. Ганцаарчилсан тоглолт, хамтын тоглолт гэж болсон. Моцартын Turkish March гэдэг аяыг тоглосон. Их гоё цоглог ая тийм ээ? 

Яагаад мэдээд байна гэхээр о.зулзага бага сургуүльдаа ангиараа билүү нийт үеийнхнээрээ элдэв хөгжимтэй тоглож байсан юм. Түүнээс хойш үе үе сонсдог болсон.

Хамтдаа дарсан ая нь "Хөрш Тоторо" хүүхэлдэйн киноны "Мууран автобус" гэдэг аяыг дарсан. 

Их даруухан тайлан болсон. Хувийн багш тул нэг их сүр бадруулдаггүй. Энгийн хувцастай ч хүүхдүүд харагддаг. Дунд зулзага нэг их энгийн биш ч байгаа гэсэн аятайхан гэсэн хувцсаа л өмсчихдөг. 

Энэ жил өмссөн хувцас нь ирэх жил гэхэд багадсан байдаг. Монгол явуулдаг. Тайлангийн үеэр өмссөн энэ аятайхан хувцсаа бусад үед барагтаа өмсдөггүй. Өмсөх үе ч гардаггүй. 

Түүнээс би хувцсыг нэг размер томыг авдаг ихэнхидээ. Ядаж 2 жил өмсүүлэх гэж тэр. Ер нь иймэрхүү хувцас тал дээр хэмнэчих гээд байдаг талдаа. 

Тайлан бичиж явснаа хувцас, хэмнэлт энэ тэр гээд хадуурдаг гэнэ ээ. 

Ямартай ч дунд зулзага минь маш сайн дарсан. Жилээс жилд сайжраад л явна. Мэргэжлийн төгөлдөр хуурч болохгүй ч хөгжмийн мэдрэмжтэй, мэдлэгтэй болог гэж бодон зөөдөг дөө. 

Өөртөө ч амжилт хүсээд, мундаг шүү гээд хэлчих үү? Хэ хэ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Токио цамхаг үргэлжлэл

Уншаад дууслаа. Бага зэрэг тодруулах санаатай. 

Зохиолчийн ээжийнхээ талаар бичсэн дурсаж бичсэн ном юм шиг байна.

Бага насныхаа үеийн ээжийн тухай дурсамж, идэр насных нь үеийн ээжийн дурсамж, насанд хүрсэн үеийнх нь ээжийн дурсамжийг энгийнээр дурсан өгүүлжээ. 

Ээж нь харин бүхий л амьдралаа хүүгийнхээ төлөө зориулжээ. Ээж бол энгийн нэгэн эмэгтэй, хүүгийнхээ найзууд, болон ойр тойрныхоо хүмүүст хайрлагдсан, хүндлэгдсэн, орсон гарсанд цай хоол сайтай хүн байжээ. 

Манайхаар "Өндөр ээж" шиг л хүн байж. 

Ажил нь овоо цэгцрээд ээжийгээ Токиод дуудан, хамтдаа амьдарч эхлээд удаагүй байхад нь ээж нь бамбай булчирхайн хорт хавдар тусна. Хагалгаа хийлгээд эдгээд явж байтал ходоодны хорт хавдар тусчихна. 

Харин энэ удаад нэлээд хүнд. Удаан хугацаанд өвчинтэйгөө тэмцээд, эцэст нь яаж ч чадалгүй химийн эмчилгээгээ зогсооно. 

Хаврын нэгэн нартай өдөр хүү, хань ижлээрээ үдүүлэн бурхны оронд залрана. Хүү харин эмч, сувьлагч нарын байдаг л зүйл мэт хандлагад жаахан дургүй нь хүрнэ. 

Ээжийнхээ ачийг хариулж чадаагүй байхад явчихлаа гэж хамарсана. Уг нь ээжийгээ эмнэлгээс гарахад нь шинээр байр хөлслөхөөр гэрээгээ хийсэн байна. Хоол хийж бусдыг дайлах дуртай ээждээ зориулж том сэлүүхэн гал тогоотой байр.

Өдөр тутмын энгийн, хэвийн үйлдлээрээ эх хүн хүүхдээ хэрхэн бодож байдаг, санаа тавьж байдаг тухай бичжээ. 

Аавын тухайд бол залуудаа нэлээд хүнд гар байсан. Якүза юм шг байна лээ. 

Яагаад хамт амьдраагүйг нь асуусан чинь аав нь эмээгээс нь болсон гэж хэлдэг. Аавын талын эмээ нь үглээдүү хадам байсан юм дагуу даа. Тусдаа амьдрая гэхэд нь тухайн үедээ залуу байсан аав нь эхнэрийгээ чи л яв гээд хэлчихсэн гэнэ. 

Тэгээд л хүү аавгүйгээр өснө. Үе үе аав нь гарч ирнэ ээ ирнэ. Холбоотойгийн хувьд холбоотой байсан л даа. 

Инээдтэй гэх юм уу? Сонин гэх юм уу? Нэг зүйл нь хөвгүүдийн хоорондын яриа, дээд ангийн ах нарын дэглэлт зэрэг нь байлаа. 

"Та нар охидтой унтаж үзсэн үү? Онгон охин байсан уу? Онгон охин нь гоё уу? Онгон биш нь гоё уу? Гар хангалга хийж үзсэн үү?" гэх мэт асуулт, хариултууд. Хо хо. 

Тэгээд хүү гэртээ хариад өрөөндөө ганцаараа байхдаа гар хангалга хийж үзнэ. Хэд хэд хийгээд, 00-ын цаас нь хурдан дуусаад, ээж нь сэмээрхэн сальфетка оруулж тавьсан байна. Хүү нь маш их ичнэ. 

Гар хангалга хийгээд дур ханахаар гадагшилж буй үрийн шингэн нь хэдэн метр хол цацагддаг тухай бас хөвгүүдийн энэ ярианд гардаг. Ха ха. 

За ёстой ичиж нэрэлхэлгүй бичлээ шүү. Ккк. 

Яагаад энэ хэсэг санаанд тод үлдэв гэхээр ойлгомжтой биз дээ. Бага зулзага минь өсвөр насандаа бас ингэж үзэх л байх даа гэж бодон бодон уншсан. Тэр үед нь сэмээрхэн сальфетка дөхүүлж өгөх юм шүү...

Зиак нэг иймэрхүү. Ном унших ийм л ашигтай шүү дээ хүмүүс минь. Хачин сонин, зарим үед хаалттай сэдвээр мэдэж авна. Өө тийм би зандан гэдэг япон үг мэдэж авсан. Түүнийгээ бас нэг дүү найз охиндоо зааж өгөөд байгаамаа. Ха ха. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Токио цамхаг

Яая, их ном уншсан байна уу? Эсвэл уншиж байна уу? Хэхэ. 

7, 8, 9 саруудад ёстой л уншлагын сар байлаа. 9 сар дуусаагүй ч. Зээлээд ширээн дээрээ өрчихсөн ном ч байна. Номын санд өрөөстэй ном ч байна. Гайхуулчих уу? Хо хо.

Энэ удаагийн ном болохоор "Номын дэлгүүрүүдийн худалдагчдын шалгаруулалт"-ад 2006 онд шалгарсан ном.

Оных нь дарааллаар унших санаатай гэж хэлсэн дээ. 2004 оноос эхэлсэн шалгаруулалтын эхний 2 жилийхийг уншсан. Сүүлийн 4 жилийн шалгарсныг уншчихсан. 

Сүрхий байна уу? Сүрхий юм гэж магтаарай. Ха ха. 

Маазрах ч яахав. 

"Токио цамхаг ээж болон би, Хааяадаа л аав" гэдэг ном. Зохиолч нь Рири Франки. Энэ энэ гэхдээ үзэгний нэр. Жинхэнэ нэр нь 中川 雅也（なかがわ まさや）гэдэг хүн юм байна. 

Нетээс хайж үзсэн чинь зурагтаар зөндөө л харж байсан хүн байсан. Хэ хэ. 

Агуулга нь гэвэл нэг залуугийн дурсамж яриа. Бага насныхаа дурсамж, өсвөр нас, идэр нас гээд л. Ээж, аав, хоёр талынхаа эмээ, үе үе хамаатныхаа ах эгч, найз нөхдийнхөө тухай дурсаж ярина. 

Кино нь гарсан байдаг юм байна. Номоо уншиж дуусгаад олж үзнэ ээ. 

Гол баатар залуу Японыхоо урд зүгийн Фүкүока мужийн жижиг тосгонд амьдардаг. Их сургуульд суралцахаар Токио явна аа. Их сургуулийн 4 жилийг ёстой тэнэг өнгөрөөнө өө.

Их сургуулиа төгсөөд ажилд оролгүй, энд тэнд цагийн ажил хийгээд, цагийн ажил нь сардаа их бага. Тог, газ, ус зэргээ таслуулаад. Байрныхаа мөнгийг өгч чадахгүй таслуулна. 

Өө тийм бас нэг жил улиран суралцана. Суралцана ч гэж дээ арай хийж нэг юм төгсөнө. 

Ээж бол агуу хайраа хүүдээ зориулна аа. Аав бол салчихсан. Үе үе гарч ирнэ. Жааханд нь агсам тавьж байсан нь хүүгийн сэтгэлд тод үлдсэн байдаг...

За одоогоор нэг иймэрхүү. 400 хэдэн хуудастай, зузаан ном. Талдаа л орж байна. Санаж байх үүднээс блогтоо орууллаа. Хэлтэй устай хүмүүс өөрсдөө уншина биз ээ?

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт шүү.

Дондогдулам хатан

Дажгүй санагдсан шүү. Содон бөгөөд сонирхолтой түүхийн нэгээхэн хэсгээс олоод уншив.

Монгол хатдын тухай ном зохиол нэг үеэ бодоход гарч байна шүү тийм ээ. Мандухай цэцэн хатнаас өөр хатан бараг мэддэггүй байлаа шүү дээ. Худалч хүнд.

Мэдээж Алунгуа эх, Өүлэн эх, Бөртэ хатан гээд "Нууц товчоо"-нд гардаг хатдаас ганц нэгийг нь гадарлах төдий байлаа шүү дээ. Миний хувьд шүү дээ. Бусад сүрхий уншигчид өөр байх өө.

Ингэж хатдын тухай ном ар араасаа гарч, олон түмэнд хүрч байгаад баярладаг гэж. Сайн яваа эр хүний ард заавал хэн нэгэн бүсгүй хүн байдаг гэж их ярьдаг бичдэг болсон доо.

Үүнийг бол үнэн л гэж боддог...

Зарим хүмүүс шүүмжилж харагддаг. Хэт уянгын, түүхээс гажууд энэ тэр гэж...

Би хувьдаа таалдаг өө. Оршил жаахан нуршуу болчихов уу, яав? 

За тэгээд Дондогдулам хатан гэхээр юу санагдаж байна? 

"Гарьд Магнай" кинонд "Би энэ наадмыг чинь үзэхгүй" гээд л ширэв татаж байгаа дүрийг санаж байна уу? Тэр хүн чинь Богдын хатан Дондогдулам шүү дээ. Хэ хэ. 

Тэгсэн энэ номонд дүрсэлснээр бол монгол бичиг үсэгтэй, үйлэнд уран, туйлын сүсэг бишрэлтэй, удам судар сайтай, одоогийнхоор бол элит хүн байжээ. 

Багын нэр нь Дунгаамаа. 22 насандаа Богдын хараанд "өртөж", Богдын ордонд очно. Олноо ил гарч хатан болоход бас чамгүй хугацаа шаардана. 

Хүүхдэд их хайртай, 10 гаран хүүхэд өргөж авсан байдаг юм байна. Төрийн дууллыг зохиодог алдарт хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдорж гуай тэдгээрийнх нь нэг гэнэ. 

Бусад хүүхдүүдийх нь үүх түүхийг бас олж мэдмээр санагдав. Нэлээд сэргэлэн, бас ч хоссонгүй хардаг, хэлдэг байсан хүүгийн хувь заяа яаж эргэсэн бол гэж бодов. 

Учир нь түүнээс чинь хойш хэлмэгдүүлэлт гаарсан даа. Лам хуврага хүмүүсийг олноор нь устгасан даа. Ямартай ч 2 дахь хатан Гэнэнпил нь их л зүдэрсэн гэдэг юм билээ.

Эдгээр хүмүүсийн тухай дэлгэрэнгүй уншмаар байвал интернет зөндөө байх өө. Учир нь түүхэн хүмүүс шүү дээ. 

Хүйлэн гэдэг монгол үгээ мэдэхгүй би тайлбар толь бичгээс хайж, олж мэдсэн. Өөр зөндөө үг байсан шүү. Дараа амжвал, санавал эндээ түүж бичнэ ээ.

Ямартай ч их сонин содон сайхан түүх, зүйл олж уншиж мэдсэндээ их олзуурхаж байгаа. Номоо хуваалцсан Сола-д баярлалаа. Номын цагаан буян дэлгэрэг...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Тоомжиргүй

Аливаа зүйлд тоомжиргүй амьдарч сурмаар л байна шүү. 

Эмэгтэйчүүдийн бүлэгт тавигдсан байхаар нь хамгийн түрүүнд авах хүсэлтэйгээ хэлээд, шуудангаар авсан. 

Яг энэ номыг 2 жилийн өмнө байхаа захьсан чинь дууссан байна гээд найз минь өөр ном өгч явуулсан юм. Тэгсэн ингээд л энэ цаг үед учрах хувь заяатай байж. 

Аливаа зүйлд тохироо нь бүрдэх гэж ярьдаг даа. Номоо хуваалцсанд маш их баярлалаа.  

Агуулгых нь хувьд энд тэнд сэтгэгдэл, тэмдэглэл их бичигдсэн байгаа байх өө. Одоо ч интернет гээчид чинь байхгүй юмгүй болсон цаг үе шүү дээ.

Олоод уншина биз дээ. 

Ерөнхийдөө ямар ч асуудалгүй, 100 хувь аз жаргалтай амьдрал гэж үгүй. Амьдрөл өөрөө асуудал.  

Аз жаргалтай амьдрахын тулд өөрт тохиолдож буй ямар нэгэн асуудлаа шийвдэрлээд үзээрэй. 

Эерэг зүйл өөд хэт тэмүүлэх нь эсрэгээрээ сөрөг зүйл болоод хувирчихдаг. Энэ бол үнэн юм шиг ээ. Энд тэндээс "мундаг" хүмүүсийн тухай уншаад өөртөөгэй харьцуулаад. Өөрийнхөө одоогийн байгаа байдалдаа бухимдах үе гардаг тийм ээ?

Үүний эсрэг сөрөг зүйлээ хүлээн зөвшөөрөх нь өөрөө эерэг зүйлд. Дутагдал гэх мэт зүйлсээ хүлээн зөвшөөрнө өө. 

Бусадтай өөрийгөө харьцуулахаас илүүтэйгээр "маргаашийн би өнөөдрөөс илүү байх хэрэгтэй" гэдэгт л анхаарах нь чухал юм шиг.

Бас нэг чухал зүйл нь үнэт зүйлээ тодорхойлох. Үүнд сайн үнэт зүйл, муу үнэт зүйл гэж байна байна шүү. 

Бидний баримтлах үнэт зүйлсэд

• Хариуцлагатай байх
• Тааварлашгүй байх
• Бүтэлгүйтэл
• Үгүй гэж хэлж сурах

Гэж байна шүү. Үгүй гэж хэлэхэд эвгүй тийм ээ. Хэд хоног үгүй гэж хэлсэндээ сэтгэл эмзэглээд л явдаг даа. Хүмүүс минь "үгүй" гэж хэлэх байхдаа гэж бодохоороо битгий тийм хүсэлт, гуйлт тавьж байгаарай. Хэ хэ.  

Бүтэлгүйтэхээс бас их айна өө. Тэгээд ч олон олон боломжийг алдсан байх гэж боддог доо.

Тааварлашгүй байж бол чаддаггүй юм шиг байна өө. 

Хариуцлага алдана аа, ихэнх тохиолдолд. Засах гэж хичээж буй...

Өөр юу бичээстэй байлаа? Хэд хоногийн өмнө дуусгаад, одоо өөр ном уншиж буй тул агуулга нь холилдох гээд байна. Ингэсгээд өндөрлөе дөө. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Алибаба

Эх хэлээрээ номоо уншаад л байгаа шүү. Эндхийн монгол охиноос авч уншсан ном. Сонирхолтой санагдсан. 

Анх их сургуулийн оюутан, интернет гээч зүйлийг дөнгөж гадарлаж эхлээд, яхоо чат ашиглаж эхлэж байсан үе санаанд ороод.

Биднийг дөнгөж гадаад ертөнцтэй танилцаж, компьютерын товчлуурыг дөнгөн данган тоншиж эхэлж байхад дэлхийн том том зах зээлд алаан болдог байж тийм ээ?

Одоо ч алалцсаар байдаг биз ээ? Мунхаг би нь хүүхдээсээ илүү гарахгүй, 60 чавганцын ажилдаа дарагдаад, анзаарах, анхаарах сөхөө алга дөө. 

Хүлээн зөвшөөрнө.

Жек Ма эх оронд минь айлчлаад л, баячууд томчууд шуураад л байсан даа. Тэрнээс өмнө би мэддэггүй байсөөн. Нуухгүй. 

За тэгээд энэ хүн шиг оролдлоготой, тууштай, сэргэлэн байх хэрэгтэй тийм ээ? 

Англи хэл сурах гэж бас л тухайн цаг үедээ тохирсон шилдэг арга хэрэглэдэг байсан байна шүү. 

10 жилд байхдаа нэг франц хүний бараа хараад гүэ мөн их баярлаад, ангийнхаа нэг охинтой дагаж яваад хамтдаа музей үзсэн минь санаанд оров

Сүүлд бас япон хэл үзэж байхдаа нэг япон залууг дагаж зайсан толгой орсон шүү дээ. Ангийхаа хоёр охинтой. Хэ хэ. 

Аминдаа цээжилсэн хэдэн үгээ холбоод ярьчих санаатай л тэр шүү дээ.

За тэгээд аль 2016 онд хэвлэгдсэн ном учир дэлгэрэнгүй бичих шаардлагагүй тийм үү? 

Гэснээс хань ижил харчихаад наад хүнийг чинь барьж аваад хорьчихсон байх шүү гэсэн. Үнэн үү?

Дараагийн хэдэн бичлэг бас номны тухай байх болно. Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Алт бас жимс

Бичлэг минь цаг үеэсээ жаахан зөрөөд байгаад өршөөгтий.  Пара олимпоос алттай болсноо зад тэмдэглэсэн шүү дээ. 

Зураг хөрөгтэй өнгөтөөр оруулах гээд л. Хожим дурсгалтай шүү дээ. 

Суугуул нутгийн минь намрын брэнд бүтээгдэхүүн. "20-р зуун" лийр. дэлгүүрт овоо үнэтэй зарагдаж байна лээ. 

Жилээс жилд бараа бүтээгдэхүүн үнэд ороод л. Цалин пүнлүү бахь байдгаараа. Яамаар ч юм бэ дээ? 

За тэр ч яахав. Энэхүү 20-р зуун сортыг тэсэж авч үлдэх гэж их л хүч хөдөлмөр, ухаанаа уралдүүлсэн гэдэг. Ихээ олон жилийн өмнө лийр жимсний өвчин дэлгэрээд, устах дөхсөн гэдэг юм билээ.

Мэйжигийн 37 он буюу 1904 онд анх Чиба мужаас сортыг нь авч тариалаад 117 дахь жилдээ явж байна. 

Японыхоо баруун бүсэд голцуу худалдаалагддаг. 5 хувийг нь Тайвань, Хонконг, Америк экспортолдог гэнэ.

Их гоё шүүслэг амттай. Бид оройд 4-5 ширхэгийг идэж байна өө. Гайхуулсан болчихов уу? Яав? Гайгүй байгаа. Хэ хэ. 

Нэг сонин нь анх энэ жимсийг Чиба мужийн 13 настай жаал хүү олж нээсэн гэнэ. Хогын цэгний ажууханд ургасан байсан гэнэ. 21 зуунд лийр жимсний хаан нь болохыг бэлгэдэж ийм нэр хайрласан гэнэ шүү. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье ээ.

Загас

Хааяа загас иднэ ээ.Өдөр бүр бол амжихгүй. Гэхдээ би бол өдөр бүр идсэн ч дуртай л даа.

Хань ижил өөрөө олборлож ирээд, ингэж сашими хийж өгсөн. Жаахан орой байсан тул бага зэрэг л идсэн. 

Ингэж сашими хийхэд аль болох шинэ загас байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл олборлож ирээд удаагүй, нэг бол олборлосон тэр өдөр нь ингэж идвэл илүү амттай.

Бас л хань ижил "агнаж" ирсэн. Толгой гэдсийг нь арилгаад шарчихдаг. Хамгийн амархан арга. Үүнээс цааш би загасыг "элдэвлэж" чадахгүй ээ. 

Намар сэрүү ороод, аятайхан болж л байна. Айраг цагаа ч амттай болж буй биз ээ? 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Элсний нүүдэл мэт амьсгал

Хэд хоногийн өмнө уншиж дуусгасан. Тич Нат Хан-ы гурав дахь ном. Өмнөх хоёр номынхоо агуулгатай нэлээд төстэй. Ганц нэг бясалгал нь аятайхан санагдаад блогтоо бичиж орууллаа. 

Номынхаа гарчгийг ""Ухамсар"-ын гайхамшиг" гэж орчуулах уу? Эргэлзээд л...

Намуухан амьсгалах

Элсний нүүдэл мэт чимээгүйхэн, горхины урсгал шиг хөнгөн ризмтэйгээр, нэгэн хэмнэлээр аядуухан, намуухан амсьгалаарай. Хажуу дахь хүндээ ч сонсогдохооргүй нам гүм, чимээгүйхэн амьсгалаад үзээрэй.  

Горхины урсгал мэт, усны могой голын өнгөн хэсгийг чадварлагаар гаталж буй мэт намбалаг гэгч нь амьсгалах.

Өндөр шовх шовх уул шиг, хар хурдаараа давхиа адуу шиг амьсгалж болохгүй шүү.

Амьсгалаа удирдаад сурчихвал бие болон сэтгэлээ захираад, хянаад сурчихна гэсэн үг. 

Олон аргаар бясалгах гэж үзээд, бодол санаа сарниад, сэтгэлээ хянах нь хэцүү юм гэж бодсон үедээ "амьсгалаа ажиглах"-ыг эргэн санаж хийгээрэй. 

Завилж суугаад, амьсгалаа ажиглана. Эхлээд энгийн хэвийн амьсгал авч гаргана. Аажмаар удаан болгоно. Амьсгал удаан, намуухан болоод ирэхээр энэ удаад урт гүнзгий амьсгална.

Завилж суусан цаг мөчөөс эхлээд гүнзгий, намуухан амьсгалж эхлэх хүртэлх хугацаанд таны дотор ямар нэгэн өөрчлөлт гарч буйг анхаарах. 

Урт гүнзгий амьсгал авахдаа "Би гүнзгий амьсгал авч байна" гэж бодох. 

Урт гүнзгий амьсгалаа гаргаж байхдаа "Би амьсгалаа гүнзгийгээр гаргаж байна" гэж бодох.

Богино амьсгал авахдаа"Би богино амьсгал авч байна" гэж бодох.

Богино амьсгалаа гаргаж байхдаа "Би амьсгалаа богино гаргаж байна" гэж бодох. 

Амьсгалах бүхий л биедээ анхаарлаа хандуулангаа "Би амьсалж байна" гэж бодох.

Амьсгалах бүхий л биедээ анхаарлаа хандуулангаа "Би амьсгалаа гаргаж байна" гэж бодох.

Амьсгалж буй биеийнхээ үйлдэл, хөдөлгөөн бүрийг намжаангаа "Би амьсгал авч байна" гэж бодох.

Амьсгалж буй биеийнхээ үйлдэл, хөдөнгөөн бүрийг намжаангаа "Би амьсгалаа гаргаж байна" гэж бодох.

Дээрх дасгалын 10-20 минут орчим хийнэ. 

Ингэснээр таны бодол санаа ямар ч давалгаагүй цөөрмийн ус адил тогтворжоод, зөөлрөх буйз аа.  

Зээ ингээд урт настай удаан жаргалтай бясалгал, энхтайван, амар амгалан, ухамсрын тухай номнууд минь дууслаа. 

Гэхдээ энэ номын хэсгээс оруулах бичлэг ганц хоёр удаагийн үргэлжлэл бий шүү. Таалан соёрхох ажаамуу.

Мөн цаашид ч боломж гарвал энэ төрлийн ном уншина аа. 

Гэснээс бас шинэ төрлийн ном уншихаар төлөвлөж байгаа. Өөрийнхөө хэмжээнд л шинэ ном. Хоёр ч төрлийн шинэ ном юм байна. 

Та бүхэн сонирхож л байгаа биз дээ? Тэвчээртэй хүлээгээрэй, блогтоо танилцууламз. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Талархал

Сонгинын зураг оруулаад алга болсонд уучлаарай хонгорууд минь. Жаахан гашуун байсан уу? Хэ хэ. 

Удаан алга болсных амттай зураг оруулах уу? Гялс хариу. Хи хи. 

Усан үзмийн улирал болж байна. Суугуул нутгийн минь Тохакү гэдэг суманд тариалдаг усан үзэм. Дотроо ястой ясгүй гээд л төрөл байна. Анх япон хэлний ангиа төгсөөд, орчуулгаар хөдөө орчуулгаар явахад цуг явсан өвөө минь шуудангаар илгээсэн юм. 

Утсаар баярласан талархсанаа илэрхийлсэн чинь "Хүүхдүүд нь баярлана гэж бодоод" гэнэ ээ. Ийм л хөөрхөн. Хүүхдүүдийн буян ч их юм дөө. 

Хөдөөх уулынхан минь энэ тоор жимсээ тариалахаа зогсоож байгаа. Шалтгааныг нь сайн мэдэхгүй ч, хүн хүч, усан үзмээ голчлон тариалах гээд шалтаг шалтгаан мундаагүй шиг байна лээ. 

Энэ зун ч бид эрхлээд, очиж идсэн. Корона ихсэхээс ам мөчид очоод ирсэн. Маргаашнаас нь л корона ихсээд, дахиад л гадуур дотуур орж гарахад жаахан тиймхэн болсон.

Хөдөө эмээгийн хатааж буй чавга. Японд байдаг улсууд андахгүй дээ. Үмэбоши. Агшаасан цагаан будаатай голцуу иддэг. Исгэлэн амттай, энэ хажууд нь байгаа ургамлын ачаар? ийм улаан өнгөтэй болдог. 

Улаан перилла навч. Монголоор олсонгүй ээ. Японоор 赤しそ, англиар red perilla гэсэн. Монголоор мэддэг хүн байвал хэлж өгөөрэй. Баярлана шүү. 

Амттай зураг байж чадав уу? Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.