Токсик эцэг эх 2

Токсик гэдэг үг нь хортой гэдэг утгатай юм байна. Нэг ч гэсэн англи үг цээжлэхийн тулд гадаадаар нь бичлээ шүү, албаар. Монгол үгээ ашигла, бич, хэл, монгол сөнөлөө устлаа гэж загнаад унав аа. Олны танил хүн шиг л хэлсэн үү? Хи хи. 

Дэлхий нийтэд хүүхэд хүмүүжүүлэх талаар уламжлалт нэг ойлголт байдаг юм байна. Тэр нь манайхаар "алганы амт үзүүлэх", "тоосыг нь гөвөх", "сардаа нэг суран бүсдэх", "таван салаа боов өгөх" гэх мэт арга.

"Саваагаа хайрлавал хүүхдээ эвдэнэ" гэдэг үг байдаг гэнэ, америкт. 

Уг номонд хортой эцэг эхийн зан үйлдэл, ааш авираас болж хүүхдүүд нь ямар мэдрэмж амсдаг, ямар шархтай үлддэг тухай, мөн түүнийг хэрхэн эмчлэх, эцэг эхтэйгээ хэрхэн "сөргөөцөлдөх" тухай гарна. 

Мөн мэдээж хэрхэн эдгэх, хэрхэн илаарших тухай заавар зөвлөгөө, дасгал ажил бий. 

"Хортой эцэг эхтэй гэр бүлийн орчин бүгд ижилхан замбараагүй, тогтворгүй, хүүхэд насыг үгүй хийж байдаг нь бодит үнэн юм."

Зулзагуудаа гэртээ тайван амгалан, өөрийн гэсэн хувийн орон зайтай байгаасай гэж хүсдэг дээ. Мэдээж үе үе тэрхүү хувийн орон зай луу нь халдчих гээд байдаг л юм. Хэлээ хазаад, нэг гараараа нөгөө гараа базаад л өнгөрхийг хичээдэг дээ. 

Аймар зоддог ээж шиг байна уу? Хэ хэ. Гэхдээ огт гар хүрч үзээгүй гэж худлаа хэлэхгүй ээ. Уучлаарай зулзагууд минь.  

За тэгээд биднийг багад ганц нэг л өрөөтэй байр, нэг бол нэг л өрөөтэй бөөрөнхий гэрт амьдардаг байхад өөрийн гэсэн хувийн орон зай гэх зүйл бараг байхгүй. Тийм ээ? 

Би нэг өөрийн гэсэн шкафтай байлаа. Бүхий л нарийн нандин зүйлээ хийж цоожлоно оо өнөөхөө. Хэ хэ. 

Түүнд минь хэн нэгэн гар хүрсэн байвал сүрхий уурладаг. Хичнээн ээж аав, гэр бүлийнхэн байсан ч. Одоо бодоход их л сүржигнэдэг байж гэж ичнэ ээ. Ха ха. 

"Үнэндээ бол эцэг эхдээ хилэгнэж байгаа нь амьдралаа тэднээр удирдуулж буй бас нэг хэлбэр. Уур хилэндээ зарцуулж байгаа тэр их эрч хүчийг амьдралынхаа бусад зүйлд зориулах болмжтой байсан..."

Энэ их үнэн юм аа тийм үү? Төрснөөсөө хойш л соц нийгэмд өсөөд, хүмүүжсэн бидний эцэг эхийн зарим нэг үзэл бодол таалагддаггүй, зөрөлддөг тийм үү? Засах гэж, ойлгуулах гэж хичээх ч заримдаа үнэн их цаг авдаг шүү. Хо хо. 

Аавын минь хэлдэг "Хүүхэд томрох ч лүд юм аа" гэдэг үгийг би одоо өөрөө хэлээд л, өөрөө зулзагууддаа загнуулдаг болж байна өө. Ай Жавхлан минь ээ. Хи хи. 

"Өөрсдийн өсвөр насны он жилүүдийг марталгүй санадаг, эсэргүүцэл, сөргөлдөөнийг сэтгэл зүйн хөгжлийн хэвийн үе шат гэдгийг мэддэг, хүүхдээ ойлгодог эцэг эхчүүдийг "энэ насан дээрээ байгаа юм аа" гэж хэлдгээр нь таньж болно."

Яг одоо шилжилтийн насан дээрээ яваа нэг зулзага байна аа, манайд. Аминдаа ойлгох гэж үзээд байхад үе үе нэлээд "давраад" байх шиг санагдаад, зэвүү хүрээд л байгаа. Ха ха. 

"Хортой эцэг эхчүүдийн хувьд хүүхдээ төдийлөн ойлгодоггүй. Хүүхдийнхээ хөтөвчинд сууж сурахаас авахуулаад өсвөр нас хүртэлх эсэргүүцэл, хувь хүний онцлогийг өөрсөд рүү нь чиглэн ирж буй дайралт гэж хүлээн авах хандлагатай. Тиймээс л биеэ хамгаалахын тулд хүүхдийнхээ өөрөөс нь хараат, дорой байдлыг хэвд нь хадгалах гэж зүтгэнэ. Эрүүл хөгжлийг дэмжихийн оронд өөрсдөө ч мэдэлгүй доош чангаах бөгөөд үүнийгээ "хүүхдийнхээ төлөө л хийж байна" гэж итгэцгээдэг. Тэд "хат суулгаж байна" гэх ч юм уу "хүүхэд зөв бурууг ялгаж сурах хэрэгтэй" гэх маягтай зүйлс ярьж байж ч болох юм. Гэвч тэдний энэ сөрөг байдал хүүхдийнх нь өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжийг гэмтээж, бий болгох гэж зүдэж буй бие даасан байдлыг нь устгаж байдаг."

Иймэрхүү эцэг эх байдаг тийм ээ? Өөрсдийнхөө үгнээс гаргадаггүй, нэг л их бие биедээ санаа тавьсан, хэт их амьдралд нь оролцсон, тэрхүү хэт оролцоо нь бэр, хүргэнд нь ихээхэн дарамттай байдгийг ч гадарлахгүй, гадарлахыг ч хүсдэггүй. 

Тийм ээж аавуудад ч энэхүү номыг уншуулмаар, өөрсдийг нь тольдуулмаар...

Хүн хэлэлтгүй би өөрөө, хажуудах хань ижлээ хортой эцэг эх болгочихолгүй хичээх юм шүү, номоо үе үе сөхөж байхыг хичээнэ ээ. 

Үргэлжлэнэ...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Хоккаидо нутгийн бэлэг

Хань ижил компаниараа аялалаар яваад өө. Ихээ хол нутаг руу аялсан болохоор ирж очихдоо тус бүр нэг нэг өдөр. Яг тухайн газраа өнжсөн нь нэг л өдөр. Угтаа онгоцоор нисээд байгаа ч...

Хоккаидо мужийн Саппоро хот ороод ирсэн. Сэтгэгдэл өндөр ирсэн. Шинэхэн танилтай болсон.

Зөндөө л зураг өгөөд байсан. Би өөрөө яваагүй болохоор эндээ бичихгүй ээ. Хи хи. 

Яахав гэрийнхэндээ авчирсэн бэлэгнийх нь зургийг орууллаа. Амаа олохгүй идсэн хүн байна даа.

Дажгүй амттай юм билээ. Надад бол нялуун талдаа. Бага зулзага идэхгүй байсан. Ажиглаад байсан, бага зулзага хэт нялуундуу зүйлд дургүй талдаа, мөн идэж дадаагүй, анх удаагаа идэх гэж буй зүйлдээ нэлээд "хойрго" ханддаг юм билээ. 

Их зүгээр талдаа тийм үү? Аль болох амттан идэхгүй л байвал сайн...

Зээ, дунд зулзага бол амттай юм байвал юу ч хамаагүй идчих гээд, би түүнд нь санаа зовоод. Аль болох гэртээ амттан байлгахгүй санаатай хичээж л байна. Заримдаа бүр нэхээд байна, биед муу гэхээр нэг чихээрээ сонсоод нөгөө чихээрээ гаргачихаад байна. 

Энэ тал дээр ээж би алдаа гаргасан бололтой. Яг хаана, хэдийд алдчихав гээд л тогойгоо гашилгана үе үе.

Явсан газрынхаа ийм наалтыг цуглуулна. Овоо ихсээд, зарим нэг хүмүүсийн нүд эрээлжлээд байна гэсэн. Ха ха.

Гадаад улсынх ховор л доо. Япон дотроо л хаа нэгтээ гарах юм даа. 

Хоккаидо мужийн нутаг дэвсгэрийн хэлбэр. Хотуудынх нь нэрс ханзаараа бичээстэй. 

Ямар ч билээ? Баавгайгаараа алдартай юм байх. Тэр хүрэн баавгай нь загасчилж буй дүрстэй наалт. Нэрний ханз нь "Хойд далайн зам" гэдэг утгатай. Цаг агаарын хувьд эх оронтой минь их төстэй гэж тэнд ажиллаж амьдардаг монголчууд ярьдаг. 

Мөн хүн тус бүрд бэлэгтэй ирсэн. Хамгийн үнэтэй нь о.зулзагынх нь гэх шиг болсон. Үнийг нь сонсоод би ухаан алдах шахсан. Ха ха. Удахгүй нэг илгээмж явуулахдаа дотор нь хийнэ дээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Амтат төмс

Явсан газрынхаа сонин сайхнаас бичих гээд өө. Өнөөх л Гифү мужийн Сэки гэдэг хот. Шинэ газар явахаар үзэж харах юм ч шинэлэг байх нь мэдээжийн хэрэг тийм үү? 

Бидний дуртай амтат төмсийг "чипс" болгож шарж зардаг юм байна. Харангуутаа шууд л худалдаж авна биз дээ?

Баярын үеэрх лангуу. Гадаа болсон баяр. Би чинь ихэвчлэн бөөрөнхий чигээр нь нимгэн хэрчээд хайруулан тавганд шардаг юм. 

Тэгсэн явсан газрынхан ингэж гонзгойгоор нь маш нимгэхэн хэрчээд, тосонд шардаг юм байна. Аманд шажигнаад, гоё юм билээ.

Ингэж нимгэн хэрчинэ гэдэг ньөөрөө их ур чадвар шаардах байх өө. Аргагүй л хутга үйлдвэрлэлтээрээ алдартай хот гэдэг утгаараа жимс ногоог хэрчсэн байгаа нь хүртэл чадварлаг санагдав. 

Энэ хутганы тухай би тусад бичнэ гээд л толгойдоо бодоод, төсөөлөөд яваа. Нэг их удаахгүйг хичээнэ ээ.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Нийтийн тээвэр

Атаархдаг зүйлийн нэг мэдээж зам тээвэр. Зорьсон газраа хурдан очих юм, машин минь замны муугаас болоод эвдрээд байхгүй юм. 

Мөн цагийн хуваарьтай явдаг унаанууд. Агаарын, газар дээрх, газар дорх гээд л. Налгар өдөр машинаараа зугаалахад замд нүд хужирласан зүйлсийн ганц нэг зүйлийн зургийг оруулав.

Хурдны замын яг хажууд алсыг харагчтай цэцэрлэгт хүрээлэн, нэг бол паарк байх нь энгийн л үзэгдэл. 

Зун төрөлх хотдоо хүний өөрийн хэдэн зулзагыг дагуулаад паарк орсон. Зун цаг болохоор хүүхдийн дуу шаагиад, сайхан л байсан л даа. Бүхэл бүтэн улс байж уртаашаа өргөөшөө ганцхан л паарктай гэж бодохоор...

Агаарын дүүжин зам. Энэ зогсоол нь гаднаасаа нэг ингэж харагдана. За тэгээд хүн ам нь манайхаас хэд дахин, тум түжигнэж, бум бужигнасан хот ч гэсэн ногоон байгууламж байдаг нь атаархууштай...

Тайраад, хяргаад хаячихгүй юм өө. Хот төлөвлөлт гэж л энийг хэлэх байх гэж боддог доо. 

Манай дарга цэрэг нар уг нь хөгжингүй оронд очиж туршлага судлаад л байдаг тийм ээ? Авахыг нь аваад хэрэгжүүлэх хэрэгтэй л санагддаг. 100 хувь дуурайх албагүй ч, угаасаа боломжгүй зүйл. 

Агаарын дүүжин замын буудлын орж гарах хаалга. Унаа нь өөрөө орж гарна. Зорчигч мэдээж шат, урсдаг шат, цахилгаан шатаар дээш доош бууна. 

Осака хот явахдаа хэд хэдэн удаа сууж байсан. Хөдөө газрын хүн юм болохоор бага зэрэг төөрөх гээд байдгийг эс тооцвол. 

мөн агаар дээр яваад байна гэдэг утгаараа үе үе гэдэс дотор сонин болж байсан шиг санаад байна. Яагаав дээ, савлуур дээр савлахаар хааяа гэдэг нэг тийм сонин оргидог доо, яг тэрэн шиг мэдрэмж.

Суугуул нутагт минь энэ агаарын дүүжин унаа байхгүй ээ. Хи хи. Сайхан уул ус, рашаан бол бий бий. 

Төрөлх хот минь нэг сайхан цэгцрээсэй. Хүмүүс биднийх нь сэтгэлгээ, мэдрэмж, ёс зүй өндөр зэрэгт хүрээсэй...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Өвлийн жимс

Японд өвөл ч жимс боловсроно. Боловсроно гэхээсээ илүүтэйгээр хураана гэх юм болов уу? Учир нь тариалдаг болохоор. 

Атаархмаар. Атаархмаар зүйл олонтой шүү, энэ орон.

Инжир жимс. Дуртай л биз дээ? Би бүхий л жимсэнд дуртай, үнэнээ л хэлье. 

Энэ жимсийг чанамал их хийж зардаг шиг санагдсан. Тарьдаг залуу нь надад өгөөрэй гээд л өгөөд явуулдаг юм, хань ижлээр. Би крашлаж байгаа. Амттай жимс өгч буй хүнийг чинь крашлахгүй бол алдас болно биз дээ? Хо хо.

Илжгэн чих. Худалдаж авдаггүй, алтан мөнгөн хөршүүд минь өгдөг юм. Энэ жил харьцангуй цөөн өгөөд байх шиг санагдаад, дундуур нь хэн нэгэн ороод авчихаад байна уу даа гэж хардаад байгаа. Ха ха. 

Хатаасан нь илүү амттай санагддаг. Худалдаж авахгүй, хэн нэгэн өгөөсэй гэж бодоод л үүнийг бичиж сууна өө. Ккк.

Лийр. Нэр ус нь "Атаго лийр" гэсэн байх шүү. ЖИмс болгон нь нэртэй устай, худалч хүнд нэг соортынхоо жимс бүрт бас нэр өгөх нь л холгүй байх юм, эд нар. Хи хи. 

Маш том хэмжээтэй. 2 настай маамаагийн толгойноос ч том хэмжээтэй байх шиг санагдсан. Амт бол гоё байсан. шүүслэг. 

Буянтай сайхан хүмүүсийн ачаар жимс авалгүй л амьдарчих санаатай. Одоо алим, мандарин, киви гээд л олон олон жимс тариалдаг хүнтэй найзалмаар байна өө. Ха ха. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Жигнэмэг 2

Хүүе, жигнэмэг гээд л бичсэн дээ. Гайхал зулзага минь маргааш нь дахиад л жигнэмэг хийв. 

Өглөө нь сэрээд л харсан чинь, чаддаг зүйлгүй ээжийн нүд бүлтрэх шахав шүү дээ. 

-Хайрт ижийдээ хийсэн юм уу? 

-За болиод өгөөрөэй, гар хүрч болохгүй. Найзууддаа өгөх юм.

-Өө л дөө, найзууддаа өгөхийн тулд ээжийгээ "хошгоруулж" байгаад материал авахуулчихаж байгаа юм уу?

-...

Жуумалзаж харагдсан. Ха ха.

"Улбар шар өнгөний баяр ч таарсан тул хээ хуар нь нэг иймэрхүү. Хүнсний будаг оруулагч 2 ширхгийг авсан юм. Түүнийгээ хооронд нь хольж хутгаад улбар шар өнгө гаргасан гэнэ. 

Цагаан өнгөтэй нь цагаан сүүтэй шоколат. 

Хөөрхөн байна уу? Чихэр эгдүүтэй санагдсан. 

Яахав ээжид ганц нэг оногдсон л доо. Оногдсон ч гэж дээ, нэхэж байж авч амсав. Ха ха. 

За ингэж уутлаад найзууддаа өгөхөөр аваад явсан даа. Ганц нэг найзууд нь ирээгүй тул дараа дахин хийнэ л гэсэн. 

Уутаа худалдаж авна. Өөрийнхөө мөнгөөр. Хи хи. 

Тансаг хэрэглээнийхээ мөнгийг өөрөө гаргаарай л гэсэн. Үнэн харамч ээж байна уу? Биш ээ хэмнэлт хийдэг ээж. Хо хо. 

Ээж өөрөө аяга угаагчаа бэлэглэхдээ хүний өгсөн бэлэгний цаасан уутыг их ашиглана. Эвтэйхэн урчихалгүй, үрчийлгэлгүй хадгалж байгаад дахин ашиглана. 

Нэг ширхэг шинэ зүйл худалдаж авахад хэдэн ширхэг ч билээ дээ мод тайрсантай тэнцэхүйцээр байгаль эхээ сүйтгэж байдаг гэж уншсан тул аль болох дахин хэрэглээ чухал гэж боддог болж, гэгээрч буй бөлгөө. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Мод

Энд би мод харахаараа их атаархана аа. Эх орноос минь 4 дахин бага газар нутагтай байж ой мод, таримал модных нь тооны олныг ээ, гэж бодно. Хэ хэ. 

Модны нууцлаг амьдрал номыг уншсанаасаа хойш бүр ч их модыг хайрладаг, өрөвддөг болсон. 

Намрын налгар өдөр машинаар зугаалах замдаа дарсан зураг. Хурдны зам хэсэг газарт засвартай гээд хаалттай байгаад бид энгийн замаар явсан. Өмнө нь явж үзээгүй замар явахад байгаль нь ч шинэлэг, нүд баясгам.

Тэгээд энэ их модныхоо хажууханд модон гэр олон. Бороотой ихтэй үед заримдаа уулын хөрс нурж орж ирнэ. Хүний алтан амь эрсдэнэ. Гэсэн ч япончууд далайдаа, ууландаа хайртай гэж юүхэв. 

Миний бодлоор цүнами болно, уулын хөрс нурж орж ирнэ гээд ойр дотных нь хүмүүсийн амь насыг тэнгэрт аваад одчихож байхад үзэн ядаад, тэндээсээ холдоод явчихгүй, тийм ээ? Хэ хэ. 

Шовх шовх мод. Юу гэдэг нэртэй мод юм бол доо. Сүги буюу хуш, нэг бол майлс, агар, царс гэж хэлээд байх шиг. Англиар cedar гэсэн. 

Тэгэхээр яг аль орчуулга нь оновчтой юм бүү мэд. Модоо мэддэг хүн бол шууд л хэлэх байх. 

Ингээд бодоод байхад би багадаа байгалиас нэлээд хол хөндий өссөн байх нь. Хотод л төрж өссөн л дөө. Хөдөөтэй, гадаатай өссөн бол гэж үе үе бодолд автана. 

Байгаль эхтэйгээ ойрхон өсцгөөе өө, түүнийгээ хайрлан, сүсэглэцгээе өө. Хог хаяхгүй байя өө, хадаг уяхгүй байцгаая өө. Өөр юу билээ? 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье. 

Токсик эцэг эх

Ээ бурхан минь, хаашаа харж үхнэ ээ гэж бодож л байна шүү. Ха ха. 

Ийм аймар хаяг, гарчигтай ном эхлүүлсээн. Кафкагийн "Эцэгтээ бичсэн захидал"-ыг уншсан хүн харьцангүй сэтгэл зүйн бэлтгэлтэй л эхэлж байна. 

10 сарын төлөвлөгөөт ном энэхүү "Toxic Parents эцэг эхийн хөнөөлт авир" гэдэг ном. Тэртээх 1989 онд бичигдсэн байгаа юм. 30 хэдэн жилийн өмнө. Өнөөгийн эрин үед номонд гарч буй хөнөөлүүд, хүчирхийллүүд арилах нь битгий хэл улам гаарч буй ч байж магад. 

Үнэхээрийн харамсалтай...

Ерөнхий агуулга нь багадаа нэлээд хүнд төрлийн хүчирхийлэлд өртсөж байсан хүмүүсийн тухай гарна. 

Миний хувьд харьцангүй гайгүй, зөөлөн уур амьсгалтай, халуун дулаан уур амьсгалтай гэр бүлд өсчээ.

Мэдээж ижий аав уурлах, загнах, үглэх тохиолдол гардаг байсан. Түүнээс нь болоод айхтар хүнд төрлийн сэтгэлийн шарх үлдээгүй.

Харин би өөрөө ээж болоод яасан бэ? Гэдэг л чухал. 

Учир нь бидний цөөхөн монголчууд харьцангуй ээж ааваа бурханчлан тахиж, шүтэж ирсэн. Гаргадаг эвгүй үйлдэл, занг нь үр хүүхдийнхээ л төлөө гэж хэлдэг үгээр халхалчихдаг. 

Магтан дуулсан шүлэг, дуу ихтэй. Түүнийг нь байнга сонссоор байгаад хортой эцэг эхийн хүүхэд ч "Намайг зоддог ч, хүчирхийлдэг ч ачтай буянтай ээж аав" гээд далд ухамсартаа бүрэн итгэчихсэн байдаг...

Харин сүүлийн үед, орчин үед, ирээдүйд өөр болох хандлагатай. Мөн гадаадад өсч өндийж буй бидний хүүхдүүд бол эцэг эхээ нэг их бурханчлан тахихгүй гэдэг нь ойлгожмтой. 

Тухайн амьдарч буй газрын соёл, эцэг эхдээ хандаж буй хандлага зэрэг нь асар нөлөөтэй.  

Үр хүүхдээ өөрсдөд нь их өртэй юм шиг мэдрэмжтэй өсгөдөг тийм ээ? Гэтэл сүүлийн үед "хүүхдүүд чинь та нарт өргүй ээ, та нар л дурандаа төрүүлээд өсгөөд, тэгснээ загнаад, зодоод, дарамтлаад, гэмтээгээд, шархлуулаад, гомдоогоод, уйлуулаад байна" гэж ярьдаг, бичдэг болжээ. 

Сайн талтай. Хувьдаа би зөв л гэж боддог. 

Хүүхдээ хэрхэн өсгөх тухай ном гэж бодсон чинь та өөрөө өөрийн эцэг эхтэйгээ хэрхэн харилцдаг байсан? Ямар гэр бүлийн орчинд өссөн зэргээс хамаараад таны сэтгэл зүйн тухай байлаа. 

Бүхий л насны томчууд, насанд хүрсэн л бол, ээж аав болох гэж төлөвлөж буй хүмүүс, ээж аавтайгаа таарамж муутай харилцаатай байдаг хүмүүс гээд л бүгд уншихад илүүдэхгүй гэж дүгнэв. 

"Эцэг эхтэйгээ харилцах харилцаа нь хойшдын амьдралд нь ихээхэн нөлөөлдгийг олж мэдмэгцээ хүмүүс ямар их эвгүйцдэг гэж санана."

"Эцэг эх маань бидний дотор сэтгэл хөдлөл, сэтгэцийн ургамлын үрийг суулгадаг, тэр үр нь бидний өсөж томрохтой зэрэгцэн ургаж цэцэглэдэг. Зарим гэр бүлийн хувьд тэр үр нь хайр хүндлэл, бие даасан байдлынх байдаг бол харин заримд нь айдас, албадлага, өөрийгөө буруутгах бодлын үр байдаг."

Дээрх хоёр ишлэлийг уншихад л ойлгомжтой. Бидний эцэг эг, цаашлаад бид өөрсдөө үр хүүхдийнхээ сэтгэл зүйд таатай болон таагүй мэдрэмж төрүүлж, даамжирвал шарх үлдээдэг байх нь. 

Хэдийгээр та хүүхдээ яг тэгж өсгө, хүмүүжүүл гэсэн заавар болохгүй ч нэлээд олон зүйлийг гарын авлагаа болгож болохоор...

Хамгийн гол нь ээж аавтайгаа "эвгүй", "хүнд", "хөндий" гэх мэт харилцаатай бол заавал уншаарай. 

Үргэлжлэл бий.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Жигнэмэг

Зулзагуудын нэг ийм үе байна тийм ээ? Учиргүй амттан хийдэг үе. 

-Ээж, дэлгүүр хамт явж, жигнэмэг хийх материал худалдаж авах хэрэгтэй байна аа. 

-Гэрийн даалгавар юм уу?

-Үгүй ээ, хайрт ээждээ л амтат жигнэмэг хийж өгөх гээд л. 

-Хо хо. За тэгвэл хамт яваад худалдаж авч өгөхөөс дөө...

Орой нь жигнэмэг хийх ажиллагаа эхлэв. Эрт дуусвал амсчих санаатай. Нэг их нялуун үнэр ханхлуулаад л тэрүүхэндээ эргэлдээд л байлаа. 

Бага зулзагаа унтуулах цаг болсон тул бидэн хоёр аргагүйн эрхэнд шүдээ угаагаад л унтлаа. Арааны шүлс асгараастай...

Өглөө сэрэхэд харин дээрх тавган дээрх жигнэмэг бэлэн болсон байв.

Бага зулзагатайгаа амтархан идээд, аавдаа үлдээв. Гэхдээ аавыг орой харьж иртэл бас нэлээд цөөрнө энэ. Ха ха. 

Ээжийн дуртай амт. Аманд ороод хайлсан, гэхдээ хэт зөөлөн биш. Хэт нялуун биш. Би өөрөө хийж сурмаар санагдсан. Тэгвэл хааяа зочдоо дайлж баймаар...

Дараагаар нь халуун кофе уусан. Өглөөдөө нэг аяга, үдээс хойшдоо нэг аяга уучихаад л байна. Хааяадаа жаахан давраад, ганц нэг аяга илүү ууна. Үүнийгээ засахыг хичээж буй болой. 

Аяганы сэнжин дээр хөөрхнөөг хараад байгаарай. Зараа юу?

"Амьдрал" гэж хичээсээр байтал л дуусдаг шиг. Хи хи. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Япон шүхэр

Япон орны тухай энд тэнд зураг хөрөг үзэж байхад шүхэр барьсан япон бүсгүйг харж л байсан биз дээ? 

Үндэсний хувцас болох кимоногоо өмсөөд түүндээ тааруулж зохисон гэж ванлий нэг шүхэр бариад зогссон дүр зураглал их...

Бид өнөөх л Гифү мужийн Гифү хотын аялал жуулчлалынх нь гол цэг болох Кавара мачи гэдэг гудамжаар ороод. Хэсэгхэн хугацаанд үргэлжлэх гудманд нь дээр үеэсээ алдартай халуун рашаан байна. 

Мөн нэг хөөрхөн газар олоод. Орсон чинь япон шүхэр хийдэг бяцхан урлангийн газар байсан.

Гар аргаар хийдэг. Япон цаасаар хийдэг. Мэдээж дотроо борооны зориулалттай, нарны зориулалттай гэж байна. Хүмүүс япон цаасаар хийсэн гэхээр гайхаж их асуудаг гэсэн. Бороотой өдөр яах вэ? Хэрэглэж болох юм уу? 

Би ч гайхдаг л байсан. Мэдээж бороонд тэр бүр урагдаад уначихалгүй тэсвэртэй байхаар лаакдах ч юм уу ямар нэгэн арга хэмжээ авдаг л байх, тийм ээ?

Энэ өнгө уламжлалт өнгө нь гэж хэлж болохоор. Захиалагчийнхаа хүсэлтээр өнгө, хээ хуар нь ч өөр өөр байна. 

Гэхдээ япончууд эртнээсээ нэг тийм эрээн алаг өнгө, хээ бус цулгай, даруухан өнгийг эрхэмлэдэг байсан мэт.

Хээ нь хөөрхөн. Бөжин туулай хяраад, цаанаа нэг тийм эмзэг санагдаж байна уу?

Ханз үсэг гэх мэт бичигтэй ч байна. Баяжихаараа янаг улаан өнгийн ч юм уу, гүн хөх тэнгэрийн өнгийн ч юм уу, хээр тал шигээ ногоон өнгийн ч юм уу шүхэртэй болох юмсан гэж мөрөөдөв.

Уламжлалт гэдэг утгаараа ч тэр юм уу? Бидний үзэж сонирхсон энэ газар бас нам гүм, цаанаа л нэг тансаг орчин угтсан. Насны намар гадаа ирээд түм түжигнэж, бум бужигнасан газар гэхээсээ илүү нам гүм орчинд тэмүүлдэг болсон шиг. 

Номоо дэлгээд л, халуун кофе уугаад л сууж баймаар санагдсан.

Өөр нарийн боовны цехээр орж талх авч идсэн. Тухайн хотдоо л амттайд тооцогддог гэж нутгийн индиан хэлсэн болохоор нь зорьж очсон юм л даа. Хэ хэ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Арслантай юу эрээн авдар

Арслантай юу эрээн авдраа болбол хө

Алхан чиг алтан чиг хээгээр хашсан чиг юм аа хө...

Гээд цааш нь үргэлжлүүлээд дуулаарай за. Хэ хэ.  

Бага сургууль явахдаа ачаатай тэмээ шиг л явдаг гэсэн дээ. Энэ жил харьж ирэхдээ яаж хоосон буцахав. Авдартай буцсан.

Жижигхэн хөөрхөн авдар байгаа биз? 

Миний улаан ногоон фэн авга талын минь үеэл эгч бэлэглэсэн юм. Багш хүн болохоор сонгосон бэлэг нь ёстой хөөрхөн бөгөөд оновчтой. 

Баярлалаа тандаа, хайртай шүү. Жил бүр уулзалдахын ерөөлийг өөд өөд нь өргөн дэвшүүлье ээ.

Ойроос харахад ийм. Онгойлгоод жижиг сажиг зүйлсээ хийгээд хадгалж ч болохоор. Гэхдээ би одоогоор хоосон байлгаад, бага сургуульд очиж улсаа танилцуулах ажилдаа ашиглаж байна.

Иймэрхүү маягаар миний ачаа жил бүр нэмэгддэг. Ирэх жил юу нэмэх үү? Гэхдээ бараг олчихсон. Энэ зун явахаасаа өмнө санаж байсан л даа. Очоод сэтгэл нь хөөрөөд, харьтлаа хөөрөлтийн байдалтай байсан хүн чинь мартчихсан байна лээ. Хэ хэ. 

Худалч хүнд бараг бүх өдөр нь дуниартсан хүн шүү дээ би. Ха ха.

Ирэх жил зүгээр л хэн нэгэнд нь бэлгэнд авмаар байна аа гээд л хэлчихэд болох байх. Юу бэлэглэх үү? гэж толгойгоо гашилгахгүй, дэлгүүр хэсэж цагаа үрэхгүй амар байдаг тийм ээ? Угтаа цаад хүн маань авмаар байгаа бэлгээ хэлчихсэн байхад.

Цаг бол алт шүү дээ. Ялангуяа төрөлх хот шиг минь түжргэлтэй газар. Би тэгж бодоод л уулзаагүй байж ном ном гээд хэлчихдэг шүү. Зарим нэг хүнд шулуухан шударга санагдаад сэтгэлийг нь чилээдэг байж магад. Уучлаарай.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Урлаг уран сайхан

Намар цагийг энд урлаг уран сайхан, уншлагын, ургацын гэх мэтээр цоллоод элдэв арга хэмжээ их зохиодог.

Эхнээс нь бичээд явах уу даа. 

Дунд зулзагын урлагийн үзлэг. Энэ жил тайзан дээр гарах тоо их байв. Үдээс өмнө, үдээс хойш гээд л. Ээж ажлаасаа чөлөө аваад ухаалаг утсаа бэлдээд л явлаа. 

Япон хэлээр илтгэл тавив. Дунд сургуулийнхаа 2 дугаар ангийнхныг төлөөлөн зохион бичлэгээ уншсан. Эхлээд ангидаа хоёр хүүхэд шалгарна. Тэгээд цаашаа нийт хоёр дугаар ангийнхандаа шалгаруулна. Түүнд нь шалгараад бас бага зэрэг засвар оруулаад, цээжлээд бэлдээд байсан. 

Тайзан дээр гараад түгдрэлгүй, сандралгүй аятайхан л уншсан. Сүүлд тааралдсан ээж аавууд шагшин магтаад л байсан. Ээжийн хувьд бахархав.

Үлээвэр найрал хөгжмийн дугуйлангийн сурагчдын тайлан болсон. Нэлээд чадварлаг тоглосон. Хөөрхөн хөдөлгөөн оруулсан байв. 

За тэгээд үдээс хойш нь анги ангийн найрал дуу, хамгийн сүүлд сургуулийн нийт сурагчид найрал дуу дуулсан.

Бүтэн өдрийн чөлөө авсан хүн охиныхооо ээлж ирэхээр орж үзчихээд л бусад үед нь гарч номоо уншив. Найзтайгаа хамт өдрийн хоол идэв. Өдрийн хоолыг өөртөө, бүгдийг нь идсэн. Хи хи. 

Хоолны дараа аяга кофе дагалдсан.

Хорооны баяр. Эхний өдөр нь очиж сугалаагаа сугалав. 5 дугаарын шагнал таарав. Ундаа амттан гэх мэт байв. Бага зулзага өөртөө нэг, эгчдээ нэг гээд хоёр ундаа авав. 

Дараах зураг бол байрныхаа үүд хэсгийг чимсэн байгаа байдал.

Дараагийн өдөр нь цэцэрлэгийн ахлах бүлгийнхэн тайзан дээр гарч бүжиглэв. Цэцэрлэг, хорооны байр хоёрын барилга нь хоорондоо холбоотой. Тэр ч утгаараа хоёр байгууллагынхаа үйл ажиллагааг дэмжээд, оролцоод явчихдаг. 

Мөн энэ өдөр өглөө хотын хэмжээний нийтийн цэвэрлэгээ болоод, гарч хогоо түүв. Хоггүй тул замын хажуугийн болон гадаах хүүхдүүд тоглодог цэцэрлэгийнхээ зэрлэгийг зулгаав. 

Дараагаар нь бинго тоглоом тоглов. Бага зулзага сугалаад, нэлээд дажгүйг нь сугалав. 

Ёндооныхоо зургийг оруулмаар санагдвал оруулна аа. 

Энэ зураг хорооны байр доторх жорлон. Баяр болох гээд чимэглэсэн байдал. Ер нь тухайн улиралд болох баярын чимэглэлийг цаг бүрт нь солиод явдаг.

Гэрээ чимэхээ байсан. Ер жаахан минималист амьдарчих санаатай. Элдэв чимэглэл, хэрэгсэл авахгүй байхыг хичээдэг болсон. Өмнө нь чимдэг байсан л даа. Гэгээрээд, байгаль орчноо хайрлачих санаатай, хувь хүн л дор бүрнээ хичээх хэрэгтэйг ухаарав. Хо хо. 

Гэхдээ байна аа, шинэ жилээр гацуураа бол засна аа. Харин гацуур модоо шинэчлэх үү байх уу? гээд удаан бодсоны эцэст шинээр худалдаж авахгүй байхаар шийдсэн.

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Усан үзэм 2

Өнөөдрийн бичвэрээр өөр нэг соортын зураг оруулав. 

Хальстай нь иддэг гэдэг утгаараа хүмүүс их таалдаг, борлуулалт ихтэй. Гэснээс жимс жимсгэний үнэ их нэмэгдэж байна өө. Дуртай алимаа их бага иддэг болсон. Алим тариалдаг найзтай, хөрштэй болмоор байна өө. Хэ хэ.

Энд ихэнх жимсийг ингэж хүлэмжинд мөн ууталдаг юм билээ. Тэгж байж гологдол багатай арвин ургац аваад байх шиг байна шүү. 

Хорхой шавжнаас хамгаалах, өвчнөөс хамгаалах, хар шуурга, бороо шорооноос хамгаалах гээд л ажиллагаа ихтэй тийм ээ, ер нь газар тариалан эрхлэх. Манайхны малчидтай л адил юм даа тийм ээ? 

Энд Монголыг бодвол байгалийн гамшиг ихтэй санагддаг. Харьцангуй дулаахан ч гэсэн.

Ойроос харахад ийм. Соортын нэр нь "Сүихоо", нэг бол "Shine Muscat" энэ хоёрын аль нэг. Яг оноож хэлж мэддэггүй ээ. Ямар ч л байсан ногоон өнгөтэй. Хэ хэ. Мэргэжлийн улс бол хараад л шууд хэлнэ. 

За даа би ч бүхий л төрөлд нь дуртай тул амтархан иднэ харин ч нэг.

Угаагаад таваглаад зураг дарсан нь. 

Сүихоо соортыг 1996 онд бүртгэгдсэн. Голчлон тариалдаг газар нь Окаяма муж нь ойролцоогоор 66 хувь, Шизүока муж ойролцоогоор 20 хувь, Миязаки муж ойролцоогоор 14 хувийг тариалдаг гэнэ. 

Shine Muscat нь Яманаши, Нагано, Окаяма, Ямагата зэрэг мужуудад голчлон тариалдаг гэнэ. Хальстай нь иддэг, ясгүй гэдгээр нь хүмүүс идэх дуртай байдаг гэнэ.

Гэхдээ бусад мужууд тарьж ургуулдаггүй гэсэн үг биш. Манай ойр хавийн мужууд ч тарьдаг. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.