Далан

Далангийн ойролцоох тоглоомын талбай ороод өө. 2 долоо хоногийн өмнө. Хүрхрээ явах замд. Дурсамж болгон зураг оруулах санаатай.

Мод ихтэй газар шүү, энэ улс. Газар нутгийн хэмжээ нь манайхаас ойролцоогоор 4 дахин бага. Уул ус, ой мод ихтэй...

Энэ жил далангийн ус их байна гэж хань ижил хэлсэн. Би ийшээ нэг ирэхгүй болохоор, усных их багыг мэдэхгүй ээ.

Угтаа арай өөр өнцгөөс дарах санаатай байсан ч боломж гараагүй. Хашааны зураг шүү, хэхэ.

Уулсын дундах тоглоомын талбай. Хүн цөөтэй өдөр таарсан. Нэг айл жижигхэн майхан зоосон харагдана лээ. Бид бас өө майхнаа аваад ирдэг байж гэж ярилцлаа. Дараа ирэхдээ майхнаа авч ирээд зооно оо. 

Нэг модны сүүдэрт суун өдрийн хоолоо идсэн. Жаахан бэлтгэлгүй, гаднаас юм авч идсэн. Дараа ядаж будаагаа өөрсдөө хийж ирэх юм шүү гэж тохиролцов. 

Эсрэг талд нь бас нэг тал газар бий. Сургуулийн бололтой хүүхдүүд нэг арга хэмжээ зохиож байх шиг байсан. Монгол хүүхдүүдээ авчирч наадах юмсан гэж бодов. Даанч саад бэрхшээл ихтэй. Жавхлан юм даа. 

Нэг иймэрхүү. Гэснээс ойрд суугуул хотод минь халдварын тоо нэмэгдээгүй. Бараг сар гар гаран болж байна. Ашгүй минь гэж бодоод л сууна. 

Эх оронд минь харин юу л болоод байна даа? Эрүүл ухаантай хүмүүс ховор ч юм шиг. Сүүлдээ живж буй Титаниктай зүйрлүүлж энэ тэр. Инээдэм биш ч...

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Тоглоомын талбай

Охидын минь ой тоонд их гүн сэтгэгдэл үлдээсэн нэг тоглоомын талбай байдаг. Жилдээ нэг удаа очиж тоглодог.  

О.зулзага бага ангид байхдаа нэлээд чанга багшаар төгөлдөр хуур заалгадаг байлаа. Гэрт нь очиж. Дараагаар нь бид ойролцоох тоглоомын талбайд нь тоглодог байсан юм.

Энэ шинээр баригдсан крант. Энд ихэнх ийм тоглоомын талбайд ийм кран байдаг. Дээрээ болох хажуудаа цорготой. Дээд талд нь байгаа цоргоос ус уух зориулалттай байх гэж таагаад байгаа. Яг таг сайн мэдэхгүй. 

Хажуугийн цоргоор нь усаа гоожуулж гар хөлөө хальт зайлах зориулалттай. Учир нь элсээр тоглоод, гар хөл нь шавар шавхай болох нь их шүү дээ.

Энэ тоглоом харин өөрчлөгдөөгүй. Эгчийгээ хүлээнгээ дунд зулзагатайгаа дээгүүр нь өнгө нэрлэж алхдаг байсан. Энэ удаад бага зулзагаа бас тэгж алхуулсан. 

Эгчтэй нь алхуулаад, ээж өөрөө наана нь зураг авч энэ тэр. Угтаа өөрөө л алхвал дасгал хөдөлгөөн болох юм шүү дээ. Ярих, хийх нь зөрчихөөд байх юм. Төр засагтайгаа өнгө ижил. Хэ хэ. 

Яаж ийгээд л улс төржүүлэх гээд байдаг болоо шүү. Алдаагаа засна аа. Хи и.

Цаана харагдаж байгаа тоглоом шинээр баригдсан. Урд нь том гулсуур байсан юм. Модон өндөр шаттай, нэлээд урт, хөөрхөн сүүдрэвчтэй. Гүйж харайх зориулалттай тоглоом болжээ. 

Бага насны хүүхүүд бол тоглохооргүй юм билээ. Дунд зулзага гэрийнхээ гадаах тоглоомын талбайг голоод байгаа. Гулсууртай тоглоом нь шинэчлэгдсэн юм. Тэгсэн чинь жааан маамаа нарт зориулсан, бидэнд тоглох тоглоом алга гэсэн.

Тэр жаахан маамаад зориулсан нь ч яг одоо бага зулзагын насны маамаа нарт ялимгүй ахдахаар санагдаад. Гэхдээ л голон голон тоглож л байна. Өдөр бүр хол аваачиж тоглуулж амжихгүй улс чинь. 

Голсон юм голд орж, шилсэн юм шил давах гэдэг билүү?  Хо хо. 

Зулзагууд тойрсон дурсамж их юм дөө. Энэ зурагнаасаа о.зулзагадаа явуулсан чинь "ямар гоё бэ? ямар хөөрхөн юм бэ? гэсэн. Гэрээ санаж байгаа болов уу?...

За бүгдэд нь амжилт хүсээд, түр баяртай. Цахим наадам үзэхгүй шүү. Та нар ч битгий үзээрэй...

Шувуу

Хүрхрээгээ үзчихээ буцах замдаа зүгээр явахгүй, бас зураг дараастай. Блогтоо оруулах гэж тэр.

Тутрагын талбайд ингэж шувууд цугладаг юм байна. Бодвол өт хорхой олж иддэг байх? Энэ зураг дээрхийг дунд зулзага минь "дэглий" гэж зааж өгсөн. 

Япон үгээр нь тольдохоор "хөх дэглий" гэж гарч ирж байна лээ.

Үүнийг хань ижил "ангир" гэж хэлсэн. Би шувуудаг сайн хэлж мэдэхгүй ээ. Багадаа хөдөө гадаа нэг их явдаггүй, хотод л голцуу зусдаг байж дээ. Тэгээд ч тэр үү элдэв ургамал, амьтан, хорхой энэ тэрийг нэрлэж мэдэхгүй. 

Осолдохгүй хун, хэрээ, аалз, мэлхий гэх мэтийг бол нэрлэнэ ээ нэрлэнэ. Хэ хэ.

Тэгээд бодохоор үр зулзагуудаа хөдөө гадаа их дагуулж явж, байгаль дэлхийтэй нь танилцуулж байгаарай, журмын олон уншигчид минь ээ. 

Цаана нь харагдах өтгөн ой бас л сүрдмээр байгаа биз? Бага зулзага "Тоторо гараад ирээч ээ" гэж хэлсэн. Ккк. Өтгөн л ой шугуй харахаараа Тоторо нь дотор нь амьдардаг гэж ойлгодог шиг. 

Энэ хөөрхөн итгэл үнэмшил нь хэзээ арилчих бол доо тийм ээ?

Өнгөрдөг бүтэн сайны амралт нэг иймэрхүү. Бүгдэд нь амжилт хүсээд түр баяртай.

Хүрхрээ

Уул усны ойр нь гэж бас л айхтар хэлж байгаа юм шүү. Гэртээ байхаар зурагтанд ухаан санаа нь явчихаад байгаа зулзагуудаа дагуулж гарлаа.

Машинаар 30 минут гаран явдаг газар нэгэн хүрхрээ байдаг юм. Японы 100 хүрхрээний нэгт багтдаг. Нэр нь Амэдаки.

Хүрхээ маань. Зуны халуунд очиход ч сайхан шүү дээ, сэрүү оргиод л. Жаахан ойртоход л усны дуслууд нь норгоод л. Монголоос ирсэн зочдоо байнга дугаалж явна аа. 

Хамгийн сүүлд багыгаа төрөхөд эмээ өвөөг нь дагуулж хамтдаа нэг иржээ. 

40 метрийн өндрөөс унадаг юм байна. Сүүлийн жилүүдэд гадаад дотоодын жуулчид их ирдэг болсон, мөн зам зуур ойрхон хөөрхөн хөөрхөн мухлагууд нээгдсэн байсан. Бид зүгээр байгаагүй ээ, боов авч идсэн. 

Зургийг нь дараа амттан гэж ирээд л орууламз...

Хүрхрээний доохон талд нэг жижиг гүүр байдаг юм. Тэр гүүрнээс доош харахад иймэрхүү чулуу ихтэй, урсгал голын дуу чимээ тааламжтай гэж юүхэв. 

Байгалиасаа улам л холдоод байгаа бидэнд ингэж шувуу донгодохыг, голын боргионы чимээ сонсох чинь ихээхэн тайвшралыг өгнө өө гэж.

Бага зулзага хүрхрээ гэдэг үгтэй буцлаа. Хоёр хэлээр хоёуланг нь зааж өгсөн. Монгол хэлээр нь хэлээд сургачих юмсан. Буцах замдаа хүрхрээ үзээд, хөгжилтэй байсан тийм ээ гэж ярьж явлаа даа.

Зиак нэг иймэрхүү. Энэ бол өнгөрдөг амралтын өдрүүдийн зураг шүү. Энэ амралтаар яах ийхээ шийдээгүй байна өө. Гэнэт гэнэт л мэргэн санаа орж ирнэ шүү дээ. 

Бүгдэд нь амжилт хүсээд, түр баяртай.

Барын чих

6 сарын уламжлалт бичлэг. Жил бүр энэ цэцэрлэгт хүрээлэнд очиж зураг дардаг.

Мөн ингэж зураг оруулах, очиж цэцэг харж мэлмийгээ баясгах нь зулзагуудын минь мэдлэг мэдээлэлд их хэрэгтэй, мөн нэрийг нь монголоороо мэдэж, мартахгүй байх гэсэн зорилготой болно. 

Энэ модтой уулын наахнуур галт тэрэг явж өнгөрдөг. Тэр өдөр ч бас явсан. Зураг дарж амжаагүй. Учир нь бага зулзагатаа галт тэрэг гэж зааж өгч, ярилцаад. 

-Хаашаа явж байна вэ? Биднийг суулгаад яваач ээ. Болгоомжтой яваарай гэх мэтчилэн ярилцана шүү дээ.

Дэлбээнүүдийг тасдаж аваад усанд дүрсэн байсан. Их сонин өвөрмөц харагдсан. Нэг авч харьдаг юм уу гэж бодсоноо, гэрт ийм жижиг сав байхгүй шүү дээ гэж бодоод. Сүүлд нь бодох нь ээ, зүгээр л тавганд ус хийгээд гэрээ чимж болох байжээ гэж. Хэ хэ. Ирэх жил ингэж тавьсан байвал авна аа. 

Чөлөөтэй авч харьж болно гэсэн байсан юм.

Үдээс өмнө нь бага зэрэг бороо шиврээстэй. Бага зулзага шүхэрээ барих их дуртай. Аваад нэг их удаагүй, нэг савааг нь хугалаад авсан. Түүнийг нь хань ижил зассан. 

Эрэгтэй хүүхдийн гар хөл чанга талдаа юу? Хүрсэн, барьсан зүйлээ ихэнх тохиолдолд эвдэх гээд байх юм...

Бас ч гэж шүхрээ даадаг болчихоод алхаж буй нь. Түүнээс шүхрээ даахгүй байж дэлгэж барих гээд, ээж бөхийж ирээд л шүхрийг нь дэлгээд хамтдаа алхах чинь авъяас шаарддаг байлаа шүү дээ. 

Бага багаар эр өсөж л байна...

Дараагаар нь яг хажууд нь байдаг тоглоомын талбайд тоглосон. Дунд зулзага багадаа их ирж тоглодог байсан юм. Тоглоомууд нь шинэчлэгдээд, тоо нь ч ихэссэн байна лээ. 

Дунд зулзага гэрийнхээ хажуугийн тоглоомын талбайг голоод байгаа. Хуучин байсан нэг гулсууртай тоглоомыг нь шинэчилсэн чинь ээжид ч гэсэн нэг их таалагдаагүй. 

Бага зулзага ч тоглоход жаахан ахдаад. Гэхдээ л хүүхдүүд их гарч ирж тоглоно шүү. Хүүхдийн цовоо цойлгон дуу сонсогдоод бага насыг минь санагдуулдаг...

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье...

Хариас ирсэн бүсгүйчүүд

Ажлын газарт нэг ийм ном явж байхаар нь уншлаа.

"Хариас ирсэн бүсгүйчүүд" гэж орчуулах уу? Ямартай ч ямар нэгэн байдлаар гадаад улстай холбогдсон, холбоотой эмэгтэйчүүдийн тухай гарна. 

Аль нэгэн гадаад улсаас ирж япон хүнтэй суусан, японд төрж өссөн гадаад эмэгтэй, эмээ өвөөгийн хэн нэг нь гадаад ч юм уу. 

Ихэвчлэн япон нөхөртэй эхнэрүүдийн тухай, тэдгээрийн хүүхдийн тухай, Бразильд суурьшсан ядон иргэдийн үр ачийн төлөөллийн тухай өгүүлсэн байна лээ. 

Төлөөлөл болгож хоёр мужийн нэг нэг хотыг сонгож, судалгаа явуулсан байсан. Акита мужийн Ноширо хот, Шизүока мужийн Хамамацү хот. 

Тухайн хотуудад ажиллаж амьдардаг бүсгүйчүүдийн ахуй амьдрал, япон гэдэг харь газар амьдрахад нь тулгарсан бэрхшээл, даван туулсан арга барил гэх мэт. 

Уг номонд япон хэлний боловсрол, япон хэл заах нь ямар чухал болох талаас нь харж бичсэн байна лээ. 

Мэдээж хэлтэй бол хөлтэй гэдэг шиг хэл усандаа сайжраад, өөртөө итгэлтэй болоод ирэхээр ажил олдоно, эргэн тойрныхонтойгоо ойлголцдог болно. Уг хүндээ сайнаар нөлөөлөхийн зэрэгцээ хамгийн том ололт нь японы нийгэм, орон нутгийн хөгжил, цаашлаад нийт улсын хөгжил дэвшилд ч асар том үүрэгтэй гэдэг санааг өгөхийг зорьсон.

Нэг эмэгтэйн ард нэлээд хүн байдаг шүү дээ. Эцэг эх, хань ижил, үр хүүхэд гээд л. Тухайн эмэгтэй хэлтэй устай, ажилтай орлоготой бол гэр бүл нь ч боловсролтой, боломжтой болох нь гарцаагүй, тийм ээ?

Ихэнх хотуудад нь гадаад хүмүүст зориулсан япон хэл заадаг сургалтууд байдаг. Түүнийг олж мэдэх нь чухал шиг байгаа юм. Мөн тэдгээр сургалтыг санхүүжүүлдэг, дэмждэг орон нутгийн бодлого ч асар чухал шиг.

Суугуул мужид минь бас бий. Ажлын газар минь түүний нэг төлөөлөл нь. Сайн дурын багш олно, сурагч банш нарыг холбож өгнө, сайн дурын багш нартаа зориулсан сургалт семинар зохион байгуулна.

Сурах бичгээр хангана. Тэр бүр сурагч бүр ном худалдан авах боломжгүй, тийм хүмүүст зориулж ном зээлнэ, хувилж өгнө гээд л ажил мундахгүй.

Ихэвчлэн хятад, солонгос, филиппин хүмүүс их ирнэ. Тоо нь ч их юм дөө. Цөөхөн хэдэн монголчууд минь бараг ирэхгүй. Дор бүрнээ л өөрсдийгөө болгоод явдаг. 

Ирээд удаагүй үедээ хэд хэд үзэгдэнэ ээ. Жаахан дасаад ирэхээрээ ажил энэ тэр нь цаг нь таардаггүй байх...

Халиад явж байна. Ямартай ч хаа газар хүүхнүүд, эмэгтэйчүүд бас л их бэрхшээл амсаж байж амжилтад хүрэх юм даа л гэж бодон уншив.

Хэсэгтээ япон ном уншихаа түр завсарлана. Монгол ном түлхүү унших санаатай. Зураг хөрөг орууламз. Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Клабхаус

Шинэ долоо хоногийн мэнд ээ, журмын олон уншигчид минь ээ. 

Ширүүхэн дайрч байгаа, оройхон гараад. Юунд вэ? гэхээр гарчигнаас харахад л ойлгомжтой тийм үү?

Клабхауст нээсэн. Эхэндээ хаашаа орж юу сонсохоо мэдэхгүй байсан. Ганц нэг таньдаг хүмүүсийн орж байгаа "өрөө"-гөөр шагайсан, сонссон. 

Сүүлийн хоёр өдөр их аятайхан "өрөө нэг бол танхим"-д орж, яриа сонслоо. 

Эхнийх нь "Туяагийн цаг" гэдэг нүүр номын хуудас байдаг даа. Инстаграм, нүүрномыг нь дагадаг юм. Клабхуастаа бас их хэрэгтэй зүйл ярьсан. Гол нь хэрэгжүүлэх хэрэгтэй. 

Хичээл зүтгэл хэрэгтэй, гэрийн бусад гишүүдийн оролцоо хэрэгтэй. Долоо хоног бүрийн баасан гарагт өрнөдөг юм билээ. Өмнөх дугааруудыг хаанаас олж сонсох вэ гэж бодоод л сууна. 

Дараагийнх нь бас нүүрном, инстаг нь дагадаг Доржийн Болортуяа эгчийн хийсэн номны тухай танилцуулга. Энэ удаагийн ном их гүн гүнзгий утга агуулгатай ном байсан. Би япон хэлээр ч болтугай олж уншихаар шийдсэн. 

Маргааш нь ютүбээс хайж, ухаж ганц нэг мэдээлэлтэй болсон. Номын сангуудад зарим нэг бүтээлээс нь байсан. Урдах номнуудаа уншиж дуусгаад захиж уншихаар төлөвлөв. 

Номны нэрийг мэдэхийг хүсэж байна уу? Хэлэхгүй за юу? Хэ хэ. За за тоглосон юм аа. Тич Нат Хан гэдэг хүний ном. Би анх удаагаа л сонсож буй нэр байсан. Урд нь олж сонсохгүй хаагуур ч явж байсан юм бүү мэд. 

Н.Энхбаярын орчуулсан нэг ном нь байдаг юм байна. "Таны жинхэнэ гэр орон" гэдэг ном. Чадвал олж уншихыг хичээнэ ээ. 

Гэснээс зарим нэг хүмүүс чаддаг зүйлээ л хиймээр байна аа тийм ээ? Мэнд-Ооёо гуай хэлж байсан. Энхбаярыг сайн орчуулдаг гэж. Улс төр гэж гүйхээр залуу хойч үедээ сайхан сайхан бүтээл орчуулж хүргээд л суухгүй гэж бодлоо. 

Мэнде-Ооёо гуайн оролцсон "Хүн төрөлхтний соёл дахь Монгол яруу найраг" гэдгийг сонслоо. Сонирхолтой сайхан яриа өрнөсөн. Би бол ярианд оролцохгүй л дээ. Зүгээр л сонсогч. 

Ойрд шүлэг, яруу найраг уншаагүй, сонсоогүйгээ мэдлээ. Олж уншина аа. Ер нь бид оюуны асар их чадалтай ард түмэн юм билээ. Гол нь түүнийгээ сэргээх? хөгжүүлэх? Хамгаалах? Өвлүүлэх? зэрэгт анхаарах. 

Өчигдөр орой "Гэрэлтэй цонх"-ны "Равжаатай үдэш"-ийг сонслоо. За зүгээр л гайхамшиг. Сосорбарам уран уншаад л, хэн гэлээ дээ нэг дуучин? байсан байхаа? "Үлэмжийн чанар" зэрийг уянгалуулаад л. 

Мөн их сонин содон түүх, дурсамжийг хүмүүс ярьж байсан. "Гэгээнтэн" романыг уншиж дуусаад удаагүй байсныг ч хэлэх үү? Нэг тийм дотно санагдсан. 

22 цагаас эхэлсэн яриа шөнийн хэдэд дууссан юм бүү мэд? Лав л шөнийн 2 бол хүрсэн. Би сүүлдээ нойроо дийлэлгүй унтсан байна лээ. Өглөө сэрэнгүүтээ харсан чинь лав л өндөрлөсөн байсан. Хэ хэ. 

Мундаг хүмүүсийн ярьсан сонирхолтой үүх түүх, болсон явдал, дурсамж яриа зэргийг сонсоод ноён хутагтын тухай улам илүү ихийг уншмаар, мэдмээр санагдсан шүү. 

Мөн нутагт нь байдаг Хамарын хийд, музей зэргийг заавал очиж үзэх юмсан гэдэг бодол тээсээр нойрондоо автаад, сүүлийн хэсэгхээн яриаг нь сонсож чадаагүй. 

Гэх мэтчилэн клабхаусын сонирхолтой өрөөнүүдийг олж чадвал үнэхээр гоё юм билээ. Сонин сонин нэртэй өрөө их байсаан байсан. 

За түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Шөнийн зугаалга 2

 "Шөнийн зугаалга" номоо уншаад дууслаа. 

Гэснээс "шөнийн" гэдэг үгээ "оройн" болгож засах уу яах уу? гэж бодоод л байна. Үг нь бол орой гэсэн утгатай, шууд утгаараа...

Агуулгыг нь хальт дурдсан тийм ээ? Яахав, нэг аавтай хүү охин хоёр сургуулийнхаа энэ алхах арга хэмжээгээр бие биетэйгээ ярьж "учраа" олох зорилготой. 

Гол нь Такако охин тийм зорилго тавина. Арга хэмжээний төгсгөлд, ангийнхаа хэсэг хүүхдүүдийн тусламжтайгаар нэг юм хоорондоо ярина аа ярина.  

Япон хүмүүсийн нэг тийм дотогшоо байдал нь нөлөөлдөг юм уу? Тэр бүр зүрх зориг гаргаж чадахгүй л яваад байсан байгаа юм. 

Ангийнх нь хүүхдүүд болохоор тэр 2-ыг бие биедээ сайн гэж ойлгосон учраас аль болох нийлүүлчих гээд л үзээж байна. 

Төгсгөл хэсэгт нь Америк явчихдаг найз охиныхоо тусламжтайгаар эцэг нэг хоёр гэдгийг нь нийлдэг найзууд нь мэдчихнэ. Гэхдээ Такакогийн ээж нь илэн далангүй нэгэн болохоор нэг удаа гэрт нь ирсэн найз охидод нь энэ тухай хэлчихдэг.

Найз охид нь харин Такакод хэлж зүрхлэхгүй л яваад байна. 

Жаахан нуршуу байж магад. 364 хуудастай ном гэхэд л ахлах сургуулийн нэг л арга хэмжээний тухай, тэр сургуулийн сурагчдын тухай гарна гэхээр.

Бас нэг сонирхолтой үйл явдал гарна. Өөр сургуулийн нэг сурагч охин жирэмсэн болоод, хүүхдээ авахуулчихдаг. Тэр хэргийн эзэн нь Такакогийн сургуулийн нэг хөвгүүн болж таарна. 

Тэгсэн тэр охины үеэл нь хэргийн эзэн хөвгүүнийг олох эрэлд гарна. Үеэлийнхээ зургийг тойруулаад л үерхдэг байсан ч юм уу, хамт явж байсан ч юм уу хөвгүүн харж байсан уу? гээд л асууна. 

Эцэг нэгтэй Тоорү гэдэг хөвгүүн сургуульдаа гайгүй царайлагтаа? ордог юм дагуу даа. Хэд хэдэн охид сайн байгаад байх шиг шүү. Хэ хэ. 

Өө тийм ютүбээс киног нь хайгаад үзчихсэн. Дүрс их бүдэг, тааруу бичлэг байсан. Ганц нэг дүрийн ар гэр гэх мэт нь жаахан өөрчлөгдсөн байсан.

Ямартай ч мундаг шагналтай нэг номоо уншаад дууслаа. Ахлах сургуулийнхан нэг уншаад үзэхэд илүүдэхгүй. 

Дараагийн шагналт номоо уншихаа хэсэг завсарлана. Учир нь ганц нэг монгол ном, бас нэг ажлын газраас зээлсэн япон номоо уншина. Мэдээж зургийг нь оруулна аа. Та хэд санаа авч унших эсэхээ шийднэ биз дээ? 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Ойрын сонин

Япон дахь ээжүүдийн хоёр ч бүлэгт гишүүн гэж явдаг. Сүүлийн хэд  хоног нэлээд ширүүн хэлэлцүүлэг яваад байсан. Би ч чимээгүй ажиглаад л уншиж суулаа. 

Заримдаа ганц нэг зүйлээс дутах минь гэж бодсоных. Хэ хэ. Сонгуулиийн тухай элдэв зүйл уншиж, энд тэнд сэтгэгдэл бичиж идэвхи царайлсан тул...

Тэгсэн Япон дахь монгол эмэгтэйчүүд гэдэг бүлэг шинээр нээгдээд. Намайгаа нэг нь марталгүй урьжээ. Цөөхөн хоногт их л олон эмэгтэйчүүд яваад орж. Танилцуулгуудыг нь уншаад л шууд өөрийгөө голж энэ тэр. Ха ха. 

Өөрийгөө танилцуулах гэсэн бичих зүйл олддоггүй. Ном унших дуртай гэж л бичлээ. Дэлгэрэнгүй танилцуулаад, бас хөөрхий муу блогоо танилцуулах гэсэн ичээд. Дээрээс нь ганц нэг хүнийг муулаад биччихсэн тул, олоод уншчихна гэж санаа зовоод. Ха ха. Нэг бол олж уншаад, бүр намайгаа үзэн яддаг болсон ч байж магад...

За тэгээд их идэвхитэй, сүрхий, ажилсаг бүсгүйчүүд эх орныхоо нэрийг өндөрт өргөөд явж байгаагаар нь бахархаж суулаа. 

Мөн ойрын хэд хоног клаабхаус гээч зүйлийг ухаалаг утсандаа татаж суулгав. Учир нь шинэ бүлгийн санаачлагаар сонирхолтой ярианууд явагдах байсан тул. Одоогоор 2 яриа сонссон. Дажгүй. Гол нь хэрэгжүүлж өөрийн болгох нь тулгамдаж буй том асуудал.

Энэ клаабхаус чинь яг хэрэгтэйгээ л олж сонсоод бушуухан шг гараад явахгүй бол бас л ажлын садаа шг санагдсан. Хань ижил одоогоор болсон болоогүй өрөөнд? орж сонсоод, эртээд бүр хэрэлдэж сонсогдсон. Шинэхэн дээрээ бас над шиг ээ. Яваандаа сонирхол нь буураад, залхах байгаа...

О зулзагадаа мах явууллаа. Хань ижил түрүүчийн сар, ангийн олз омог ихтэй байсан тул. Мах авах уу? гэсэн чинь авмаар л байна, ойрд дандаа тахианы мах идээд гэсэн. Хөөрхий минь. Хэ хэ. 

Банш энэ тэрээ хийж идэхэд нь амар гэж бодоод татаж байгаад л явууллаа шүү дээ. Ганц хүнд арай их ч юм уу? гээд асуусан чинь ихдэхгүй гэнэ ээ. Тэнд нэг хүн их л махсаж байгаа бололтой. 

Орой бүр чавга угааж, хатааж, цэвэрлэж, архи ундаа үйлдвэрлээд ядарч байна өө. Ха ха. Тэгж байгаад нэг бичлэг орууламз.

Аан тийм, энд халаад эхэлчихсэн, урсаж байна дөө. Зуныг яажшуухан давдаг юм билээ гэж шантарч эхлэв. Ядаж байхад энэ амны хаалт үнэн төвөгтэй байна аа тийм ээ? 

Суугуул нутгаар бороо хур ихтэй байна. Барын чих цэцэг гоёмсог дээрээ байна. Нэг цэцгийн хүрээлэнд очиж зураг дарах гээд амжихгүй л явна. Дунд зулзага хажууханд нь байдаг тоглоомын талбайд очиж тогломоор байна гэж гуйгаастай. 

Өөр чинь юу билээ? Эх оронд минь хэцүү л байх шиг тийм ээ? Оройд ижий аавтайгаа ярьж хамаагүй гадуур гараагүй биз? Амьтан хүн цуглуулаагүй биз? гэж асуудаг ажилтай. Учир нь зан сайтай айлд хүн их цугладаг шиг, ижий аав хоёрыг минь зориод очдог ах дүүс олонтой. 

Хол суугаа надад энэ нь заримдаа сайхан, заримдаа төвөгтэй санагддаг. Учир нь охин нь ядаж дэргэд нь байгаад гал тогоог нь барьж өгвөл олуулаа бужигнаад сайхан. Даанч хол болохоор, гэрийн дуусдаггүй 60 чавганцын ажлаас нь ижийгээ харамлаад, ядарчихлаа гэж...

Гэр хороололд, усаа зөөж аяга тавгаа угаадаг тул бүр л ажиллагаа ихтэй. Залуу хүмүүс бол түүртэхгүй л дээ. Гол нь настай хүмүүст жаахан тиймхэн...

За бороотой өдрийн сэтгэл доторхоо уудлахад нэг иймэрхүү. Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай.

Чавга

2 жилдээ нэг чавга дардаг даа. 2018 онд дарсан байна. 8 литрийн шилээр  нэг дарс байна. Ойрд монголоос найз нөхөд, зочид ирэхгүй болохоор дуусахгүй, хадгалаастай л яваад байж. 

Дээрээс нь сүүлийн үед улаан вино уугаад байгаа тул. Чавганыхаа дарсыг голж энэ тэр. Хо хо. Нөгөө нэг "Уулын буга хараад унасан морио голно" гэдэг шиг. Алдас болох вий, үлдсэн ганц шилээ энэ зун ууж дуусна аа. 

За холоос нэг иймэрхүү мод харагдана. Жимс нь өөрөө ногоон өнгөтэй болохоор

түүхдээ ч гэсэн сайн харахгүй бол ялгагдхааргүй. Их амархан ургадаг шиг байгаа юм. Зарим нэг саглайтал ургасан мөчрийг нь тайраад авчихдаг юм билээ.

За ийм хөл тавьж байгаад л түүсэн. Сүүлдээ залхуураад урт саваагаар модоо цохиод, жимс нь унах нь унаад, өнхрөх нь өнхрөөд. 

Унасныг нь бид түүж байгаа байдал. Зураг дээрх бол дунд зузага. Сагсныхаа дугуйланг амран байж явсан тул, шаргуу ажиллах болзолтой. Хэ хэ. Хүүхэд л болсон хойно дунд нь дүүтэйгээ элдэв хорхой шавьж олоод, хорвоотой танилцана. 

Дун хорхой олчихоод, бөөн баяр болоод хоорондоо шулганаад л байна лээ. Эгч нь гэсэндээ дүүгийнхээ танин мэдэхүйд бас их нэмэр болж байна өө. Түүнээс томчууд бид ч өмнөх ажлаа бушуухан шиг дуусгах гээд юун хорхой шавьжтай ноцолдож байх...

Хүйтэн усаар зайлж угаана. Ялзарсан, муудсан, гэмтсэн гэх мэтийг нь ялгаж салгана. Тогтмол усанд биш урсгал усаар угаах хэрэгтэй гэж уншсан. Гоожуурынхаа усыг гоожуулангаа гялс гялс угаана. 

Сонин дэлгэж байгаад хатаана. Хатсаныг нь хурдан гэгч нь хуурай саванд хийхгүй бол доод хэсгээсээ эхлээд ялзардаг юм билээ. Гэрийн 60 чавганцын ажилдаа түүртээд нэг хонуулчихсан чинь зөндөөнийг хаясан. Хайран юм гэж бодоод л. 

Энэ удаад түүж ирснийгээ бүгдийг нь жүүс болгосон. Учир нь монгол агаа эгээ нар маань манай энэ жүүс болон жүүсэн дэх жимсэнд нь нугасгүй. Бүр авч явж иддэг. 

Ашгүй бид барахгүй, хааяа жимсийг нь муутгаад хаядаг байсан юм. Тэгээд тэр хэд маань ирж манай ундаа, жимсийг борлуулж өгдөг болсон. Тийм болохоор тэр хэддээ зориулж олон олон шилээр дарлаа шүү дээ. 

Дараагийнхаа түүлтийг дарс болгоно. Өөрсдөдөө зориулж. 

Энэ удаагийн бичлэг оршил хэсэг шүү. Дараа хэрхэн дардаг тухай бичнэ ээ. Зураг хөрөг оруулаад, өнгөтөөр. 

Учир нь энэ хоёр дахь блогт чавганы дарсны тухай бичлэг байхгүй тул. Өмнөх блогт бол хэд хэд бичсэн байдаг шиг санаж байна. 

Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье.

Ханиад ба...

Муу хүн нь идсэн ууснаа гайхуулаадах уу? 

Ханиад хүрээд ээ, халуун зунаар. Барагтай л бол ханиад хүрдэггүй хүн л дээ. Хоолой сөөнгөтөөд, цэр гараад, нус гоожоод. 

Хань ижил миний ханиадыг уламжлалт аргаар эдгээж өгнө гээд. 

 Зурагнаас харахад л тодорхой тийм үү? Битүү шөл. О.зулзага эзгүй тул яг ингээд 4 аяга манай жигнүүрт таардаг юм байна. Мэдэж авлаа. Хамгийн сүүлд хэзээ битүү шөл уусан юм бүү мэд?

Дунд зулзага их л сонирхоод байсан. О.зулзага дуртай, зураг явуулбал ямар гоё юм бэ? гэж хэлэх нь лавтай. Дунд зулзагат таалагдсан, амттай байна гэсэн. Бага зулзага идсэнийг бодоход таалсан байх, шөлийг нь учиргүй сороод уусан. 
 

Сармис сонгино ханхийгээд, амттай байлаа. Гэснээс би сармисанд дуртай гэж...

Гол нь ханиад эдгэсэн үү? гэвэл эдгээгүй. Ха ха. Хэд хоног хоолой сөөнгө хэвээрээ, бага зэрэг ханиалгаастай. Цэр гараастай. 

Оройд үглэдэг минь эхэлдэг болохоор хань ижил юу гэсэн гээч? 

-Манайх ямар сайхан чимээгүй, чих амар байна аа? гэж үү? Гомдмоор. 

Хэний төлөө үглээд байдаг вэ? таминь ээ гээд л агсамнаад босоод ирмээр л байсан. Даанч ханиадтай, хэхэ. 

Маргаашдаа бэлдээчээ гэж үглэдэг минь одоо миний буруу юу? Намайг үглэхгүй бол нэг их налайсан улс, гэнэт ухаан орно, бэлтгэлээ базаахаар унтах цаг нь оройтно. Үглүүлэх ажлаа өөрсдөө хийдэг байж. 

Хэд хоног үглэхгүй байхаар шийдсэн. Яаж мунгинах уу? Харах гэж. Эсрэгээрээ өөрсдөө хичээж энэ тэр тийм ээ? Тэгвэл ч сайн л байна шүү. Би үглэж хамаг уураа барж, хөгширч байснаас номоо уншиж байсан нь дээр биз дээ?

Зээ хө, ээжийн ажил, эхнэрийн ажил гэж бас л заримдаа шантармаар үе гарна шүү. Жилийн 4 улирал үргэлж цоглог байна ч гэж юу байхав. Тийм ээ? 

За ёстой сонирхолгүй бол алгасаарай гэдэг бичлэг болчихлоо. Бүгдэд нь амжилт хүсье. Түр баяртай.

Шөнийн зугаалга

Номын дэлгүүрүүдийн худалдагчдын шалгаруулалтад шалгарсан номоо оных нь дарааллаар унших санаатай гэж хэлсэн дээ. 

Тэгээд 2004 оных нь Эрдэмтний хайрласан томъёо. 2 дахь жилийнх нь буюу 2005 оных нь энэ "Шөнийн зугаалга". Зохиолч нь Онда Рики. Эрэгтэй хүн гэж бодсон чинь эмэгтэй хүн байсан. Нэрнийх нь ханзнаас тэгж бодсон хэрэг.  

 Бас нэг ном нь 14 дэх удаагийн шалгаруулалтын эхэнд жагссан байдаг юм байна. 12 ном уншиж байж Онда Рики-н номтой дахин золгоно гэсэн үг.

Гэснээс би ойрд номыг Баабарын хэлдгээр ёстой идэж байна аа тийм үү? Хо хо. Жаахан онгирчих уу? Ккк. 

За тэр маазрах ч яахав. 

Нэлээд зузаан, бас үсгийн хэмжээ жижиг болохоор мөд урагшилж өгөхгүй л байна. Дээрээс нь би ямар тухтай барьж уншиж чадахгүй л явна. Өдөрт ганц хоёр хуудсаар ахиулна.

Гол агуулга нь нэгэн ахлах сургуулийн уламжлалт арга хэмжээний явцын тухай өгүүлнэ. Ямар арга хэмжээ вэ гэхээр? Сургуулийн бүх сурагчид 24 цагийн турш алхдаг, 80 км алхаад л байна алхаад л байна. 

Дунд нь мэдээж амрана, өдрийн хоолоо иднэ, оройн хоолоо иднэ. Мөн 2 цаг гаран түр дуг хийдэг шиг байна лээ. Би яг одоогоор оройн хоолны цагийн өмнөхөн хэсэг дээр явж байгаа. 

Энэ хооронд нэг ангийн хүүхдийн харилцан яриа, өмнөх жилүүдийн алхалтаар болсон үйл явдлын тухай гээд л гарна. Ахлах ангийн хүүхдүүд л болсон хойно хайр сэтгэл, үерхэл, нөхөрлөл, хичээл, конкурс гээд л бодол, яриа хөврөнө. 

Такако гэдэг охин ангийхаа Тоорү гэдэг бандитай нэг ч үг дуугарч үзээгүй, энэ хоёр хоёулаа биесээсээ их дөлнө. Тэр нь ийм учиртай. Эцэг нэг, эх ондоотой хоёр. 

Тоорүгийн аав нь залуудаа Такакогийн ээжтэй сүүлэрчихдэг юм аа. Тэгээд л хоёр талд хоёр бүсгүй жирэмсэн. Такакогийн ээж харин чанга, ганцаараа охиноо өсгөнө. Ааваас нь юу ч нэхэлгүй. 

Анх энэ хоёр биесээ харсан нь аавынхаа оршуулга. Хүү мэдээж охин ээж хоёрыг үзэн ядсан харцаар харна. Энэ харцыг охин одоо ч мартаагүй. Тэд хоорондоо нэг ч үг солилцоогүй. Хувь тавилан тэр хоёроор тоглоод нэг ахлах сургуульд орно. 

Эхний 2 жил нь өөр өөр анги байсан болохоор тааралдахгүй амар байсан ч, төгсөх ангидаа нэг анги болчихно. Хоорондоо ярихгүй ч харцаараа яриад байгааг нь ангийхан нь анзаарна. 

Бие биедээ сайн юм байна гэдэг цуу яриа гарна. Энэ алхалтын баяраар тэдний "учрыг" нь олох гэж ангийн нэг цоглог хөвгүүн төлөвлөсөн байна. 

Яг одоогоор ийм хэсэг дээрээ. Дуусгаад дахин бичихийг хичээнэ ээ. 

Зурагт тайлбар өгөх үү? Яагаад ижил ном хоёр байна гэхээр. Эхлээд ажлын ойрхон номын сангаас зээлэх гээд орсон чинь нэг хүн өрсчихөж. Захиалга өгөв. 

Дараахан нь зулзагуудтайгаа мужийн номын сан орохдоо асуусан чинь байж байхаар нь зээлэв. Зээлээд гараад явсны дараагаар хотын номын сангаас залгасан, ирж аваарай гэж. 

Урмыг нь бодоод, ажил ч ойрхон юм болохоор, зулзагуудын ганц нэг номыг буцааж өгөнгөө гэх мэт есөн жор нь бүрдсэн тул зээлчихсэн. Хэ хэ. Тэгээд ч зузаан ном, дуусгаж гэж ухнатсаар байтал эхнийх нь буцаах хугацаа болох тул амар гэж бодов. 

Төгсгөл нэг иймэрхүү. Сонгууль ч дуусав, ном уншилтандаа төвлөрөх минь. Бүгдэд нь амжилт хүсээд, түр баяртай.

Яах уу?

Энэ монголчуудыг яах уу? Илжигний чихэнд алт хийсэн ч сэгсрэнэ, ус хийсэн ч сэгсрэнэ гэдэг нь болоод байх юм. 

Үнэндээ би 20 хэдтэй залуу байхдаа улс төр сонирхдоггүй байлаа. Харж байгаад л нэгэнд нь саналаа өгсөн болдог байлаа. 

Сүүлийн энэ УИХ, ерөнхийлөгчийн сонгуульд асар их ач холбогдол өгсөн. Чадлынхаар хэрээр уншсан, нүүрномоор түгээсэн. 

Олон жил соц нийгмээр хүмүүжсэн ижий аавдаа хэлсэн, сүүлдээ ч бараг тулгасан. Үр ач зээ биднийгээ эх орондоо хариулмаар байвал, ядаж ойрхон ойрхон ирж очдог болгомоор байвал гэж  ирээд л сэнхрүүлэхийг хичээсэн. 

Аав минь сүүлдээ залхсан байх, за за охиныхоо хэлснээр л өгдөг шүү дээ гэсэн. Ха ха.

Хамаатны эгч нар, дүү нар баялагтаа эзэн гэж нүүрмомынхоо нүүрийг сольж харагдаад, гэдэн хөдлөөд бүр хамаатныхаа бүлэгт хүртэл сонгуулийн өглөө учирлаж гуйсан. 

"Та нар тэдний талд ажилласан байж болно, мөнгө авсан байж болно, саналаа л түүнд битгий өг" гэж. Хэ хэ. Аргаа барсан хүн байна өө, би. 

Үнэхээр сүүлийн 2 сонгуулийн үр дүнд үнэхээрийн сэтгэл дундуур байна. Ярьшиг эндээ л байж байхаас. Тэгээд сонгосон улсууд нь тэгээд гороо амсаад байж бай гээд хэлчихвэл барьж идэх байх л даа. 

Азаар энд болсон болоогүй хүн орж ирж загнаад, хараагаад байхгүй нь сайхан. 

Одоо тэгээд хариуцлагаас зугатаад алга болчихгүй, мөрийн хөтөлбөр энэ тэрээ гүйцэтгэх л байх даа. Яадаг юм бол? 

Хамгийн өрөвдөлтэй нь дараагийн цүнх баригчид бэлтгэгдээд эхэлчихэж. Тэд дараа дараагийн сонгуулиар одооныхоо энэ хүнийг бас ар худрагаар нь хутгалж хаяад өөрсдөө төрийн сэнтийд залрах гээд л үзэж тарах байх да? 

Уг хүн нь бас тийм үйлдэл гаргасан шиг. 

Аан тийм бас нэг гэдэн хөдөлгөсөн нь дээл+пүүз. Яадаг юм? Бүр тэгэхээс тэгэх гэж пүүз өмсөө залуусаа гэж хэлмээр байна. Нүүр номдоо энэ тухай бас нэг цүнх баригч байж магад, нэг бол ирээдүйд баригч болж магад залуутай нэлээд мэтгэлцээд. 

Бас нэг анзаарсан зүйл бол төрийн албан хаагчид болон тэдний гэр бүлүүд зарим нэгэнд нь их дарамттай байсан. Энхбат гуайг дэмжиж болдоггүй, мөн гэр бүлийнх нь хүмүүс ч адил. 

Эргээд төрийн байгууллагад шургалсан олон олон зэвүүн тагнуулуудад дарамтлуулах тул. Энэ чинь одоо нэг ёсондоо 37 он шигээ болж байна гэсэн үг биз дээ? Хана хүртэл чихтэй гэдэг шиг, санал бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж болохгүй, хэлбэл тэгээд хэлмэгдээд явдаг шиг...

За за заримдаа хол болохоороо мэдэхгүй байна уу? гэж ч бодож үзэх. Гэхдээ л бууж өгөлгүй, нүүр номоороо үзэлцээд байх юм шүү, эхний ээлжинд хөдөөх хамаатнуудаа яаж сэнхрүүлэх вэ гэдэг асуудал байна. Ха ха.

Ядаж байхад тэл миний блогийг мэдэх ч үгүй. Ер нь нетээс юм хум хайж уншдаг ч юм уу? Нүүрномоор хүмүүсийн зураг хөрөг л үздэг байх. 

Нэг мэдэхэд л дараагийн сонгууль гээд бас нервээ бараад явж байх биз? Тухайн үед бас нэг күүл хүн гараад ирээсэй. 

Эх орныг минь бурхан ивээг...

Хан боргоцой ба дарс

Сүүлийн үеийн хамгийн их тандалт авсан зургаа оруулах уу? Тандалт гэчихжээ бас. Хо хо. 

Суугуул нутагт минь Тайванийн хан боргоцой зарагдаад. Ганц нэг найз нөхөд, танилууд худалдаж авч идсэн ууснаа инста, нүүрном зэрэгтээ оруулаад. Монгол хүн би яаж дутахав. 

Тайвань хан боргоцой идэж хүн болсноо зарлаж энэ тэр. Хэ хэ. 

Авсан эхний өдрөө хөргөгчиндөө хийж сайхан хөргөсөн. Маргааш нь хань ижлээрээ хэрчүүлж байгаад л идлээ. Хажууд нь бас дарс марсаа тавьчихсаан. 

Гэснээс ийм арилгаж, хэрчих гэсэн жимснүүдээ хань ижлээрээ арилгуулна, хэрчүүлнэ. Би өөрөө чаддаггүй гэхгүй юу. Хо хо. Тоглосон юм аа, аав нь гоё хэрчиж өгөөд л хайр нь хажууд нь талимаараад л, зулзагууд нь аав мундаг гэж хөөрөөд л. 

Гэр бүлийн аз жаргал биз дээ? Ажил ажил гээд оройхон ирдэг аав нь ээжид нь туслаад, хайрлаад байгааг харах нь зулзагуудынх нь жаргал бөлгөө. 

Амтын хувьд бусад орных?-с нэг их ялгагдаагүй. Гоц гойд амт бол байгаагүй. Миний хувийн зүгээс гэвэл хэт нялуун биш аятайхан санагдсан. Гэрийнхэн харин чихэрлэг амт нь дутуу байна гэлээ. Дахиж авахгүй, зүгээр л авдгаа аваарай гэсэн. Ойлголоо, хайрууд минь. Хань ижил, зулзагуудынхаа төлөө "За" гэж хэлье. 

За яагаад их тандалт авсан гэхээр, чавганыхаа дарсанд байсан юм аа. Энэ жил шинээр жүүс, дарс хийх санаатай, хэдэн өдөр л зууралдав. Дараа өнгөтөөр бичимз. 

Тэгсэн жоороо ухаж байгаад 8 литрийн том шилтэй, 2018 онд дарсан чавганы дарс олоод оо. Бөөн баяр хөөр болно биз дээ? Энэ чинь одоо. 

Нэг хошин шог дээр нэг нөхөр архи олоод ч билүү баярлаад байдаг шиг л зүйл болов. Ууж султгаагүй л байна л даа. 

Наана нь харагдаж байгаа Болор шилтэй улаан виногоо дуусгаж байгаад чавга руугаа дайрна. Ккк. 

Тэгээд л энд ирээд чавганы дарс ууж байсан найз нөхөд, ах дүү амраг садан гээд хүмүүсийнхээ арааных нь шүлсийг гоожуулааский. Хөл хориотой үеэр зураг оруулсан бол ч бут авсаан авсан. 

За муу хүн юм болохоороо ууж идсэнээ гайхуулчихлаа. СБА шүү дээ. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Ээжийг ажиллуулах заавар

Нэг хөөрхөн ном. Унших болсон шалтгаан: 5 сард үзсэн жүжигтэй холбоотой. Уг жүжиг нь энэ номоор хийсэн байсан. Япон хэлтэй ээжүүд уншиж үзээрэй. За аавууд ч гэсэн уншиж болно шүү дээ. Хэ хэ. 

 Агуулга нь их хөөрхөн, хүнд хэцүү ханз ганц ч байхгүй тул хурдан уншаад дууссан. Жүжгийг нь үзчихсэн байсан болохоор жүжигчдийн нүүр царайг нүдэндээ дахин нэг тодруулж байгаад л дуусгасан. 

Эсрэгээрээ ханзаар бичих үгнүүдийг хирагана-гаар бичсэн байх чинь эвгүй юм билээ. Урдах хойдох үгтэйгээ нийлүүлж уншчих гээд. 

Япон хэл мэддэггүй хүмүүс минь ээ? Гайхаж магад. Учир нь энэ япон хэл чинь үг хооронд зай авдаггүй, үргэлжлүүлээд, угсруулаад биччихдэг юм. 

Ханз, хаалт, таслал зэргээр нь ялгаж салгаж уншиж ойлгоно шүү дээ. Хо хо. 

Агуулгын хувьд, бага сургуулийн 4 ангийн нэг хүү ээжийгээ хэрхэн уурлуулахгүй, аашлуулахгүй байх талаар бодно. Ээж бол яг л над шиг юм билээ. 

"Хурдал, хурдал", "хурдан, хурдан", "гялс, гялс", "хийх ёстой зүйлээ эхэнд нь, хиймээр байгаа зүйлээ дараагаар нь", "даалгавраа хий, даалгавраа хийсэн үү?" өөр чинь юу билээ? 

Урсгаж өгдөг ээж. Унших явцад яг л би өөрийнхөө тухай уншаад байсан шөө. Ккк. 

Тэгээд хүү ээжийгээ хэрхэн ажиллуулах? нэг ёсондоо хэрхэн аргандаа оруулах тухай заавар?, гарын авлага гэх зүйлийг зохиож бичнэ. Яг л цахилгаан барааны ажиллуулах заавар шиг. 

Угаасаа гэрийнхээ цахилгаан барааны заавраас хамгийн нимгэн байсныг нь сонгож уншаад, дуурайж бичнэ. 

За тэгээд л "хэрхэн даалгавраа хий гэж үглэхгүй байлгах уу?", "хэрхэн дуртай хоолыг нь хийж өгдөг байлгах уу?" гэх мэтээр бодож тунгаан бичнэ дээ. 

Төгсгөлд нь тухайн дэвтрийг нь ээж нь аль уже олоод уншчихсан, "Осолтой этгээдээс болгоомжил" гээд биччихсэн байх нь тэрээ. Ккк

Уншмаар санагдав уу? Хи хи. За түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Хөршийн холбоо

Хөршийн холбоо минь бат бөх хэвээрээ шүү дээ. Дулаараад зарим нэг холын хөршүүд минь ичээнээсээ гараад, намайгаа санаад байгаа бололтой дог шүү. Хайр хүрмээр. 

Сая өнгөрдөг хагас сайнд нэгэн холын хөрш минь уут дүүрэн морин шош гээч зүйлийг барьж ирээд. 

Эгэл гиш гэж бас нэрлэдэг юм байна. Нүүр номдоо оруулахдаа нэр усыг нь мэдээд оруулбал гэж бодон хайсан чинь ашгүй байж байна аа. Хэрэг болгож монгол хэлээр нь тольдож байгаагүйдээ өөрийгөө зэмлэв. 

Та бүхэн бас нет-с хайж үзээрэй. 

Том уут дүүрэнг ойрын хугацаанд идэж барахгүй тул гэж бодоод ойрын алтан хөршдөө багавтар уутанд хийгээд оруулж өглөө. Олзыг олуулаа шүү дээ.

Тэгсэн орой нь ийм хоол болоод ороод ирсэн. Хэ хэ. Бас бус ногоо, сам хорхой хүртэл цуг шарсан байсан. Амаа олохгүй л идлээ. Бага зулзага л идэж өгсөнгүй. 

За яахав ээ, тэгж байгаад өгснийг минь гололгүй иддэг болгоно доо чамайг. Ккк.

Би иймэрхүү тосонд шарсан хоол хийдэггүйг мэдэж байгаа биз дээ. Үлдсэн тосоо яах билээ болоод байдаг юм, хаая нэг хуушуур хайрахад л. Тийм болохоор иймэрхүү хоолыг идмээр байвал хааяа гаднаас худалдаж аваад идчихдэг. 

Сүүлийн хэдэн жил шарах тосондоо бас анхаарлаа хандуулж байгаа. Усан үзмийн тос авч хэрэглэдэг болсон. Үе үе гэхдээ есийн тос авна аа. Хоолоо хуурахдаа аль болох усан үзмийн тос хийнэ. 

Ургамлын болон оливын тосыг халаах муу гэсэн дээ, тийм болохоор аль болох хэрэглэхгүй санаатай. Заримдаа яах ч аргагүй болоод хэрэглэнэ ээ, хэрэглэнэ. 

Учир нь усан үзмийн тос нэлээд үнэтэй, дээрээс нь авдаг газар минь гэрээс жаахан зайтай. Дууссаныг нь мартчихна. 

Масло энд их ховор зарагдана. Байсан ч дорхноо дуусдаг. Маргарин бол хог нэгээрээ байна өө. Том зулзага үүнийг идэж болохгүй гэж айлдсан. Ккк.

Гэх мэтчилэн маш бага багаар хүнсэндээ анхаарч л байна. Шууд огцомдож өөрийнөө бухимдуулж болохгүй. 

Юу ярьж явлаа? Хөршийн холбоо. Хөршүүд минь мандтугай. Би чинь 9 эрдэнийн хөрштэй билээ. Хи хи. 

Түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье.

Эрдэмтний хайртай томьёо

Дахиад л ном шүү. За тэгээд сба шүү, хэ хэ. 

Энэ удаагийнх их хөөрхөөн. Гэхдээ үг хэллэг нь хэцүү. Математикийн томьёо, тооны ухааны эрдэмтдийн нэр ус гарна. Бас бэйсболын тамирчидын нэрс, тэмцээний дүрэм журмын тухай үг хэллэг ихтэй. 

Огава Ёоко гэдэг зохиолчийн " Эрдэмтний хайртай томьёо" гэдэг ном. Унших болсон шалтгаан гэвэл яагаав? 

Өнөөх номын дэлгүүрүүдийн худалдагчдын санал болгодог шалгаруулалтын хамгийн эхний жилийн 1-т жагссан ном. 

Худалдаж авч унших гэснээ, гэнэт эргэн тойрон дахь номын сангуудаа санаад. Нээрээ зээлж болох юм гэж бодов. Зээлэв. Уншив.

Агуулга нь, гэрийн үйлчлэгч хийдэг нэгэн бүсгүйн дурдатгал яриа. Нэгэн эрдэмтний гэрт ажиллах болно. Тэр эрдэмтэн нь автын ослоос болоод тархины нь нэгээхэн хэсэг нь гэмтээд ой санамж нь ослоос өмнөх зүйлээ л санадаг, түүнээс хойшхыг санахгүй, мартчихдаг болчихсон, 60 гарчихсан өвөө. 

Ой санамж нь 80 минутын л хугацаатай. Тухайн 80 минут дотроо хэн нэгэнтэй уулзаад, 80 минутынхаа дотор эргэж уулзвал л санадаг. Түүнээс дээш хугацаа өнгөрвөл мартчихдаг. 

Залуу насаа тоонд зориулсан, ертөнцийн бүхий л зүйлийг тоотой, томьёотой холбож тайлдаг, боддог хүн байна. Бүсгүйн 10 настай бандид их сайн, хүүгийн толгойн зулай хавтгай учир язгүүр буюу √ гэж хоч өгнө.

Мөн таарсан хүмүүсийнхээ төрсөн он сар өдөр, гутлын размер, төрсөн үеийн жин гэх мэтийг асууж, хоорондынх нь уялдаа холбоо зэргийг олж тогтооно. 

Үнэндээ би тэр олон тооных нь хэллэгийг олж унших гэж нэлээд цаг зарсан. Монголоороо оноож хэлж мэдэхгүй, тэгсгээд л орхино. Хэ хэ. Тоондоо гавал байсан улсууд бол шууд л хэлэх байх л даа. 

Аан энэ тэр томьёог хэлж байна, тэр математикчийн онол байна гэж хэлнэ байх. Би ч тооны хичээлийг тоодоггүй байсан, хаячихсан зэргийн минь гор гардаг гэнэ ээ. Хо хо. 

Ичиж зоволгүй эндээ ганц нэгийг нь бичих үү? Мэддэг нэг нь сэтгэгдэл бичиж тус болоорой. Зулзагуудаа томроод тооны тухай асуухад нь мэддэг юм шиг царайлах хэрэгтэй биз дээ? 

О. зулзага минь хөөрхий, өөрийгөө нэг юм болгоод явдаг байсан. Ээж нь ч тооны тухай нэг ч зүйл хэлж зааж байгаагүй шүү дээ, хүний урманд. Дүү нарт нь хэлэх, заах хэрэг гарч юуны магад. 

Эцсийн гаргалгаа бол эгчээсээ асуу гэж зугатаана даа. Ккк

Euler's formula, Fermat's Last Theorem, Mersenne number, Artin L-function, Napier's constant, amicable numbers, twin prime,prime number. 

Гэх мэт зөндөө тоо байсаан. Бүгдийг нь бичих болчихоод, нэрэлхээд, ичээд байна өө. Ха ха. 

Санаа зоволтгүй асуу асуу гэж хэлэх юм бол асууна аа. Ккк. 

Хөөрхий эрдэмтэн сүүлдээ асрамжийн газарт очно. Тэндээсээ хадан гэртээ оччихдог. Гэхдээ хүүг нь том залуу болтол тэд сардаа ганц хоёр очиж уулздаг. Хүү нь дунд сургуулийн тооны багш болох шалгалтандаа тэнцсэн сайхан мэдээгээ эрдэмтэнд дуулгаад, эрдэмтэн машид баярлаж буйгаар зохиол дуусна.

Зиак, дээрх англиар бичсэнийг сэтгэл гаргаад хэлж өгөөрэй, журмын олон нөхөд минь. Нэг их шоолж барилгүйгээр за. Хи хи. 

Өө тийм, үсгийн хэмжээ томоор хэвлэсэн байсан. Харааны бэрхшээлтэй хүмүүст зориулсан гэж байсан. 

Зохиолчийн бусад номноос олж уншихыг хичээнэ ээ. 

За түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье өө. 

Бага зулзага

Бага зулзагынхаа тухай их бага бичээд байна аа. Цагаар өсөөд байна аа. Ааш зан их сууж байна аа. Би би, үгүй үгүй гэсэн хүн болоод байна аа. 

2 настны синдром гээч нь үү? Сайн мэдэхгүй байна аа. Ямартай ч хүссэнээр нь болохгүй бол шууд уйлж байна. Газар доошоо хараад хэвтэж байна. Хэ хэ. 

Үгсийн сангийн тоо огцом нэмэгдсэн. Хэлдэг байсан ганц нэг монгол үгээ хэлэхээ байчихлаа. Бодвол япон хэлний үгсийн сан нь нэмэгдээд, хэрэглээ нь ихсээд. Эх хэлээрээ бид бага яриад байх шиг байна. 

Яг энэ мөчөөс эхлэн гэртээ монгол хэлээрээ түлхүү ярихыг хичээнэ ээ. 

Зурагт их үзэх гээд байна. Аль болох гадаа тоглуулах санаатай. Гэм нь борооны улирал эхэлчихсэн онцгүй байна аа. Цэцэрлэгтээ өдрийн бороогүй цагаар гарч тоглодог гэсэн. 

Албандаа бол бүр дасчихсан шүү дээ. Уйлж унжихгүй, явахгүй гэж уурлаж барихгүй. Авахаар очиход тэр цаанаас их додьгор хүн гарч ирнэ ээ. Тэгээд ээжийгээ хараад онгироод. 

Гутлаа өмсөхгүй үүдний коридороор нэг хөл нүцгэн гүйнэ. Хэсэг тэгж гүйгээд, ээж сүүлдээ тэвчээр алдан, барьж аваад гутлыг нь өмсгөөд, тэврээд гарна даа. Хааяа сайхан зантай үедээ өөрөө 

-Би хүнд юм чинь, өөрөө алхая.

Гэж ирээд л пээдийсэн хүн алхана. Гэм нь хаалгаар гараад машины зогсоол, зулзагуудаа авах гэж ирсэн машин ихтэй тул цэцэрлэгийн гадаа нэг их удаах алхахгүй ээ.

Үлэг гүрвэлийнхээ номыг үзэж байгаа. Ойрд харин зураг зураагүй юм байна. Өнөөдөр санан санан зураг зурна аа. Хэ хэ. 

Зайрмаг идэж сурч байгаа. Гэхдээ бүгдийг нь идэж барахгүй, дундаас нь идэхээ больчихно. Амар. Хатуу зөөлөн чихрийг угаасаа манайх авдаггүй болохоор идэхгүй. Жигнэмэг байвал идчих гээд л. 

Оройд шүдээ угаах гэж нэлээд юм болно оо. Заримдаа овоо хүн шиг байна. Ихэвчлэн уйлна, чарлана. Хэн угааж байгаагаас бас болно. Арга эвийг нь олж угаах гэж гэрээрээ хөдөлнө дөө бид.

Ер нь аливаа зүйлийг хийлгэх гэж уг хүнийг нэлээд онгироож байж хийлгэнэ дээ. Томчууд биднээс ихээхэн хүн шаардана. Тэгээд л би ядарснаа гайхаад л орондоо орно. 

Орондоо ороод ч унтталаа мээмээ барьж, илж таалж, имэрч барьж байж сая нэг юм дуг нойрондоо дугжирна. Хи хи.

Өөр чинь юу билээ? Яг суугаад бичих гэсэн бичих юм олдоггүй гэнэ ээ. Уг нь өдөр бүр л биднийгээ баясгаад базаад байгаа юмсан. 

Санахаараа бичнэ ээ? Түр баяртай, бүгдэд нь амжилт хүсье ээ.

О.зулзагаар сонин хачин?

Том зулзагаа оюутан зулзага гэж бичиж эхэлсэн шүү. Товчлоод о.зулзага. Хи хи. 

Нэг их завгүй хүн байгаа. Уншиж цээжлэх зүйл ихтэй. 

Өөрөө хийж идсэн кекс. Хөрш эмээ явахад нь ийм хэв өгсөн юм. Түүнийг нь ашиглаж хийсэн гээд зураг өгсөн. Би үүнийг хөрш эмээдээ явуулаад. Хөрш эмээ минь уяраад. Ккк.

-Миний зулзагын франц хэл сайна уу? Bonjour.

-Ижий миннь ээ? Охины чинь үндсэн хичээл шаал өөр гэдгийг мэдэж айгаа биз дээ? Наад франц хэл чинь миний үндсэн сурах ёстой зүйлийн чигчий хуруунд ч хүрэхгүй өчүүхэн нэг хэсэг нь.

Нэг ийм харилцан яриа болсон. Зузаан сурах бичгээ харуулсан. Хүний биеийн анатоми бүтцийг цээжлэх. Нээрээ л зөвхөн эмэгтэйчүүдийн төрөх салбар нь гэхэд аймар зузаан ном байдаг байсныг харж байсан болохоор, нээрээ л тийм дээ гэж дотроо охиноо өрөвдлөө. 

Яахав өөрийн сонгосон мэргэжил тул хичээх л үлдэж дээ тийм ээ? 

Зун дадлага хийхэд нь хэрэгтэй гээд халаад захьсан нь ирж гэнэ. Мөн цоо шин айпод худалдаж авсан шүү дээ. Хэллүү? 

Энэ бүгдийн төлбөрийг хэн төлөхөв? Мэдээж ээж. Худлаа худлаа, хань ижлийн цалин хөлснөөс төлнө. Ээж түүнийг нь банкны шимтгэлийн хажуугаар нууцаар бас өөртөө шимтгэл авангаа шилжүүлнэ. Ха ха. 

Өөртөө авсан шимтгэл нь гэхдээ өөрт нь зарцуулагдах нь ховор дөө. Нэг мэдэхэд л гэрийнхээ хүнсийг авчихсан зогсож байна. Та нар бас тэгдэг л биз дээ?

Сургалтын төлбөр гэж дансанд нь хийсэн төгрөг дундраад. Сая төлбөр төлөх хугацаа нь болоод шилжүүлэв. Юунд үрсэн нь ойлгомжтой л дөө хөөрхий минь. Охин үр шүү дээ гэж хайр нь дотроо, хал нь гаднаа улс сууна хань ижил бидэн хоёр. 

Мөн л өөрөө шарж идсэн загас. Иймэрхүү жижиг сажиг зүйл хийгээд идэхдээ намайгаа дагуулахгүй ээ. Их сүрхий. Охин хүүхэд тэгээд ч нэг их идэж сүйд болохгүй. 

Мөн корона гээд гадуур тодуур гарах нь ч багасаад хөдөлгөөн муутай, жин нэмчихбэл яана аа л гэсэн хүн байдаг. Хэ хэ. 

Өө тийм, цагийн ажил хийж эхэлсэн. Их л бодож тунгааж, ойр ойрчныхоо найз нөхөд, сэнпай нараас зөвлөгөө, туслалцаа аваад шийдсэн гэсэн. Овоо хэд хоночихлоо. Удахгүй цалин бууна даа гээд инээж байсан.  

Дараа өөр хоолны зурагнаас нь орууламз. Үе үе охин нь өлсөөгүй шүү гэж хэлж байгаа аястай хоолныхоо зургийг явуулаад байгаа. Тэгэхээр нь хэсэгтээ бас санаа амарна аа. 

За түр баяртай. Бүгдэд нь амжилт хүсье ээ.