Дунд сургууль дээрх яриа

Өнгөрдөг баасан гарагт дунд сургууль дээр очиж яриа сонсоод. Эцэг эх багш нарын зөвлөлөөс жилд хэдэн удаа ийм яриа хийдэг. Гаднаас хүн урьж авчирч яриулдаг. 

Сэдэв нь янз бүр. Тухайн цаг үед ихээр яригдаж буй асуудал байх нь элбэг. 

Энэ удаагийнх нь сургуулийн дүрэмт хувцасны тухай байлаа. 

Сүүлийн үед ихэнх сургуулиуд дүрэмт хувцсаа шинэчилж байгаа юм байна. Би ч эгчийн өмсөж байсан дүрэмт хувцас солигдоогүй байсанд баярласан. Учир нь дүү нь өмсөнө. Хэмнэлт шүү дээ. 

Одоо удахгүй элсэж орох ахлах сургуулийн дүрэмт хувцас бас л шинэчлэгдээгүй байгаасай гэж бодож байгаа. Гандан буурахгүй өмс гээд л зүтгэнэ дээ. Дүү бол мэдээж шинийг авахуулах сонирхолтой. 

Тамирын хувцас харин шинэчлэгдсэн байсан. Худалдаж авсан. Өмнөхийгөө бодвол угаахад амар, хатахдаа хурдан байсан. Их зүгээр. 

Тэгсэн чинь зүгээр л нэг шинэчилэх үү гээд шинэчилдэггүй юм байна. Их учир жанцантай гэнэ шүү. 

Сүүлийн үед хүйсийн асуудал их яригдах болсон тийм үү? Бэлгийн цөөнх сурагчдад зориулж шинэчилдэг гэнэ шүү. Хэн ч өмсөж болохоор, биед эвтэйхэн байхаар гэх мэтээр бодож, судалж, сурагчдаасаа асууж, бэлгийн цөөнх хүмүүсийг сургуульдаа урьж авчран яриа хийлгэж, эцэг эх асран хамгаалагчдад энэ мэтээр урьдчилан хэлж ярьж, ойлгуулж, мэдлэгжүүлж байж шинэчлэх тухайгаа шийддэг байх нь. 

Жишээ хэлж өгсөн. 

Нэг сурагч багадаа "охин" гэж эмч хэлсэн, хүйс нь ч охин гэж явдаг байж. Харин уг хүүхэд өөрийгөө хэзээ ч охин гэж бодож байгаагүй, эрэгтэй л гэж боддог байсан. Багадаа ч яахад богино өмд, цамц өмсөөд яваад болдог байж. 

Тэгсэн дунд сургуульд орох болсон чинь нэг толгойны өвчин гарч ирсэн нь тухайн сургуулийн дүрэмт хувцас. Юбка өмсөх шаардлага гарсан. Энэ тухайгаа багшдаа өмсмөөргүй байна гэж хэлсэн чинь өөдөөс нь эмэгтэй болж төрсөн юм чинь өмсөхөөс өөр аргагүй шүү дээ гэж. 

Ингээд л юбка өмсөж сургуульд явах нь түүнд асар их дарамт болж ирсэн гэнэ. 

Тэгэхээр бэлгийн цөөнх болсон цөөхөн сурагчдынхаа төлөө ингэж санаа тавьж, сэтгэл гаргаж, асуудлыг шийдээд явж байна өө. 

Тэгсэн манайх уламжлал, дархлаа яриад ирээдүйд улс эх орныг нь авч явах бяцхан жаалуудаа хөхөө өвлийн хүйтэнд морь унуулж уралдуулна гээд зүтгэх. Хөдөө өссөн хажуудах хүртэл дархлаа яриад, "морь унаж үзээгүй чи дуугай бай" гэж үү? 

Гэдэн хөдлөөд байгаа. Өөрөө морь унаж үзсэн байж болно, гэхдээ хөхөө өвлийн хүйтэнд уралдаж үзээгүй л байгаа байхгүй юу? Хэсэгтээ дуугарахгүй ээ, энэ нөхөртэй. Ха ха. 

Уламжлалыг бол үгүйсгэхгүй байгаа, харин цаг үетэйгээ тааруулаад, зохицоод, улам хөгжингүй, боловсронгуй болгоод явах ёстой юмыг л балар эртнийхээ уламжлалаар явах гэж зүтгээд, түүнээс нь болоод хүүхдүүд бэртээд, гэмтээд, нас бараад байхад л...

Тэгснээ өөрийнхөө хүүхдүүдийг унуулахгүй, жаахан ядарсан, ар гэр нь боломж муу, унаад бэртлээ гэхэд, нас барлаа гэхэд заргалдаад гүйгээд байхааргүй мэдлэг, боловсрол тааруухан хүмүүсийн хүүхдүүдийг л "ашиглаад" байхад. 

Хэдийгээр эцэг эх, асран хамгаалагч нь мэдлэг, боловсролгүй, хэл ам хийгээд байхааргүй байж болно. Харин тухайн хүүхэд ирээдүйд ямар ч хүн болж болно. Том болоод, мориноос унаад бэртсэндээ харамсаад, ээж аавыгаа буруутгах л байх даа. 

За за сонссон мэдсэн зүйлээ бичиж байсан хүн чинь монголын өнөөгийн сэвээд буй сэдэв рүү хальчихлаа. 

Иймэрхүү яриа сонсохоороо "миний асуудал биш бусдын л асуудал" гэж боддогүй, хэрэв өөрт минь иймэрхүү зүйл тохиолдвол яах вэ? Хэрхэн хүлээж авах вэ гэж их боддог болжээ. 

Тэгээд ч хэлж мэдэхгүй шүү дээ тийм үү? Хамгийн чухал нь харилцан бие биенээ ойлгох, хүндлэх, адилхан л хүн гэдэг өнцгөөс нь харж сурах ёстой юм шиг...

Мэдээд, сонсоод, суралцаад, хөгжөөд л явахгүй бол ч...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Шивэгчний үлгэр 3

Дахин уншаад, үйл явдлуудыг нь сэргээгээд, гишүүдийнхээ сэтгэгдлийг сонсоод. Агуулга нь улам л зэвүүн санагдаад явчихлаа шүү. 

Ядаж байхад цаг хугацааны хувьд уран олборлолт, ураны төсөл гэх мэт үйл явдлууд давхцаад. 

Ураны хор уршгийн гайгаар энэхүү номонд гардаг шиг "ирээдүй" бидний үр хойчийг хүлээж байх вий гэж санаа зовов. 

Одоо цагийн бидний "эрх чөлөө"-нүүд ирээдүйд ор сураггүй алга болно, бүгд дурсамж болж үлдэнэ. Яг л би болон 1980 оноос өмнөх жилүүдэд өссөн хүмүүс соц нийгмээ дурсдаг шиг, шагшин магтдаг шиг...

Мөн жинхэнэ юмс ховордож, ихэнх нь хуурамч, орлуулагч болно. 

Ингээд бод доо, төсөөл дөө. Зүрх шимширмээр үү? Ураны олборлолт, химийн хаягдал булах гэдэг асуудлуудыг "өө бид хөгжих хэрэгтэй, соёлжих хэрэгтэй" гээд зөвшөөрч боломгүй л мэт. 

Бодоод байх нь ээ, хэт их хөгжил нь өөрөө асар их хор уршигтай байдаг юм байна өө. Герман зэрэг орнууд цөмийн цахилгаан станцаасаа татгалзаад байна шүү дээ.  

Номыг агуулгыг нь амархнаар тайлбарлавал нэлээд эрх мэдэлтэй улс төрчид, дарга нар болон түүний эхнэрүүд хүүхэдтэй болохыг хүснэ. Гэвч ямар нэгэн шалтгаанаар тэд хүүхэдтэй болохгүй. Чухамдаа эр нөхөрт нь ч, эхнэрт нь ч  "үргүйдэл" гэх асуудал байх магадлалтай. 

Тийм болохоор тэд жирэмслэх, хүүхэд төрүүлэх боломжтой залуухан бүсгүйчүүдийг гэртээ авчран "хүүхэд хийнэ". Эхнэрүүд нь дотроо асар дургүй ч ямар ч арга байхгүй. Хүлээн зөвшөөрсөн байдалтай, бүр нийгмийнх нь нэг  тогтолцоо болоод тогтчихсон. Тэд хүүхэдтэй болохгүй бол болохгүй...

Мэдээж эр нөхрийнхөө хүүхэд хийх ажилд уурласан, бухимдсан эхнэрүүд сонин сонин ааш авир гаргана. 

Одоогийн нийгэмд ч мэр сэр бий тийм ээ, энэ мэт гэр бүлээс гадуурх харилцаа. Эрчүүд чинь баяжихаараа эхнэрээ сольдог гэж ярих юм билээ. Нийгэм нь ч бүр хүлээн зөвшөөрчихсөн. 

Хүүхнүүд нь ч бага хатнаар өргөмжлөгдөөд, тансаглах дуртай талдаа. Тэрний, энэний "бага хатан", хэнз хүүхдийг нь төрүүлж өгөөд, тансагладаг гээд л. 

Номонд өгүүлэгддэг нэг зэвүүн юм нь хөөрхий эхнэрүүд "ёслол" үйлдэхэд нь дэргэд нь "оролцдог" юм билээ. Номын 16 дугаар хэсэгт гардаг юм, одоогоор уншсан нь тэр хэсэг л дээ. Командлагч буюу нөхөр нь шивэгчнийг харахгүй, үнсэхгүй, илж таалахгүй, зөвхөн "юу л яана". 

Энэ үед шивэгчний толгой эхнэрийн хоёр хөлийн хэсэгт, эхнэр шивэгчний гарыг атгаад, өмнөөс нь амьсгаадаж, нөхөр нь өөрт нь хүүхэд хийж буй мэтээр дүрсэлж, нөхөртэйгөө өөрөө загас наадуулж байна гэж төсөөлөн, тачаадан байдаг юм билээ. 

Энэ тухай "The Handmaid's Tale" гэдэг цуврал кино байдаг гэсэн. Би үзээгүй л дээ. Нэг завтай цаг үе таарвал үзэхийг хичээнэ ээ. 

• Чиний мэдэхгүй зүйл чамайг өвтгөхгүй.
• Хэн ч секс дутагдсанаас болж үхдэггүй. Харин хайр дутагдсанаас болж л үхдэг.

Ийм хоёр мөртэй таарлаа. Үнэн үү? Хариултыг уншигч танд үлдээнэ ээ. 

Бодоод байх нь ээ, бидний хэдэн эмэгтэйчүүд энэ хорвоод асар өндөр үүрэг хариуцлагатай хүмүүс тийм ээ? Эмэгтэй хүн үгүй бол, цаашлаад тэд хүүхэд төрүүлэхгүй бол тэгээд нийгэм хаашаа явах нь, хорвоо ертөнц "яах нь" ойлгомжтой тийм үү?

Тэгэхээр та нар зүгээр л биднийг хайрла, шүт, үгэнд нь орцгоо, өөр юу гэж даам гарцгаах вэ? Бултаараа. Хи хи. 

Охидоо ч хайрлацгаая, үнэ цэнийг нь ойлгуулцгаая...

Үргэжлэл бичиж магад. Одоохондоо дуусгаагүй тул ингэсгээд өндөрлөе энэ удаад. Өмнө нь уншсан ч мартсан, гэхдээ үе үе уншсан номоо эргэж унших бас зүгээр юм билээ шүү. Арай өөр өнцгөөс харна, бичнэ, дүгнэнэ.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Бэлэг

Ойрд эргэн тойрныхоо хүмүүсээс бэлэг аваад л. Бэлэгнүүд минь хүртэл "Олон улсын пролитар нар нэгдэгтүн" гэдэг шиг гадаад улсынх их байна аа. 

Мартахгүйн тулд зураг оруулж байна өө. Сонирхолгүй бол алгасаарай. Миний зарим нэг бичвэрүүд зөвхөн өөрт минь зориулагдсан байдаг тийм ээ. Үүнийг бичээд хэрэг байна уу? Аваа л биз? Өгөө л биз? гэж боддог уу? Хэ хэ. 

Яг аль улсынх байсныг нь мэдсэнгүй. Вьетнам байх.

Гэхдээ байнга л бичдэг дээ, олон жилийн дараа эргээд уншихад их сонин содон, эргэн дурсахад сайхан, нэг ёсондоо түүх болж үлддэг юм билээ шүү. Олон жил бичиж байгаа хүний хувьд хэлж байна. 

Хятад үмэ жимс буюу ногоон чавга.

Тун дажгүй амттай юм билээ. Уралдаад идсэн. Хэ хэ. Халуун дулаан орны иймэрхүү хатаасан жимснүүд гоё тийм ээ. Японд жимс ерөнхийдөө нэлээд үнэтэй талдаа шүү. Хатаасан жимс бол бүр ч. Хааяа л нэг хорхойгоо дарах санаатай авч иддэг. 

Хятад бурам. 

Бурманд нэг их дуртай биш л дээ. Гэрийн ганц нэг гишүүд идсэн. Манайхан сүүлийн үед их бурам гэж ярьдаг болсон байна лээ тийм ээ? Яг юунд сайныг нь мэдсэнгүй, тэгж байгаад нэг уншиж судлая даа. 

Бурамтай еэвэнд бол дуртай. Багадаа бол цагаан сарын бурамтай еэвэнг ганцаараа шахуу л иддэг байлаа. 

Япон амттан.

Сүүлийн үед иймэрхүү амттанаас зугтдаг болсон. Идэхгүй гэрийнхэн иднэ. Ажлын газрын маань нэг дарга надад бүр тусгайлан авчирч өгсөн. Учир нь би заримдаа эн нарын авчирсан япон амттанг нь иддэггүй юм. Идэж чадахгүй гээд. Тэгээд л иддэгээр нь иймэрхүү европ жороор хийгдсэн амттан өгсөн.

Фүкок-с ирсэн боргол.

Амт нь зөөлөндүү, бас бусад юмны хольцтой. Дээрээс нь сүү хийгээд уухад аятайхан санагдсан. Хааяа ууж байна аа. Юуны билээ үнэртэй. Хоолойн дээр гарч ирчихээд байгаа хэрнээ яг амнаас гардаггүй ээ, тэр үнэрнийх нь нэр. 

Англиар орцыг нь бичсэн байсан л даа. Жижигхэн бичсэн, тэрийг унших гэж нүдээ өвтгөөд яахав гээд больчихлоо. Бэлэглэсэн хүн маань хэлж байсан л даа, мартчихаж. 

Цай.

Ууж үзээгүй л байна. Гэрийнхэн нэг их цай уухгүй, ихэвчлэн ус уудаг. Хань ижил сүүтэй цай, хярам ууна. Би өөрөө боргол, ус гэх мэт ууна. Зулзагууд ус л ууна. Цай өгөхөөр уухгүй юм. Зүгээр байгаа? 

Багаас нь тувт ус өгсөөр байгаад хар уснаас өөр зүйл уухаа больчихсон. Гэхдээ ус чандмань эрдэнэ тийм ээ? Хар ус биш. Хэ хэ. 

Гэснээс ойрд миний ухаан санаа шал өөр зүгт яваа шүү. Хаана гэдэг нь нууц. Хэ хэ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Шивэгчний үлгэр 2

1 дүгээр сарын төлөвлөгөөт ном. Тэртээ 2020 онд уншсан бөлгөө. Номын тэмдэглэл минь үнэхээрийн чамлалттай байв. Хэ хэ.  

Тэгэхээр нь дахин уншаад, блогтоо тэмдэглэхээр шийдэв. Зөгнөлт зохиол гэсэн боловч бодит амьдралд зарим нэг зүйл нь тохиолдоод яваа нь айдас хүйдэс төрүүлмээр. 

4 жилийн өмнө уншсан үеийн сэтгэгдэл нь охидтой хүний хувьд нэг л бууж өгөхгүй, хэрэв надад өөрт минь, эргэн тойронд минь иймэрхүү зүйл тохиовол гэж бодохоор сэтгэлд, тархинд нэг л бууж өгөхгүй байсан. 

Одоогийн өндөрлөгөөс харахад, байх л зүйл мэт. 

Энэ сарын сүүлээр нэг чухал шалгалттай юм. Тэрэндээ бэлдэх юмсан гэж худлаа л санаа зовоод явахынхаа хажуугаар номоо хальт сөхөж харсан шиг сууна дөө. 

Өмнөх үгийг нь уншаад уг зохиолыг "дистопи" зохиол гэж мэдэж авлаа. 

Дистопи зохиол гэдэг нь "үйл явдал нь ойрын ирээдүйд болж, зохиолд өрнөж буй тэр ертөнцөд нийгмийн дэг журам сөрөг тал руугаа өөрчлөгдөж буй тухай ихэвчлэн өгүүлдэг" гэжээ.  

Ингээд бодохоор "тээгч эх" гэдэг ойлголт хэдийнээ гараад ирчихсэн, зарим нэг улсад хэрэгжээд явдаг тийм ээ. 

Мөн залуу бүсгүйчүүд яг өнөө маргаашдаа хүүхэд гаргахгүй ч ирээдүйд хүүхэд гаргахаар бол өөрийн хамгийн залуу насныхаа өндгөн эсийг ашиглахын тулд тусгай саванд хөлдөөдөг болчихсон. 

Ажлаар явахдаа энэ тухай мэдээд бас л нүд минь орой дээрээ гарч байж билээ. Түр тэрхүү хадгалдаг савыг нь хараад, хадгалсан өндгөн эсийг нь ч харж байсан. Шинжлэх ухаан хөгжинө өө гэж тухайн үед бид ярилцаад өнгөрч билээ. 6, 7 гаран жилийн өмнө юм болов уу даа. 

Дэлхийн хүн амын эр хүйстний тоо эм хүйстэнтэйгээ харьцуулахад цөөн гэх мэт шалтгааны улмаас энэ номонд бичигдсэн зүйл нэг "муу ёрын" ч юм шиг л санагдах. 

Эмэгтэй хүмүүсийг уг романд өгүүлдэг шигээр ангилаад, давхарга үүсгээд явбал ч... Бодохоос ч жихүүцэм. Тэнцвэр, аливаа зүйлийн тэнцвэр маш чухал юм байна дөө гэж дахин нэг тунгаав. 

Дүрүүд: 

Командлагч-Ноёлогч.

Эхнэрүүд-Ноёлогчдын эхнэрүүд. Тэд тодорхой эрх ямба эдэлнэ. 

Авга эгч-Шивэгчдийг бэлтгэж, хүмүүжүүлэх ажлыг хариуцдаг ахимаг насны эмэгтэйчүүд. 

Шивэгчин-Жирэмслэх боломжтой эмэгтэйчүүд. Улс төрийн дээд ангийн гишүүдэд хүүхэд төрүүлж өгдөг. Энэхүү үүргээ биелүүлэхээс татгалзвал хатуу цээрлэл хүлээнэ. 

Үгээгүй эхнэрүүд-Доод давхаргын эрчүүдийн эхнэрүүд. 

Марта-Үйлчлэгч. 

Иезебелийнхэн-Зан араншны хувьд шивэгчин болоход тохирохгүй учир биеэ үнэлж, зугаа цэнгээний ажил хийхээс аргагүй болсон залуу бүсгүйчүүд. 

Сувай эмч-Дээрх ангилаллын алинд ч багтахгүй бусад эмэгтэйг хэлнэ. Үүнд гэрлээгүй болон үргүй эмэгтэйчүүд, бэлэвсэн эхнэрүүд, лесбичүүд, феминистүүд болон бусад тэрс үзэлтнүүд хамаарна. 

Тэнгэрийн элчис-Цэргүүд. 

Нүднүүд-Нууц албаны ажилтнууд.

Харуулууд-Цагдаа эсвэл өөр ямар нэгэн доод албан тушаалтан эрчүүд. 

Нялх хүүхдүүдийг төрөлхийн гажиг согогтой, ер нь цоо эрүүл биш л бол хөнөөнө.

Зохиолын гол дүр нь Фредийнх буюу Би хүүрнэгч.

Романы хамгийн зэвүүн нэг хэсэг нь эрчүүдийн үр тогтоох чадварыг шалгадаггүй нь. 

Энэ харин нэлээд сонсож байсан зүйл байх гээд байна л даа. Дээхний кино, зохиолд хүүхэд төрүүлэхгүй бол хөөрхий муу эмэгтэйчүүд биднийг л ад үзээд байна тийм ээ? Юу юу ч билээ, бүр тогтсон хэлцтэй. Бичих гэсэн хуруу эвлэхгүй байна угаасаа. 

Эрчүүдийг нь харин яах ч үгүй, юу ч гэж хэлж өөнтөглөхгүй. Тахин шүтээстэй. 

Орчин үед яахав анагаах ухаан хөгжөөд, хүмүүсийн үзэл бодол ч өөрчлөгдөөд эхнэр нөхөр хоёул шинжилгээ өгдөг болчихсон. Дэвшил. 

"...Тэгэхээр энэ номын хувьд зөвхөн сонирхон таашааж унших төдий зохиол бус, харин хүн төрөлхтөнд хандсан маш ноцтой сэрэмжлүүлэг гэдгийг ойлгож ухаарах нь чухал юм. Аюулт технологийн хэрэглээнд хариуцлагагүй хандсанаар хүрээлэн буй орчин сүйдэж, хэрэглээг хэт шүтсэн өнөөгийн нийгэм эцэстээ хаа хүрч болохыг, иргэдийн улс төрийн оролцоо идэвхгүй үед дарангуйллын засаглал, харгис бүдүүлэг, хүнлэг бус явдал нэг л мэдэхэд гаарчихсан байж болохыг, ардчиллын зарчим, иргэний болон эмэгтэйчүүдийн эрх зэрэг ойлголт хэврэг зүйл болохыг сануулдаг. Энэ сануулгыг хэрхэн хүлээж авах нь уншигч та бидэнд нээлттэй."

Өмнөх үгт бичсэн байна шүү. Бодууштай, санууштай, анхаарууштай...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Талийж байх юм

Хүүе ээ, энэ байцааны үнэ ягаад тэнгэрт хадчихав аа. Бүр нэг жижигхэн бөөрөнхий байцаа 700 иен гэнэ үү? Уур хүрээд худалдаж авах хүсэл төрөхгүй л байна. Овоо ууртай гар уу? 

О.зулзага минь хүртэл байцааны үнийг хараад нулимс гоожих гээд байсан гэсэн. Эвий эвий, өөрийгөө болгох гээд л хичээж байхад нь юмны үнэ нэмэгдээд байхаар тэгнэ шүү дээ. 

Арай ч дээ. Яаж ингэж иргэдийгээ шулж чадаж байна аа. Цалингаа олигтой нэмэхгүй байж. Өөр юу гэж гомдоллож үглэдэг билээ? Ха ха. 

Нээрээ яасан юм болоо? Байцаа тариалалтын эргэн тойронд юу тохиолдох нь энэ вэ? 

Өмнө нь том байцааг 300 гаран иенээр худалдаж авдаг байлаа. Ганц байцаа ч биш 1 ширхэг алим 100 иенээр авч иддэг байлаа. Алим одоо 1 ширхэг нь 200 иен, зарим дэлгүүрт бүр түүнээс ч илүү үнэтэй байна. Алимнаас гарч байгаа. Ойрд худалдаж авч идээгүй. Хи хи. 

Хэсэгтээ байцаагүй хоол хийж идэж байна өө. Хааяа хол ойрын хөршүүд цагаан лууван, кимчиний байцаа? гээд л бас бус ногоо өгөхөөр нь баярлана гэж юүхэв. Эргээгээд л аяга угаагчаасаа бэлэглэнэ. Хүнээс зүгээр юм авах дургүй хүн нь байна өө.  

Ер нь болохгүй бол гадаанаа ногоо тарих уу? гэж ярилцав. Тэтгэвэрт гарахаараа ногоочин болдог ч юм билүү? 

За тэгээд цаашлаад миний дуртай чёко хүртэл шүү. Какао өндөрүүд нь бүр ч талийж байна өө. Хаа нэгтээ өөрийгөө урамшуулж авах юм даа. Нэг сайхан нь гэрийхэн идэхгүй тул хэмнэлттэй. Ха ха. 

Хань ижил заримдаа "над дээр хэмнэчих гээд байх бололтой юм аа" гэж наргидаг юм. Үнэний ортой шүү. Ха ха. 

Ингээд бодохоор цалингаас гадуур нэмэлт орлоготой болохгүй бол ч. Чаддаг зүйл юу билээ? Гэснээс аяга угаагч минь монголд зарагдаж байгаа шүү. Удахгүй монгол дахь аяга угаагчийн салбарыг атгана би. Сонирхвол холбогдоорой. Хи хи. 

Томоор мөрөөдөв, гүйцээ цэг.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Гамбир хийх сургалт

Хэрхэн гамбир хийхийг зааж өгнө шүү. Ха ха. 

Нэгэн жижигхэн хороон дээр очиж "Үндэстний хоол" гэдэг арга хэмжээнийх нь хүрээнд гамбир хайрахыг заав. Эхэндээ хоол гэж байсан ч ажиллагаа ихтэйг нь бодоод, амархнаар нь гамбирыг л сонголоо. 

Гэхдээ хажуугаар нь "бэрээс" хийхийг зааж, өгч хамтдаа идсэн. Сэтгэгдлүүдээс нь сонсвол "өнөөдөр их илчлэг ихтэй зүйлс идлээ", "яахав дажгүй" гэх. Учиргүй магтахгүй л байна лээ. Ккк.

Сүүтэй цай чанаж уув. Эндхийн сүү тослог нь бага учир сүүтэй цай амт муутай болдог. Би угаасаа нэг их цайсаг биш тул чанадаггүй, барагтаа. Энэ удаад улсныхаа нэр нүүрийг бодоод л гараа гаргаж цай чанав өө. Бага зэрэг шар тос хөвүүлэв. 

Японд сүүтэй цай гэхээр л хачин их чихэртэй, амнаас унах гэсэн цай байдаг юм. Би бол тоож авч уудаггүй. Энд бас миний тоож хардаггүй зүйлс их их. Нэг их муулаад байлгүй, өө би жаахан дургүй талдаа гэж хэлээд өнгөрдөг. Воо воо "эерэг хандлага" гаргаж буй нь тэр. Хи хи. 

Гамбирны орц, хийх аргыг нь бичиж өгөх гэж бага зэрэг төвөгтэй байлаа. Ямар эд нар шиг бүх юмаа граммлаад л, тоолоод суух биш. 6 дахь мэдрэхүйгээрээ л хийдэг байсан даг. 

Энэ миний гэртээ хийсэн нь

Эд нар тоо л нэхээд байдаг юм. Нэг бодлын амар, нэг бодлын залхуутай. Хоолны газар бол өөр л дөө. Тоотой байх нь чухал. Ажилтан нь мянга өөрчлөгдсөн ч амт бол өөрчлөгдөхгүй. 

Манайд чинь болохоор нэг сайн тогооч нь солигдохоор л амт нь өөрчлөгдчихдөг гэдэг дээ. Одоо өөрчлөгдсөн байх л даа, цаг үеэ дагаад. Тийм үү?

Ирэх сард бууз хийж дайлна, муусайн самурай нарыг. Ха ха. 

Нэг иймэрхүү заримдаа төрд хэрэгтэй зайран нь болно. Заримдаа мартагдсан дууль нь болно. Гэхдээ энэ нь наддаан болоод л явчихна өө. Байнга төрд хэрэгтэй зайран бол ч бие хаа дийлэхгүй байх өө. 

Япончууд хийсэн. Гогод гээч ногоо хэрчиж хийсэн. 

Насны намар гадаа ирээд удаж байгаа гэж нэлээд дээхнээс л бичээд яваа шүү. 

Нэг юмыг нь онцолж бичих гэснээ мартах гэж байна. Миний хэлдгээр хороо, бүр жижгээр нь авч үзвэл баг. Тэрхүү "баг"-ийн байранд гал тогоо гэж бий. Бүх зүйл бэлэн. Тогоо шанага, аяга таваг, хутга, халбага сэрээ савх, ганбанз, элдүүр, жигнүүр гээд ер нь бүх л юмс. 

Сардаа хэд хэд ч юм уу эсвэл ганц нэг удаа иймэрхүү хоол хийх сургалт, амттан хийх сургалт гээд л зохион байгуулна. Ихэвчлэн бага сургуулийн хүүхдүүд, ахмадад чиглэсэн арга хэмжээ их. 

Манайхан шиг ахмадаа хүндэлж байна гээд зүгээр л суулгаад, сүүтэй цай буузаар дайлдаг арга хэмжээ барагтаа л зохион байгуулахгүй дээ. Ихэвчлэн ахмадууд нь өөрсдөө хоол хийнэ, ямар нэгэн хийж хөдөлдөг. Хөнгөн шингэн гэж юүхэв. 

Суралцаасай, санаа аваасай гэж боддог зүйлийн нэг нь. Ижий аавынхаа тэтгэвэрт гарсан жишээнээс харахад л тэгээд гэртээ л байна. Орж гарах нь ховор. Яахав нэлээд амь нэгтээ ах дүүстэй тулдаа уйдахгүй, харин ч эсрэгээрээ заримдаа олны хөлд ядрах гээд байдаг. 

Түүнээс сургалтанд суух, шинэлэг зүйл сонсож нүд чихээ онгойлгох, хөнгөн спортоор хичээллэх зэрэг нь ховор шиг. Хотын төвөөр ганц нэг бүжгийн сургалт гэх мэт зүйл байдаг гэсэн л дээ. 

Гал тогоо. Газаар ажилладаг плеткатай ихэвчлэн.

Хотын захын, гэр хорооллын баг, хороодын үйл ажиллагааг сайн мэдэхгүй л байна. Мэдэхгүйдээ баахан бурсан байвал уучилна биз ээ. Монгол минь өөрчлөгдөж буй гэсэн, хүмүүс нь соёлжиж буй гэсэн. Хамтдаа хичээцгээе. Бусад нь чадаад байхад бид чадна шүү дээ. 

Аугаа их түүхт хүн болох "өвөө"-гийн үр сад байна даа. Өвөөгийнхөө нэр нүүрийг ч бодсон. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Алхалтын тоо

Зээ би хоёр ч номын сангийн хооронд гүйдэлтэй болсон. Өдөр ажлынхаа ойрхон номын санд өдөр бүр очиж ном өгч авдаг болов. Аминдаа алхалтынхаа тоог нэмж буй нь тэр. Түүнээс нэг их ном уншаад байгаадаа биш шүү. 

Өрсөлдөгчид минь тайван амгалан байж болно шүү. Хи хи.

Энэ жил эрүүл мэнддээ бага сага анхаармаар ч юм шиг санагдаад. Жингээ бага багаар хасах зорилготой. 2023 онд 3 кг нэмсэн. 2024 онд тэрхүү 3 кгаа хассан амжилттай. 

2025 ондоо нэмээд 3 кг хасаад түүнийгээ буцаагаад нэмэлгүй хадгалах. Үүний тулд өдөрт 10.000 алхалтаа байг гэхэд ядаж 7000 алхалттайгаар өдрийг үдэх. Эхэндээ 6000 гэж тогтоосон байсныгаа саяхнаас 7000 болгосон. 

Гэхдээ зүгээр суугаад байвал яагаад ч 7000 гэсэн тоонд хүрэхгүй юм билээ. Ялангуяа гэртээ амарч буй үед. Заримдаа тоондоо хүрэхгүй ээ. Тэр үедээ хэт их бухимдалгүй, өө ийм үе байх гэж тоохгүй байхыг хичээж буй. Эсрэгээрээ бухимдаад байвал стрессдээд, хэт их амттан идчих гээд байдаг тул. 

Ажлын өдрийн алхалтынхаа тоог гүйцээхийн тулд зулзагатаа зээлж авсан номоо орой нь уншаад маргааш нь тэрхүү уншсан ганц номоо номын сан орж буцааж өгөх гэж алхахаар овоо хөөрхөн алхалт болно. 

Ойрхон тул 500 гаран алхалт. Ингэхдээ шатаар дээш доош уруудах гэх мэтээр тархиндаа дадал суулгаж өгнө. 

Үлдсэн жаахан минутанд нь номоо уншина. Нэг хэсэгтээ иймэрхүү аргаар алхалтынхаа тоог нэмэх санаатай үзэж тарж байна. Мөн нэг давхарт байдаг 00 орох гэх мэт. Хааяа залхуураад ойрхон 00 орно оо. 

00-д хааяа санахаараа мөрний дасгал хийнэ ээ. Гэхдээ ихэнхдээ мартана аа. Яахав мартаж санаж явсаар дадал болгочихвол ч тийм ээ? 

Багыгаа төрүүлээд нэмсэн жин минь огтоос хасагдахгүй байна өө. Найзууд ирж идэж уусан жингээ бол хассан, саяын шинэ жилээр харин нэмэгдээгүй байдаг шүү. Бөөн баяр. 

Ямар сайндаа өөрийнхөө төрсөн өдрөөр бялуугүй тэмдэглэе ээ гэхэв дээ. Ха ха. 

Энэ жил дор хаяж 3 кг, чадвал 5 кг хасахыг хичээнэ ээ. Та бүхэн ч гэсэн хамтраарай. Дэмжээрэй. Ерөөгөөрэй. Би ч та нартаа хамгийн сайхныг хүсэн ерөөе. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Momentum 2

Дэвтрээ нэг сөхөөд авсан чинь хааж чадахаа байчихлаа. Ха ха. Хаагдахгүй байна гэх нь тохиромжтой ч юм уу? Эсвэл сүмбэн хуруунууд минь эвлээд, бичихийг үзүүлж байдаг шүү гэж бичмээр ч юм уу? 

Угтаа олон жил уншаад, олон жил бичээд л байх юм. Үгсийн сан минь арвижаад, зохиолч болчихоор л цаг хугацаа өнгөрлөө тийм ээ. Тэгтэл хэдхэн үгэндээ л эргэлдээд дуусах хорвоо бололтой дог шүү. 

Нэгдүгээр сар хэдийн дундаа орсон ч амжуулсан зүйл ихтэй юм шиг. Огт юу ч амжуулаагүй ч юм шиг л байх чинь вэ. 

Шугамтай цагаан хэсэгтээ бэлэг аваад талархснаа бичив. Мөн саяхан уншсан "Хандлагын хүч" номноос нэгэн залбиралыг хуулж бичив. 

Явцын дунд сэтгэл сэргээсэн тансаг үгстэй тааралдвал бичнэ ээ. 

Энэ сонирхол хэсэгт нь ямартай ч энэ сард 5 ном уншина гээд бичихлээ. Дараа нь санангуутаа аяга угаагч мөн адил тавыг нэхнэ гээд биччихлээ. Өөр юу бичлээ байз? 

Дээд далынх нь санхүү гэсэн хэсэгт "хэмнэх" гэж бичив. Нэмэлт орлого олох боломжгүй хүн чинь ингэж л бичнэ биз дээ? Ямар хулгай хийж мөнгө олно гэж бичилтэй биш тийм ээ? 

Нээрээ саяхан "Хэн хамгийн их нарийлах вэ" гэдэг зурагт ном уншаад, бага зулзага бид хоёр. Түүнийгээ гэрийнхээ бусад гишүүдэд ч сонсгоод. Тэгээд бид ч бас гэртээ хэн нь хамгийн их "нарийлж чадах вэ" гэж ярилцав. 

Ярилцав ч гэж дээ, бага зулзага бидэн хоёр хөхрөлдөж ирээд л гэрлээ унтраа, хаалгаа хаа гэж ирээд л бусдыг дүрэмдэв. Энэ дүрэм ч нэг их удаан үргэлжлэхгүй л дээ, 

Угаасаа энэ "нарийлах" гэдгийг "хэмнэх" гэдэг үгээр л солиход болох юм. 

Сар бүрийнхээ эхний хуудсанд ийм цаас наачихлаа. Тэдэн сар гээд шууд сөхөж харж болохоор боллоо. 

Учир нь энэ япончууд чинь жил сараар нь ажлаа төлөвлөдөг улс. Бүр 3 дугаар сар, 4 дүгээр сарын хөтөлбөрүүд гарчихсан. Би ч хувийн ажил ихтэй л гүйх бололтой. 

Мөн тэр Manifest, Momentum гэдэг хуудсуудыг нь хүртэл ялгалаа. Цэгтэй хуудсанд угтаа гоё зураг зураад л явчихдаг бол тийм ээ. Зурах өгөгдөлгүй хүн ч хэцүү шүү. Зураачдад атаархана гэж юүхэв. Хи хи. 

Зээ ийнхүү бэлэгнийхээ тухай маш дэлгэрэнгүй бичлээ шүү. Монголд зарагддаг, нүүрном дээр "the.momentum.mn" гээд хайхаар гарч ирнэ. Ирэх жилийнхээ дэвтрийг сонгохдоо санаа авна биз ээ? 

Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай. 

Momentum

Төрсөн өдрийн минь тансаг бэлэг. За яахав дээ гээд зургийг нь оруулж, дэлгэрэнгүй бичлээ шүү. Хи хи. 

Тэмдэглэлийн дэвтэр. "Momentum" гэдэг нэртэй.

 

Сүүлийн 2 жил би огт дэвтэртэй найзлаагүй. Худалдаж аваагүй, хүмүүс ч бэлэглээгүй. Ном ном гэж чихэнд нь чийртэй санагдтал нь бичдэг, ярьдаг тул ном бэлгэнд авах нь ихэссэн. Үүндээ ч дуртай байдаг шүү.

 

Зарим нэг найз нарынхаа зүүдэнд ч ордог байж магад. Уучлаарай. Мөн баярлалаа, гялайлаа.

Томилолтоор орж гадраг ажилтай байхдаа дэвтрийг маш сайн хөтөлдөг байжээ. Багыгаа төрүүлээд, 3 жил хөтлөх дэвтэр аваад, нэг хэсэг маш идэвхитэй хөтлөөд, онгодтой байж байсан чинь цар тахал гараад, нэг тийм айдас хүйдэс, яг таг гэрийн хорионд ороогүй ч цаанаа л нэг зогсонги төлөвт орчихсон.

Тэгээд л 3 жилийнхээ эхний жилийг маш сайн хөтлөөд, удаах жилийг нь алдаг оног, сүүлийн жилийг нь бүр таг чиг. Дэвтэр минь одоо хаана явааг бүү мэд.

Тэгээд л сүүлийн 2 жил тэгээд л нэг урсгалаараа толгойдоо л бүхнийг төлөвлөөд явлаа. 

Тэгсэн энэ жилээс чи ингэж болохгүй ээ, дэвтэр энээ тэрээ ашиглаж эхэл, онгодыг чинь дуудаад өгөмз гэж номын клубын бүсгүйчүүд минь шаардаад, уриалаад, нөлөөлөөд.

Төрсөн өдөр минь тохиож буйг мэдээд зохиогч нь өөрөө бэлэглэсэн шүү. Би эхэндээ санаа зовсон л доо. Төвөг удчихгүй гээд л. 

Тэгсэн чинь энд сурдаг дүү нар яг харьж ирэх хугацаа нь ерөөлөөр таараад. Тэр хэддээ эрхлээд бас хэдэн ном дайчихсан байсан ч хаягийг нь авч байгаад хүргүүлчихсэн. Хэ хэ. 

Дүү нар хөөрхийс, зүгээрээ эгч ээ, аваад очно оо гэдэг юм. Баярлалаа, гялайлаа.

Харьж ирснийхээ орой нь хэдэн номнуудыг минь хүргэж ирээд, ширээн дээрээ өрж тавьж байгаад л зураг дарав. 

Хамгийн дээр нь энэ хайрцагтай дэвтэр. Дан ганц дэвтэр юм байх гэж бодсон чинь их хөөрхөн хатуу хайрцагтай. Дотроо балтай. Наадаг цаастай.

Хэрэглэнэ гэсэн чинь эхэндээ хайр хүрээд, баахан илж суусан. Дуртай нил ягаан өнгөө сонгосон.  

Хэрэглэнэ гээд авсан байсан бал, тодруулагч зэргээ гэрийнхээ энд тэндээс хайж цуглуулав. Ингэхэд гэртээ би их замбараагүй суудаг хүн нь байна өө, энд тэндгүй цаас, бал, харандаа, ном хөглөрнө. 

Үүнийгээ засна гэж дэвтэртээ бичье байз. Удаан дэлгээгүй болохоор бичих зүйл олдохгүй байсан юм. Хэ хэ.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Хандлагын хүч 2

Өөртөө ахадсан амлалт өгчихсөн хүн чинь номноос өөр зүйл бичихээ байлаа шүү тийм ээ? Хэ хэ. 

Манайхан чинь шар мэдээнд илүү хандалт сайтай байдаг даа. Ойр зуурын сонин сайхнаа бичвэл их уншигдах юм болов уу? Хэ хэ. 

11,12,13 гэсэн гурван өдөр амраад. Төвлөрч юм хийж чадахгүй тул номоо л дэлгэж өнжив. Угтаа төвлөрч суугаад үзүүлээд өгье гэж боддог ч, гэрт өнжихөөр нэг л эв зүйгээ олохгүй юм өө. 

Тиймээс ажлын өрүүдэд дуртай гэж юүхэв. Та нар ямар вэ? 

Хандлага чухал тул амралтын өдрийг ч маш сайхан өдрүүд, ядаж л номоо барьж авна, аяга угаагчаа нэхдэг өдөр гээд дурла гэж тархиндаа суулгахыг хичээв. Хи хи. 

• Хэнтэй цагийг өнгөрүүлж байна вэ? Ихэнх хүмүүс хамт цагийг өнгөрүүлж буй хүнтэйгээ бага багаар адилхан болдог гэдэг нь гарцаагүй үнэн. 

Хүүе л дээ, би бага зулзагатайгаа адилхан болоод байх шиг байна шүү. Япон хэлний минь үг яриа, өгүүлбэр зэрэг нь гэрийнхээ гишүүдтэй харилцдаг хэдхэн л өгүүлбэр дунд эргэлдээд нэг л сайжирч өгөхгүй байх шиг санагдана өө. 

Тийм болохоор л номын санг нүүлгэх нь холгүй баахан зурагт ном зээлж ирээд уншиж өгдөг. Нэг номноос ядаж нэг мэдэхгүй үг, хэллэг сурах санаатай. 

Ажил дээр үү? Ажил дээр ч нэг их чалчаад байхгүй ээ. Эд нар чинь ажлын цагаар "фийка" нэг их хийдэггүй. Эд нар ч гэж дээ, манай ажлынхан. "Фийка" гэж юу вэ гэж бодсон уу? 

Энэ тухай ном уншаад, блогтоо бичсэн тул ороод уншихыг бодоорой. 

• Хандлага чадварыг орлож чадахгүй. 

Энэ ч мэдээжийн хэрэг тийм ээ? Хэдий маш зөв хандлагатай байлаа ч чадваргүй, чадвараа хөгжүүлэхгүй бол ажил ч, амьдрал ч дэвшин хөгжихгүй байх өө.

• Хийж чадна гэсэн бодол бол хандлага, харин бодитоор хийж бүтээх нь ур чадвар. Амжилтанд хүрэхийн тулд хандлага, ур чадвар хоёулаа хэрэгтэй. 

Үнэн үнэн. Хэдийгээр би хэл усаа сайжруулах юмсан, өдөрт ядаж ганц ч болов шинэ үг цээжлэх юмсан гэдэг хандлагатай ч, түүнийгээ ашиглаж, гаргаж, туршлага суухгүй болохоор ур чадвар минь нэг л ахиж өгөхгүй л байх шиг санагддаг өө.

Нэг л өдөр үзүүлээд өгнө дөө. Санаж явбал бүтнэ. Хэ хэ. 

• Хандлагаар юуг өөрчилж болох вэ? 

1. Хандлага амдралыг үзэх үзлийг өөрчилнө.

2. Хандлага хүний харилцааг өөрчилнө.  

3. Хандлага амьдралын сорилт шалгууртай нүүр тулах аргыг өөрчилнө. 

4. Хандлага ялгааг бий болгоно. 

• Хандлагын 5 саад

1. Гутрал

2. Өөрчлөлт

3. Асуудал

4. Айдас

5. Бүтэлгүйтэл

Эдгээрийн тухай дэлгэрүүлж бичсэн байсан. Би харин блогтоо бичихгүй ээ. 

Ингээд л уншихад айдас бол байна. Юунаас ч юм нэг зүйлээс айдаг тийм ээ, бид. Яг юу вэ гэхээр бас хэлж мэдэхгүй. Бүтэлгүйтэх вий гэхээс айна, гутралд орчих вий гэхээс айна, асуудалтай тулгарах вий гэж айна, айдсаасаа айна. 

Жижиг сажиг олон айдаснаасаа ямар нэгэн аргаар салчих юмсан дөө. Тэгж чадвал би ч "алаад өгөх"-өөр л байна. Хэ хэ. 

• Өөрчилж болохгүй зүйлийг хүлээн зөвшөөрөх амар тайвныг, өөрчилж болох зүйлийг өөрчлөх зүрх зоригийг, мөн өөрчилж болох эсэхийг тунгаах оюун ухааныг хайрлаач. 

Райнхолд Нибер гээч хүний залбиралаар энэ номын тэмдэглэлээ дуусгая. Учир нь би энэ залбиралыг 2 жилийн өмнө хаанаас ч юм олж уншаад, цаасан дээр тэмдэглэж авсан байсан. 

Гэтэл энэ номны сүүлийн хэсэгт бичигдсэн байна лээ. Мэдээж өөр бусад ном товхимолд ч бичигдсэн байхыг үгүйсгэхгүй. Учир нь АА-н уриа лоозон болсон гэсэн байна лээ. 

Уншигч олондоо ч мөн адил хандлагаа эргэж харан, зөв хандлага байна уу? гэж тунгаахыг хүсье. Дэлгэрүүлж мэдмээр байвал номыг нь худалдаж аваад уншаарай. Нэг их хүнд биш, гялс уншигдана. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Төрсөн өдрийн бэлэг

Төрсөн өдөр минь саяхан тохиогоод өө. 

Тэгсэн монголоосоо санаандгүй байж байгаад ёстой гоё тансаг бэлэг хүлээж авсан. Дуртай өнгөө сонгож байгаад л эрхлэв. Намайгаа эрхлүүлдэг та бүхэндээ маш их баярлалаа, гялайлаа. 

Би ирэх жилийн 2026 оны дугаарыг худалдаж авна гэж бүр төлөвлөөд биччихсэн байсан юм. Энэ жил монгол дахь төгрөгийн данс минь жаахан бололцоогүй байсан юм л даа. Тэгээд ирэх жил л "заавал" гэж өөртөө тангаргаласан байсан юм. 

Тэгсэн чинь бэлэг шүү, өгөөд явуулна аа гэж зохиогч нь өөрөө бичээд. Би наанаа нэрэлхсэн ч дотроо маш их баяр хөөртэй байсан шүү. Японд удсаных бага зэрэг япон зан бий. "Хүнд, бусдад төвөг удахгүй байх". 

Гэхдээ л яаж ийгээд л төвөг удна удна. Тийм юм ч хэрэгтэй байна, тэндээс ч тийм юм аваад хүргээд өг гээд л. Харьцангуй монгол дахь элдэв "юмнууд"-аа цэгцэлчихсэн тул хүнд төвөг удах минь гайгүй цөөрсөн л дөө. 

Тэгсэн чинь эсрэгээрээ тийм ном тэгж аваад, тэнд энд хүргээд өгчих гэж гуйдаг төвөг нэмэгдчихсэн. Хэ хэ. 

Бас нэгэн хөөрхөн гэр бүлээс бялуу аваад идчихсэн. Хо хо. Угтаа бид бялуугүй тэмдэглэх гэж байсан юм. Бид ч гэж дээ томчууд л дураараа тэгж шийдсэн хэрэг. Учир нь 12 сарын эхнээс авахуулаад л амттан идсэн болохоор жаахан завсарлах санаатай...

Тэгсэн бага зулзага хоолоо идэж байснаа бялуу байхгүй юм уу? Аваагүй юм уу? Бялуугүй төрсөн өдөр гэж юу байсан юм? Уйтгартай биз дээ? гээд л урвайгаад, унжийгаад, бүр яг унтах нь ээ. 

Тэгэхээр нь тэсэлгүй хэллээ, тэр ах нь бялуу авчирч өгсөөн, бялууны лаа үлээнэ ээ л гэлээ. Шууд нүд нь сэргээд ирж байна шүү. 

Одоо нэг сар төрсөн өдөр энэ тэр байхгүй. 3 сараас төрсөн өдрүүд үргэлжилнэ. Бялууг ч төрөл төрлөөр нь иднэ гэж бодохоор хөөрхий миний биений минь өөх нэмэгдэнэ дээ. Ха ха. 

Монголоос ирсэн бэлэгнийхээ тухай тусад нь бичнэ. Үнэхээр тансаг тул. Мөн ажил хэрэгч хүмүүст тэр дундаа бүсгүйчүүдэд маш хэрэгтэй эд. Чадварлаг, ажил хэрэгч бүсгүйчүүд олноор төрөн гарч, нийгэмдээ эерэгээр нөлөөлж, манлайлж буйд ихэд бахархаж буй бөлгөө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Хандлагын хүч

1 сард уншиж дуусгах ном. Жилийн 50 ном гээд ам гарчихсан хүн шүү дээ. Бүр гэрийнхэндээ хүртэл зарлалаа. Ээж нь утсаа маажаад, хийцгүйрч байвал "50 ном шүү дээ" гэж сануулж байгаарай гээд охиндоо хэлчихсэн. Өнөөх маань их л дуртай за гэсэн. 

Учир нь нь миний гар утсыг тэр хугацаанд өөрөө маажих санаатай. Санаа гэж айхтар шүү, эдний. Хи хи. 

Зохиолч нь Жон Максвэл. "Хандлагын хүч". Одоогоос 10 жилийн өмнө орчуулагдсан, хэвлэгдсэн байх юм. Би ч тэгээд иймэрхүү номноос жаахан дөлдөг байсан л даа. Сүүлийн хоёр гаран жил л зориглон барьж авч, уншдаг болсон. 

Нэг их айхтар том өөрчлөлт гарахгүй ч бага сага өөрчлөлт, ойлголт ч төрнө л дөө. Үгүйсгэхгүй. 

Тэртээх олон жилийн өмнө хэвлэгдсэн ном тул нэг их нуршихгүй. Өөрт таалагдсан, хааяа сэргээн уншиж байвал гэсэн ишлэлүүдээсээ түүн бичив. 

• Хандлага бүх зүйлийг шийднэ гэдэг нь үнэндээ хоосон үг. Хандлага бол бүх зүйл гэсэн үгэнд итгэж байвал энэ нь тус болохоос илүү хор хөнөөл учруулах болно. 
• Хандлага ялгааг бий болгодог. Хандлага хамгийн чухал нь биш ч таны амьдралыг өөрчилж чандна.
• Хүмүүсийн хооронд өчүүхэн ялгаа байдаг. Тэр өчүүхэн ялгаа нь том ялгааг үүсгэдэг. Өчүүхэн ялгаа нь хандлага бөгөөд том ялгаа нь энэ хандлага өөдрөг байна уу үгүй юу гэдэгт байдаг. 
• Хандлагад саад болдог 5 хүчин зүйл бий. Гутрал, өөрчлөлт, асуудал, айдас, бүтэлгүйтэл.
• Хандлага гэж юу вэ? Сэтгэл дэх мэдрэмж гадагш илрэн гарсан зүйл гэж үздэг. Хандлага бол үргэлж гадагш илэрхийлэгдэх шинж чанартай байдаг.
• Хандлага нь амьдралын бүхий л зүйлд өнгө нэмдэг. Хандлагыг сэтгэлийг будагч бийртэй зүйрлэвэл гэгээлэг өөдрөг өнгөөр ч будаж болно, хар бараанаар ч будаж болно. Үүний адилаар амьдралд үзүүлэх хандлагын нөлөө үнэхээр их бөгөөд тун чухал байдаг.
• Хандлагаар өөрийгөө хамгийн сайн илэрхийлж болно. 
• Хандлагын үндэс сэтгэлд байдаг бол үр жимс нь гадагш илрэн гардаг.
• Хандлага бол хамгийн сайн найз чинь ч болж чадна, хамгийн хорон дайсан чинь ч болж чадна.
• Хандлага таныг үг ярианаас чинь илүүгээр илэн далангүй, уялдаа холбоотой таниулна.
• Хандлага бол олон туршлагын үр дүнд бий болсон өнөөгийн дүр төрх юм. 
• Хандлага хүмүүсийг дуудаж ойртуулахаас гадна үргээн холдуулдаг.
• Хандлага заавал илэрхийлэгддэг. 
• Хандлага бол өнгөрснийг тэмдэглэдэг бичээч, өнөөдрийг харуулдаг төлөөлөгч, ирээдүйг мэдүүлдэг зөнч.

Гээд л бичээд байвал номыг тэр чигт нь хуулах болчих гээд байх юм өө. Хэ хэ. 

Сүүлийн үед ч хандлага их чухал гэж их ярьдаг болсон тийм ээ. Би ч мөн адил хандлагаа өөрчлөх, шинэчлэх гэж хичээдэг өө. Жишээ нь суугуул нутгийг минь хачин уйтгартай, хүйтэн хөндийдүү, сүнстэй бла бла гээд л их бичдэг, ярьдаг. 

Магадгүй л юм. Би өөрөө ч хааяа бухимдахаараа зарим нэг хачиг жигтэй сул талыг нь бичдэг, ярьдаг, муулдаг л даа. 

Гэхдээ байна аа, их олон залуус энэ улсад суралцаж ажиллаж байна, зэрэг цолоо хамгаалж байна. таван цаас хураагаад монгол руу ээж аавдаа, ах эгч, дүү нартаа явуулж байна. Тус дэм болоод л байх шиг харагддаг энэ улс, энэ улсын хүмүүс. 

Би ч өөрөө тэдний нэг. Чадлынхаа хэрээр тус болчих юмсан, "ийти ши каадо га соонюү сарэтэ имасэн" гэдгийг нь орчуулаад өгчих юмсан гэж хичээдэг дээ. Ха ха. 

Өөдрөг хандлагынхаа ачаар энэ улсад би нэг их уйддаггүй байгаа шүү, хүмүүс минь. Тэгээд ч зулзагууд минь ээждээ уйдах зав өгөхгүй, найзууд минь гээд л эргэн тойрныхон минь наддаан сэтгэлээ гаргаж ном бэлэглээд л би түүнийг нь уншаад л уйдах завгүй л гүйж яваа шүү. 

Үлдсэн ганц нэг хэрэгтэй зүйлсийг нь дараагийн бичвэрт.  

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

14 настай чамд зориулав 2

Зээ, хөөрхөн санагдсан хэсгээсээ ганц нэг зүйлийг түүж бичихээр шийдэв. Сүүлд санаж байхаар. Заримдаа ч олон ном уншаад, агуулгыг нь мартаад, хольж хутгах юм өө. Хи хи. 

Тэмдэглэл бичих чинь их зүгээр. Түүнийгээ блогтоо бичих бүр ч зүгээр. Интернеттэй газар бол хаана ч явсан ороод л уншчихна. Дэвтэрт бичихээр байнга цүнхэлж явахгүй тул бага зэрэг сул талтай...

Хүний амьдралд маш ойр сэпвүүдийг хөндөж бичжээ. Жишээ нь эр эм хүйс, найз нөхөд, хувийн зан чанар, үзэл бодол, хичээл, түүх, нийгэм, хүмүүнлэг, дайн, байгаль, сансар огторгуй, шашин шүтлэг, ү хэл,  мөнгө, аз жаргал, хүмүүний амьдрал. 

Эрэгтэй болж төрсөн, эмэгтэй болж төрснөөсөө болоод сэтгэлээр унаж байна уу? Санаандгүй л аль нэг хүйсийн хүн болж төрнө. Нэгэнт л өөрийн хүйсийг олж төрснөөс хойш үүндээ нэг их сэтгэлээр уналгүй, хүйсээр ялгаварлах үзлийн цаана "хүн" оршиж байдаг гэдгийг ойлгож ухаарах. 

Угтаа хүмүүс бид л нэг нэгнийгээ ялгаварладаг, гадуурхдаг. 

Найз нөхдийн хувьд ч дотны найз, нэг их дотно бус найз гэж бий байх чамд. Яавал найз нартаа таалагдах вэ? Тэднийгээ гомдоохгүй байх юмсан, олон найзтай болох юмсан. 

Эсрэгээрээ харахаас дургүй чинь хүрдэг хэн нэгэн ч байж магад. Бүр эсрэгээрээ чамайг өөрийг чинь ч харахаас дургүй нь хүрдэг хэн нэгэн байж магад. Ийм үед яавал дээр вэ? 

Ганц л арга бий. Хүлээн зөвшөөрөх, хайрлах. Хандлагаа өөрчлөх. Байгаагаар нь л, байх л зүйл гэж хандах. 

...Бусдаас сонссон, бусдаар заалгасан зүйлээ өөрийн үзэл бодлоор, өөрийн толгойгоор тунгааж бодож үзэх. Мөн түүх сонирхолгүй санагддаг бол тэдгээр түүхэн хүмүүсийн оронд өөрийгөө тавьж, төсөөлөн бодож үздэг байх. 

Жишээ нь би тухайн үеийн Напелион байсан бол, би тэр хаан байсан бол ямар шийдвэр гаргах байсан бол? Ямар үйлдэл хийх байсан бол гэж төсөөлөн бодож уншвал ихээхэн сонирхолтой байж магад юм. 

...Мөнгө? Яг юунд хэрэгтэй вэ? Мөнгөтэй бол аз жаргалтайд тооцох уу? Мөнгөгүй бол азгүй, хувьгүй гэж үзэх үү? Мөнгийг амьдралынхаа зорилго болгох уу? 

Мөнгөтэй хэрнээ аз жаргалгүй хүн байдаг. Мөнгөгүй хэрнээ аз жаргалтай хүн байдаг. Үүний учрыг ухаж төнхөж нэг бодоод үзвэл тухайн хүн хэрхэн хүлээн авч, хэрхэн сэтгэлээрээ аз жаргалыг мэдэрч байгааг ойлгох болно. 

Хамгийн гол нь сэтгэлээрээ баян, сэтгэлээрээ аз жаргалтай байх нь чухал. 

Чи яг одоо азтай үедээ явж байна. Учир нь ээж аав чинь хамаг зүйлийг чинь бэлдээд өгч байна. Хувцас, идэх хоол, суралцах орчин гээд л чадлынхаа хэрээр бэлдэж өгч буй гэж бодож байна. 

Хандлагаа жаахан өөрчлөөд одоогийн байгаа зүйлдээ сэтгэлээсээ талархаад нэг үзээрэй. Хөнгөрөөд л явчихыг мэдрэх байх... 

Хүний шунал, хүсэл гэж хязгааргүй, мөнгөний төлөө үхэн хатан явдаг хүний сэтгэл хэдийд ханаж цадах бол? Хүн их мөнгөтэй байлаа гээд үхэх нь гарцаагүй, үхэхдээ мөнгөө яах вэ? 

Мөнгийг амьдралынхаа зорилго болгочихсон хүн байдаг. Тэдгээр хүмүүсийн үнэ цэнийн тухай ойлголт юунд байдаг вэ? Эцсийн дүндээ мөнгө гэдэг бол ямар ч үнэ цэнгүй цаас, харин жинхэнэ үнэ цэн хүний дотор оршдог гэдгийг ухаараад ойлгочих хэрэгтэй. Чиний дотор оршдог үнэ цэн бол асар хүчтэй. 

Мэдээж аятай тухтай амьдралд мөнгө хэрэгтэй, гэхдээ хамгийн чухалд тавих зүйл биш...

Аз жаргал? Аз жаргалыг хэрхэн ойлгодог вэ? Хэрхэн мэдэрдэг вэ? 

Ирээдүйн мөрөөдөл, амьдралын зорилго хоёр огт өөр зүйлс. Мөрөөдлөөсөө няцаж, шантарч болно. Харин амьдралынхаа насан туршийнхаа зорилтоос шантарч няцаж болохгүй. 

Мөнгөтэй болбол аз жаргалтай болно гэж үздэг хүн бий. Угтаа мөнгө биш сэтгэлийн амар амгалан л хамгийн чухал аз жаргалд тооцогдоно. Сэтгэлдээ, дотооддоо аз жаргалгүй хүн аз жаргалтай байж чадахгүй. 

Хайр мэдрээгүй бол аз жаргалыг мэдрэхгүй л болов уу? Амьдралын тав тухыг мөнгөөр худалдаж авч болно, харин аз жаргалыг худалдаж авч чадахгүй. Учир нь аз жаргал хүний сэтгэлд байдаг зүйл. 

Аз жаргалтай болъё гэвэл яах ёстой вэ? Тун амархан. Сэтгэлээ л аз жаргалтай болго. Хэн нэгнийг үзэн ядалгүй, хардалгүй, дорд үзэлгүй зүгээр л хүлээн зөвшөөр. Харин ч эсрэгээр нь бодож, ханд, төсөөл. Хэнд ч буруу өгөх хэрэггүй. Бүгдийг байгаагаар нь л хүлээн ав. 

Бүхий л зүйлд талархах. Аз жаргалгүй байна гэдэг бодлоо толгойноосоо аваад хаячих. Эцсийн эцэст хүн л өөрөө тухайн орчныг, тухайн нийгмийг, тухайн үзэл бодлыг бий болгож, бүтээж, түгээж байдаг шүү дээ. 

Аливаа үзэгдэл, үйлдэл бүхний цаана хүн байдаг. Хүн түүнийг үйлдэж, өдөөж, түгээж байдаг. Тэгэхээр зогсоох нь ч, үзэн ядахаа болих нь ч, хүлээн зөвшөөрөх нь ч, хайрлах нь ч хүн өөрөө...

Жинхэнэ амьдрал, хуурмаг амьдрал. Эдгээрийн алинаар нь амьдрахыг хүсч байна вэ, чи? 

Жинхэнэ амьдрал гэдэг нь "хэзээ нэгэн цагт гарцаагүй үхнэ" гэдэгтэй эвлэрээд, амьдарсан шиг амьдрах. Хуурмаг амьдрал гэдэг нь "хэзээ нэгэн цагт гарцаагүй үхнэ" гэдэг үнэнээс зугтаж өнөө маргаашийг аргацааж амьдрах.

Гайгамшгийг гайхамшиг гэж мэдэн, тэрхүү гайхамшгийг хэрхэн, яагаад бий болов гэдгийг тунгаан бодохыг мэддэг болсон чиний хувьд "шантарч залхах"-ыг мэдэхгүй л болов уу? Орчлон ертөнц, чиний өөрийн оршихуй нь хязгааргүй атал түүний тухай тунгаан бодох нь яагаад хязгаартай байна гэж?

Чи бүхий л амьдралынхаа турш баяр жаргалыг эрэлхийлэн явах биз ээ? Энэ бол хүмүүн төрөлтний онцгой эрх билээ. Онцгой эрхээ мэдэлгүйгээр, эдлэлгүйгээр амьдралаа үрэх нь хэр оновчтой вэ? 

Бодох тусам оньсогоор дүүрэн амьдрал. Эрдэнэт биеийг олоод төрчихсөн юм чинь оньсогыг тайлан, амьдрал гээчийн гүн гүнзгий утга агуулгыг, түүний сонирхолтой талыг баяр хөөртэйгөөр хайн, эрэлхийлье гэж бодохгүй байна уу?  

Товчхон базаад, бага сага хачир оруулаад биччихлээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

14 настай чамд зориулав

Өмнөх жилийн 10 сарын сүүлээр л зээлсэн ном. Байнгын үйлчлүүлэгч тулдаа л сунгаад л яваад байлаа. 

Шинэ он гараад зориглон дэлгэв ээ. Энэ сард уншиж дуусгана.

Угтаа дунд сургуулийн сурагч зулзагадаа уншуулах санаатай л байлаа. 

Өнөөх маань тоож ч харсангүй ээ. Өөр ном л уншаад байна. Ангийнхаа ганц нэг хүүхэдтэй ном солилцож уншаад байхаар нь хайр хүрээд байгаа. 

Хайр хүрэхээр чинь тэгээд үглэхгүй хэлээ хазаж байгаа. 

Номын нэр "14 настай чамд зориулав-Хэрхэн тунгааж хэрхэн амьдрах вэ". Зохиолч нь Икэда Акико. Эвий минь таалал төгсчихсөн юм байна. Бөөрний хорт хавдраар, их л эрт хорвоог орхижээ. 46 настайдаа. Үнэхээрийн харамсалтай. 

Түүний энэхүү номны эхний дэвтэр нь гэж байдаг юм байна. Нэг завандаа, санавал олж уншихыг хичээнэ ээ. 

Философич бүсгүй байж. Түүний эдүгээ ном болоод хэвлэгдсэн энэ бичвэрүүд нь дунд сургуулийн сурагчдад зориулсан өдөр тутмын сонинд цувралаар гардаг байж. 

Одоо дунд сургуулийн номын сан, хүмүүнлэгийн хичээл зэрэгт ихээхэн ашиглагддаг гэнэ. 

Агуулга нь нэг хүнд үг хэллэг, ханз хэрэглээгүй, сурагчдад зориулсан хэрнээ цаанаа л нэг гүн гүнзгий утгатай юм аа. Зарим хэсэгт философилог тал нь давамгайлаад миний ухаан санаа нэг л гүйцэж өгөхгүй байна шүү. Хэ хэ. 

Ямартай ч 14 настангуудыг нэг зүйлийг ухаараасай, ойлгоосой, өөр өнцгөөс хараасай, хандлагаа нэг өөрчлөөд үзээсэй, хамгийн гол нь өөрийн үзэл бодлоор аливааг тунгаан бодоосой, яагаад гэдэг асуулт тавьж ухаж төнхөөсэй, бүх зүйлийн ард хүн гэдэг байгалийн бүтээгдэхүүн байдаг юм шүү, хүн өөрөө байгалийн амьтан шүү...

Гэж бичжээ. За тэгээд дэлгэрэнгүй бичнэ гэхээр бас их цаг зав шаардах тул ганц нэг таалагдсан агуулгыг л бичнэ. 2 сард дахин нэг зээлж уншихыг хичээнэ ээ. Энэ удаад сэтгэл санаа нэг л төвлөрч өгөхгүй, гялс уншчихлаа. 

Саяхан нэг зүйл олж уншсан нь нэг юмыг олон дахин уншаад байвал аяндаа утга нь ойлгогдоно гэсэн. Тэгэхээр энэ зулзага Харри Поттерыг дахин дахин уншаад байдаг нь учиртай байж шүү. Хүүхдүүд минь заримдаа ээжийн ментор болох юм даа гэж. 

Ном 4 бүлэгтэй. 

1. Жинхэнэ би, жинхэнэ найз. 

2. Тунгаан бодвол үнэнийг мэдэж чадна. 

3. Чи ер нь "Хэн" бэ?

4. Хэрхэн тунгааж, хэрхэн амьдрах вэ?

Эдгээр бүлгүүд нь дотроо тус бүр дөрвөн гарчигтай. За өнөөдөртөө энэ гарчгийг нь л уншина гээд төлөвлөөд уншсан чинь болж байна шүү. Хэ хэ. Би л худлаа халшраад байж. Нэг гарчиг нь тавхан хуудас. Цайныхаа цагаар таван хуудас бол уншчихаад байна шүү. 

Тэгсэн чинь дорхноо уншаад дуусчихлаа. Хо хо. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Орж гарав

Олон хоног амарсных ганц нэг өдөр орж гарсан гарсан. Хүн их байсан, ханиад томуу ч их байсан. 

Бага зулзага нэг өдөр 40 хүрч халуурсан. Энэ тухай бичлүү, яалаа? Нам дарж хамтдаа унтаад, халууныг нь буулгасан. Яг тэр 40 хэм хүрсэн үед нь толгой өвдөөд гэхээр нь халууны эм өгсөн, нэг удаа бөөлжсөн. 

Урл орой нь харьцангуй бага идсэн шиг байна лээ, бөөлжихдөө яг өмнөхөн нь уусан усаа л гаргасан. Үүрээр 5 цагийн алдад болсон явдал. 

Тэр өдөр нь гэрээрээ кино театр орно гээд төлөвлөсөн байсан тул уйлаад. Би явах байсан гэж. Хэ хэ.

Халуун нь буув уу, үгүй юу бид гараад л жирийлээ. Том эгч дүүтэйгээ хүүхэлдэйн кино үзэв. 

Бага эгч ганцаараа үзмээр байгаа анимэгаа үзэв. Ижий аав хоёр тэр хавиар зугаалав. Угтаа нэг газар орж боргол уунгаа номоо уншина гэж бодсон чинь дугаар гэж уртаас урт, хүн гэж их. Больчихсон.

Нэгэн доктор бүсгүйтэй хамт өдрийн хоол идэв. Тувт мах иддэг болохоор загас сонгож идэв. 

Дараагаар нь халуун рашаанд орцгоов. Пиг хүнтэй. Зулзагаа эгч нарт үлдээчихээд ганцаараа тал өдөр сайхан алжаалаа тайллаа.

Халуун рашааны дараагаар нь халуун боргол ууцгаав. Дайлуулав. Энэ Комэдас гэдэг газарт анх удаа орж үзлээ. Нагоя хотын гаралтай гэнэ шүү. Сүлжээ газар. О.зулзага бас мэдээд байна лээ.

Дараа хүн дайлахдаа, хүнээр дайлуулахдаа ормоор юм билээ. Бүсгүйчүүд л болсон хойно хөвсийнө гэсэн айдас хүйдэстэй хэдий ч дундаа нэг амттан захиалав. Энгийн хэмжээтэй гэсэн чинь их том юм билээ, дараа жижгээс нь захиалмаар юм билээ. 

Өнөөдрөөс оноор идэж уусан амттанаа биед минь наалдан пад болохоос нь өмнө "ямар нэгэн арга хэмжээ" авна гэж болож байна. Харин ямар арга хэмжээ билээ? Ха ха. 

Хэсэгтээ баяр ёслолгүй, төрсөн өдрүүдгүй амар жимэр байх нь ээ. 

Түр баяртай. бүгдэд нь амжилт хүсье.

Монгол хоол

О.зулзага харьж ирснээр бид хэд монгол хоолоор голцуу "занималдав". 

Галт тэрэг нь бугатай мөргөлдөж бариад 1 цаг гаран хоцорсон. Энэ гэхдээ дамжиж суусан галт тэрэг нь. 

Бүр цаанаас сурч буй хотоосоо суух гэсэн чинь шинкансэн буюу суман галт тэрэг нь 20 минут хоцорсон. Нэг сайхан нь наашаа ирэхийн тулд дамжиж суух буухиа галт тэрэг нь хүлээж байсан гэсэн. 

Аргагүй л манай япон гэж бодсон. Хэ хэ. Ганц манай зулзага биш л дээ. Өөр хүмүүс ч байсан мэдээж.

Маргааш нь бид хуушуур хийж идэв. Тэндээ хааяадаа бууз хуушуур хийж иддэг гэсэн л дээ. Гэрийн амт чухал тийм ээ? 

Гэснээс гэрт минь байсан гоньдыг ихэнхийг минь аваад явчихсан. Ойрд монголоос ирэх хүнд гоньд захина даа. Мэдэж байгаарай, манайхаан.

Шарсан хавирга. Саримс хамт шарсан. Өнгөрдөг жил монгол явахдаа дүү бүсгүйгийн хийж дайлсан хоолноос шарсан саримс л хачин гоё амттай байж билээ. Түүнийгээ бодон бодон шарж, идэв. Мэдээж хачин сайхан амттай байлаа. 

Хмас баяраар бас шарс идсэн. Гадуур хооллохгүйгээр, бэлэн тахианы мах авч идэлгүйгээр өөрсдөө хийж идэж байхаар шийдээд өө.

Төмсөнд дуртай, байнга идэхгүй ээ. Хааяадаа бол жаргаж хүртэж байна.

Битүү шөл. Охид дуртай. Бага зулзага харин гурилыг нь идчихээд махыг нь илэхгүй байсан. Хань ижил махыг нь ихдүүлчихээд байдаг юм угаасаа.

Гурил бага ордог тул үлдсэн гурилаа жигнэж тавиад маргааш нь цуйван сэгсэрсэн. О. зулзага нэг удаа цуйван сэгсэрсэн чинь нялцгай болчихсон гэсэн. 

За тэгээд амралт дууссан бид чинь будаа ногоогоо л эргэлдүүлнэ дээ. Хэ хэ. Цагаан ногоон сар болтол монгол хоол хийхгүй байх. Биш ээ, хийх юм байна, нэг уулзалтан дээр бууз хийж очно гээд ам өчиг өгчихсөн гэсэн хань ижил. 

Намайг дагуулж явах юм гэсэн. Тэгэхээр чинь би одоо улсынхаа нэр нүүрийг бодоод гараа гаргаж л буузаа хийх байх.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Могой жил

Японд могой жил гарчихсан шүү дээ. 1 сарын 1-нд шинийн нэгэн гээд л тэмдэглэчихдэг. Нэг бодлын амар санагддаг. Манайхан шиг буруу өдөр шинэлээ гэж хэрэлдэж, маргалдахгүй. Хэ хэ.

Тийм хэрүүл сонсохоороо, уншихаараа бүр цаанаас минь нэг аазгай хөдлөөд, тэнэг санагдаад байдаг. Хэрүүл мундсан биш, утаа мутаа, түгжрэл мүгжрэл гээд хэрэлдэх, маргалдах зүйл их байхад...

Энэ жилийнхээ хуанлиг гэрийнхээ өлгөж болох газруудаад өлгөсөн. 00-ын өрөөнүүддээ, хөргөгчнийхөө хаалган дээр гээд л. 

Энэ жил зурагтай гоё хуанли бага байсан. Ямар ч зураггүй том том тоотой. Гэр бүлийнхээ гишүүдийн хөтөлбөрүүдийг бичихэд амар. Мартахгүй.

Амралтын өрүүдээр нэг л газраар зугаалсан. Хүн ихтэй байсан. Тэгэхдээ тааралдсан могой жилнүүдийн зургийг дарав.

Могойн дээрх шар жимс нь бэрсүүт жүрж. Цагаан сарынх нь идээ болох цагаан будааны бялуу? дээрээ тавьдаг.

Хоолны газрын кассны хажуу дахь цагаан сарын чимэглэл. Хулс модоор нэг ийм чимэглэл хийж үүдээ гоёдог. 

Хулс чинь эгц дээшээ, хурдан ургадаг, уян бөгөөд хугарах нь бага гэх мэт чанараар нь бэлгэддэг. 

Бэлгэдлийн чанартай юмс олон олон. Бид монгол заншлаараа сүлд мод минь засаастай байдаг тул авч чимэглэдэггүй юм өө.

За тэгээд могой жилдээ аз жаргалаар дүүрэн, эрүүл энх байцгааж, амжилтаар дүүрэн гялалзахыг хүсэн ерөөе.

Гэснээс энэ жилийн цагаан ногоон сар хэдийд гэсэн бэ? Бууз банш нь хөлдөх үү? Хи хи.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Дурсамж мартагдахаас өмнө

Шинэ оны эхээр эхлүүлэв. Олон хоног амарч байгаагийнх, жижиг ном эхлүүлээд авлаа. Нэг эхэлчихсэн байхад яаж ийгээд уншаад дуусна. 

1 сарын төлөвлөгөөт ном нь миний хэдэн жилийн өмнө уншсан ном байсан тул, нэлээд дөхүүлж байгаад хальт сөхөж харна даа. Мөн блогтоо тэмдэглэл бичиж үү? Хэрэг зэрэг уншууртай тэмдэглэл болж вэ гэдгээс хамаарч дахин унших эсэхээ шийднэ дээ. 

Аварга уншигч болсон нэг шалтгаан минь өмнө нь уншсан ном байсан ч их үнэнчээр дахин уншиж, тэмдэглэл бичиж, бүх төлөвлөгөөт номоо алгасалгүй бүгдийг уншсанд минь оршино. Ооё. 

Тэгэхээр уншиж л таарах байх. Нэрээ хамгаалахын тулд. Хи хи.

Энэ удаагийн номын зохиолч нь Япон хүн юм байна. Кавагүчи Тошиказү. "Дурсамж мартагдахаас өмнө" гэдэг ном. Би ч сүүлийн үед жаахан муу зан сураад байна өө. 

Япон хэлээр нь уншихгүй орчуулгыг нь уншдаг болчихоод байна өө. Японоор үсэглэж унших, эх хэлээрээ дуржигануулж унших хоёр чинь асар их ялгаатай биз? 

О.зулзагатаа хэлсэн чинь япон хэлээр нь уншвал тийм ээ? гэсэн. Ингэж хэлдгийг нь мэддэг болохоор тэр бүр хэлэхгүй ээ. Хо хо.

Оршил нэг иймэрхүү. 

4 хүний "түүх"-ийг бичжээ. Япон хүмүүс бас л хөөрхөн сэтгэж бичнэ шүү. 

Номд гардаг тэрхүү Хакодатэ гэдэг газар очиж үзмээр санагдчихлаа. Санаж явбал бүтэх байх даа. 

Өнгөрсөн болон ирээдүйд очиж болдог нэгэн бяцхан кафе. Тэнд ажилладаг хүмүүс, мөн тэрхүү кафегаар үйлчлүүлж байсан зарим нэг хүмүүсийн түүхийг өгүүлнэ. 

Бүгд л дор бүрнээ өөрсдийн гэсэн "асуудалтай", "уй гуниг"-тэй. Орхиод одсон хүмүүстээ амьд сэрүүнд нь хэлж чадаагүй үгсээ, бодлоо, хайраа илчлэхээр өнгөрсөнд, ирээдүйд очно. 

Гэхдээ ингэж ид шидийн гэмээр аргаар хайртай хүмүүстэйгээ уулздаг ч нэгэнт бодоод өнгөрсөн явдлыг өөрчилж чадахгүй. Харин бодлоо хэлснээр, үгээ хэлснээр цаад хүн нь хоргодох зүйлгүй, аз жаргалтайгаар "үхэл"-тэйгээ эвлэрнэ.

Ингээд уншихаар ер нь хэлмээр байгаа зүйлсээ хэлж баймаар юм байна. Дотогш нь залгиад өнгөрөлгүй, ялангуяа хайртай дуртайгаа, аз жаргалтай байсан шүү, байгаа шүү гэдгээ. 

Заавал сайн сайхан бүхнээ биш л дээ. Таалагддаггүй зүйлсээ, дургүй зүйлсээ ч мөн адил. Тэгээд ч хүмүүн бидэнд юун төлөө хэл ам заяалаа даа тийм ээ? 

Зохиолд гардаг Сачи охины уншаад буй нэг ёсондоо ширээний ном нь болоод буй "Хэрвээ маргааш дэлхий сүйрвэл яах вэ? 100 асуулт" хэмээх ном анхаарлыг минь ихэд татав.

Сачи бол уг кафед хамгийн их үүрэгтэй хүн. Хэдийгээр 7хон настай ч түүний аягалаж өгсөн борголыг ууж байж л хүмүүс өнгөрсөнд, ирээдүйд очих боломжтой. Хэд хэдэн дүрэмтэй бөгөөд борголыг хөрөхөөс нь өмнө ууж дуусгах. Хэрэв хөрөхөөс нь өмнө ууж дуусгахгүй бол сүнс болчихдог.

Хөөрхий минь, сүнс болчихсон нэг ахимаг насны "өвөө" тэр кафены сандал дээр мөнхийн сууж байдаг, өдөрт нэг удаа 00-ын өрөө орно. Тэр сиймхийг ашиглаж л сандалд сууж боргол уудаг юм. Сонирхол татахуйц байгаа биз? 

Сачи охин ном унших их дуртай. Үе дамжин ирсэн нэг дүрэм нь 7 наснаас дээш насны "эмэгтэй" хүн л борголыг аягална. Түүний нэг нь Сачи охин. 

Сачи охины дээрх ширээний номонд гардаг 100 асуулт нь зохиолын баатруудын сэтгэл хөдлөл, үзэл бодол, үнэхээрийн маргааш дэлхий сүйрвэл яах вэ гэдэг асуултад өгч буй хариултын тухай эргэцүүлэл, ухаарал зэргийг товчхон бөгөөд оновчтой гаргаж ирснээр уг ном улам ч сонирхолтой болсон мэт. 

Зохиолчийн бичсэн бусад 2 цувралыг нь авч уншихаа сайн шийдээгүй л байна. Чадвал япон хэлээр нь уншвал гэж бодсон шиг. Дараалал нь буруу, би хамгийн сүүлийн хэсгээс нь эхэлсэн бололтой юм билээ. Гэсэн ч ойлгогдоно оо. Унших эсэхийг өөрсдөө шийднэ биз дээ? 

Зээ, хүн гэгч тэгээд "сэтгэлийн амьтан" гэгддэг тул амьддаа бие биенээ хайрлая өө. Өнгөрсөнд очоод, ирээдүйд очоод хэлж амжаагүй үгсээ хэлнэ гэсэн зүйл байхгүй болохоор, энэ номон дээрх шиг. Хи хи. 

1 сар дуустал төлөвлөгөөт номноос өөр ном шагайхгүй гэсэн бодолтой байгаа шүү. Харин 2 сар гаргаад уншихыг үзүүлж өгнө өө. Гэрт амрахаар угаасаа нэг зүйлд төвлөрөх боломж асар бага тул, төвлөрөл бага шаарддаг уран зохиолын ном уншсан нь энэ бөлгөө. 

Энэ сарыг дуустал япон хэлээр жаал зугаа ном шагайх бодолтой, цайныхаа цагаар. Блогтоо аар саар бичвэр оруулахыг хичээнэ ээ. Маргааш ажил эхэлнэ, олон хоногийн амралтын өдөр дуусч, бөөн баяр аа. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Голын тэртээх гацааны хавар

2024 оны сүүлээр амжаад нэг хөөрхөн ном уншчихлаа. Бүр нэг цаанаасаа инээд хүргээд, үе үе писхийтэл инээд алдангаа уншсан. Хэ хэ. 

Энэ хүмүүс яаж ингэж бичиж чадаад байдаг байна аа, хошин мэдрэмжтэйгээр. 

Уншаад "нээрээ" гэж бодон санал нийлэх зөндөө байна лаа. Зөндөө ч гэж дээ бараг бүгд. Инээдтэй, хошин, ёж гэж юүхэв. 

Бямбажавын Цэнддоо "Голын тэртээх гацааны хавар" гэдэг ном юм өө. Та бүхэн заавал нэг уншиж дээхний бидний "эрхэмлэдэг" байсан нийгмийнхээ тухай хошин мэдрэмжтэйгээр дахин нэг эргэн дурсаарай. 

Миний бага нас хөдөө өсөөгүй ч бас ч гэж өнөө цагийн ахмадын цогцлоох гэж чармайж асан нийгэмд өнгөрснийх, зарим нэг зүйлс ойр дотно, дурсамж сэргээсэн өгүүлэмжтэй байлаа. 

Хөдөөний нэгэн сургуулийн дотуур байранд амьдардаг гол баатар болох нэгэн хөвүүний тэр хайраа илчилдэг хэсэг, захианыхаа хариуг авдаг хэсэг бол үнэн татаана дөө. СССр улсаас гаралтай гэж ирээд л нэг захиаг бүгд л хуулж аваад "дурлалт" охиддоо өгдөг нь одоо бодоход гэнэн ч юм шиг, инээдэмтэй ч юм шиг. Ха ха. 

Дотуур байрны амьдрал хэрэндээ их адал явдалтай, сонирхолтой байдаг шиг. Хань ижил нэг жил хотод дотуур байранд амьдарснаа ярихыг сонсох бол бас л аюумшиг шүү дээ. Нийгэм солигдсон үе ч байж. 

Харин энэ зохиолд гарах дотуур байрны амьдрал их хөөрхөн санагдаад байгаа юм. 

Зуны даалгаврын тэр зурамны арьс олж ир гэдэг ямар ч аймар даалгавар вэ тийм ээ? Хотын бидэнд тэдэн шуудай өвс олж ир гэдэг байсан. Ангийнхаа нэг найзтай хамт "Зайсан толгой" явж өвс хайчилдаг байлаа. 

Баруун гарын дунд хуруу цэврүү үүсээд, хагараад, хорсоод гээд л хэрэндээ бас паянтай. Бага ангийн жаахан хоёр охин тэр хол Зайсан толгой явчихдаг байсан гэхээр цаг сайхан байж, тухайн үеийн Ялалт кино театр одоогийн Тэнгис кино театраас их л хол санагддаг байж дээ.

Монгол ном учраас бас миний өөрийн мэдэхгүй үгс, хэлц байсан. Мэдээж тодруулна. Цээжлэх эсэхийг бол миний тархи л мэднэ. 

"Хүний мөсөөр хөлийн жийрэг болсон эр" гэдэг хэлцтэй таарав. 

Германы жуулчин Отто Каны хэсэг бас их хөөрхөн. Орчуулагчийн ажил ч хэцүү шүү, монгол ёс ахуйгаа мэдэхгүй хүнд бол бүр ч...

Жинхэнэ монгол малчин айл зочноо дайлдаг нь, монголчуудын цаанаа л нэг уралдаанч зан нь, нэг нь өвдөхөд их л олон хүнд өгөг барьц өгдөг нь, овоо тахьдаг нь гээд жуулчны нүдийг орой дээр нь гаргадаг хэсгүүд хөөрхөн. 

"Монгол хүн өөр шүү" гэдэг хэлц нэг хэсэг япон дахь монголчуудын нүүрномоор их явсан юм, тэр үг л толгойд буугаад байсан. Ха ха. 

Монголчууд бидний унаган зан араншинг их л яруу тод, нэмж хачирлалгүй өгүүлсэн санагдав. Зарим нэг сайхан араншингаа авч үлдэх юмсан дөө гэж бодов. 

Тархиа амрааж сайхан хошин тууж уншихыг хүсвэл худалдаж аваад уншина биз дээ? Бас одоогийн залуус нэг уншвал "үлэг гүрвэлийн үе" гэгддэг ах эгч нарынхаа өсөж торнисон нийгмийн байр байдлыг мэдэж авах юм даа тийм үү? 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.  

Хайрлах урлаг 2

2024 онд уншсан ном. Тэмдэглэлийнхээ үргэлжлэлийг бичив. Өөрийн санаа оноо гэхээсээ илүүтэйгээр санаж явбал зүгээр юм болов уу? гэсэн ишлэлүүдээсээ оруулав. 

"Хүн урагш ахья гэвэл ухамсраа л хөгжүүлэх ганц зам үлджээ."

"Оюуны түвшинд очиж чадаагүй хүмүүс өгөх гэдгийг хоосрол буюу ядууралтай адилтгадаг."

"Хамгийн их зүйлийг эзэмшиж надад бий гэсэн хүн баян биш, харин хамгийн их өгёөн хүн л баян байдаг."

"Хэн бусдад өгөх чадвартай вэ, тэр хүн баян. Ийм хүн бусдад өгч байгаагаараа өөрийгөө олдог..."

"Өгөх гэдэг ерөөсөө өөрөө өөртөө хамгийн шилмэл баяр баясгалан."

"Хүнд өгч чадсанаар бусдыг бас өглөгч болгодог."

"Хайр гэдэг амьдралд зориулсан халамж, цаашлаад хайртай зүйлээ өсөж хөгжихөд зориулсан үйл хэргээр хэрэгжих халамж билээ. Хаана үйл хэрогээр хэрэгжсэн халамж дутагдана вэ, тэнд хайр гэж байхгүй."

"Боловсорч гүйцээгүй хайр "намайг хайрладаг учраас би хайрладаг" гэдэг, боловсорч гүйцсэн хайр "би хайрладаг учраас намайг хайрладаг" нэсэн зарчмаар явагддаг."

Гэхмэтчилэн өгөх тухай бичжээ. Хайр гэдэг бол нэг ёсондоо авахын нэр биш өгөхийн л нэр шүү гээд байх шиг тийм үү? Өгч байж хайрлуулна аа, хайраа дан үгээр бус үйлдлээрээ илэрхийл гээд байна тийм үү? 

"...бал бурам өгч чадахын тулд ээж гэдэг зөвхөн сайн ээж байгаад зогсохгүй бас аз жаргалтай ээж байх ёстой. Гэтэл энэ зорилгыг цөөн ээж биелүүлдэг..."

Зээ, эхийн хайр, эцгийн хайр зэргийг мөн бичжээ. Энэ дээрх ишлэлийг хэд хэдэн номноос уншлаа. Ээж хүн бол маш өчүүхэн зүйлээр л үр хүүхдэдээ нөлөөлж байдаг юм гэсэн. 

Одооноос нүүрэндээ инээмсэглэл тодруулан, аз жаргалтайгаар харьцаж байна аа. Дандаа үглэж загнаж биш. Загнахдаа ч инээж загнаж байя дөө. Хэ хэ. 

"...бусдыг хайрлаж чаддаг хүн өөрийгөө бас хайрлаж чаддаг байх ёстой."

"Өөрийнхөө амьдралыг зөвшөөрч, өөрийн аз жаргал, өсөлт хөгжлийг болон өөрийнхөө эрх чөлөөг зөвгөөрч буй явдал хайрлах чадварт эх үндэстэй. Энэ юу гэсэн үг вэ гэхээр өөрөө өөртөө халамжтай байж, өөрийгөө хүндэтгэж, өөрөө өөртөө хариуцлагатай байж, өөрийгөө таньж мэдэх гэсэн ойлголт. Хэн нэгэн хүн бусдыг хайрлаж чадах чадвартай нөхцөлд өөрийгөө бас хайрлах чадвартай гэсэн үг. "

Хүүе энэ өөрийгөө тоодоггүй ээжүүд хүүхдэдээ онцгой нөлөө үзүүлдэг гэнэ шүү. Би чинь зулзагууддаа өөрийгөө тоодоггүй ээж гэж харагддаг байх шүү. Гадаад өнгө үзэмжиндээ нэг их анхаарал хандуулдаггүй, гангалж мэддэггүй, гэх мэт. 

Мэдээж гадаад өнгө төрхөөр 100 хувь өөрийгөө тоодоггүй гэж хэлэхгүй ч өөрийгөө дүгнээд хэлэхэд бусад "сайн" ээжүүдтэй өөрийгөө харьцаалахад би өөртөө цаг гаргаж нэг л "чадахгүй" байгаад байх шиг санагддаг л юм. 

Одооноос өөрийгөө аажим аажмаар тоож эхлэнэ ээ. 

Энэ тухай нэлээд урт хэсгийг шараар тодруулж, наалт наажээ. Хүсвэл та бүхэн өөрсдөө олж уншина биз дээ. 

Эрэгтэй хүмүүсийн зарим нэг сэтгэл хөдлөлийн тухай бичсэн байна. Үнэний ортой л юм шиг санагдсан. 

"...Нэгэнт тэд ээжтэйгээ буруу харилцаатай байсан тул түүнийгээ нөхөх гэж өнөөдөр ч ээжийн хайр халамж, биеийн дулаан болон магтаж шагнахыг хүссэн хэвээр."

Энэ сэдвийг бас л их урт зүйлсийг тодруулжээ. Үе үе сөхөж харж баймаар санагдав...

Хөвгүүдээ ээжүүд бид их ухаалгаар өсгөх хэрэгтэй юм шиг байна шүү. Энэ сэдвээр үргэлжлүүлэн судалж уншихыг хичээнэ ээ. 

Ямартай ч ээжээс харъяат өсгөж болохгүй шүү гэж бодоод л байгаа. Харъяат гэдэг нь хэт ээж ээж гэж гүйдэг болгохгүй юм шүү л гэж. Эгч нар ч сануулаад анхааруулаад л байна. 

Ээжийн мөөмнөөсөө салаагүй бол за тэгээд "борлогдохгүй" шүү дээ, ижий минь гээд л байна. Би ч наана нь ойлголоо гэсэн хэрнээ л нялуурч байна, нууцаар. Ха ха. 

"Хайр гэдэг идэвхтэй ажиллагаа буюу идэвхтэй үйлдэл, Хэрэв би хайрлаж байгаа бол хайртай хүндээ хүндээ идэвхтэй хандах хэрэгтэй." 

Хайртай л бол идэвхтэйгээр харьцах, ярилцах, халамжлах хэрэгтэй юм байна шүү. Хайртай гэж хэлчихээд л түүнийгээ үйлдлээрээ илэрхийлэхгүй бол тэр чинь хайр биш байх нь ээ. Нэг ёсондоо урлаг тул суралцах ёстой юм байна. 

Олон л зүйл мэдэж, ойлгож авав. Марталгүй бага багаар хэрэгжүүлэх л үлдлээ. Хэ хэ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Шинэ оны мэнд ээ

Уншигч олондоо шинэ оны мэнд ээ. 

2025 ондоо гялалзуулаад өгнө гэсэн эрч хүчтэй сууна уу? 

Би ч мөн адил. Хэ хэ. Шинэ сурагчтай болно түүнийхээ гэрийн даалгавар, хичээл сургуульд нь дасгах гэдэг томоос том ажилтай. Бусдаар ч тэгээд хэвийн жил болох биз ээ? 

Эндхийн нэг онцлог нь сургуульд нь хүргэж өгөх, авах гэдэггүй тул, ээжид бага зэрэг цаг зав гарах байх. Цэцэрлэгт нь хүргэж өгч, авдаг байсан цагаа уншлагын цаг болгож, энэ жилдээ 50 ном уншина аа гэж бодож байна. 

Япон хэлээр унших номынхоо тоог дор хаяж 5 болгоно оо. Япон хэлээр арай л бага уншиж, дөрөвхөн ном. Зулзагадаа зурагт ном уншиж өгдөг тулдаа ядон хэлийг мартчихалгүй л гэлдэрч байх шиг байна гэхгүй юу. Хи хи. 

Түүнээс өмнө цэцэрлэгээ төгсөнө, төгсөлтийн арга хэмжээ бий. Гэснээс энэ жил манай о.зулзага мөн адил их сургуулиа төгсөнө. 2 ч хүүхэд минь төгсөлтийн арга хэмжээтэй юм байна. 

Томоос том, тэмдэглэлт зүйл мөн биз дээ? Хичээнэ дээ. Хэ хэ. 

Өмнөх онд уншсан номын тооноос бага зэрэг л ахиулав. Бага зэрэг ч гэж дээ, бусад гишүүдийн уншсан номын тоотой ойртуулчихлаа. Хо хо. 

Хэт их тоо хэлбэл эсрэгээрээ ядрана. 12 нь төлөвлөгөөт ном. Бусад нь сонирхлоороо, мөн япон хэлээр унших номнууд. 

Өрөөстэй олон номоо уншина даа, шинээр мэдээж бас олон ном авчруулна. Хи хи.

Бусдаар ч тэгээд нэг их төлөвлөсөн, амласан зүйл алга дөө. Мэдээж ганц нэг мөрөөдсөн зүйл бий. Мөрөөдөхөд мөнгө төлөхгүй гэдэг шиг, хэдийгээр одоогоор мөрөөдөл ч хэт их том бус, бас ч гэж биелүүлээд явах боломжтойгоос нь үзээд л алдана...

Ажил гэр, гэр ажил, хааяадаа дэлгүүр, үе үе номын сан гэж гүйж байтал л нэг мэдсэн шинэ он гарчихсан байдаг болжээ. 

Ханиад зэргийг бол тусах л байх, бага ханиадтай л оноо угтав. Хэ хэ. 

Өө тийм дунд зулзага "дадлага зугаалга"-тай. Зун явна, харин зардлыг нь энэ сард бөөнөөр нь банкнаас татна гэсэн. Овоо хөөрхөн янчаан болж байна лээ. Юмны үнэ өсөөд л байна. 

Мөн о.зулзага төгсөлтийн зугаалгатай гэсэн. Япон орон дотроо аялах юм гэсэн. Гадаад руу аялж магад гэж байсныгаа болив. Ашгүй л гэж бодов, хэ хэ. Учир нь ээж аав зардлыг нь гаргана шүү дээ. 

За энэ онд онцлох хэдэн арга хэмжээгээ бичлээ. Бусад жижиг сажиг тэмдэглэлт өдрүүдээ ч мөн амжилттай давна даа. 

Шинэ онд эрүүл энхийг, аз жаргалыг, хамгийн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе өө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.